Untitled-1

Similar documents
Noah and the Great Flood Mizo

38

30

15

The Start of Mans Sadness Mizo

7

Gods Promise to Abraham Mizo PDA

Questionnaire to VCs

W & L _Burmese_6x8.2

When God Made Everything Mizo CB6

( 3rd Semester ) MIZO ( Modern Indian Language ) Full Marks : 75 Time : 3 hours ( PART : B DESCRIPTIVE ) ( Marks : 50 ) The questions are of e

Baptist Church of Mizoram Kristian Chhungkaw Thuzir 2019 (May 13-18, 2019) Rev. Vanlalmuankima

13

SAMPLE QUESTION PAPER 2019 EXAM MIZO SUBJECT (098) CLASS X Time allowed : 3 Hours Marks : 80 Section A (Reading Comprehension) 1. A hnuaia thu hi ngun

Untitled-1

PERIODICAL

MARTIN LUTHERA LEH A RINNA

NAUP

DECEMBER

April 2018 AGAPE 1

A lo ni zawk maw.pmd

PERIODICAL

BCM Ni Pawimawh Programme KUMTHAR NI January 1, 2019 Pathian hruainain kum 2019 kan lo chuang kai leh ta. Kohhran member zawng zawng Worship

March

NOVEMBER

Untitled-1

Untitled-2

1 July August, 2016

Microsoft Word - CPF 2011 MIzo.doc

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

Untitled-1

Untitled-1

PERIODICALS - JU

Justification by Faith_Mizo_Master

DID

PERIODICAL

Edit tur Finale programme

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

Untitled-3

PERIODICALS - JU

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

1 March April, 2018

PERIODICALS

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

Heaven Gods Beautiful Home Mizo

Untitled-1

Baptist Women world Day of Prayer program 2019 in Mizo language (Khawvel pumpui Baptist hmeichhe inzawmkhawm pawl tawngtaihona a kan hriattur-te Mizo

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

PERIODICAL

Hualngo

EXECUTIVE SUMMARY 1. India hmarchhak ram North East Region (NER) hi Himalaya hmar lam tlang bulthut ah state 7 Assam, Manipur, Meghalaya, Mizoram, Nag

ESTD. JULY 1931 Postal Regd. No. MR NE- 1063/ I din leh ang u Nehemia 2:17 REGD. NO. RN 37326/81 VOLUME 80 NO. 1 January 2011 Sipai Tlangau Jan

SAMPLE QUESTION PAPER 2020 EXAM SUBJECT : MIZO (098) CLASS : X Section A (Reading & Comprehension) 1. A hnuaia thu hi ngun takin chhiar la, zawhnate h

A Man Sent From God Hakha PDA

TKP Dinchhan Thalaite hi:- 1. Kristian tha tak ni tura buatsaih. 2. Krista leh Kohhran tana thawk tura buatsaih. 3. Khawtlang tana mi tangkai ni tura

PERIODICAL

Microsoft Word - 4th session.doc

Motto: 1. Hunawl hman \hat. 2. Kristian nundan \ha ngaihsan 3. Zofate hmasawnna ngaihtuah. KUMPUAN R

板橋查某

The Start of Mans Sadness Hakha

Noah and the Great Flood Hakha CB

國立中山大學學位論文典藏.PDF

CSK Athletics Meet Field Results 08:30 B Grade Long Jump SD1: 4.10m SD2: 5.10m R: 6.04m Final No. Class Name Distance Position 16 4D 13 Leun

C.C.C. Heep Woh College English Department S.1 English Oral Exam (2nd Term) Exam Date: 16/6/2015 Exam Time: 8:30-11:30a.m. Exam Room: 402, 4

C.C.C. Heep Woh College English Department S.1 English Oral Exam (1st Term) Exam Date: 9/1/2015(TUE) Exam Time: 8:30 11:30a.m. Exam Room: 40

CSK Athletics Meet Day 1 Results B Grade Long Jump SD1: 4.10m SD2: 5.10m R: 6.04m Final No. Class Name Distance Position 1 2C17 Lee Yiu Chun

NU CING KHAW DON KUM (84) Suah kum : Sih ni : ( 3:45 am) Vui ni : SIHVUI HUN GEL NA Chairman : Upa Ngin Suan Lian Spea

C.C.C. Heep Woh College English Department S.3 English Oral Exam (Final Term) Exam Date: 08/06/2017 Exam Time: 8:30 p.m. - 12:30 p.m.(4hrs)

S5 SBA Elective Grouping xls

Microsoft Word - Chord_chart_-_Song_of_Spiritual_Warfare_CN.docx

(CIP) : /. :, (/ ) ISBN T S H CI P (2006) CH IJIASH EN GXIAN G YINSHI WEN H U A Y U CHENGY U 1

<4D F736F F D20ABC8BB79A4CEABC8AE61A4E5BEC73939A6A8AA47B3F8A769AED12E646F63>

<C3C0B5A7A5CDAAE16C C20A657B3E666696E616C2E786C73>

2008年海洋及沙灘分齡賽.xls

MergedFile

Appendix VIII (B)

CSK Athletics Meet Day 2 Track Results Event No. 1 A Grade 400 m Hurdles SD1: 1'25" SD2: 1'06.5" R: 1'00.09" Final Lane Class Name Time Posi

Microsoft Word - Chord_chart_-_The_Word_of_God_in_Song CN.docx

CSK Athletics Meet Day 1 Field Results B Grade Long Jump SD1: 4.10m SD2: 4.70m R: 6.04m Final No. Class Name Distance Position 4 3A 29 Yau L

F.3 Chinese Oral Exam Schedule.xls

Microsoft Word - 文件3

CSK Athletics Meet Day 1 Track Results Event No. 1 A Grade 400 m Hurdles SD1: 1'25" SD2: 1'06.5" R: 1'00.09" Heat Lane Class Name Time Posit

STELLA DEL MARE G =136 a d d3 4 RE m z mz mz SOL mz mz SImz mz V. Sozio a d d3 4 mz mz mz mz mz mz mz Chia - ro mata d d LA4 mz LA mz RE mz mz mz mz a

第-期統測成績優異同學名單

( ) - 2 [ 50 1 TSANG TSZ CHING LI LOK YI SZETO MEI KI LAM SIN CHING FAN TSZ CHING LAM P

CSK Inter-class Swimming Gala Complete Results Event No. 1 A Grade 200 m Breast SD1: 5'00" SD2: 3'40" R: 2'51.09" Final Lane Class Name Time

1011_classlist_S1.xls

CSK Athletics Meet Day 1 Field Results B Grade Long Jump SD1: 4.10m SD2: 4.70m R: 6.04m Final No. Class Name Distance Position 29 4D 30 Yeun

2019 Chinese Taipei National High School Athletic Game Boxing Championship Junior Men Division Top 8 As of WED 24 APR 2019 Men s Mosquito(38-41Kg) Ran

: ) khgit 31 ai 33 ni 33 khum 31 sa 33 sa 55!! ( ) gai 33 phgo 31 ai 33 pg 33 log 33 n 55 ga 31 n 31 gai 33 ( ) ai 33 1 gi 33 khai 31 ai 33 mau 31 mui

C.C.C. Heep Woh College English Language First Examination S.5 Non-print non-fiction/ Social Issues Class: 5A Exam Date: 23rd January 2014 E

Late-comers are NOT allowed to take the exam. Group 1: Reporting Time in SAR: 14:55 6A 21 CHEUNG HIU KWAN F 6B 32 TAM SHUK CHUN F 6C 2 CHIM HO WANG M


ActiveReports Document

CSK Athletics Meet Day 2 Track Results Event No. 1 A Grade 400 m Hurdles SD1: 1'25" SD2: 1'12" R: 1'00.09" Final Lane Class Name Time Positi

HONG KONG OPEN WINDSURFING CHAMPIONSHIPS 2011 ORGANIZED BY WINDSURFING ASSOCIATION OF HONG KONG SUBVENTED BY LEISURE & CULTURAL SERVICES DEPARTMENT &

Outs1516.doc

Report on the 2003 Village Representative Election - Appendix VIII(B)

Tai Po Sam Yuk Secondary School Timetable Class: 1T Room: 205 Form Teacher: Ngai Ka Yee, Chung Sun On Period Time Day 1 Day 2 Day 3 Day 4 Da

Transcription:

March 2016 t AGAPE t 1

March 2016 t AGAPE t 2

March 2016 t AGAPE t 3 Editorial PATHIAN THIL THLAN...Pathianin khawvel thil âte chu a thlang zawk a, mi fingte chu a tihmualpho theihna turin; tin, Pathianin khawvel thil chak lote chu a thlang a, thil chakte chu a tihmualpho theihna turin, tih Bible-ah kan hmu a. Mihring ngaihtuahna a\anga thlir chuan Pathian thil thlan dan hi a mak a, a linglet hle mai. Mi sual ber nunna turin mi \ha ber a lo thi a, mi bawlhhlawh ber thiam channa turin fel lohna leh thiam lohna reng nei lovin a rawn tuar ta. Min hmangaihna avanga Krista tlawm ralna avangin kan tan van kawngka hawnin a awm a, chatuan nunna kan lo nei ta. Lalpa chu fakin awm rawh se! Chapo \hin, mahni thiam thu sawi chhuah duh reng mai, mahni thiam inchantir duh tlat \hinte chuan kraws thisen zarah hmun thianghlim ber chu kan chang ta. Engkim ti thei si, eng mah ti thei lova awm, Mi chak kha kan fel lohna avangin sawisakin a awm a, tuarna zawng zawnga rapthlak ber kraws chu a rawn tuar ta a ni. Kan mihring mihrinnain a tih theih, Krista avanga ti thei si lova kan awm hun apiangin kraws thiltihtheihna chu kan hmang chhuak thei ang. Mi dangte chawimawia an awm theihna tura mualpho ngam, mi dangte hming\hatna atana mahni inkheng bet ngam kan nih a va \ul em! Kraws avangin tlawm ngam ila; tichuan, Krista hnenah mite kan hruai thei ngei ang....

March 2016 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua CHHUNGKAW THLARAU LAINATNA 1 Timothea 5:8 Rev. C. Thalai Saiha Tu pawh mahni chhungkhat lainate ngaihsak lova, mahni chenpui chhungte ngei pawh ngaihsak lo chuan rinna an phatsan a ni, ringlomi aiin an sual zawk, tiin Bible chuan min hrilh a. Ringlotu aia sual zawk chu vanram an kai lo vang tihna a ni. Vanram kai lote chu chatuan meipuia kang turte an ni. Mei thiltihtheihzia chu, kan hriat \heuh angin mei si te tak tein mi per mah na kan ti a nih chuan, chatuan meipui, Diabola leh a \huihruaite tana siam chu, ringlote tana siam a ni bawk a. Chu chatuan meipuiah chuan ringlomite chu chatuanin an kang tawh dawn a. Ringlote chu Pathian nena inzawmna nei lo an ni a. Chuvangin, an khawngaihthlak hle. Hun hlutna : Engkim tan hun ruat a ni tih Thuhriltu 3:1-8- a kan hmuh hi hun pawimawhzia min hrilhna a ni a. Hun zawng zawnga pawimawh ber chu naupan lai hun hi a ni a. Rangkachak leh tangka sang tam tak aia hlu zawk a ni. Bible pawh hian hun pawimawhzia min hrilh fo \hin. Naupang chu a kalna awm kawngah chuan zirtir ula, a upat hun pawhin a thlah lo vang (Thuf 22:6). He thu pawimawh em em hi Pastor-te leh Upaten fanaute Lalpa hnena an hlan laia an nu leh pate thutiam \hin a ni a. Fanaute sualna khura an liamna chhan chu nu leh paten an thutiam anga an zirtir loh vang a ni. Naupan lai hun hlutzia kei pawhin sawi tur ka nei a. Ka naupan laia ka piin thawnthu

March 2016 t AGAPE t 5 min hrilhte leh Pathian thu ka ngainat leh ka hla duhte chu tun thlengin ka theihnghilh lo va. Ka thisen nen an inzawm tlat vang a ni. Tunlaiah chuan Maicham (Pulpit) a\angin Pastorte leh Upaten Pathian thu an sawi \ha khawp mai kan ti a, a kar lehah chuan kan theihnghilh leh vek \hin si a. A daih rei thei \hin lo. Chuvangin, fanau leh tute hnena Chanchin ha chi chhe thei lo tuh hi a pawimawh takzet a ni tih hi i hre leh ang u khai. Chhungkaw kim lai hun hlu a liam hun chuan koh kir leh tum mah ila, tui luang lai a luang kir thei lo ang mai hi a ni tawh ang. Kan chhungkaw chhiatna chhan chu chhungkuaa Chanchin ha chi kan tuh loh vang a ni a; chumi avang chuan kan fanu, kan fapaten ruihhlo (Drug) tih an ching a, chhungkua zawng zawng lungngaihna chhum zingin min khuh ta a nih hi. Chuvangin, kan fanu, kan fapate chu sakei te, savawm te kan hlauh aia hlauhawm zawk an lo ni zo ta a nih hi! Zawlnei Ezekiela hnenah Lalpa thu a lo thleng a, Tin, ka hnenah, Mihring fapa, i kein ding rawh, i hnenah thu ka sawi dawn e, a ti a. Tin, ka hnena thu a sawi lai chuan thlarau chu keimahah a lo lut a, ka kein mi dintir a; tin, mi betu chu ka ngaithla ta a. Tin, ka hnenah chuan ka tir a che: anmahni leh an thlahtute pawhin hemi ni thleng pawh hian ka chungah an bawhchhe \hin a ni. Chhuan luhlul leh tihmawhte an ni a, an hnenah ka tirh che hi; tin, an hnenah chuan, Lalpa PATHIAN chuan heti hian a ti, i ti tur a ni. Tin, annin an ngaithla emaw, an ngaithla lo emaw (hel hmang an ni si a), an zingah zawlnei a awm tih an hre reng tur a ni. Tin, nang mihring fapa, anmahni

March 2016 t AGAPE t 6 hlau suh la, an thu-ah pawh zam hek suh, i hnenah chuan lenhling leh hnimhlingneite awmin, khawmualkaikuang zianga cheng ni mah la; hel hmang mi ni mah sela, an thu chu hlau suh la, an lan danah zam hek suh. Tin, an ngaithla emaw, ngaithla lo emaw, an hnenah ka thu i sawi tur a ni: hel hmang tak an ni si a (Ezek. 2:1-7). Zawlnei Isaia hnena Lalpa thu lo thleng hi i ngaithla leh ang u: Rulmuk tuite an awp keu va, maimawm ril puan an tah \hin; an tui eitute chu an thi \hin a, tihkeha a awm chuan rul a lo chhuak \hin. Maimawm chanchin hi Joba pawh khan a lo sawi tawh nia! Tur nei a ni a, mi a seh chuan thihpui theih a ni a; chuvangin, a hlauhawm em em a ni. An rila bu (Maimawm ril) an zam \hin chu ei an zawnna atana an siam a ni (Joba 8:14). Hun hriat a ni lo : Thuhriltu 9:12 thu hi i lo ngaithla leh lawk teh ang: Mihringin ama hun pawh a hre si lo va; sangha, len hlauhawm man leh sava, thanga awk ang maiin, mihring fate pawh an chunga lo thleng phutin hun \ha lovah an awk \hin a ni. Chuvangin, hun hluin min liamsan hma hian chhungkaw maicham i din ang u khai. Hun hi tui luang lai ang a ni a, a luang kir thei leh tawh lo angin, chhungkaw kim lai hun hlu hi ngai hle mah ila, koh kir leh thei a ni tawh lo va. Chuvangin, chhungkaw rawngbawlnaah kan hun hlu hi i hmang deuh deuh \heuh vang u, tiin kan insawm a ni. Chhungkaw thlarau lainatna thu hi, chhungkaw chhe tawhte tuai thar lehna atana chhiartu zawng zawngte chungah, Lalpa Pathianin malsawm rawh se. Amen.

March 2016 t AGAPE t 7 Sermon JERUSALEM-AH ISUA A LUT Marka 11:1-11 Rev. K. Lalpiangthara Chhinga Veng, Aizawl Mi tin mai hian mahni pianna ram khawpui hmuh kan chak \heuh awm e. A hmu tawhte pawhin sawi nuam kan ti hle \hin a. A kal tawhte pawhin kal leh an chak fo. Khawvel chhandam tura Pathian chatuan remruat tihlawhtling turin kan Lal Isuan Jerusalem a hnaih hret hret zel a. An khawpui a pan ve dan erawh chu thihna zawnga thihna rapthlak ber kraws thihna hmachhawn turin a ni si a. Hlim taka pan chu a har ngawt ang le. 1. Lal Isua chuanna tur sabengtung : Lal Isua chuanna tur sabengtung hi tu man chuan nan leh hnathawka an la hman ngai loh a ni a. Thuthlung Hlui huna inthawina atana an hman, ran silawng lo leh sawisel kai lo Pathianin a phut ang kha a ni awm e. He sabengtung hi a hmaa an lo biak fel vek tawh, a hman duh huna hman theih tura a neituten an lo buatsaih a ni thei a. Amaherawhchu, Lal Isua hian Pathianna leh mihrinna famkim a neih avangin sawi lawk loh leh biak lawk loh pawh ni se engkim a rel fel thei vek tho a. henkhat chuan he sabengtung hi Bethani-a Mari te ta a nih an ring bawk. 2. Bethphage a\angin sabengtung chungah a chuang : Bethphage a\anga Bethani khuaa sabengtung kaia zirtir pahnih kalte an lo kir chuan Lal Isua chuanna turin an lo buatsaih a. Hetih hun hi chawhnu her hret a ni mai thei. An buatsaih zawh chuan Isua chu sabengtung chungah an chuantir a, a kalna turin puan leh chhawlte an phah a, \henkhatin tumkaute an rawn keng bawk a.

March 2016 t AGAPE t 8 Bethphage a\anga a zuitute chuan Hosanna! Lalpa hminga lal lo kal chu fakin awm rawh se, Ram lo thleng tur, kan pa Davida ram chu chawimawiin awm rawh se. Chungnung berah khian Hosanna! tia auvin an zui ta mup mup mai a. Jerusalem khua ral a\anga a lan theihna a\ang chuan Isuan a thlir vang vang a, a \ah a. Khua an luh chuan Pathian Biak Inah lutin a thian thianghlim ta nghal a. 3. Pathian fapa Lal Isua : Lal Isuan Jerusalem a pan hian a tuar tur leh a chunga lo thleng tur chu a hre lawk vek a. Amaherawhchu, a Pa chatuan remruat chu pumpelh a tum lo va, huaisen takin a thihna tur Jerusalem chu a pan a. Mihring famkim Isua tan chuan a chunga thil lo thleng tur chu a huphurhawm hle ang; mahse a Pa, Pathian remruat tihhlawhtlin chu a tum tlat a ni. Lal Isua kan zuina kawngah leh a rawng kan bawlna kawngah hian hrehawm lam aiin a nuam lam chu zawh a chakawm \hin. Amaherawhchu, kan Lal Isua tih dan angin, kan duhna leh kan chakna lam aiin Lalpa duh zawng ngaihtuah chunga kan kal zel a \ul ang. Mi dangte tana malsawmna kan nih theihna tur chuan kan tuar a \ul chang a awm ang a, a \ul a nih phawt chuan kan tuar mai tur a ni ang. Mahni insawi mawi leh insawi thiam te, insawi fel mai te hian kan rawngbawlnain rah a chhuah tur angin a chhuah thei lo fo va; chuvangin, Krista rilru pu tura kan inpeih reng a ngai a ni. Thil chi hrang hrang kan nei \heuh mai. Chungte chu... Pawi khawih nan leh mite \anpui nan a hman theih a; I thil neih Pathian tana hmanraw \angkai tak kha, Setana tan pawh hriamhrei \ha tak a ni thei bawk; Chuvangin, Lalpa tan hman tum tlat ang che.

March 2016 t AGAPE t 9 KALVARI ENNAWM Luka 23:44-49 Lalfakmawii Tunlaiin ennawm chi hrang hrang hmuh tur a tam hle mai. henkhat phei chuan zan khaw tairek thleng thlengin an hmuhnawm tih zawngte an en a. Hrehawm leh hahthlak pawh sawi lovin tlaivar \hak khawpa en peih an awm bawk. Kan hmuhnawm tih zawng erawh chu a inang lo hle ang. henkhatin inkhel an en laiin a \hen erawh chuan lemchan chi hrang hrangte an tuipui bawk. Pathian thu-ah thinga khai kan apiangte chu ânchhe dawng tlâkah ngaih an nih thu kan hmu a (Deut 21:23). Mi sual, tualthat, eng ti zawng pawha thi tlaka an ngaihte chu krawsah an kheng bet \hin a, khen beh lai hmu duhin mi tam tak Kalvari tlang lam panin an kal hum hum \hin a. Mi an khen beh rapthlak tak chu ennawm thlirin an thlir \hup \hin. Mi an khen behna hmun hi Latin \awngin Golgotha an ti a, Luruh hmun tihna a ni. Luruh hmun an tih hian chhan kawng hnih a nei a, a tlang pianhmang hian luruh a an em avang leh mi an khen behna hmun a nih avanga luruh tam tak a awm rem rum vangin Luruh hmun an ti niin an ngai. Kalvari tlang chu mi sual leh anchhe dawng an khen behna hmun a nih avangin tam tak chuan an ten a, a lam pawh an hawi duh ngai lo va, Kalvari tlang lam hawiin nau pawh an awi duh lo an ti. Mi an khen behte chu an endawngin an hmusit hle a, \henkhat phei chuan chil an chhak khum hial \hin. Chutiang bawkin khen behte chuan an mahni khengbettute chu anchhia an lawh bawrh bawrh a, chil te an chhak \hin a. Khen beh chhungte pawhin an chhungte nih an zak ngawih ngawih a, an inthup tlat \hin an ti.

March 2016 t AGAPE t 10 Chutiang taka hmun ngainatawm lo leh \ihbaiawmah chuan Doctor Luka hian ennawm thlir tura mipui rawn inkhawmte chuan, thil awmzia an hmuh chuan an awmte chum chumin an haw leh ta tiin Kalvari ennawm chungchang a rawn sawi a. Eng vanga ennawm tia sawi nge a nih ang le? Kalvari tlangah chuan Lal Isua kan sual kalpuitu tur khai kana a awm vang a ni. A van ropuina zawng zawng hlipin kan sual tlan nan a inhlan a, hna ropui, lei mihring leh van angelte pawhin an thawh theih hauh loh kha a rawn thawk a ni. Lei leh van lal ber si khan tlawmna puan sinin, a pianna atan pawh hmun ropui leh nuam thlang lovin hmun tlawm tak, ran thleng a rawn thlang a. Hrehawm tinreng tuar turin kan tan a rawn inpe a ni. Lal Isua kraws kan thlir chuan chiang takin keimahni kan inhmu tel nghal a. A tuarna avangin damna kan chang ta, kan fel lohna leh kan tlin lohna zawng zawng chu a khawngaihna chuan a rawn khuh bo leh ta vek a. Khuh bo satliah mai pawh a ni lo min sil faisak vek zawk a ni. Lei leh van inmihran tawh chu krawsin a rawn suih zawm leh ta. He ennawma mahni inhmu fuh leh inhmu chiang tan chuan a hmuhnawm thlawt a, an thlir ning ngai lo. Khawvela an hlawkna tur leh an nawmsakna tur zawng zawng kalsanin an kuah tlat \hin. Sum leh pai leh hausakna te, mahni nawmna leh \anghma haiin an peng bo phal lo va, Chu kraws chu pawmin ka vuan zel ang, Thlafam dairial ka chan hma loh chuan; Thlah lovin ka vuan tlat zel ang a, Lallukhum hluah ka la chan ang, tiin fak hla an sa tawh zawk \hin. Kraws hi a thlir ve duh lo leh mahni inhmuh nana

March 2016 t AGAPE t 11 hman tum lo tan erawh chuan awmzia a awm awm lo vang. He ennawm en tur hian mi zawng zawng min sawm a, en vek turin min duh a ni. Lal Isua kraws hi inrem lote tan remna a ni a, damlote tan damna a ni. Tuihalte tan tuihal rehna a ni a, lungngai leh thlaphangte tan thlamuanna, chapo tan tlawmna a ni. Hei chauh hi lungawina famkim awmna chu a ni. He lungawina hi khawvelin a pek ve theih loh a ni. Kalvari ennawm thlira, bel chianga chenchilha, a bula awmhmun rem tawh chuan chang dang an kan thei tawh lo. Darthlalangah Krista chu an hman tlat avangin an chapo thei tawh lo va, kraws chauh lo chu chhuan tur an nei tawh lo. An thih aia thi, an tuar aia tuar, an Chhandamtu hniaka zuiin a tan chauh an nun an hlan \hin. Kalvari ennawn hi hmu fuh tana ennawm leh thlir nuam, hlu tak a ni a, hahdamna leh hahchawlhna a ni. Nang Kalvari tlanga ennawm hi hahchawlh nan i hmang ve tawh em? I thlamuanpui ve reng em le? Fak hla siamtu chuan hetiang hian a lo phuah chhuak a: Kalvari tlang ka hahdamna, Tholeh Krista ka innghahna; Phatsan phal loh nun ka nei ta, Thisen thiltihtheihna kraws ka tan damna. Chiang taka hmu tawh zawng zawng chu an thih aia thia a hnungzuitu dik tak ni turin an inpe \hin. Lal Isua hniaka zuiin mi dangte fel lohna aiin an \hatna hmuh tum ila, mamawhte tan i inpe ang u. Tichuan, mi dangten i hnen a\angin damna leh hahchawlhna an hmu ang. Krista hmangaihna chuan min tir lui a ni; heti hian kan ngaihtuah: mi zawng zawng thih aiin mi pakhat a thi a; chuvangin, mi zawng zawng chu an thi a ni. 2 Kor 5:14

March 2016 t AGAPE t 12 THOLEH NUN Matthaia 24:1-12; Marka 16:1-8 Rev. P.B. Mankima Venghnuai, Aizawl Taksa thawhlehna ka ring a, Chatuana nunna nen (Apostolte Thuvawn). Thuhma : Isua thawhleh thu hi thup bo tum a ni a; mahse, thup hlen leh thup bo theih a ni lo (Mt. 28:11-15). Chu chang a ni lo va, thawhlehna thu hi sakhaw dang zawng zawng laka Kristiante thurin danglam bikna a ni. Thihnaah mihring a tawp lo va, thihna piahah beiseina nung a awm tih tar langtu, thlan piaha nunna, chatuan atan a awm tih min hriattirtu a ni. Chuvangin, thawhlehna thurin tel lovin Kristian thurin hi a famkim zo lo. 1. Thlanah an phum; mahse, thihnain a chelh hlen zo lo : Isua chu krawsah an kheng bet a, a thi a, thlanah an phum tih bible-in min hrilh. Isua an phum hi tholeh lo se chuan kan rin hi a famkim thei lo va, kan beisei pawh hi beisei bo a ni. Thlana phum hi thawhlehna tichiangtu a ni bawk. Isua kha thi lo se thlanah an phum lo vang a, thlanah phum lo se tholeh tur a awm hek lo vang. Isua a thi a, thlanah an phum hian keini pawh thi tur, thlana phum tur kan nih a lantir a, kan nihna leh chanvo, kan kawng zawh tur min lo zawhsak a ni tih a lantir. Isua chu thlanin a chelh hlen thei lo. A tholeh hian thihna ngam loh a nihzia a tar lang a ni. Thlanah khan Isua kha tholeh lovin awm reng ta se chuan kan rin hi a thlawn mai a lo ni dawn si. Tholeh lovin thlanah khan Isua kha awm reng se, keinin thawhleh kan beisei thei hek lo vang. Kan rinna a tihfamkimna leh kan beiseina

March 2016 t AGAPE t 13 a tihnunna chu a thawhlehna hi a ni. 2. Tholeh taksa leh tholeh nun : A tisa put lai nun leh tholeh taksa nun chuan inanna lai nei mah se, nasa takin a danglam a ni. Van thumna meuh thleng tawh Tirhkoh Paula khan 1 Korinth 15:1-58 ah khan tholeh taksa awm dan sawi fiah a han tum sateh a; mahse, mihring \awngin a sawi fiah zo lo va, khawvel thil in a tehkhin zo lo va, tisa hian a hre chiang zo nahek lo. A sawi fiah sen loh vanga rinhlelhawm chu a ni awzawng si lo. Tihdanglamin kan awm ang tih te, \awih thei lova kaihthawhin kan awm ang tih te khan min kawhhmuh viai viai chauh chu a ni. Chu tholeh taksa chu hun leh hmunin a daidang thei lo va, kawngkain a kharhnan thei hek lo. Mi, a dam lai pawhin Kristaah siam thar a niha, sual thihsana Kristaa a thawhleh chuan, famkim lo chung chung pawhin a nun chu hun leh hmunin a daidang zo lo. A taksain thleng thei lo mah se a ngaihtuahna, a \awng\aina leh a thilpekte chuan tan in chhung pawh a lutin a pal tlang \hin. Tuna mite tan nun malsawm a ni a, nakina mite tan pawh nun chenfakawm a hnutchhiah ta zawk a. Nun thar a ni a, sualin a tibuai tawh lo. Ni tin sual thihsanin nun tharin a nung ta zawk a, nun danglam, nun inthlakthleng chu bengin a hria a, mitin a hmu a, kutin a khawih thei ta zawk. Nun hahthlak chu Krista vangin nun hahdam a lo ni a, nun rimchhia chu nun rimtui a lo chang a, nun beidawng chu beiseina nungin a nung ta zawk a ni. 3. Tholeh nun tun a\angin : Tholeh nun hi nakina kan chan tur chauh a ni lo. Kan thih hma, tuna kan dam lai ngei hian Isua thawhlehna \awmpuitu chuan kan tem lawk \hin. A siper chauh pawh hi hlimpui tham,

March 2016 t AGAPE t 14 \ulpui tham a ni. Chuvangin, Isua thawhleh anga kan thawhleh tur hi nakina in\an tur chauh ni lovin, Krista kan \awmpui hun huna in\an tur a ni a, chatuanin a zual deuh deuh dawn zawk a ni. Chu nun nei tur chuan tunah tholeh Isua nun chu \awmpui ve nghal rawh le. Lalpa n kan zaa tan malsawm rawh se. Amen. Tlangval pakhat hi ram hla takah a zin a, chutah chuan khawpui te an fanpui a. Amah hruaitute chuan chu khuaa in lian leh ropui deuh deuhte chu an tlawhpui a, Ka pu, heng inte hi a ropui i ti em? an ti a. Tlangval chuan, Min lo hre thiam ula, heng in hi ropui ka ti ve hauh lo mai, a ti a. An ramah heng aia ropui tak tak hi tam tak a awm avangin a tan chuan a pui lo a ni. Lal Isua ringtu, van ropuina leh chatuan khawpui mawi thlir tlattu chuan he khawvel thilte hi a ropui an ti thei tawh lo va, khawvel thil leh Pathian thilte chu tehkhin thamah an ngai lo. Duhthlanna mumal tak hmangin duh an thlang fel vek tawh a. He khawvel thil boral mai turte hi chu hnawmhneah an ngai tawh \hin a ni. Lalpa ram ropuinain a buk nat tawh zawk avangin he khawvel hausakna leh ropuina zawng zawng ai chuan lo la lang tur lalram chu an ngai a, chu ram chan loh mawlh mai chu an hlau tawh zawk \hin a, Lal hmel hmuh nghakhlel em emin an hun an hmang \hin.

March 2016 t AGAPE t 15 VANRAM (Matthaia 13:44-50) P.C. Laltlani Bawngkawn East Kohhran Vanram chu Pathian lalna leh thuneihna a ni a. Pathian ringa, a thu zawmtute chu a hnenah an awm a. Kristian, Isua Krista ringa, lal leh chhandamtua pawmtute pawh Pathian hnena awm tur kan ni. Mizo Kristiante hian vanram tih hi kan hre lar hle a; mahse, kan nun dan leh chet dan en hi chuan kan hre chiang tak tak lo emaw tih tur a ni. Isuan tehkhin thu hmanga vanram a sawi hi zir chian a \ul hle mai. 1. Ro phum ruk ang - Vanram chu lova ro phum ruk ang a ni; chu chu miin a hmu a, a thukru a, a lawm avangin a neih zawng zawng chu a va hralh a, chu lo chu a lei ta a. Hmanlaia ro thuhruk dan chu leia phum a ni a, Mizote pawhin leia siam bel chhungah dahin pawisa te, thi te, dar te leh thil dangte pawh leiah an phum \hin a. Chutiang hmu fuhtu chu mi vannei tak a ni. Lova ro phum ruk hmutuin a neih zawng zawng hralhin ro awmna lo a lei tih hi Isua Krista chu khawvel chhandamtu a ni a, Amah rin chu Pathian hnena thlen theihna awm chhun (Jn 14:6) a ni tih hre fuhtu chuan 'Isua neih ka duh zawk, ro hlu ber aiin, khawvel zawng ai pawhin' an ti a, khawvel nawmna leh hausakna aiin Isua neih an thlang zawk tihna a ni. 'Nang hmututen an lawmzia hi thuin an sawi thei lo' tih hla angin Isua Krista hmu fuhtu chu an hlim a, vanramah hruai thlen an ni dawn tih an hriat avangin an thlamuang a. Retheihna leh hrehawmna tawrh phah dawn mah se, pawi an ti lo va, eng nen mah thleng an phal tawh ngai lo. Isua nen chuan engkim ropuiin an hmu a, thil dang zawng chu he leia ral leh

March 2016 t AGAPE t 16 mai tur a ni tih hriain ngaihhlut dan tawk an thiam \hin. 2. Tuikeplung \ha tak ang - Vanram chu sumdawng mi, tuikeplung \ha tak zawngtu ang chu a ni leh a; tin, ani chuan tuikeplung hlu tak pakhat a hmu a, a neih zawng zawng chu a va hralh a, a lei ta a. Sumdawng chu hlawkna zawngtu an ni a. Thil an lei a, hlep awmin an hralh leh \hin a. Man to taka hralh theih tur tih an hriat thil chu an lei huai hle \hin. Tuikeplung \ha tak zawngtuin tuikeplung hlu tak pakhat a hmu a, a neih zawng zawng hralhin a lei tih hi chatuana nun theihna tur, nun hlu zawngtuin Isua Krista rin chu chatuana nun neihna, Pathian hnen thlen theihna a ni tih a hmu fuh a. Khawvel ropuina leh mawina zawng zawng kalsanin Isua zui a thlang zawk tih sawina a ni. Sakhaw mi tak, Pathian dik zawngtuin hun rei tak a zawn hnuah Pathian hnen thlen theihna kawng dik, Isua a hmuh fuha, mualphona leh hrehawm tawrh huamin Isua neih a thlang zawk ang a ni. Kristian chhungkuaa sei lian ni lo, entir nan Sadhu Sundar Singh-a ang te chuan ro tam tak an khawm tur ai pawhin Isua zuia, hrehawm tam tak tuar an thlang a. Khawvelin ro a tih hralhin, ro hlu ber nia an ngaih Isua an lei ta zawk a ni. Thlemna awmtirtu chungpik tur thu Isuan a sawiah kan taksa bung hrang hrang pawh thlemna awmtirtu a nih chuan paih bo a \hat zawk thu a sawiah, "Tin, i kutin emaw, i kein emaw a tihtluk che chuan tan la, paih daih rawh; kut pahnih emaw, ke pahnih emaw neia kumkhaw meia paih ai chuan, piangsualin emaw, kebaiin emaw nunnaa luh i tan a \ha zawk e. Tin, i mitin a tihtluk che chuan kher chhuak la, paih daih rawh; mit khing hnih neia Gehenna meia paih ai chuan, mit khing khat neia nunnaa luh i tan a \ha zawk e," (Mt. 18:8-9) a ti a. Hei hian eng dang zawng aia nunnaa luh theihna, Isua neih

March 2016 t AGAPE t 17 a \hat zawkzia a tilang chiang hle. He thu hre fuhte chuan an taksa bung mai ni lovin an nunna chan hialin (Martar), tuikeplung \ha mi ai pawha hlu zawk Isua Krista vanrama hruai theitu chu an vuan tlat a, thlah an tum lo va. Thil dang chu hnawmhne ang lekin an ngai a ni. 3. Lenkhang den ang - Isuan vanram tehkhin thu a sawi pahnih, 'Vanram chu lova ro phum ruk ang a ni' tih leh 'Vanram chu tuikeplung \ha tak ang a ni' tihah vanram chu thil \ha leh hlu tak, neih zawng zawng hralha lei tlak a ni tih a sawi a. Pathumna, lenkhang tuifinriata den ang tihah hi chuan vanram kal turin mi zawng zawng sawm an ni a; mahse, kal thei tur thlan a ni dawn a, mi zawng zawng kal theih a ni lo vang. Vanrama kal tura thlan lohte chu rawh tuina meiah paih an ni ang a, chutah chuan \ah leh ha \hial a awm ang a, hrehawm takin an awm ang tih a sawi a. Kohhranah hian mi chi tinreng mi \ha leh mi sual, rethei leh hausa, lehkhathiam leh thiam lo kan awm khawm a. Hmuh theih kohhran hi hmuh theih loh kohhran nena inzawm a ni a. Hmuh theih kohhrana kan tel chhung hian hmuh theih loh kohhrana kan tel zel theih nan Pathian biak dan te, a duh zawnga awm dan te kan zir a. Bible thu kan zir a, thuhril kan ngaithla a. Ringlote hnena Chanchin ha hril tur missionary-te kan tir chhuak a. Kawng hrang hrangin Pathian duh zawng nia kan hriat danin kan thawk ho va. Chutianga kan thawh lai chuan buh lem leh buh tak thliar a la ni dawn a. Chutih hunah chuan in\henna a awm ang. Hmuh theih kohhrana kan awm chhunga kan awm dan azir zelin kan awm dan tur relsak kan ni ang. Chatuan nunna neia Pathian hnena nuam taka awm tur leh chatuana hremna, Setana leh a hote zinga tel tur thliar a la ni ang. Chumi hunah chuan khawi lamah nge kan kal ang tih hriat chian tur a ni. Hmuh theih kohhrana kan awm

March 2016 t AGAPE t 18 chhung hi kan insiam \hat theih hun a ni a, rilru leh tihtakzeta Pathian biak leh a rawngbawl hna kan thawh hun a ni. Pathian hnenah a angchhunga awm nawm turzia sawi nan vanram ngaih hla tam tak kan nei a. A ropuizia sawi hleih theih lohte kan ti a. Mahse, chutianga kan sak mek lai chuan vanram kal theihna chahbi, lova ro phum ruk anga hlu Isua aiin khawvel ropuina, hmingthan te, larna te kan lei a. Kan faten thiamna an neih theih nan leh hausakna duh vangin ro hlu, Isua kan hnawl a. Nawm chen duh vangin tisa chakna te, zu leh ruihhlo dang te lei nan sum leh pai kan khawh ral duh thin si a. Hei vang hian vanram hlutna kan sawi hi kan awi tak tak lo nge ni ang a, kan hre chiang lo zawk tih ngaihtuah tham a tling a. Benga hriatna mai leh mi hla phuah sa saa inawih lunglen kan duhtawk a nih chuan lenkhang tuifinriata den anga a \ha leh \ha lo thliar a nih hunah rawh tuina meia paih kan ni ngei ang. Zilhhau fo pawha a ring tikhawng tlat chu Vawilehkhatah tihtliahin a awm ang a, tihdamna a awm lo vang. Mi fel an lo pun hian mite an lawm \hin a, Mi sualin rorêlna an chanin mite an rum \hin. Finna ngainatu chuan a pa lawmna a thlen a, Nawhchizuar pawltu chuan a sum a tiral \hin. Dik taka lalin ro a rêl chuan ram a phuisui a, Thamna a lâk chuan ram a chhe \hin. A \henawm fak dertu chuan A ke atân len a zam a ni. (Thuf 29:1-5)

March 2016 t AGAPE t 19 DAM CHHUNG NI CHHIAR DAN Job 16:22; Sam 90:9-12 Zopari Central Committee Member He thu hi Pathian mi Mosia \awng\aina a ni a. He Sam siaktu hian mihringte derdepzia a hre chiang a, kan dam chhung rei lohziate a hre chiang em em bawk a. Chhum rei lo te lo langa ral leh ta mai \hin ang hi a nihziate a sawi a ni. Chuvangin, Pathian chatuan mi duh dan anga he kan dam chhung ni rei lo te hi hman a \ul a, a harsa bawk si, kan dam chhung ni hi thawnthu ang maiin a la tawp ang tih Bible-in min hrilh chiang hle a. Kum 2015 chu kan lo hmang zo leh ta mai a, hmang zo lovin mi eng zat chiah nge kan inthlah liam ni, kan hre \heuh a ni. An dam chhung ni an hman dan ang ang chu an liampui tawh a, hman nawn leh hman \hat leh theih pawh a ni tawh lo. Kumin January thla tir a\ang khan kan nun hman dan han thlir let ila, kan ei zawnnaah te, kan rawngbawlnaah te, kan \henrual te leh \henawm khawvengah te, kan titi khawchang sawiah te, kan \awngkam hmanah te, kan thiltihna kawng hrang hrangahte han chhiar nawn leh ta ila. Miten, ka chhungten, kan rawngbawlpuite leh kan hnathawhpuiten, a \ha lama chhinchhiah tlak an hmu em, chhiar nawn leh fo chakawm an hmu em, nge chhiar nawn leh tlak loh, rilru tinatu hriat reng tlak loh zawk? Kan inen let a pawimawh viau awm e. Rannung te tak te, thomitchhaih hi ni khat lek a dam a, a dam rei loh tehlul nen hian mi zar buai reng rengin, mi nin hlawh em emin a dam chhung nun a hmang a, an ti \hin. Phengphehlep

March 2016 t AGAPE t 20 ve thung hi chu ni 14 vel chhung a dam thei a, a dam chhung hun hman hi hlim takin a thlawk kual a, mi nun a tihlim a, a hmuh a nuam em em thung a ni. Thomitchhaih ang hi nge kan niha phengphehlep ang zawk hi - Kan dam chhung ni kan hman dan hi mite tan thlakhlelhawm kan ni em, mite tan hnawksak, ninawm mai a ni em, chhiar dan kan thiam a va pawimawh em! A pawimawh em avang a ni ang Pathian mi Mosia pawh hian, Kan dam chhung nite chhiar dan min zirtir ang che, a lo ti a. He \awng\aina hi Lalpa, kan dam chhung rei lo te, kum 70-80 emaw lek hi van thleng, chatuan daiha chhiar tlak ni turin min zirtir rawh, a tihna ang a ni. Josefa nun han thlir lawk ila, a dam chhung nun kawng bumbohziate kan hria a, Pathian mi a nih a inhre chiang a. Thil sual a tih theih loh tlat avangin lung inah pawh a tang a ni tih kan hria. Tan ina a tan laia mumang a hrilhfiahsak lal no hlantu chu chhuah a nih dawnin,...min han hre reng ang che aw? tiin a chah a, ani lah chuan kum hnih chhung chu a theihnghilh \hak a. A hre reng ta awzawng lo va, a va rei duh dawn em! tih te ka ngaihtuah \hin. Mahse, rinawm takin Lalpa zai ngaiin a dam chhung nun chu harsa tak chung pawhin a chhiar dap dap reng mai a. A dam lai la lain Pathianin hna pawimawh tak thawkah a dah a, a ropuizia kan hria a ni. Dam chhung ni chhiar dan \ha ber chu Lalpa rinchhan zel nun hman a ni. Krista nena \an, Krista nena hman a ni, Lalpa nghak reng chunga kan nun hman hi a ni. Naupang te pakhatin Enoka chanchin a sawi chu, Pathian leh Enoka chu an inkawmngeih em em a, an inkawm a, van lamah khian an chho zel a. Nakinah chuan

March 2016 t AGAPE t 21 Pathianin, Enok, haw thla tawh lo mai rawh, hei van kawngka kan thleng tawh e, ka hnenah lo haw ve mai rawh, a ti a, a luhpui ta a ni, tiin. Pathian nena len dun nana an dam chhung ni hmangtute chu Pathianin a hnenah a hruai lut zel \hin. Chuvangin, kan dam chhung nite hi kan nuam tih dan leh kan duh dan dana hmang mai lovin, Pathian Engkimtitheia duh dan ngaichang chunga mawi taka hman tumin i inbuatsaih \heuh ang u. I dik lohna i pawm em? Vawi khat chu Governor hian tan in lian tak pakhat a tlawh a. An awm dan azirin ngaihdama, chhuah zalen hial inhuamin lung in tangte chu an tan chhante a zawt vel a. A kawm apiangte chuan tihsual an neih loh thu leh, dik lo taka puh an nih avanga chu tan ina tâng an nih thu an sawi hlawm a. Nakinah chuan tâng pakhat chu a tan chhan a va zawt ve leh a. Ani chuan, Ka pu, kei chu ka sual vang renga tâng ka ni, eng mah thiam thu sawi tur ka nei lo. Khai hlum hial phu zawk ka ni a, hetia nungdama ka la awm hi khawngaihna vang chauh a ni. Kei zawng hrem ka phu reng a ni, a ti a. Chu mitâng chuan thu dik tak a sawi avangin Governor rilru chu a hneh hle mai a. Mi tâng hnenah chuan, Nang chu mi sual tak i nih chu, heng mi \ha tak tak zingah hian thil sual ti awm chhun i ni. An zinga cheng ve tlak pawh i ni lo. Chu vang chuan ni khat pawh an zingah i awm tawh tur a ni lo, a ti a. Tâng vengtu hnenah chuan ngaihdam a nih thu leh chhuah turin thu a pe ta a. Ka thiam lo a ni, tih hi mi chapote ka a\ang hian thil sawi har ber pawl a ni awm e. (Thu lakna : Darthlalang, Nghakpuii)

March 2016 t AGAPE t 22 HETAH HIAN LALPA A LO AWM A NIH HI (Gen. 28:16-19) Upa Hranga Colney Mualcheng Kum 2013 June thla a\ang khan Kelkang thuhla hian sawi a tizual ta tih kan hre \heuh awm e. Vawiin thleng hian khawi hmunah pawh kan sawi huai huai lo thei lo a nih hi maw. Mi \henkhatin fiamthu thawh nan KKK (Kelkang kal) tih leh KKKL (Kelkang kal lo) an lo ti rawl nen! Fiamthu thawh nana hman chi em ni dawn? MUP Tlangauvah pawh, Kelkang kal an sim chuang law! tih a ni bawk a. Kal lo pawn an sim chuang bik em ni aw! Ni e, a hmuna kal chuan, ral a\anga ngaih ang ngawt chu a ni lo tawp mai. A hmingah chuan MAKA tih hi kan Lalpa hian a lo va pu dik em! Kei pawh ka kal ve a, ni 9.4.2015-ah a vawi hnih nan ka kal leh a. Kal hmasak ai khan mi pawh an lo tam ta. A hmun han thlena rilru khawih em em mai chu mihringte hian Pathian hi kan va lo mamawh em, a va ropuiin a va lawmawm tak êm, tih mawlh mawlh mai hi a ni. Tihtakzeta nun thar leh lawmna (pawlna) thar neih tum tak tak chu beidawng leh hlawhchhamin a kir hauh lo vang a, a biak, Lalpa chuan mal a sawm ngei ngei ang. Kan Bible chang tar lan, Gen. 28:16-ah, Hetah hian Lalpa a lo awm a nih hi... hei hi Pathian in a nih hi, tiin a hmingah Bethel a vuah a. He hming BETHEL hi chuan Mizoram chu a luah chhuak ta kher mai. A hming chauh ni lovin, ni tinin kan nunah hian Pathian hi lal ber mawlh rawh se. Kelkangah pawh Bethel Inpui an siam a, a bul lawkah Hmun Thianghlim, mipui tam tak len theihna a awm a. Chuta mipui pung khawm tihtakzeta \awng\aina chuan Van

March 2016 t AGAPE t 23 Lal\hutthleng a nghawr nghing dur dur ngei ang. Bethel, Pathian in tih hi a lo dik a nih hi. Mi \henkhat chuan, Kelkangah kal kher a ngai hlei nen, khawiah pawh a \awng\ai theih alawm, an ti a, a dik e. Naamana phar damna turin Jordan lui kher a ngai a, vawi sarih kher hnim a ngai si alawm le! Lalpa remruat chu Kelkanga kal kher kher a ni. Mizoram mipui zawng zawng hi kal vek thei ila aw! Kelkangah hian Lalpa hnathawh ropui tak i hmuin i hre ngei ang. LALPA, KA LAWM E Pitar pakhat hian chaw ei tura a \hut apiangin, Lalpa, ka lawm e, a ti thei ziah mai a. Chutih lai chuan Fulton-a chuan, Ka pi, Pathian hnenah lawm thu sawi miah lo mah la, i chaw ei tur chu i hmaah a awm sa tawh reng a ni lawm ni? a ti a. Pitar chuan, Awm sa reng e, lawm nachang ka hriat hian a tui lehzual \hin a ni. Thil reng reng a \ha lam zawng hlira thlir hi thuhriltu pakhat hnen a\angin ka zir tawh a, zing thawh veleh lawm thu sawi tur ka hriat loh pawhin, choka a\anga ei tur rim ka han hriat te hian min petu Pathian hnenah lawm thu ka sawi ziah \hin a ni, a ti a. Kum eng emaw zat a liam hnu chuan chu pitar pawh chu a lo chak lo va, a damlo va, a thi dawn hnai ta a. Fulton-a chu a khum bulah a va ding a. Pathian hnenah lawm thu sawina tur a neih pawh a rin tawh loh lai chuan pitar chu a han hawi a, a kianga amah tlawhtute a han hmuh chuan, Lalpa, \hian \ha tak tak min pek avangin lawm thu ka hrilh a che, a han ti lehzel mai chu mak a ti hle mai a.

March 2016 t AGAPE t 24 ZIRNA MI TIN MAMAWH Upa Lal\hahluna Ralte Bethlehem Zirna hian tawpintai a nei lo va, kan pian ni a\anga kan thih ni thlengin kan zir a, zir tawp ni reng reng a awm thei lo. Hla phuahtu chuan, "Mihring chauh lo chu zirtir an ngai lo," a lo ti a. Thil nung dang zawng zawng chuan an awm dan tura Siamtu remruat sa chu zir hranpa ngai lovin an thiam mai a; mihringte erawh chuan \ah bak chu a zira kan zir vek a ni. Mihring ke pen tin leh hawina lam apiang hi zir turin a khat a. Mihring dinhmun leh theihna inthlauhtirtu ber chu zirna hi a ni. 1. Zirna : Zirnain a tum ber chu mihring taksa leh rilru tihvara hriatna leh theihna kawnga a nih theih sang bera awmtir hi a ni. Pathianin mihringa theihna leh thiamna a dah, awmze nei leh \angkai taka hmang thei tura buatsaih leh \anpui hi a ni. Hei hian mahni inrin tawkna te, khawvel hmachhawn ngam tura huaisenna leh theihna te min pe a, a hun leh hmun azira awm dan min thiamtir a ni. Eizawnna hmun leh sawrkar hnuaia hna tam berah thiamna tar lanna (Marksheet) leh zir san zawng pho lanna (Certificate) phut a nih avangin ngaihthah chi a ni lo. Zirna in pawn lamah hian inzir ve theih tak chu a ni naa, a nawlpui tan erawh chuan zirna in hi kan inzir thiamna hnar a ni. Zir thiamna hian mi dangte tana \angkai theihna a tibelhchhah a, dinhmun leh inpekna inangah mi thiam chu an \angkai bik hle. Chuvangin, zir hlawkna man fuh laklawhte chuan zir zel hi an duh a, Rev. Donald Grey Barnhouse-a pawhin, "Pastor hna ka thawhnaah hian kum thum chauh hun nei tawh pawh ni ila, kum hnih chhung chu inzirna hun atan ka hmang tho vang," tiin a sawi hial.

March 2016 t AGAPE t 25 2. A hun lai khawvelah min chentir : Zirna hian a hun lai khawvelah min chentir a, zir ve lo chu hun liam mekah zel a cheng thung. Thiamna hmangin khawvel thar, zirna hmang chauhva kan chen ve theihna tur a piang chhuak zel a, zir zel leh awm mai mai inkar hi a zau tial tial a; chuvangin, a rualpawl tawk tala hriatna tih tunlai hi tih makmawh a ni. Khawvelin hma a sawn chak em em, thil tharin kan nun kawng tinreng a tidanglam. Thiamna tel lo chuan heng changkanna kawng tinreng hi chhiatpui theih a ni vek mai. Chuvangin, Krista nen khawvel ruala kal vea, ningkhawng hre ve phak tura zir zel a ngai. Thiamna khawvela tlangnel ve phak tur erawh chuan beih fe a ngai a, a man pe phal lo tan chuan tin chhin chi pawh a ni lo. Tun hma chuan miin hna atana thiamna bituk a neih chuan hna \ha tak a hmu zel. Tunlaiah chuan pass chang chang leh thiam ve satliah tan hmun a chep lutuk tawh a, a filawr tan lo chuan sawrkar leh mi mal hnuaiah pawh hna a vang tawh. Chuvangin, chhawr tlak leh hman tlaka thiam tur chuan tunlai hmasawnna leh dinhmunin min mamawhna zawn ngaihtuah chunga kalna awm kawng thlan thiam a pawimawh. 3. Phurrit a ni lo : Sikul kal leh lehkha zir hi phurrita lak chi a ni lo va, kut hnathawh pumpelhna tur a ni hek lo. India sawrkar phei chuan zirna hi kan duh leh duh loh thil ni lovin tihluihna ang hiala a ngaih pawimawh a ni a, nu leh pate pawhin an fate zirna hi an dal thiang lo a ni. Eng hna pawh thawk dawn ila, lehkha thiamna hi a \angkai vek a ni. Remhriatna leh ngaihtuah thiamna hian hlawk leh \angkai zawka tha sen min zirtir. Kan rama kan buaipui em em chu sikul kal nuam ti, lehkha zir peih si lote hi an ni. Sikul kal hi nawmchenna chi khata ngai, intawllen leh hlimhlawp bawl ringawta hun

March 2016 t AGAPE t 26 hmang ral an awm furin a lang. A rual pawl tawk leh bangbo lo tawk chauhva thiam tum, hman tlak leh chhawrnahawm tling tura tha seng peih lo, kut hnathawh ngaisang lo leh chapo tawk vela thiam ve nual si, pawl thila tel ziah thei, sports leh puipunna hmuna rual pawl em em ni chung hian hlawhtlin a huphurhawm. 4. A pawimawh ber hlamchhiah loh : Lehkha zir hi Mizo nu leh pa zawng zawng rual elna a ni a, a bathlau tal pawha an fate sikul \haa luhtir theih chu an rilru damna a ni. Mi tam tak phei chuan nungchang aiin thiamna hi kan ngai pawimawh zawk niin a lang. Nu leh pa thlazar hnuaia awma enkawlna leh zirtirna \ha dawn mamawh rual lek lek Vai ram leh hostel-a dah bo duh nu leh pa an awm fur a, Kristian inzirtirna aia Vai nunzia leh sakhua an \han hnan tur pawh kan ngaimawh phal ta lo. Chuti taka kan intihsiakna chu ram pum ngaihtuah chuan kan hlawhtling thawkhat hle chuan a hriat a. Mahse, nungchang \ha leh awm dan mawi inzirtirna kan hlamchhiah tak avangin lehkhathiam phungthlu lo zet zet, sakhaw ngaihsak lo leh pawisak nei lo kan pung ta viauvin a lang. A chapo tawk chauhva zir, Pathian leh a hnathawh ringhlela Kristian sakhaw thurin lungphum thlenga dodal ta mai an awm \hin. Pathian a tel loh chuan thiamna hi thiamna kebai a ni a, finna hi nun hruai botu a ni thei. Pathian hriatna hi finna bulpui a ni a, chumi phet zawnga zir thiamna chu chhiatna hmahruai a ni fo. Chuvangin, zirna hi engkim bul emaw tia, nungchang \ha leh rinna aia dah pawimawh chi a ni lo. 5. Mahnia inzirna : Vawi khat chu university zirlai pakhat hian zirna chungchanga mi ngaih dan hre turin mi engemaw zat a kawm a. Hun leh tha tam tak a sen hnuah lo neitu putar kum 78 mi a kawm fuh hlauh mai a.

March 2016 t AGAPE t 27 Putar hnenah chuan. "Ka pu, kum eng zat nge zirna atan i hman?" tiin a zawt a. Ani chuan, "Sikulah kum 6 ka kal a, kum 72 chhung zet chu sikul pawn lama zir nan ka hmang ta!" tiin a chhang. Albert Einstein-a chuan, "Zirna chu miin sikul a\anga a zir chhuah zawng zawng a theihnghilh hnua amaha thiamna la chambang zawng hi a ni," a ti a. Hriatna hi sikul a\anga kan zir chhuah a nih pawhin thiamna tak tak erawh chu mi mal kuta innghat a ni. Ni tin sikulah lehkha zir tawh lo mah ila, kan eizawnna leh ni tin nuna hmasawn zel tur erawh chuan inzir reng ngai kan ni. Zirna lamah thiam sang tak ni mah se, a chapova, mi dang tana hnawksak a nih phawt chuan lehkha thiam a ni thei lo vang. Thiamna tak tak chuan mi dangte tana kan \angkai theihna a tipung a, rawn tlak, zah tlak leh nelawm si ni turin mi a siam a ni. 6. Nun hi zir turin a khat: Eng hna pawh thawk ila, kan eizawnna apiang chu hneh taka thiam hi kan zir tur pawimawh tak a ni. Lo neia eizawng kan nih chuan kan ram leilungah eng thlaite nge \ha duh, hmarcha thar hlawk dan, sawhthing tam pumpelh dan leh kan thar chhuah ve chhun thlai leh theite man man zawka hralh thei tura sawngbawl dante kan zir ve tawh a ngai. Chutiang bawkin infiamna leh technology lam kan buaipui a nih rau rau chuan, tualchhung pela hnam dang el phak tura insan mar ve a hun tawh. Sumdawngte hlei hlei hian zir tur an ngah mai. A awm tawk hlep tura a man bithliah te, anmahni dawrtu ngaihsak leh an lungdamna ngaih pawimawh te, mi dang rawngbawlsakna rilru pu chunga sumdawn te hi zir ve tawh a hun hle. Anmahni dawrtu lehkhabu chhiar leh thil dang tihsan daih te, a leitu tur zawkin khawngaih dil a ngai deuhthaw mai te hi a pawi a. A nih dan bak baka thil zawrh fak mawi leh, bungraw hralh duh luat avanga dawt hulhual pawh

March 2016 t AGAPE t 28 sawi hreh loh ang chi te hi sim atan a \ha hle. 'I lei dawn loh chuan khawih suh' tih te hi sumdawng thiamte tih ngai miah loh a ni a. Kan ramah hian hetiang tih ching, a leitu turten an duh pawh thlang thei lo khawpa a zuartu inhawn lohna hi a la tam hle. Hnam dang sumdawngte chu an inhawn em avangin tum loh thlenga leisak chang a tam mai. Kan hnathawh leh kan hmalakna kawng hrang hrangah hian zir tur kan nei \heuh mai. Chuvangin, hma kan sawnna tur chuan, mahni inhawng renga hmasawna rilru pua kan kal zel a pawimawh hle a ni. * Sir Michael Faraday, scientist ropui leh Kristian \ha tak mai chu thih ngamin a na a, chanchinbumi pakhatin a va kawm a, thih hnu lam a suangtuah dan a zawt rawk mai a. Ani chuan, Suangtuahna a? Suangtuahna ka nei lo reng reng. Thil chiang takah ka innghat tlat a ni. Ka Tlantu hi a nung tih ka hria, AMAH chu a nun avangin kei pawh ka nung ang, tiin a lo chhang a. Gospel Trumpet * Mi thiam pakhat hian Krista ringtu hmeichhe naupang hnenah, Mami, i va han khawngaihthlak tak em! Krista hming pu hi an awm \euh va, i rin ber pawh chu i hre tak si lo a le! a ti a. Hmeichhe naupang chuan, Ka hria alawm. Krawsa an khen beh, thlana an phum, thlan a\anga tho leh ta kha Krista ka rina chu a ni, tiin a chhang a. Hriat loh * French Revolution lai khan mi pakhat hian bishop hnenah, Kristian sakhua hi eng nge maw a nih le? Hetiang sakhua hi chu din a awl ngawt ang chu, tiin a tih-el khum a. Bishop chuan, Ni e, a dik mai thei. Mahse, krawsa khen beh hnuah ni thum nia thlan a\anga thawh phawt loh chuan a din theih kher loh vang, tiin a chhang ve hmiah. Hriat loh

March 2016 t AGAPE t 29 Hriselna Huang ZUNTHLUM EI LEH IN Lalruatdiki Dietician Zunthlum natna vei hi Mizo zingah pawh kan tam ta hle a. A chhan tam ber nia lang chu kan ei leh kan taksa chet tam zawng a inhen (balance) loh vang a ni ber. Zunthlum natna kan lo vei hian ei leh in tur kan hre thiam lo va, a \hen kan insum lutuk a, kan taksa mamawh ang tawk pawh ei lova insum te kan awm bawk a. Zunthlum natna kan lo vei hian a bikin bawnghnute, sa, dal leh thil dang tam tak ei loh turah kan ngai fo va; mahse, heng hi taksain a mamawh tak tak a ni hlawm a; chuvangin, chin tawk neia ei thiam zir a \ha hle a ni. Mihring hi kan kum, kan san zawng, kan rih zawng, kan hnathawh hah zawng, mipa leh hmeichhia kan nih (gender) te leh kan natna azirin kan ni tin ei leh in mamawh zat mi tin hi a inang lo thei hle a. Chuvangin, ka ka \henawmnun ni tina ei leh in a mamawh zat kha ka tan chuan a dik lo thei a. Kan mamawh tawk chiah kan ei theihna turin he lama mi thiam, dietician rawn chin hi a finthlak hle a ni. Mi tam tak, dietician rawn theih lohna hmuna awmte pawh kan awm thei a. Zunthlum tana thil ei dan tur tlangpui i han tar lang teh ang. 1. Ril\am hun huna thil ei lovin, hun bi neiin thil kan ei hram hram tur a ni. 2. Vawi khata ei \awk lova ei zin zawk tur a ni. Entir nan: zingkar, tuk\huan, chhun, tlai dar 3:00-3:30 vel leh zanriah. Heti anga zinga thil ei tur hi a ni. Zanriah hi tlai lutuk lo, dar 7:00 hma lama ei fel vek tum hram tur a ni.

March 2016 t AGAPE t 30 3. Bawnghnute khar paih tuk tin no 2 in tum ila. Tunah chuan bawnghnute a khar paih sa (Skim milk) Amulite leh Nestle siamte pawh lei mai tur a awm tawh a ni. 4. Buh (rice) kan tih tak hian chakna a pai hnem avangin thau tan te, zunthlum vei tan te leh mahni san zawng mil aia rit tan chuan ei tam loh hi a him ber a. A tlangpuiin tuk\huan atan buh chhum hmin sa hi ml. 250 bowl hi tehkhawngah hmang ila, hmeichhiain bowl 1 a\anga 1 1 / 2 bowl (nem mukin) aia tam ei tum lo ila, mipain bowl 1 2 aia tam ei loh a \ha. 5. Thlai hi a kana kan ei a nih pawhin mawm lutuk lovin, tel tlem tea kan \hin tur a ni. Thlai hel ei (salad) te, a chhum te leh steam te heng iskut, maite, changkha, sam\awk, maipawl, bean, behlawi rah, tumbu, maitamtawk, fanghma, bawkbawn, etc. hi ni tin naupang kut tum tiat ang tal tuk\huan leh zanriahah ei ziah tum hram tur a ni. Fanghma leh maipawlte phei hi chu tam deuh hlek ei pawha pawi lo chi a ni. 6. Dal emaw, be lam chi bete te, chana, etc. hi a chhumin ni tin bowl khat tal ei a \ha hle. 7. Anhnah tlak, entir nan an\am, zikhlum, anhling, phuihnam, etc. hi ni tin bowl 1 2 ei tum ila. 8. Sa kan eiin a thau, a vun leh a misa angte hi ei lo ila, ni khatah a ti hlang lai lep 2 (Kutzungpui tiat lo deuh) aia tam ei loh tum tur a ni. Hetah hian sa aiah artui pum 1 pawh kan ei duh zawk chuan a ei theih tho a ni. Duhthusamah chuan sangha leh arsa hi sa rau rauvah ei tam zawk a \ha. 9. Zingah buh kan ei tawh avangin chhun chawah buh hman leh hi a \ha lo va, chu ai chuan be leh chana lam chhum te, atta têl tel lova siam te, chhangthawp atta a\anga siam, etc. hi thlai nen ei ila a \ha.

March 2016 t AGAPE t 31 10. Thil kanah tel a tlem thei ang ber hmang ila; amaherawhchu, tel ei tlem tih avanga tel ei loh tawp hi taksa tan a \hat chuan loh avangin ni khatah fiante 3-4 vel hman tur a ni. Hei hi thau pai tam chi heng sa, artui, bawnghnute, avocado, badam, almonds, etc. kan ei chuan tel kan ei zah khi tihhniam hret tur a ni. Tel hi a khal chi heng vawk thau, ghee, butter, bawng thau, dalda, etc. hi hman loh tur a ni. 11. Thei hi a thlum avangin ei kan hlau \hin a, a tlangpuiin kan ei thei deuh vek zawk a ni. A mum chi a nih chuan kuttum tiat leng lawng emaw, zai phel chi a nih chuan khap 1 zung 2-a chhah emaw te hi vawi 1 eiah hmang ila, ni tin vawi 3-4 vel ei \hin tum tur a ni. 12. Zanriah atan hian buh kher ni lo chaw atana rin hi a pawi miah lo va, entir nan atta têl tel lova kan, oats, etc. hi chaw atana rin theih tho a ni a. Buh kan ei duh hram hram a nih pawhin tlem te eia, thlai ei hnem zawk tum \hin tur a ni. 13. Tlai dar 3:00 3:30 velah biscuit 2 vel, thingpui hang leh thei chi khat emaw ei ila a \ha hle. 14. Zanriah ei khamah thei bak chu thil ei vak vak chin loh tur a ni. 15. Taksa kan sawizawi anga, ni tin exercise min. 45, kar khatah ni 5 tal lak tum hram tur a ni. 16. Pawn lam thil pack neuh neuh ang chite leh thingpui dawr thilte hi ei loh hram a \ha. Hengte hi a tlangpuia zunthlumte thil ei dan zirtirna a ni a, hetianga ei leh in kan tih chuan kan \hat phah ngeiin a rinawm.. Lalpa chu hmun tinah a awm a,... Amah \ihtu chu a hre reng \hin.

March 2016 t AGAPE t 32 Ei siam dan BAWNGSA / KELSA KAN DAN 1. Telh turte 1) Bawngsa/Kelsa: Kg. 1, inch 1 bial vela chan sawm 2) Purun sen :Bul 4 vel chan sawm 3) Purun var :Bul 1 nawr dip 4) Tomato :Pum 3 vel chan sawm 5) Tel/Ghee :Pava chanve 6) Sawhthing :Inch 1 emaw, 2 emaw bial vel 7) Aieng :Fiante 1 emaw, 2 emaw 8) Hmarchapui ro: Pum 4 vel 2. Masala 1) Dania Powder :Fiante khat 2) Elaichi :10 vel, kan ro chhut sawm 3) Thakthing :Inch 1 bial vel chhut sawm 4) Lawngpar :10 vel kan ro chhut sawm 5) Tespata :Hnah 2 3. A siam dan 1) Tel/Ghee chu chhuan sata, purun sen kha thlaka, a sen \hap thleng chhuan tur. 2) Sawhthing dip te, purun var te, tomato te kha thlak la, tomato kawi thlenga chawh tur a ni. Chumi hnuah telh tur dangte kha telh zel tur a ni. 3) Sa chan sa chu thlak lehin, a tui sawr chhuah \hat deuh hnuah masala te kha telha, ngun taka chawh tur a ni. 4) Hmarchapui ro kha thlak leh tur. 5) A tui insawr chhuak kha a kang deuh thlengin chhuana, ngun taka chawh tur. 6) Tui tlem leiha, chhuan hmin tawh mai tur.

March 2016 t AGAPE t 33 Hruaitute chanchin SAWITHANGI Pi Sawithangi hi Pu Thangzuala leh Pi Lalmawii (L)-te fa paruk zinga upa ber niin Hortoki khuaah a piang a. Upa Lalthangmawia nen inneiin fa 6 an nei a, Zemabawk Northah an awm mek a ni. Zirna lamah chuan B.A., B.Ed. niin Govt. Ramhlun Middle School-ah Headmistress hna a thawk mek. Khawtlang lamah chuan Bawngkawn Branch YMA-ah kum 1 Asst. Secretary a ni a, TMA Life member a ni. Rawngbawlna lamah chuan a theih ang tawka rawngbawlnaa tui ve \hin a ni a; Bawngkawn Branch K P-ah Leader leh Secretary tih loh chu OB chanvo a vuan kim a; Chaltlang Bial K..P.-ah Treasurer te, Finance Secretary te a lo ni tawh \hin. An Kohhran Hmeichhe Committee-ah 2005 a\anga telin Secretary, Vice Chairman, Chairman te lo ni tawhin tunah hian Vice Chairman a ni mek a. Bialah Secretary leh Asst. Secretary a ni tawh a, tunah hian Bial Secretary a ni mek. Naupang Sunday School-ah eng emaw chen rawng a bawl hnuin Puitling Sunday School zirtirtu chanvo a chelh mek a, Inrinni zan Thuhriltu a ni bawk. A Bible chang duh zawng chu 1 Tim 2:4, Mt 28:18-28 a ni a. A hla duh zualte chu Ka Lal duhawm ka zahpui lawng, Hmanlai Pharaoa bawihte kha tihte a ni. Chhungkaw tina nute hian kan tu leh fate Krista hnenah hruai thleng vek ila, chu chu kan chhungkua leh ram damna tur a ni. Vawiina keiniho mual kan liam hnua kan hnu rawn chhui tur kan tu leh fate Krista neitu ngheta kan siam loh chuan Krista hriat lohnain a hneh mai dawn avangin, a man pek ngai pein kan tu leh fate Krista hnena hruai thleng ngei turin chhungkaw tina nuten theihtawp i chhuah mawlh ang u.

March 2016 t AGAPE t 34 Hriat Atan 1. Mizoram Presbyterian Kohhran Hmeichhe Rorel Inkhawm vawi 8-na chu Mission Vengthlang Kohhran Biak Inah March ni 11-13, 2016 chhungin neih a ni dawn a. Hetah hian rorel palai turin Bial tin a\angin aiawh 2 zel intirh tur a ni. Rorel Inkhawma thlarau lam thupui tur chu Thlarau Thianghlim leh a hnathawh tih a ni ang a, a sawitu tur chu Rev. Lalrinmawia, Electric Veng Bial Pastor a ni ang. SUNNA 1. Esther Lalsiammawii, thla 11-a upa, Pu Bethlehemthanga leh Pi Thangkhawli (L)-te fanu, Hmar Chaltlang khua, ni 7.4.2015 a\anga Hmangaihna Ina kan enkawl chuan pneumonia avangin ni 19.1.2016 zing dar 8:00 khan chatuan ram min pansan ta. Hmangaihna Ina thawktu mi 10-in a ruang hi Hmar Chaltlang thlengin an zui a. Hemi ni vek hian an khua Hmar Chaltlangah ui tak chungin vui liam a ni. 2. Samuel Lalchhanchhuaha, kum 1, Pu K. Lalawmpuia leh Pi Lalremsiami fapa, Khumtung khua, October ni 20, 2015 a\anga Hmangaihna Ina enkawl chuan ni 2.2.2016 zan dar 8:00 khan Synod Hospital-ah thluaka khawsik lut avangin chatuan ram min pansan a. A ruang hi an khua Khumtungah phurh chhoh a ni a. A vuina inkhawmah hian Hmangaihna Ina thawktu mi 5 an han tel a, ui tak chungin thlah liam a ni.

March 2016 t AGAPE t 35

March 2016 t AGAPE t 36