Untitled-1

Similar documents
Noah and the Great Flood Mizo

30

15

38

Questionnaire to VCs

The Start of Mans Sadness Mizo

W & L _Burmese_6x8.2

Gods Promise to Abraham Mizo PDA

7

Baptist Church of Mizoram Kristian Chhungkaw Thuzir 2019 (May 13-18, 2019) Rev. Vanlalmuankima

( 3rd Semester ) MIZO ( Modern Indian Language ) Full Marks : 75 Time : 3 hours ( PART : B DESCRIPTIVE ) ( Marks : 50 ) The questions are of e

Microsoft Word - CPF 2011 MIzo.doc

Edit tur Finale programme

PERIODICAL

13

When God Made Everything Mizo CB6

Untitled-1

BCM Ni Pawimawh Programme KUMTHAR NI January 1, 2019 Pathian hruainain kum 2019 kan lo chuang kai leh ta. Kohhran member zawng zawng Worship

March

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

NAUP

Untitled-2

SAMPLE QUESTION PAPER 2019 EXAM MIZO SUBJECT (098) CLASS X Time allowed : 3 Hours Marks : 80 Section A (Reading Comprehension) 1. A hnuaia thu hi ngun

DECEMBER

Untitled-1

Untitled-1

Untitled-1

1 July August, 2016

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

MARTIN LUTHERA LEH A RINNA

April 2018 AGAPE 1

PERIODICALS - JU

Justification by Faith_Mizo_Master

NOVEMBER

Untitled-3

A lo ni zawk maw.pmd

PERIODICAL

DID

Hualngo

Baptist Women world Day of Prayer program 2019 in Mizo language (Khawvel pumpui Baptist hmeichhe inzawmkhawm pawl tawngtaihona a kan hriattur-te Mizo

PERIODICAL

PERIODICALS - JU

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

Untitled-1

SAMPLE QUESTION PAPER 2020 EXAM SUBJECT : MIZO (098) CLASS : X Section A (Reading & Comprehension) 1. A hnuaia thu hi ngun takin chhiar la, zawhnate h

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

1 March April, 2018

PERIODICAL

Heaven Gods Beautiful Home Mizo

PERIODICALS

ESTD. JULY 1931 Postal Regd. No. MR NE- 1063/ I din leh ang u Nehemia 2:17 REGD. NO. RN 37326/81 VOLUME 80 NO. 1 January 2011 Sipai Tlangau Jan

EXECUTIVE SUMMARY 1. India hmarchhak ram North East Region (NER) hi Himalaya hmar lam tlang bulthut ah state 7 Assam, Manipur, Meghalaya, Mizoram, Nag

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

PERIODICAL

Microsoft Word - 4th session.doc

Motto: 1. Hunawl hman \hat. 2. Kristian nundan \ha ngaihsan 3. Zofate hmasawnna ngaihtuah. KUMPUAN R

A Man Sent From God Hakha PDA

國立中山大學學位論文典藏.PDF

The Start of Mans Sadness Hakha

CSK Athletics Meet Field Results 08:30 B Grade Long Jump SD1: 4.10m SD2: 5.10m R: 6.04m Final No. Class Name Distance Position 16 4D 13 Leun

(CIP) : /. :, (/ ) ISBN T S H CI P (2006) CH IJIASH EN GXIAN G YINSHI WEN H U A Y U CHENGY U 1

板橋查某

Microsoft Word - Chord_chart_-_Song_of_Spiritual_Warfare_CN.docx

CSK Athletics Meet Day 1 Results B Grade Long Jump SD1: 4.10m SD2: 5.10m R: 6.04m Final No. Class Name Distance Position 1 2C17 Lee Yiu Chun

NU CING KHAW DON KUM (84) Suah kum : Sih ni : ( 3:45 am) Vui ni : SIHVUI HUN GEL NA Chairman : Upa Ngin Suan Lian Spea

C.C.C. Heep Woh College English Department S.1 English Oral Exam (2nd Term) Exam Date: 16/6/2015 Exam Time: 8:30-11:30a.m. Exam Room: 402, 4

C.C.C. Heep Woh College English Department S.1 English Oral Exam (1st Term) Exam Date: 9/1/2015(TUE) Exam Time: 8:30 11:30a.m. Exam Room: 40

CSK Inter-class Swimming Gala Complete Results Event No. 1 A Grade 200 m Breast SD1: 5'00" SD2: 3'40" R: 2'51.09" Final Lane Class Name Time

<4D F736F F D20ABC8BB79A4CEABC8AE61A4E5BEC73939A6A8AA47B3F8A769AED12E646F63>

C.C.C. Heep Woh College English Department S.3 English Oral Exam (Final Term) Exam Date: 08/06/2017 Exam Time: 8:30 p.m. - 12:30 p.m.(4hrs)

Noah and the Great Flood Hakha CB

F.3 Chinese Oral Exam Schedule.xls

Microsoft Word - Chord_chart_-_The_Word_of_God_in_Song CN.docx

a ia ua i u o i ei uei i a ii o yo ninu nyn aia ua i i u y iu y a A o

S5 SBA Elective Grouping xls

Appendix VIII (B)

CSK Athletics Meet Day 2 Track Results Event No. 1 A Grade 400 m Hurdles SD1: 1'25" SD2: 1'06.5" R: 1'00.09" Final Lane Class Name Time Posi

jiàn shí

CSK Athletics Meet Day 2 Track Results Event No. 1 A Grade 400 m Hurdles SD1: 1'25" SD2: 1'06.5" R: 1'00.09" Final Lane Class Name Time Posi

2008年海洋及沙灘分齡賽.xls

CSK Athletics Meet Day 1 Track Results Event No. 1 A Grade 400 m Hurdles SD1: 1'25" SD2: 1'06.5" R: 1'00.09" Heat Lane Class Name Time Posit

<C3C0B5A7A5CDAAE16C C20A657B3E666696E616C2E786C73>

C.C.C. Heep Woh College English Language First Examination S.5 Non-print non-fiction/ Social Issues Class: 5A Exam Date: 23rd January 2014 E

ti2 guan4 bo1 bo5 huai4 zheng4 hong1 xi2 luo2 ren4

CSK Athletics Meet Day 1 Field Results B Grade Long Jump SD1: 4.10m SD2: 4.70m R: 6.04m Final No. Class Name Distance Position 4 3A 29 Yau L

Splits - Y2Y Park-O Tournament 2019 Stage 3 Splits ME MO MS MA MB MC WE WO WS WA WB WC CATI FAMILY file:///c /Orienteering/Y2Y/2019%20Park%20O/Stage%2

第-期統測成績優異同學名單

píng liú zú

MergedFile

Late-comers are NOT allowed to take the exam. Group 1: Reporting Time in SAR: 14:55 6A 21 CHEUNG HIU KWAN F 6B 32 TAM SHUK CHUN F 6C 2 CHIM HO WANG M

<4D F736F F D DADBBB4E4A447A67EA8EEBEC7A468AF5ABFFDA8FAA657B3E62E646F63>

Academic Awards for First Term First in Form Second in Form Third in Form Secondary One 1C Khaw Chin Pok 1D Tse Hiu Tung 1C Wu Sze Ting Second

lí yòu qi n j n ng

Report on the 2003 Village Representative Election - Appendix VIII(B)


Outs1516.doc

因 味 V 取 性 又 鸟 U 且 最 大 罗 海 惜 梅 理 春 并 贵 K a t h l ee n S c h w e r d t n er M f l e z S e b a s t i a n C A Fe rs e T 民 伊 ' 国 漳 尤 地 视 峰 州 至 周 期 甚 主 第 应

Microsoft Word - 文件5

Transcription:

January 2016 t AGAPE t 1

January 2016 t AGAPE t 2

January 2016 t AGAPE t 3 Editorial LALPA TAN Pathian hruainain kum 2016 kan chuang kai leh ta, min hruai thlengtu Lalpa chu fakin awm rawh se. Mi tam tak chuan kum a lo thar hian Pathian hnenah lawm thu sawiin inhlan tharna hun an hmang \hin a. Kum hlui lama chin \ha lo leh an thil lo tih \hin chu sima, bansan tumin thu an tiam bawk \hin. Hunpui in\hen lai denchhena hetianga intiamna \ha neihte hi a \ha viau mai. Meizial zu \hin te, sahdah hmuam \hin te, zu in \hin ten bansan \anna hun atan leh sim \anna hun atan te an hmang a. Chutiang bawkin \henkhatin thil \ha tih chin \anna hun atan an hmang bawk \hin. Kan intiamna leh kan thiltum chu eng bera pawh chu ni ta sela, kan thutiama kan rinawm tlat theih nan theihtawp chhuaha \an tlat a pawimawh hle. Mahni thutiam pawha rinawm thei lo tan chuan Pathian, kan hmuh theih loh tana rinawm chu a har duh ngei ang. Kum thar atan rawngbawlna hrang hrangah hma kan la leh \an dawn a ni a. Pathian rawn chung zela theihtawp kan chhuah zel a ngai hle. Kan peih chinah leh \ul kan tih chinah keuh mai thei kan ni lo a ni. Lal Isua khan kan tana kraws kawng a zawh lai khan kawng laklawhah a tawpsan mai lo va. Keini pawh kawng tluana amah zui tur kan nih hi i inhre thar leh ang u. He zawhna tawi te hi mahni inzawt \hin ila: Pathian chuan a Fapa neih chhun kan tan min rawn pe a, kei hian a tan eng nge kan pek ve dawn le?...

January 2016 t AGAPE t 4 Moderator thuchah Kum 2016-ah hian - Kohhran hmeichhiate... Rev. H. Lalrinmawia Synod Moderator...kan thlen chin a\angin hma i sawn zel ang u (Phil 3:16). Kan rama mi pawimawh ber zinga mi, an tel lovin tu in chhung mah nuam leh hlimawm a awm thei lo vang, tih tur hiala kan ngaih, kohhrana nuho leh Kohhran Hmeichhe member nuai khat leh singruk zette u, kan Lalpa Isua Krista hmingin KUM THAR CHIBAI ka buk a che u. Kristian chhungkaw lama in \hahnemngaihna avangin kan ram hmel a danglam zel a ni tih hi in hre reng ang chu maw! In mal chunga sei lian in fanaute hi kohhran leh kan ramin a nghahfak an ni e. Kuminah hian kohhran tan fa eng zat nge in hrin dawn tih hi ka zawhna a ni. In fanaute hi Pastor, Kohhran Upa, missionary leh K P hruaitu tur, Kohhran Hmeichhe rawngbawlnaa hma latu tur an ni. Kan ram hruaitu, ram roreltu turte in bulah an awm a, chawhlui in kilpui reng a nih kha in lo theihnghilh hlauh ang e. Kohhran tuam mawitu leh hmasawnna kawnga sulsutu in nih hi in hre reng ang chu maw! In rawngbawlna peng pawimawh, buhfai\hama in thawh hlawkzia te hi a va ropui em! Kan Synod sum hnar nghet, lian tham bawk si a ni. Thlarau bo eng zat tak chhanchhuak tawh ang maw? ang sauh sauh zel teh u. Hmeichhe rahbi tleute chhanchhuah an nih theih nana Women Centre in din thei hi a ropui. Ram dangah hetiang tak hi a awm ve em aw? an rual erawh a ngai hle dawn

January 2016 t AGAPE t 5 chu a nih hi. awng\aina nasa tak nen hma han la zel teh u. In \awng\aina hi kan ram leh hnam, kohhran hian a mamawh teh a nia. Thlarau lama harh thar \hin leh Pathian thua tui em em \hinte hi Kohhran Hmeichhe member an ni deuh ber \hin, pa hovin kan tluk meuh lo. In tuina leh phurna hi kohhran pawn lam a\anga zawng lovin a chhungah ni zel sela, pawn lama chaw zawng leh thil \ha beisei tlat \hinte hian a tawpah damdawi tûr pawlh, thihna emaw, ât phah hialna emaw an ei tel nge nge \hin. I fimkhur ang u. Kan thlen chin a\anga hmasawn zel turin hruaitute an pawimawh. Anmahni chauhva tih theih erawh an nei tlem hle. an rual a ngai reng. Kohhran a chauh leh a ngui laite hian \an a ngai nasa zual lehnghal. In hmaa tih tur awm tawh phawt chu a biling a balanga chea, khu nghal rum rum mai \hin in nih kha, kohhran zai ngai leh zawldawh thiam takin, chhungkaw nu tih dan tur ni âwm rengin kuminah hian Lalpa tan rawng i han bawl leh sauh sauh teh ang u hmiang, kan ram leh kohhranhoten beiseina nen kan lo thlir reng a che u. Mi hmaa Bible chhiar dan pangngaia i chhiarin Bible hi darkar 70 leh minute 40-ah i chhiar chhuak ang a, Thuthlung Hlui hi darkar 52 leh minute 20-ah, Thuthlung Thar hi darkar 18 leh minute 20-ah. Thuthlung Hluiah Sam bu hian hun a duh rei ber a, Darkar 4 leh minute 20 i mamawh ang a. Thuthlung Tharah Luka ziak hi a sei ber a, Darkar 2 leh minute 43 i hmang ang. Kum khat chhunga Bible chhiar chhuak turin Ni tin minute 12 aia rei lo i mamawh dawn chauh a ni. (Source : Hringnun Dictionary)

January 2016 t AGAPE t 6 Inkhawmpui Lian Chairman thuchah PATHIAN HNAIH (Jakoba 4:7-10) Rinchawii Chairman Inkhawmpui Lian Kristian nun hi ral do nun a ni tiin kan sawi \hin a, a chhan chu eng lai pawhin Diabola hian min hnaih rengin min tihchhiat a tum reng vang a ni. Chumi hneh thei tur chuan hla taka mi a hmanrua va lak a ngai lo va, kan chang thlan Jakoba 4:7-10-ah hian a awm reng a, chu chu Pathian hnaih hi a ni. Pathian chu kan hnaih reng alawm, kan bula awm reng, min kalsan ngai lotu a ni, kan tih mek lai hian keimahni zawk hian kan hlat leh daih \hin a ni. Biak ina kan inkhawm lai te hian kan rilru chu thil dang ngaihtuahin a vak kual daih \hin a, kan \awng\ai lai ngei te pawhin kan rilru chu Pathian biaknaah a awm lo tlat \hin a ni. He miteho hian an kain mi chawimawi a, an thinlung erawh chuan mi hlat si, (Mt 15:8) tih ang hi kan ni fo. Pathian hnaih tih chu hetiang hian lo ngaihtuah ila: 1. Engtin nge Pathian chu kan hnaih ang? (1) Pathian thua awm (Jak 4:7) : Pathian thu thua kan awm hian amah chu kan hnaih thei dawn a ni. A thu thua awm reng dan chu amah zuia, a thupekte zawma, hriatna mai ni lova a taka nunpuia, a thuneihna hnuaia intukluh tawp mai hi a ni. Hei hi harsa kan ti \hin a; mahse, amah hnaih tur chuan a thu thua awm a ngai tlat si a ni. (2) Diabola dodal (Jak 4:7): Pathian hnaih tur chuan eng lai pawhin Diabola kan do tlat a pawimawh a, inveng renga

January 2016 t AGAPE t 7 awmin do tlat tur a ni. A thlem theih tura mahni va inpeka, va intawktarh a \ul lo. Entir nan ruih theih thilah te tihchhin duh leh chakna hian min thlem a, kan do peih lo va, kan hneh lo ta \hin a ni. Thlemna kan tawh rualin tlan chhuahna kawng remchang a awm \hin (1 Kor 10:12-13). Diabola kan dodal phawt chuan Thlarau Thianghlim thiltihtheihna azarah kan hneh ngei ang. (3) Kut sil fai, thinlung tihthianghlim (4:8) : Kut hi hnathawhna a ni a, thinlung hi ngaihtuahna a ni. Thil sual tih nan kutte hi hmang lo ila, thinlung pawh sual lam ngaihtuah nan hmang lovin, rinawm leh dik takin kan ni tin eizawnna kawngah thawk ila; tichuan, Pathian kan hnaih thei ang. Thil \ha suangtuahnaah chuan zahngaihna leh thutak a awm. Thianghlimna lovin tu man Lalpa an hmu thei lo vang. (4) Sual vanga lungngaih leh \ah (4:9) : Kan sualte chu eng zata tam pawh ni se, Pathian hmaah inchhira simna tak tak thinlung nena kan kun chuan min ngaidamin, amah kan hnaih thei a ni. Davida nun a\ang pawhin kan hmu a (Sam 51:17), simna thinlung lungchhia leh inchhirte chungah chuan Pathian a lawm a, amah pawh a hnai reng \hin a ni. (5) Lalpa mit hmuha inngaihtlawm (4:10) : Mihring hmaah hi chuan inngaitlawm anga lan theih tak a ni a; Pathian hmaah erawh chuan engkim a lan fiah vek avangin inngaihtlawm der theih a ni lo. Inngaihtlawmna chu Isua nunah kan hmu a ni (Phil 2:5-11). Pharisai intifel tak \awng\aina aiin mahni fel lohzia hre chunga inngaitlawm chhiah khawntu \awng\aina chu chawimawi a nih zawk thu kan hria a (Lk 18:9-17). Ringtute hi kan nih tur ang kan nih phak lohna chhan chu Pathian hmaa kan inngaihtlawm tawk loh vang a ni fo. Pathian hnaih tur chuan inngaihtlawm a \ul a ni.

January 2016 t AGAPE t 8 2. Eng vangin nge Pathian kan hnaih ang? (1) Kohhran hmeichhe thiltum kawng 4-te zinga pakhat chu Kristian chhungkua din nghehtir tura \an lak, tih a ni a. Hemi tihlawhtling tur hian Pathian kan hnaih a \ul a ni. Pathian kan hnaih loh chuan Kristian chhungkua kan din thei lo vang a, mi dangte zirtir tur pawhin kan thusawiin awmzia a nei thei lo vang. Nu leh paten Pathian an hnaih loh chuan chhungkuain Pathian a hnaih lo vang a, chhungkuain a tuar ang. (2) Rawngbawlnaah inpumkhat tlanga thawk ho turin Pathian kan hnaih a \ul a ni: Hruaitu kan ni emaw, member pangngai kan ni emaw, chanvo eng emaw kan chelh leh chelh loh lam pawh ni lovin, Pathian kan hnaih loh hrim hrim chuan kohhran chhungah inpumkhatna tichhetu, hmelma lian tak nih a awl khawp mai. hahnemngaihna nasa takte hi a \hat viau laiin, Pathian kan hnaih reng loh chuan mi dang thiltih sawisel leh an \hat lohna lai sawi nuam tia, mi rel a awl \hin a. Hei hian thawh hona boruak a tichhe \hin. (3) Eng pawh tawk tura inpeih a \ul avangin Pathian hnaih a pawimawh a ni : Khawvel hmun hrang hranga chhiatna rapthlak tak tak thlengte, kan ram ngeiah pawh tualthah, mahni intihhlum, rukruk leh ruih theih thil avanga buaina tam tak thlengte hi kan hria a. Hengte hian Lalpa lo kal lehna a hnai tih a tichiang a, hei vang hian Lalpa tawk tura inpeih leh inring renga awm a \ul a ni. Kan chhungkuaah leh mahni chungah ngei pawh thihna hi thleng thei reng a ni. Kum upate hi an thi hmasa chuang lo, eng hunah pawh thi mai thei vek kan ni. Chuvangin, Pathian kan hnaih reng a \ul a ni. Tichuan, kan \hat leh fel vang te, kan hausak vang te leh kan hmel\hat vang te ni hauh lovin, a khawngaihna avang chauhvin Pathianin he kum thar hi min hruai thleng a, a hnenah lawm thu i sawi ang u. Min hruai thlengtu

January 2016 t AGAPE t 9 chuan ama tan nung turin min duh tih a chiang a. Engtin nge kan inbuatsaih? Kum thar thutiamte kan siam tawh em? Eng pawh ni sela, kumin hian kan hma lamah eng nge lo thleng tur kan hre lawk lo va. Billy Graham-a chuan, Hun lo kal turin eng nge a kawl tih hre lo mah ila, hun lo kal tur chu Pathianin a kawl tih ka hria, tiin, Pathian kutah a innghat a ni. Keini pawh kan chungah eng pawh lo thleng se, huaisen taka hmachhawn ngam turin Pathian i hnaih tlat ang u. Inhmangaih tawn hlutzia Special Olympic-a metre za intlansiak turin mi pakua an intlar \hap a, an vai chuan taksa leh rilru lama rual ban lohna nei an ni. Silai chu a rawn ri a, an zavai chuan hma lam panin harsa angreng takin, lawmman lak ngei tumin an tlan a. Mipa naupang pakhat chu a tlan ve thei tlat lo mai a, a tlu leh \hin a, a tawpah phei chuan tho thei lovin a \ap ta ringawt mai a. A elpui pariatte chuan a \ap ri chu an hria a, hnung lam an hawi a, tu man lawmman lak bik tuma hma lam pana tlan lovin, an zavai chuan an tlan let leh ta vek a. Hmeichhe naupang pakhat chu a kun hniam a, a kai tho a, an zavai chuan an inkai vek a, thleng hma bik awm lovin a rualin line chu an thleng ta vek a. Chu khelmuala mipui awmte rilru chu a khawih hle a, chu mite inhmangaihna chuan an mittui a ko chhuak nasa hle mai. Mipui chu an ding a, anmahni lawmin hun eng emaw chen chu an au hluah hluah ta mai a. Hring nunah hian hnehtu leh chak zawk ni lova, mi dangte an hlawhtlin theih nana \anpuitu nih a \ul chang a awm \hin. Chutiang hunah chuan hlawkna kan hmu dawn lo a nih pawhin, \anpui theitu zawk nih hi a hluin a pawimawh em em a ni. (Source Darthlalang)

January 2016 t AGAPE t 10 Kristian Chhungkua LALPA CHANPUAL Denghmingliani Central Com. Member Ka pi Thangi chu thingtlang a\angin Aizawlah a rawn zin a, motor hi tam a ti em em mai a. A \hiannu Pi Lalneihi hnenah, Lalneih, motor hi a va tam em em ve! A chuang te pawh a awm ang a! a ti a. A ni tak a, a chuang pakhat tal te chu awm âwm tak a ni a; mahse, tute emaw ta vek a lo ni a. Kan in chhungah thil chi hrang tam tak awm mah se, a chuang ringawt hi a lo awm hauh lo va, kan ta vek a ni. Mahse, Mizo Kristian in chhungah hian thil mak danglam tak mai a awm a, chu chu buh\ham bel, BUHFAI HAM, LALPA CHANPUAL tih lo intar kalh mai hi a ni a. Kan in chhunga kan ta ni lo, Lalpa chanpual awm chhun a ni awm e. Kan in chhunga hetiang a lo awm reng mai hi a hlu hle a ni. Kan chaw chhum dawn apianga Lalpa hnena lawm thu sawi nana kan dah khawl a ni a. Chutianga chhungkaw tinin kan pek tling khawm chuan tunah hian hna ropui tak a thawk mek a ni. He rawngbawl hna, mi tê leh mi lian pawh angkhat renga kan tel theihna remchang, Pathianin Zofate min pek avang hian lawm thu i sawi ang u. Kohhran Hmeichhe rawngbawltu hlun tak pakhatin thu ngaihnawm deuh mai a sawi a. A buhfai\ham khawnnaa nu pakhat, khawsak awlai bik vak lo chuan buhfai a \ham tam thei hle mai a. Mak a ti deuh va, a chanchin a zawt ta a. A! Kan pa leh ka fapa tlangval hi an rui ve reng mai a. Rawngbawlnaah \angkaina eih an nei si lo va. An hming

January 2016 t AGAPE t 11 hian, an pualin buhfai\ham tal hi pe ila ka ti a, ka dah \hin a ni, tiin a chhang a. Kei chuan a sawtpui reng em tih ka zawt a. Ani chuan, A sawtpui a ni ang, kum thum hnua chu lai ka va bial leh chuan a fapa chu zaipawlah te a lo tel tawh a, a pasal chu thawhlawm chhiartuah a lo \ang tawh bawk a ni, a ti a. Lalpa chanpual a nih ang taka, chaw ei apianga tel ve angin chaw chhum apianga no khat thlak kepa pe \hinte an awm a. henkhat chuan chhungkaw member zawng zawng no khat \heuhva inhming kimin chaw chhum apiangin an pe a. Mi hrang hrangah a thawh dang ang zelin pek dan pawh a inang lo. Mi \henkhatin, Buhfai \ham pawh a nih loh chu, a hming pawh hi thlak rawh u, te an ti \hin. Mahse, hming mawi leh \ha tak, khawvelin Mizote min hriat nana an hman a lo nei sa tawh a. Pathian ramah miin sawma pahnih/pathum pawh lo pe sela, pe tling lo hial pawh lo ni se, a thawhlawm hming chu sawma pakhat a ni reng ang hian, buhfai\ham pawh hi pek dan hrang hrangin pe pawh ni ila, a hming buhfai\ham a ni reng dawn a ni. Kristian chhungkua, buhfai\ham \hamtu zawng zawngte Lalpan malsawm vek che u rawh se. MOBILE PHONE LEH BIBLE Mobile Phone kan buaipui ang hian Bible hi buaipui ve ta ila... Kan hnaih renga Mobile Phone kan dah ang hian Bible hi min hnaih reng turin dah ve ta ila... Phone theihnghilh kan hlauh ang zet hian Bible hi theihnghilh hlau ve ta ila... Phone tel lova awm thei lo ang hiala kan inngaih ang hian Bible tel lova khawsa thei lovah inngai ta ila... Phone kan kheuh peih ang hian Bible hi khal ngun peih ila...

January 2016 t AGAPE t 12 Sermon INRUAT Rev. Zoramsanga Synod Office Chutiang bawkin nangni pawh sual lam kawngah thi tawhah inruat ula, Pathian lam kawngah erawh chuan Krista Isuaah nungah inruat rawh u (Rom 6:11). Tunlai Kristiante hian thil hlimawm leh phurawm kan ngaina a, hlim tak leh phur taka awm reng turin \an pawh kan la nasa a, thil \ha pawh a ni ngei ang. Kan phur lai chuan Pathian rawngbawl nuam kan ti \hin a. Kan phur loh lai erawh chuan Ka da kan ti a, mi tam tak chu kan inthlahdah zui mai \hin. Hetiang rilru hi a \ha lo va, sakhuana huang chhungah chauh ni lo, kan ni tin nunah kan hnathawhnaah te, lehkha kan zirnaah te kan seng lut ang tih a hlauhawm hle mai! Bible hi chuan kan hlim lai pawhin, kan nun a khawro lai pawhin, angkhata \hahnemngai taka rawngbawl turin min zirtir a. He rilru hi kan nun peng tinah seng lut thei ila a \ha hle ang. Chutiang nun duhawm chu kan neih theih nan Tirhkoh Paulan ralthuam pawimawh tak min hnutchhiah a, chu chu INRUAT a ni. Eng nge a nih i han hrilhfiah dawn teh ang. 1. Mihring dinhmun a danglam \hin : Mihring nuna thil chiang awm chhun chu 'danglamna' hi a ni e tiin an sawi \hin. Mihring nun hi a ngai rengin a awm lo va, a inthlak reng zawk \hin a ni. Hlim chang kan nei a, lungngaih chang kan nei bawk a; vanduaina kan tawh chang a awm a, vanneihna kan dawn chang a awm bawk a. Chuvangin, mihring nun

January 2016 t AGAPE t 13 chu sik leh sa inthlak ang hi a ni a: nipui, fur, favang leh thlasik a inchhâwk \hin angin mihring nunah hun \ha leh hun \ha lo a inchhawk \hin. Favang hi a nuam em mai, ka chelh ding dawn e, ti ila, bei chiam ila, a ding chuang lo vang. Thlasik hian min chamchilh reng ang tih hlau hle pawh ni ila, eng tikah emaw nipui a rawn her chhuak tho vang. Chutiang zelin, hlim reng tum mah ila, lungngaihnain min tlakbuak hun a awm tho vang; lungngaih reng pawh tum ila, kan hlawhchham tho awm asin. Chutichuan, mihring nun hi khelmual ang a ni tih kan lo hre ta a. Khelmualah chuan team hrang hrang an rawn inlan \hin a, an liam leh \hin. Mihring rilruah pawh thil chi hrang hrang a lo lang a, a her liam leh \hin. Chuvangin, kan rilru inthlak reng hi kan nihna a ni lo tih hria ila; chumi phenah chuan kan nihna dik tak chu a awm zawk a ni. Mihring nuna thil lo danglam \hin karah hian nghet taka dinga, a nuam leh a hrehawmah pawh rawng bawl zel turin Pathian thu chuan min zirtir a. Chutiang nun chu kan nei thei a ni. 2. Nun nghet : LALPA ringtu, a rinchhan LALPA ni erawh chu a eng a thawl e. Tui kianga thing phun, lui kama zung kai, khaw lum lo thleng pawh hlau lo, a hnahte hring reng si, khawkhen kum pawisa lo, rah chhuah \hulh chuang si lo ang hi a ni ang, tiin zawlnei chuan a sawi a (Jer 17:7,8). Thuthlung Hlui leh Thuthlung Thar chhiar ila, Pathian thu chuan kan hlim reng ang tih min tiam lo va, harsatna kan tawh hunah Pathianin min chhanchhuak zel ang tih pawh min tiam lo. Eng dinhmunah pawh ding ila, a nuamah pawh a hrehawmah pawh, rah chhuah zel turin min zirtir zawk a ni.

January 2016 t AGAPE t 14 Thingkungah hian a langsar lai ber chu a pâwn lam hi a ni a; mahse, a lang lo china awm a zung hi a pawimawh hle a, a tel lovin a kung hi a awm thei hauh lo a ni. A zung chuan lei hnuaia tui awmna zuk dap chhuakin a kung chu a chawm \hin a. Thingkung \henkhat chuan lei hnuai thuk tak taka tui awm la chhuak turin thuk takah zung an kai \hin a, an ngheh phah hle \hin a ni an ti. Mihring chher puitlingtu chu harsatna hi a ni a; miin harsatna a tawh a, a pal tlang chuan a hma aiin a chhel sauh va, a lo puitling zawk \hin a ni. Harsatna pal tlang ngai reng reng lo mi chu a puitling thei lo va, a nun a sawngnawi \hin. Kan Kristian nunah hian hlim leh phûr reng tura kan inbeisei chuan, a hnuah kan hnual phah ang tih a hlauhawm a; kohhran inkaihhruaina piah lamah thil dang, min tiphur theitu kan zawng mai ang tih a hlauhawm a ni. Chutiang ni lovin, nghet taka ding a, eng hunah pawh rah chhuah thei turin kan inbuatsaih a ngai a. Chutiang nun chu engtin nge kan neih theih ang le? 3. Kristiante ralthuam Inruat : Kan Bible chang thlan kan lak chhuahna, Rom 6 hi uluk takin a bul a\angin chhiar ila, Tirhkoh Paulan Kristian nun kawng a tir a\anga a tawp thlengin, tawi tein a khai khawm a ni tih kan hmu ang. Heng hi hria ila: kan mihring hlui chu a hnenah khen behin a awm ve ta, sual pu taksa chu tihborala a awm theih nan, tun achinah sual bawiha kan awm lohna turin, tiin Paulan a sawi phawt a (Rom 6:6). Chhandamna hna thawktu chu Pathian a ni a, mihring thiltih a tel ve lo. Hemi chinah hi chuan Kristiante kan lungrual viau niin a lang a, sawi nuam pawh kan ti a, pulpit sermon-ah pawh hetiang lam hawi thu hian chhâwntu a nei \ha ber âwm e.

January 2016 t AGAPE t 15 Tin, Krista hnena kan thih ve tawh chuan a hnenah kan nung ve bawk ang tih kan ring a ni, tiin a sawi leh a. Krista chhandamna hnathawh kan chan ve theihna kawng chu rinna a ni. Heta \ang hian kan thu a inhmu lo \an a. henkhat phei chuan, Ring thei kan ni lo, tiin thu an vaw thlu dêr mai! Mihring tana insan phek ngai chi reng reng hi chuan kan lung a tilêng meuh lo a ni ber awm e. Kan sawi tum ber a nih loh avangin um zui lo mai ila. Chutiang bawkin nangni pawh sual lam kawngah thi tawhah inruat ula, Pathian lam kawngah erawh chuan Krista Isuaah nungah inruat rawh u, tiin a thu hlâwm a tlip a. Hetah hian a pawimawh lai, kan thur chhuah duh tak chu - INRUAT tih hi a ni. Paula hian, In hlim reng ang a, in phur surh reng ang, tiin min zirtir lo va. Lungngaiin kan awm reng reng lo vang tih min tiam hek lo. Eng dinhmunah pawh dingin, eng rilru pawh pu ila sual kawngah chuan thi tawh, Pathian lam kawngah erawh chuan nungah inruat turin min hrilh mai a ni. Sualin min tibuai em? Sual kawngah chuan thi tawhah ka inruat tur a ni. Pathian duh zawng ti turin chakna nei lovin ka inhria em? Pathian lam kawngah chuan nungah ka inruat tur a ni. Rawngbawlnaa ke pen tura chakna nei lo nia inhria chuan, Chakna ka nei a ni, tiin inruat sela, chakna chu a nei chhawm mai dawn a ni. Tun hmaa min bawihtu sual chu hneh dawn lova ka inhriat chuan, Krista thihnaah ka thihsan tawh a ni, ti sela, sual hnehna chu a ta a ni ang. He inruat nun hi kan hman chhuah nasat zawh poh leh kan thlarau nun a lo chak dawn a ni. Tlangkawmna : Hlimna leh phurna hi thil \ha a ni a, kan nun tinuamtu pawh a ni. Kan Kristian nunah pawh hlim chang, phur chang kan nei a, chutiang hunah chuan

January 2016 t AGAPE t 16 rawng bawl pawh a nuam \hin. Amaherawhchu, vawiina kan hlim viau laiin, naktukah chuan kan lungngai hle thei a; chuvangin, innghahna tlak a ni lo va. Kan rilru chu engtiang pawhin lo inlumletin lo danglam sela, rawngbawlnaa ke pen zel thei turin, rah chhuah zel thei turin nun nghet kan neih a ngai a. Chumi nun nghet nei tur chuan sual lamah chuan thi tawhah inruatin, Pathian lamah chuan Krista Isuaah nungah kan inruat tur a ni. Chutianga miin a tih luih tlat chuan harsatna leh lungngaihna karah pawh lawm nun a nei zawk \hin a lo ni. Vawi khat chu Pathian thuhriltu hmingthang tak mai C.H. Spurgeon-a hnenah Setana a lo kal a. Nang hi thusawi tlak i ni hlei nem, i tun hma nun kha en teh, tiin a lo sual tawhna lai te, a zep ruk zawng zawng te chu pakhat te tein a rawh hrilh malh malh a. A thusawi zawng zawng chu Spurgeon-a chuan ziaklohpuanah a lo ziak zel a. Setanan a sawi zawh chuan pen tui sen a la a, Heng zawng zawng hi kraws thisen chuan a sil fai vek tawh, ti chungin a ziak sa zawng zawng chu a thai kawkalh hnan ta a. Kan rawngbawlna a tih\huanawp theihna turin hmelmapa chuan kan thiam lohna lai te, kan fel lohna lai te, kan chak lohna lai te, kan tlin lohna lai te leh kan tihsual palh laite min rawn hrilh nawn \hin a. Chutih hunah chuan, Heng zawng zawng hi ka Lalpa thisenin a sil fai vek tawh, nangin sawi tur i nei tawh lo ve, tia lo chhan \hin tur a ni. Kraws thisen chuan sil fai theih loh a nei lo va, a dum lai ber te, a chhah lai ber te, a harsa nia kan hriatte pawh a tifai thei vek a ni. Mi dangten kan sualnate hre reng mah se, Lalpa erawh chuan min nawh rehsak vek tawh a ni.

January 2016 t AGAPE t 17 PATHIAN NENA LEN DUN (Mika 6:8; Thup 3:20, 1 Pet 2:21) Vanlalnunsiami Bethlehem Veng, Aizawl 1. Pathian nena len dun chu eng nge a awmzia? He zawhna pawimawh tak hi kawng thumin ilo chang dawn teh ang. A hmasa berah chuan Pathian nena inbe tawn \hin tiin kan chhang thei ang. Pathian hnena duh leh mamawh thlentu chauh ni lovin, Pathianin a biak \hin, Pathian aw hre \hin mite hi Pathian nena leng dun chu an ni tiin kan sawi thei ang. A dang lehah chuan, Pathian nena awm dun, kal dun \hin tiin kan sawi leh thei ang. Khawi hmunah pawh kal se, eng hna pawh thawk se, an kalna apiangah Lalpa a kal ve zel. Kal dun tur leh awm dun tur chuan inthurual a ngai. A dawt lehah chuan inchenchilh, hmun khata awm, ti pawhin kan sawi thei ang. Inchenchilh tur leh khawsa ho tur chuan inrem a ngai. Lalpa nena leng dun tur pawh hian amah nen kan inrem a ngai, ama duh dan leh a thu dah pawimawh ber \hin mite, Lalpa nena inremte chauh hi amah nen an leng dun \hin a ni. 2. Pathian nena len dun \hatna : Sam 46-ah Pathian chu kan inhumhimna leh kan chakna, mangan laia \anpui vartu hnai reng a nih thu kan hmu. Pathian nena leng dun \hinte chu harsatna leh mangannain chimin nuai \hin mah se, Lalpan a hun takah a \anpui \hin a, a khai chhuak leh \hin. Khawvel mite lungngaih leh manganna, beidawnna hmunah, Lalpa nena leng dun \hinte chuan chhungril nunah thlamuanna thuruk an chhar \hin. Na reng chunga damna, lungngai chunga lawmna, tuarna phena malsawmna an chhar chhuak \hin a ni. Khawvel miten chu chu an nei thei lo. Pathiana innghat, amah bel tlattute nun chu sualin nasa takin bei \hin mah se, Lalpa

January 2016 t AGAPE t 18 chu an phaw leh anmahni vengtu a nih tlat avangin sual hneh theihna an nei \hin a ni. Lalpa nena len dun chu mahni chauh pawha himna, tu leh fate, thlahte lo kal zelte tan pawh taksa, rilru, thlarau malsawm dawnna hnar a ni. 3. Pathian nena len dun loh pawizia : Pathian thu-ah. Lalpaa pathian dang thlengtute chu an lungngaihnate a la pung ang, (Sam 16:4) tih kan hmu a. Lalte lehkhabuah Juda lal leh Israel lalte bawhchhiatna, Lalpa Jehova, anmahni bawih a\anga hruai chhuaktu an phatsan avanga ramin a tuar nasatzia kan hmu a ni. Juda lal Ahaza bawhchhiatnate 1) Baala tan milem chhun chawp a siam. 2) Hinoma fapa ruamah rimtui a hal. 3) Lalpan a hnawh chhuahte tih ang thil tenawm tak a ti. 4) A fate pawh meiah a luhtir a, hmun sangah te, tlangah te, thing hring hnuaiah te a inthawi \hin. 5) Amah beitu Damaska khaw pathian hnenah a inthawi a, mipuite pawh nasa taka hruai sualin an awm. Israel lal Jeroboama pawhin rangkachakin bawngno lem pahnih a siam a, Gilgalah leh Dan-ah a dah a, mipuite a biaktir a. Lal nih a duh lutuk avangin, Pathian duh loh thil tam tak a ram chhungah a seng lut a. Pathianin siam turin thu a pe \hin; mahse, zawlneite thusawi ngai pawimawh lovin, a sual a sim duh lo va; chuvangin, amah leh a chhungkua, a lalramin a chhiat phah a ni. Pathian nena len dun loh chu chhiatna, thihna, sal tanna a ni tih chiang takin Bible-ah kan hmu a ni. Kan mimal nun, kan chhungkua, kan khawtlang, kan ram mipui leh ram hruaitute pawh kan nun kan inenfiah a pawimawh hle a ni. Tu nge kan zui \hin? Tu nen nge kan len dun? 4. Engtin nge Pathian nen kan len dun theih ang? 1) Awmna tur dik takah kan awm a ngai : Mihringte hi

January 2016 t AGAPE t 19 Pathianin Ama anpuia a siam, amah nena leng dun \hin tura a siamte kan ni. Genesis 3:8 - kan chhiar chuan, mihringin Pathian a bihruksan thu kan hmu. Pathian thupek awih lova, ei loh tur a ei avangin Pathian Thianghlim hmaah a ding ngam ta lo va, mihring chu hnawh chhuahin a lo awm ta a ni. Mahnia inhai chhuak zo tawh lovin chatuan hremna hmabakin kan lo awm ta. Amaherawhchu, hmangaihna tawp nei lo Pathian chuan, Amah nen kan inzawm a, kan len dun leh theih nan, A chatuan fapa neih chhun Isua Krista chu khawvelah a rawn tir a, inthawina tak leh famkim atan a inhlan a. Pathianin dikna a phut, mihringin ama tawka a thawh chhuah theih loh chu min rawn thawhsak ta. Krawsah a thi a, a thisenin kan bawhchhiatnate min sil faisak a, thiam loh chang leh theihna turin kan tan a rawn inhlan a ni. Chanchin ha Johana ziak kan chhiar chuan Lal Isuan Kawng, Thutak leh Nunna a nih thu leh, amaha kal lo chu tu mah Pa hnen thleng tur an awm loh thu min hrilh a ni. Pathian nena leng dun tur chuan, Lal Isua Krista hnena kan tluk luh takzet a \ul. Krista hnenah ka intulut takzet em? kan awmna hmun kan in enfiah a pawimawh hle a ni. 2) Tlawmna nun kan neih a \ul : Zakaia chuan Lal Isua hmuh a duh a, mite mak tih tur leh an ngaih dan tur pawh pawisa lovin theipui kungah a lawn a ni. Lal Isuan amah hmu duhtu chu a kal pel lo. A hmu ta ngei a. Hetah hian a tawk mai lo, theipui kung a\anga chhuk turin thu a pe. Zakaia chuan, Isua ka hmu tawh tho va, chhuk kher a ngai lo, a ti lo va, thu awih takin a chhuk mai a; tichuan, Isua chu a inah a thleng ta. Lal Isuan, Vawiinah he inah hian chhandamna a lo thleng ta, ani pawh Abrahama fapa a ni si a, a ti a ni. Zakaia hnenah Lal Isua a lo thlen chuan Zakaia n a sual a sim thu kan hmu bawk. Pathian nena leng dun tur chuan hre tawh, hmu tawh nia kan inhriatna leh, kal kal rei tawhna kan chhuan em em

January 2016 t AGAPE t 20 \hin a\anga kan kir ngam a ngai. Chuti lo chuan, inthlen chilha, len dunna tak tak a awm thei lo. Inngaitlawmte hnenah chauh Lalpa a cheng \hin a ni. 3) Kalsan tur leh chan tur, kalsan ngam, chan ngam nih a ngai : Matthaia 19:21-22 kan chhiar chuan Lal Isua hnenah tlangval hausa tak, sum tam tak nei a lo kal a. Chu mi hnenah chuan Lal Isuan a thil neihte hralha, pachhiate hnena pe tur leh amah zui turin a lo hrilh a; nimahsela, chu tlangval chuan chu thu chu a hriatin lungngai taka a kal bo thu kan hmu a ni. He thu a\ang hian Pathian nena leng dun tur chuan, Pathian thuin rem a tih lohte ti lo ngam, chan a \ul pawha chan ngam mi nih a \ul a ni. Pathian nen kan inrema kan len dun leh theih nan Lal Isua chuan a ropuina zawng zawng kalsanin, amah leh amah intitlawmin dinhmun chhe ber, hnuaihnung bera dingte, mi sual berte pawhin kan pan theih turin krawsah kan tan a rawn inhlan a ni. Pathian nena leng dun leh tur chuan keini pawhin ama duh loh thilte kan chan ngam ve a \ul a ni. Zawlnei Amosa hun lai khan Israel lalte khan nasa takin an thuneihna an hmang sual a, ram chhungah rorelna dik a awm lo va, mi retheite rah behna leh milem biakna, mipat hmeichhiatna hman khawlohna leh thisen chhuahna te a nasa hle a ni. Mipuite pawhin nasa takin Pathian an kalsan a. Hetih laia Pathianin a mite hnena a phut chu dik taka tih, khawngaihna ngainat, thuhnuairawlh taka Pathian nena len dun a ni. Lalte leh mipuiten an sual an sim duh loh avangin ram tihchhiatin a awm a, tuarna nasa tak a thleng a, hnam dangte salah an tan phah a ni. Zawlnei Amosa hun lai leh tuna kan ram dinhmun hi thui tak chu a inang viau mai thei a ni. Lalna leh thuneihna changtute, mi rethei berte leh mi hausate, rawngbawltute, kan vaiin kan kawng zawh lai kan en chian a pawimawh

January 2016 t AGAPE t 21 awm e. Kawngka zim, Lal Isuaah kan kal em? Tuna kan dinhmun leh kan awm danah Lalpa nen leng dun nun kan nei em? Kan inenfiah a pawimawh takzet a ni. Thupuan 3:20 kan chhiar chuan Lal Isua chuan kawngkhar bula dingin, kawng hawn hun nghakin, kawngka a kik thu leh a hawn duhtute hnena cheng tur leh, zanriah ei tur leh kawng hawntu pawhin a hnena a ei ve tur chu a sawi kan hmu a ni. Thlarau Thianghlimin Zoram a fang zel a, kan thinlung kawngkharte Lal Isua chenna tura kan hawna, kan thinlunga Lal atan kan thlana, Lal atana kan ruata, a hnena kan inhlan takzet a ngai a ni. Chu chu amah nen kan len dun theihna tur a ni tih kan hriat thar a pawimawh takzet a ni. 1 Pet. 2:21 Krista pawh khan a tuarsak che u avangin hetiang ti turin koh in ni asin; a hniaka in zuina turin entawn tur a hnutchhiah che u kha. Krista avanga chan ngam, tuar ngamte hi Pathian nena leng dun \hinte an ni a. Tuarna phena malsawmna thuruk, khawvelin a neih ve loh changtute an lo ni \hin a ni. Inkhawmpui Lian Chairman ni tawhte: 1. Pi Malsawmi 2. Pi Teii (G.R. Roberts) 3. Pi Thangdailovi 4. Pi Saptawni 5. Pi Hmangaihthangi 6. Pi Vanlalengi 7. Pi Lalnguri 8. Pi Neihthangi 9. Pi C. Biakchhingi 10. Pi Zapari 11. Pi K. Laltluangi 12. Pi Zohmingthangi 13. Pi Zokhumi Vankung 14. Pi Zomuani 15. Pi C. Lalneihkimi 16. Pi Laltlanmawii 17. Pi C. Lalhmangaihi 18. Pi Rinchawii General Secretary ni tawhte: 1. Pi Saptawni 2. Pi Zomuani 3. Pi Lalrinkimi 4. Nl. Vanlalsawmi 5. Pi H. Lalpianthangi

January 2016 t AGAPE t 22 SYNOD HMANGAIHNA IN DONATION (July October) Laldawnkimi Hmangaihna In Sl.No. Hming Thilpek 1. Rev. Lalbiaksanga, Kawrtethawveng Rs 1,000/- 2. Sihphir Vengthar Bial K P Sana 2, ei tur 3. Chaltlang South Branch K P Ei tur 4. Pi Darchhunnguri, Tanhril Rs 3,000/- 5. Jeho Lalpekhlua, Sesawng Rs 1,000/- 6. St. Lawrence School, Cl-VIII B&G Rs 1,000/- 7. Rulchawm Kohhran Hmeichhia Rs 3,000/- 8. Phainuam Bial Hmeichhia Rs 4,000/- 9. Malsawma, Leitlang FC Rs 1,000/- 10. K.V. Multipurpose English Medium School Biscuits 11. Darchhingpuii, Aizawl Venglai Rs 10,000/- 12. Kawrthah South Kohhran Hmeichhia Rs 2,000/- 13. H.S. Store, Chhinga Veng Choka bungrua 14. Lalramliani Tutor, Apollo Nursing SchoolRs 2,000/- 15. New Life Hospital Staff Rs 6,000/- 16. Lalthanpuii & Lalduhawmi, ITI VengchhakMawza 50 17. Electric Veng Kohhran NPSS Thlai thar thawhlawm 18. Luangmual West Sakrament Department Ei tur 19. Malsawmtluanga Birthday cake 20. PCA & Azuali, Ramhlun North Diaper, ei tur 21. T. Vanlalchawia, Electric Veng Rs 600/- 22. MGYA, huampui Rs 1,500/-, ei tur 23. Chhanchhuahi, Baktawng Balhla 24. Hmangaihzuali, East Phaileng Rs 3,500/- 25. Rullam Kohhran Hmeichhia Rs 2,600/- 26. Rev. Neil Kirkham, Moderator, PCW 100 pounds 27. Althea, Durtlang Mel-5, Birthday present Rs 4,545/-

January 2016 t AGAPE t 23 28. New Serchhip Kohhran Hmeichhia Rs 3,000/- 29. Chun leh Hrai Thawmhnaw, ei tur 30. Zothanpara, Salem Veng Ei tur 31. College Veng Sacrament Department Ei tur 32. John Lalhruaitluanga Family, Ramhlun N Thawmhnaw, buhfai 33. Kolasib Diakkawn Sakrament DepartmentRs 4,200/- 34. Lalrinzuali, Durtlang North Rs 1,000/- 35. Zorem Steel Works Plastic basket, ei tur 36. Ramhlun Vengchung NPSS Ei tur Mi dang chunga thil \ha tih... Sap naupang rual hi intihlim turin huanah an kal a. Rei vak lovah chuan mangangin an \e ta chul mai a. Huan neitupa chu \anpui ngaia au ri a hriat chuan hmanhmawh takin a tlan a, naupang tui tla an kawhhmuh chu a zu chhanchhuak a, chu naupang hming chu Winston Churchill-a a ni. A nu leh pate chuan, Lawm thu sawi nan eng nge kan tihsak ve ang che? tia an zawh chuan, Ka fapa hi nakinah chuan college-ah a la kal ve ang a, doctor la ni ngei se ka duh a ni, a tihsan mai a. Anni nupa chuan, Kan hre reng ang e, tiin an chhang a. Kum eng emaw zat a vei hnuah Sir Winston Churchill-a chu British Prime Minister a nih laiin pneumonia avangin thih ngamin a na ta a. An rama doctor thiam ber an ko va, a hming chu Alexander Flemming-a a ni a, penicillin damdawi hmuchhuaka hman theih tura siamtu hi a ni a. A pa chu Winston Churchill-a tui tla chhanchhuaktu kha a lo la ni lehzel bawk. A dam leh tak hnu chuan Churchill-a chuan, A va mak teh fo em! Kei mi pakhat hian he mi chungah hian nun vawi hnih hlan ka ba ta a nih hi, tiin a thil chhinchhiahna buah a ziak ta hial a.

January 2016 t AGAPE t 24 WORKSHOP ON SEXUAL AND REPRODUCTIVE HEALTH REPORT Sailuti Asst. Secretary Kohhran Hmeichhia, Central Committee October ni 28 leh 29, 2015 khan, India hmarchhak Presbyterian Kohhran Hmeichhe inzawm khawm pawl (PWF) leh Ecumenical Solidarity for HIV & AIDS Prgoramme (ESHA) \ang kawpin a buatsaih Sexual and Reproductive Health chungchang zir hona (Workshop) chu Presbyterian Kohhran Biak In, Fiangpui, Halflong District-ah Biateram P.C. Synod Kohhran Hmeichhia (Presbyterian Nupang Pol)-in a thleng a. PWF Unit hrang hrang a\angin mi 204 kan tel a. Mizoram Synod a\angin heng mite kan kal:- 1. Pi C. Lalneihthangi - PWF Vice Chairman 2. Pi K. Lalliantluangi - PWF Ex-Chairman 3. Pi H. Lalpianthangi - PWF Standing Com. Member 4. Pi Sailuti - PWF Standing Com. Member 5. Pi R. Rengkhumi - PWF Standing Com. Member 6. Pi C. Lalhmangaihi - PWF Nomination Com.Member 7. Pi Rinchawii - Cent. Com. Chairman 8. Pi K. Vanlallawmi - Cent. Com. Vice Chairman 9. Pi Maria Lalchhanhimi - Cent. Com. Treasurer 10. Pi Rallianthangi - Cent. Com. Finance Secy. 11. Pi Lalhmingmawii Sailo - Cent. Com. Member 12. Pi Vanrammawii - Cent. Com. Member 13. Pi Nuzawni - Cent. Com. Member 14. Pi Lalfeli - Cent. Com. Member 15. Pi Sawithangi - Cent. Com. Member 16. Pi Lalmuanzuali - Cent. Com. Member Fiangpuiah hian in hrang hrangah 2 te tein min thlentir a, kan thlen inten min duat hle a, an chungah kan lawm takzet a ni. Kan thlen zan tih loh chu hmun khatah chaw ei ho \hin a ni a, tuk\huan leh zanriah, thingpui leh a hmeh tui tak min hlui \hin a, kan lawm hle a ni.

January 2016 t AGAPE t 25 Ni 28.10.2015 chawhma dar 10:00-ah workshop hawnna inkhawm hi Pi C. Lalneihthangin a kaihruai a, PCI Moderator Rev. D.C. Haia n inlawmna thu a sawi a, ani hian he workshop kan neih chhung zawng hian min telpui nghe nghe a ni. Tin, Rev. Dr. Roger Gaikwad, General Secretary, National Council of Churches in India (NCCI) chuan workshop thupui hi a sawi hawng a. Kan zir ho tur hi subject har tak mai, pawimawh em em si a nih thu sawiin, hemi chungchangah hian kohhran pawhin thlirna thar leh \ha zawka kan thlir a pawimawh a tih thu a sawi a. Workshop thupui hi hetiang hian zir ho a ni: SESSION 1-NA Kaihruaitu : Mrs. W.A. Sohkhlet, KJP Synod Sepngi Thupui \hen 1-na : Biblical - Theological Perspectives on Sex & Reproductive Health (Mipa/Hmeichhia nihna leh inthlah punna chungchang Bible-a kan hmuh dan/bible-in a zirtir dan) Zirtirtu : Prof. John Lalnuntluanga, Leonard Theological Seminary, Jabalpur Bible kan chhiar dik loh emaw, chhiar sual emaw leh hriat dik loh emaw vangin keimahni leh mi dangte, kan chhehvela mite kan ngaih dan/hriat dan a sual theih avangin Bible hi zir chian leh chhiar sual loh a pawimawh thu te, Pathian thil siam chi hrang hrangte hi inkungkaih tlang tur kan nih thu te, kohhranah chuan mi chi hrang hrang a tua mah hnar bik tur kan nih loh thu te, Pathian hmangaihna chuan tute pawh a huap a, a hmangaihna chu tute tan pawh a awm (available) a ni tih te, nu leh pa leh upa zawkten naupang zawkte taksa, rilru leh thlarau hriselna chungchang zirtir hi kan mawhphurhna a nih thu leh kan mawhphurhna leh kan tih tur kan hriat loh vang leh kan zirtir loh vanga mipat hmeichhiatna hman khawloh leh chumi avanga thil \ha lo a thlen \hin thu te, rilru lam natna leh hrehawmna nasa tak a awm \hin thute zir ho a ni a. Isua chuan mi tute pawh a hmangaih a, a pawm a, hei hi kan entawn tur a ni a, Pathian khawngaihna te, hmangaihna leh thlamuanna hian mi zawng zawng a huap a ni tih zirtir hi kohhran chuan a tum a ni tih thu zir ho a ni.

January 2016 t AGAPE t 26 SESSION 2-NA Kaihruaitu : Mrs. Rualthankhumi Nampui, Biateram Synod Thupui \hen 2-na : Medical Perspectives on Sexual & Reproductive Health (Mipat hmeichhiatna leh inthlah punna chungchanga hriselna damdawi thiamna lam a\anga thlirna) Zirtirtu : Dr. Zothankhuma, Project Officer, National Urban Health Mission, Mizoram Kan tu leh fate, la naupang viauva kan hriatte hi mipat hmeichhiatna hman chungchangah an la thianghlimin, zirtirna \ha pek an la hun lo emaw kan tihte hi kan ngaih dan ang an lo ni vek lem lo va, zirtirna \ha kan pek loh chuan an taksaah natna leh harsatna an tawh theih \hin thu te zir a ni a. Tin, inthlah punna lam hriselna kan ngaihthah avanga harsatna lo thleng thei leh lo thleng \hin te, naute piang hlim hriselna leh an \han \hat zel dan tur chu an nuten hriselna chungchang an ngaih pawimawh leh pawimawh lohvah a innghat thui hle a ni tih thu te, chumi avang chuan taksa leh rilru hrisel a pawimawh em em a ni tih thu te zir ho a ni. SESSION 3-NA (29.10.2015, NINGANI) Kaihruaitu : Pi H. Lalpianthangi, Mizoram Synod Thupui \hen 3-na : Women and Health : Important Issues (Hmeichhia leh hriselna chungchanga thil pawimawhte) Zirtirtu : Dr. Jane R. Ralte, State Nodal Officer(Tobacco Control), Mizoram State Tobacco Control Society, Govt. of Mizoram. Nun dan kawng hriselnate, chumi atana hriat tur thil pawimawh chi hrang hrang ei leh in tur \ha leh \ha lo chungchang te, taksa insawizawi pawimawhna te, zuk leh hmuam leh ruih theih thil kan chin \hinten kan taksaah natna rapthlak tak tak a thlen dan te, a bik takin nuten medical test chi hrang hrang kan tih \hin tur leh kan tih \hin a \ul chhan te zir ho a nih bakah, mahni pawhin kan in-test ve theih dan a practical-in zir a ni bawk. Kan taksa hi Pathian in a nih vanga vawng thianghlim tur kan nih thu leh, kan taksaa Pathian chawimawi tur kan nih avanga kan hriselna kan ngaih pawimawh em em a \ul thu te zir ho a ni.

January 2016 t AGAPE t 27 SESSION 4-na & 5-na Kaihruaitute : 1. Fr. Phillip Kuruvilla, General Coordinator, ESHA Programme, NCCI 2. Rev. V.L. Luaia Hranleh, Administrative Secretary i/c PWF He session-ah hi chuan transgender (Mipa ni \hin hmeichhiaa insiam) mi pahnihten an nuna harsatna te, hrehawmna te, lungngaihna leh tihduhdahna te an tawrh thin thu te, anmahni ngei pawhin an nun chu an hriat thiam loh fo thu te, a chang phei chuan mahni intihhlum duh hial khawpa an inngaihtuah fo thu an sawi ngaihthlak a ni a, zawhna leh chhanna hun hman nghal a ni bawk. An thusawi ngaihthlak a\ang hian, hetiang mite tan hian anmahni chhungkhat lainate, an veng te leh khawtlang ngei pawh hi harsatna thlentu kan ni thei a; chuvangin, kohhran hian hetiang mite hi engtin nge kan dawnsawn ang tih ngaihtuah a \ul hle nia hriat a ni. Mipat hmeichhiatna hi nupa kara thianghlim taka hman tura Pathianin min pek a ni a, inthlah punna (fa neih) hi Pathian thilthlawnpek a ni. Pathianin ama anpuia mihring a siam khan fa neia inthlah pung turin mal a sawm a ni. Chuvangin, mipat hmeichhiatna leh inthlah punnaa hriselna chungchang hi thlir dan thara kan thlira, kan zir a \ul hle a ni, tihte zir ho a ni. Ni 28.10.2015 (Nilaini) zanah Vantlang Pathian Biak Inkhawm a awm a. Nl. Zohmangaihi, Secretary for Women s Relations-in hruaitute a hmelhriattir a, Fr. Phillip Kuruvilla-an Pathian thuchah a sawi a, Fiangpui Presbyterian Kohhran halai Zaipawlin thiam takin Pathian fakna hla an sa a ni. Ni 29.10.2015 (Ningani) tlai lamah he workshop kharna inkhawm hi, Miss G. Hanabalahun Kharbuki, PWF Chairperson-in a kaihruai a; Mrs. Rualkhumi Nampui, PWF Secretary-in lawm thu a sawi a. Rev. V.L. Luaia Hranleh, Administrative Secretary i/c PWF-in PWF-a Unit hrang hrangte thawh honaah inpumkhat a pawimawhzia leh he workshop chungchanga sawi \ul a tihte a sawi a. Rev. D.C. Haia, PCI Moderator in malsawmnain he workshop hi min \in a ni.

January 2016 t AGAPE t 28 Ei siam dan VEGETABLE HAKKA NOODLES Hmanraw mamawhte Zairemmawii Carrot - 200 grams Capsicum - 100 grams (hmarchapui lian chi) Zikhlum - 200 grams Purunsen - 200 grams Spinach - 100 grams Spring onion - 100 grams Noodle (Chow) - 200 grams Chi - a al tawk tur Thinghmarcha - tlem A siam dan 1. Tui sovah chow hi chhuma, chi tlem pawlh tur a ni. 2. A hmin veleh lak chhuaha, tui vawtah tihdaih tur a ni. 3. Thirbel phek hlai deuhvah tel tlem dah la, purunsen, capsicum a tung zawnga zaiphel thlak la, chawhpawlh tur a ni. Chumi zawhah carrot leh zikhlum a tung zawnga chan thlak leh la; chi, thinghmarcha dip leh ajinomoto tlem te \heuh telha, uluk taka chawh leh tur a ni. 4. Chow chhum kha thlak la, thinghmarcha var dip telh la, uluk taka chawhpawlh tur a ni. Rei vak lo hnuah spinach pawh sawm te, soya sauce te, spring onion kutzungte chen lek leka zai bun te, white vinegar tlem te te telh leh vek la, uluk taka chawhpawlh tur a ni. 5. Uluk taka chawhpawlh hnu chuan suan la, ei turin chhawp tawh mai rawh....

January 2016 t AGAPE t 29 Hriselna Huang KHÛP NA Khûp na hi kum upat hnua kan insawiselna tam ber a ni awm e. Na reng a nih loh avang hian mi tam takin an ngaihthah \hin a, enkawl vat a nih loh erawh chuan thil pawi tak a thlen thei a ni. Khûp nâ (Osteoarthritis of knee) hi zawi zawia kan khûp tuamtu tha (Cartilage) lo pan tial tial avanga khûp chak lo leh khûp tihchet harsa lo awm \hin hi a ni. Kum upat hnu, kum 40 tlin hnu lamah a lang chhuak tlangpui \hin. Kum 40 hnuai lamah pawh a awm thei tho va, a bikin khûp ruh inzawmna (joint) leh khûp tuamtu tha lo tihliam tawhahte a lang chhuak hma duh. He natna hi mipa aiin hmeichhiain an vei nasa zawk. 1. Hetiang mite hian khup na an nei duh bik 1) Kum 40 hnu lamten an nei duh hle a, a chhan chu kan khûp tuamtu thâ lo pan tial tial vang a ni. 2) Taksa rit lutuk te. 3) Thi hul tawhten an nei awlsam bik. A chhan chu thi neih hnua hmeichhe taksaa insiam chhuak \hin hormone hian kan khûp tuamtu thaah hna a zuk thawk a, chu chuan kan khûp ruh innawk tur a lo veng \hin. Amaherawhchu, thi hul hnuah chuan hormone insiam chu a lo tlem tial tial a, khûp ruh innawk tur lo vengtu pawh a tlem tial tial \hin a ni. 4) Inthlah chhawn theih natna a ni a, a bik takin hmeichhiaah a ni zual. 5) Accident leh sports avanga khûp tihliam tawhte leh hnathawhin a zir loh vangin a awm thei bawk. 2. A lan chhuah dan 1) A tirah chuan khûp a rawn na riai riai a, a chang changin a rawn lang chhuak \hin. hut chawlh vang vanga han din dawn leh khûp tihchet dawnahte a na \hin.

January 2016 t AGAPE t 30 2) A rei deuh hnuah chuan a na zual a, khûp leh mal tha (muscle) a kham ngawih ngawih a, khûp tihchêt zawngin ri (crepitus sound) a siam a. Khûp vûng thlengin a rawn awm thei. 3) Tihchet a harsain a tisak a, chu chuan mal leh khûp tha a tichak lo va, step-a chhuk leh chhoh a tiharsain khûp durusuih a awm phah \hin. 3. Enkawl leh inven dan 1) Hetiang natna kan nei a nih chuan ngaihthah mai lovin a rang lama doctor ràwn vat a finthlâk. Tin, physiotherapist-in physical exercise leh electrotherapy hmanga exercise lâk dàn tur leh enkawl dàn tura an thuràwnte zawm hram hram tur a ni. 2) hu tunga awm tam loh hi a \ha. Inthiarnaah pawh Indian toilet kan hmang a nih chuan chair emaw verh kuaka inthiar mai a \ha. Hei hi khûp na la nei lote tan pawh invenna \ha tak a nih rualin, a nei tawhte tan pawh inenkawl dàn pakhat a ni. 3) Taksa rit lutuk tan chuan taksa rihna tizâng thei turin exercise lak tama, ei leh ina hriak pai tam lam chi insùm a \ha. 4) Rei tak din te, thil rit tak phurh leh pheikhawk ruh lutuk bun te hian khûp a tihnat theih bawk avangin hengahte hian invèn a \ha. Khûp na hi a nasa tawhah phei chuan zaia, khûp ruh thlak (replace) hial a ngai \hin. Chuvangin, a nasat hmaa inenkawl vat hi sum sen tlemna leh dam hmana a ni a. Hetiang natna nei nia kan inhriat phawt chuan ngaih-thah lova inenkawl vat a \ha a ni. Samari mi \ha chuan a khawngaih em em a, a pemah hriak a hnawih a, a tuam a, khualbukah a kalpui a, mahni insengsovin suam hmang tawk chu a \anpui a.

January 2016 t AGAPE t 31 Hruaitute chanchin SANG HUAMI Mizoram buai kum 1966 November ni 11-ah N. Lunglengah a lo piang a, a pa chu H. Lalhmingliana niin a nu chu Lalkhawthangi (L) a ni. Unau 5 zinga upa ber a ni. Kum 1987-ah Upa C. Lalrosanga nen an innei a, fa mipa 3 leh hmeichhia 2 neiin N. Lunglengah an chhungkuain an khawsa a ni. Chhungkaw harsatna avangin lehkha a zir sang lo va, nu leh pate thlazar hnuaiah naupang tein lo nei leh fu huan te siamin ei an zawng \hin. Kohhran lamah Naupang Sunday School Department hrang hrang zirtirtuah \ang tawhin tunah hian Inrinni zan thuhriltu a ni. Hlimen Biala an awm laiin Bial Hmeichhiaah Committee Member a ni \hin a. Lungleng I Bial a lo pianin Bial Buh\ham Ziaktu leh Asst. Secretary-ah term khat ve ve a \ang a. Tin, Bial Chairman-ah te \ang tawhin tunah hian Vice Chairman a ni. Tualchhung kohhran hmeichhiaah Chairman, Vice Chairman leh Secretary-te a ni tawh a, tunah Chairman rawngbawl hna a thawk mek. Bible chang duh leh ngainat ber chu Rom 13:11-14 thu a ni a, a hla duh ber chu KHB no. 136-na, Aw hmangaihna sawi thiam ila tih hla a ni. Pathian faka zai leh lâm hi a ngaina hle. Pi Sang\huami hian Kristian chhungkua hi kan ram siam \hatna tur a ni tih hriain a vei hle a. Kan ram Kristiannain a tlakchham ber nia a hriat chu takna leh rinawmna hi a ni. Kan rama sualna tam tak lo awm leh darh zau zel te, sual avanga harsatna nasa tak kan tawrh \hinte hi Kristian chhungkaw din a\anga siam \hat a \ulzia thu hi a thu uar ber a ni.

January 2016 t AGAPE t 32 MIZORAM PRESBYTERIAN KOHHRAN HMEICHHE ROREL INKHAWM VAWI 8-NA A hun : March 11 13, 2016 A hmun : Mission VengthlangKohhran Biak In Thupui : Thlarau Thianghlim leh a hnathawh Ni 11.3.2016 (Zirtawpni) : PALAI THLEN KIM NI ZAN DAR 6:30 INLAWMNA LEH REPORT Chairman antu Reports : Pi Rinchawii, Chairman : Pi Thangseii, Chawngtlai Bial : 1.General Secretary report 2.Bial Report khai khawmna Thuchah tawi: Rev. H. Lalrinmawia Zaipawl Synod Moderator Ni 12.3.2016 : 9:30 am Inrinni ROREL : Chanmari West Bial Hmeichhia ZAN DAR 6:30 PATHIAN BIAK INKHAWM Chairman : Pi Rinchawii, Chairman antu Thupui Sawitu Zaipawl : Pi R. Lalhmingthangi, Madanrting Bial : Free Sermon : Executive Secretary i/c Kohhran Hmeichhia : Vaivakawn Bial Hmeichhia Ni 13.3.2016 PATHIAN BIAK INKHAWM Pathianni chawhma dar 10:00

January 2016 t AGAPE t 33 Chairman : Pi Rinchawii, Chairman antu : Pi Lalnunkimi, Chalrang Bial Thupui : Thlarau Thianghlim leh a hnathawh Sawitu : Rev. Lalrinmawia Kristian Chhungkaw Dinhmun Tehna Trophy & Certificate Hlanna Hlantu : Upa H. Ronghaka, Synod Secretary Zaipawl : Venghnuai Bial Hmeichhia Chawhnu Dar 1:30 Hruaitu : Pi K. Vanlallawmi, Vice Chairman antu : Damparengpui Bial Thupui : Thlarau Thianghlim leh a hnathawh Sawitu : Rev. Lalrinmawia Zaipawl : Ramhlun Vengthar Bial Hmeichhia Tlai dar 3:00 ZAIKHAWM Hruaitu : Pi C. Romawii Central Committee Member ZAN DAR 6:30 PATHIAN BIAK INKHAWM Chairman : Pi Rinchawii, Chairman Thupui : Thlarau Thianghlim leh a hnathawh Sawitu : Rev. Lalrinmawia Zaipawl : 1. Mission Vengthlang Bial Hmeichhia 2. Mission Vengthlang Bial Zaipawl Bial aiawh palai 2 kal tur kan inruat \hin kha inruat leh \heuh turin kan inngen a. Hei hi inhriattirnaah ngaih nghal tur a ni ang.

January 2016 t AGAPE t 34 Hriat atan 1. Heng hmunahte hian Leadership Training leh Kristian Chhungkaw Campaign programme-in kan hruaitute an feh chhuak a, Pathian hruainain tluang takin hun an hmang thei a, a lawmawm hle: 1) Ni 25-27.9.2015 khan Phuaibuang Bialah Pi Zothanpari, Pi B. Bualchhumi leh Pi P.C. Lalhmingthangi, Com. Member-te an kal. 2) Ni 23-25.10.2015 khan Sakawrdai Bialah Pi Tlangmawii, Pi C. Than\huami leh Pi Lalnunsiami, Com. Member-te an kal. 3) Ni 6-8.11.2015 khan Sesawng Bialah Pi Rinchawii, Chairman; Pi Lalfeli leh Pi Denghmingliani, Com. Member-te an kal. 4) Ni 6-8.11.2015 khan Hliappui Bialah Pi C. Nuzawni, Pi Zopari leh Pi Sawithangi, Com. Member-te an kal. 2. October ni 28 28, 2015 khan, India hmarchhak Presbyterian Kohhran Hmeichhe inzawm khawm pawl (PWF) leh Ecumenical Solidarity for HIV & AIDS Programme (ESHA) \ang kawp buatsaih Sexual and Reproductive Health chungchang zir hona chu Presbyterian Kohhran Biak In, Fiangpui, Halflong District, Biateram Synod-ah hman a ni a, kan kohhran a\angin mi 16 an kal. 3. Agape chanchinbu lak tam lamah \hahnem kan ngai \hin a, a lawmawm hle mai. Amaherawhchu, kohhranin a copy lak tam duh avanga member-te inhnawn lem lovin, a duh tak takte chauh inlaktir ni se. A copy kan la tlem ta deuh a nih pawhin inthlahrung lem lo ila a \ha awm e. Thil man sang zel avangin kum 2016 a\ang hian press lamin a chhut man an rawn san a, heng avang hian a lak man te a la nghawng mai thei a, latute pawhin min hriat thiam kan beisei a ni.

January 2016 t AGAPE t 35

January 2016 t AGAPE t 36