2

Transcription

1 了義寶藏 壹 藏文題字 : 第十七世法王噶瑪巴鄔金欽列多傑

2 2

3 ཕ ག ཆ ན ས ན འག བཞ ས ར དང དང ས གཞ འ ཁ ད ར མ མད ར བས ས ང ས ད ན ས ན མ ཞ ས བ བ བཞ གས ས 了義炬 大手印四加行簡要合集及正行教學次第 作者 : 第一世蔣貢康楚 羅卓泰耶 譯者 : 妙融法師 第十七世大寶法王噶瑪巴序3

4 目錄 序第十七世法王噶瑪巴 6 第四世蔣貢康楚仁波切 8 編輯凡例 10 開卷語 13 前行 17 四共加行 17 第一 人身難得 19 第二 觀修無常 31 第三 業與因果 39 第四 輪迴過患 53 4

5 四不共加行 71 第一 皈依與發心 73 第二 淨除罪障的百字明咒教導 115 第三 圓滿二資糧的獻曼達教導 137 第四 令速獲加持之上師瑜伽 171 正行 209 教導的正行 211 結語 251 附綠四加行修誦儀軌 255 關於 了義寶藏 302 了義炬.目錄5

6 第十七世法王噶瑪巴序 央袞巴大師說 : 一般人只喜歡高深的法, 不滿足於初階的法, 只喜歡那些空泛 虛無 深奧的法, 但是法的厲害不能代表人的證解, 光是大圓滿法沒有用, 還要有大圓滿的人才行, 我看到很多人在說著如同馬一般有價值的法語, 然而人本身卻比狗還不如 正如大師所說, 很多人一聽到高深的法門, 就會想要馬上去學習 但是, 法門之所以高深, 是因為有紮實的前行基礎, 所以對於想要修持大手印的人們, 第一世蔣貢康楚 羅卓泰耶的這部前行教言 了義炬 甚為重要 希望想要修持噶瑪噶舉派四加行的行者們好好地研讀此書, 心跟法相應, 奠定好基礎之後, 才進而學習大手印 這樣的修行次第才是如法的, 才會有利益 了義炬 之前有從英文翻譯過來的中文版, 幫助了很多人 這次在妙融法師的努力之下, 直接從藏文翻譯成為中文, 我相信在文義上會更加完整 我自己也花了一些時間, 6

7 參與了校對的工作, 希望這一點點的貢獻, 能讓這本書的翻譯更加正確 貼近原文 了義寶藏 系列性地將噶舉祖師的經典翻譯成中文, 讓華人信徒們能夠直接接觸傳承珍貴的教法 有時候我們會因為祖師們已經不在, 就覺得比較神祕, 會有些密而不宣的東西, 其實如果親眼見得到祖師, 他們講說的也就是這些教法, 沒有比這更深奧的了 教言就是祖師們的體現, 閱讀教言, 就是直接跟祖師們溝通 我相信這一系列的法教, 一定能夠讓有緣人法喜充滿 祈願善妙吉祥! 第十七世大寶法王噶瑪巴鄔金欽列多傑 2013 年 10 月 30 日 第十七世大寶法王噶瑪巴序7

8 第四世蔣貢康楚仁波切序 現今世界各地的文化知識和物質生活, 在以科學為主的引領下, 達到了鼎盛繁榮, 但是, 卻無法帶來安定 和平, 這個問題的根源就在於佛陀正法的匱乏 因此, 以正法豐富眾生的心靈, 讓所有的衰敗不足, 像是在太陽光暈前的黑暗一樣消失無形, 並且成就圓滿中的究竟圓滿, 安置眾生於圓滿自 他二利的果位, 這就是一切諸佛菩薩最主要的心願 為了用最好的方法來圓滿佛菩薩這樣的心願, 於二種語言得自在的妙融譯師, 將闡明法王岡波巴所開創, 匯集了噶當和大手印教法口訣兩支源流傳承的論著, 也就是這部蔣貢羅卓泰耶所著作的 大手印了義炬 翻譯為中文 我隨喜於此翻譯和出版的善行, 並一心祈願 : 此論著成為解除眾生痛苦的良藥, 和生起一切安樂的基礎 8 蔣貢羅卓確吉尼瑪書於西元 2012 年 9 月 13 日

9 第四世蔣貢康楚仁波切序9

10 編輯凡例 壹 了義炬 正文 版本說明 : 本書所採版本之母版, 為八蚌寺印製之木刻貝葉版, 本書編輯過程中已將母版中一些拼字上的錯誤予以修正 原文在 正行 中引用第三世噶瑪巴讓炯多傑的 肺腑一忠言 第十七世法王噶瑪巴在徵詢大司徒仁波切和嘉察仁波切二位法子後, 法子們建議, 依傳承的教導, 這部分只有在上師教學時方可講授 因此, 為尊重教法之故, 法王決定本書中不收錄此內容 編輯體例 : 一 藏文版 : 已依文義做適當分段 二 中譯版 : 1. 為清楚呈現本書架構層次以及方便讀者閱讀, 已依文義做適當分段, 並且加上 部 章 標題 的編排 所有部名皆為編輯所加, 但不加半型方括號 [ ]; 章名和標題的部分, 加上半型方括號 [ ] 處, 為編輯所加, 無 [ ] 處為原文本有的內容 10

11 2. 內文中圓括號 () 中的文字, 為原文本有內容, 表示對前文的說明 3. 內文中半型方括號 [ ] 中的文字, 是譯者為清楚表達或為文意流暢所需而做的添加 4. 內文中有條列式的內容處, 為方便讀者閱讀, 加上了一 二等數字, 但不另加半型方括號 [ ] 5. 註腳名相解釋為編者所加 貳 四加行修誦儀軌 版本說明 : 本書所採之母版為八蚌寺印製之木刻貝葉版 此版本被收錄在第十三世法王噶瑪巴教言集中, 目前為止, 為現有之四加行儀軌中最古老的一個版本 其中 上師瑜伽 的部分, 第十七世法王噶瑪巴已略作增補修訂 編輯體例 : 一 為令架構清楚, 四不共加行及金剛瑜伽母修持皆加上章名標題, 但未加半型方括號 [ ] 二 註腳說明為編者所加 編輯凡例11

12 12

13 開卷語開卷語 13

14 ག བ བར འ ས མ ས མར མ ད གས གས མ ནས དཔལ ལ ན ད ས གས མ མཁ ན པའ བཀའ བར ད ན ཡ ད བཞ ན ན ར བ འ ཕ ང འཛ ན ར ར འཆང པད ཉ ན བ ད དབང པ ར ས བ ས བཏ ད ར གས པའ སངས ར ས མཆ ག ཁ ད ཀ ས བདག ས གས ས མས ཅན མ ལ ས པ ས དང ཚ རབས ར ས བཟ ང ནས གནས ལ གས ར གས པར བ ན ག ས ར བས ད ཡང རང ར ར མས མ ལ ས ཐ བ ཆ ས ས ར ཞ གས པའ ད ན ག ད བ ཆ ས ས འག དག ས བ ཆ ས ས འག བར བ ད པ ལ དཀ ན མཆ ག ག ཡ ན ཏན ཤ ས ནས ཡ ད ཆ ས པའ དད པ ཡ ད དག ས དད པ ད འང འཆ བ མ རག པ མ ད ན ན ར ང ཐ བ པ མ འབ ང བས ཐ ག མར མ རག པ བས མ དག ས པའ ར མཚན ད ཡ ན མ རག པའང དལ འབ ར ར ད དཀའ ཤ ས པ ལ བར ན ནས ས བས ཐ ན མ ང ག ས ན འག བཞ པ འ ར བ 14

15 開卷語百師之袓馬密達波尊 1, 傳至聖杜松虔巴噶舉, 如意珍寶珠鬘持有者, 頂禮貝瑪寧杰 2 持金剛 尊即最勝圓滿佛, 我等無餘有情眾, 生生世世為攝受, 祈加持了悟實相 我們獲得人身並且進入佛門的目的是 : 要讓心向法 為了一心向法, 就要具備瞭解三寶功德後生起的勝解信心 但是具有這樣的信心, 卻沒有憶念死亡無常的話, 信心就不會穩固 這也是為什麼首先要修持無常的原因 對於無常的認識, 又必須透過瞭解暇滿人身難得才能產生 所以, 四共加行的根本頌文如下 1 此處 師 即成就者, 馬密達波尊 為馬爾巴 密勒日巴 岡波巴三位大師 2 即第九世大司徒仁波切 15

16 16

17 前行 四共加行 四共加行.人身難得17

18 དང པ འམ ཐ ག མར བས མ བ ན མ ཁ མ པའ གནས བར ད ད མ ས ས པས དལ བ བར ད དང འབ ར པ བཅ ལ ན ག མ ལ ས ཡ ད བཞ ན ག ན ར བ ར ན པ ཆ ལས ཀང ལ ག པ འད ར ད པར དཀའ བའ ར མཚན བསམ པ ས ད འང ཚ གང ག ས ག བསལ ཅ ང ཟད ཀང བར མཚམས མ ད པར མ ང བའ དམལ བ༡ ལ གས ས མ ག ས ག བསལ ཁ ནས གཟ ར བའ ཡ ད གས༢ བ ན ཅ ང ར ངས པས ཅ འང མ ག མ ཤ ས པས ད ད འག ༣ ཆ ས དར བའ ས ཆ ན ར ཆ ང ཆ ས མ དར བའ ས ཆ ཤ ན ཏ མང བས མཐའ འཁ བ ད དག ཏ ས ས ནས ཆ ས ས མ ག བ ཀ ཀ ༤ འད ད ཡ ན དང ཏ ང ང འཛ ན ལ ཆགས པས གཡ ང བས ཆ ས ཀ ས ང བ མ ད པའ འད ད ཁམས དང གཟ གས ཁམས གཟ གས མ ད ཁམས ཀ ལ ཚ ར ང པ ༥ མ ས གས ཅན དང ཆ ས ལ རང བཞ ན ག ས ཡ ད མ དགའ བའ ལ ག ལ ཅན༦ སངས ར ས མ བ ན པའ མ ན བསལ དཀ ན མཆ ག གས མ ག མཚན མ གགས པས འཇ ག ར ན ས ངས པ༧ ལ གས པ ༨ས ཁམས སད ད ག ན པ ཞ ས ཆ ས ལ བ ཁ མ ཕ གས པའ བ ན པ བཅས ད ར མས ཆ ས ས བ པའ སལ པ མ ད ཅ ང རང རང ག ལས ཀ ས མནར བས ཁ མ སབས མ ད པ ས རང ར ད ར ན ག ས མ ཁ མ པ བར ད ད ད ར ས མ ས ས པས དལ བ བར ད ལ ན 18

19 [ 第一 人身難得 ] 首先或一開始要修持的是 : 要思維沒有投生在八無暇的境地, 而具足了八有暇 十圓滿的這個比如意寶還要珍貴的人身, 為什麼是稀有難得的 [ 八無暇 ] 一 毫無間斷地飽嘗冷熱痛苦的地獄 二 唯有被飢渴痛苦折磨的餓鬼 三 因為愚癡蒙昧, 而什麼都不理解的畜生 四 佛法興盛的地區很稀少, 沒有佛法的地方卻非常多, 生在這種偏僻的蠻夷, 連法的聲音都聽不到 五 因為沈溺於貪著欲樂以及禪定, 而對佛法沒有感覺的那些欲界 色界 無色界的長壽天 六 外道或是天生就不喜歡佛法的邪見之人 七 佛陀沒有降臨的黑暗時劫, 連 三寶 的名字都聽不到的空蕩世間 八 瘖啞, 康巴人稱為 連巴, 指的就是心無法趨向佛法的愚癡之徒 以上這些情況, 是因為無緣修持佛法, 而且因為自己的業力折磨, 所以一點閒暇都沒有 如今我們沒有投生本身條件不 四共加行.人身難得19

20 ཆ ས བ ད ན ས པའ ལ ས ཐ བ ཀང ཆ ས ར མ པར དག པ ཞ ག བ ད ན ད འ ས ང ད མ ཁ མ པ བཅ ད ག ག ས མ ག ས པ ཞ ག དག ས ཏ ད འང ད ག ལ ཤ ན ཏ རགས པས ར ད དཀ གས པ༡ ས ག པའ ག གས པ ས ཟ ན པ༢ ལ ས ད ཕ ན ཅ ལ ག པ༣ ལ ལ ཆ བ༤ ས ན ལས ངན པ སད ནས བར ཆད ཀ མཚ ར ལ བ༥ གཞན དབང ཅན བ ན ནམ གཡ ག པ ལ བ ར ག ར པ༦ ལ ག ས སམ འཆ བ ཙམ ག ས འཇ གས ནས ཆ ས ལ ཞ གས ནས ཆ ས མ ན ས ད པ༧ ར ད བཀ ར དང ས ན གགས ཀ ཕ ར ད ཆ ས ལར བཅ ས པ ༨བཅས འཕལ བ ང ར ན ག ས མ ཁ མ པ བར ད དང ལ ས ལ ངས ས ད ས གས ལ ཞ ན ཆགས ཆ བ༡ མ གཞ ཤ ན ཏ ར བ པས ཀ ན ས ད ངན པ༢ འཁ ར བ དང ངན ས ང ག ས ག བསལ ཇ ཙམ བཤད ཀང མ ས ག པ༣ ཐར པའ ཕན ཡ ན ཇ ཙམ བཤད ཀང མ དད པ༤ མ དག བ ལ རང བཞ ན ག ས དགའ བ༥ ཁ ལ ར བ ན པ ལར ཆ ས ལ མ ས མས པ༦ ས མས བས ད དང ས མ པའ ར བ ཉམས པ༧ བ མ དང མཆ ད ག གས ལ དམ ཚ ག ཉམས པ ༨ས ར ས ཆད བ འ མ ཁ མ པ བར ད བཅས བཅ ད ག པ ད ར མས ཀ ས ཀང ཆ ས ར ད ལས མ ས ཞ ང ངན ས ང ད འག བའ ར བ བ ད པས སར རང ར ད ད མ ག ས པ ལ དགའ བ དང ཕ ན ཆད མ འབ ང བའ ཐབས ལ བས བ 20

21 足的八種無暇 [ 的處境 ], 還具備了八種有暇 雖然獲得有能力修學佛法的身體, 但是如果要正確地修學佛法, 還需要不被十六種無暇 [ 修學正法的逆緣 ] 所影響干擾 [ 十六種無暇 ] 八種無暇修學佛法的暫時因素 : 一 被非常粗重的五毒擾亂自心 二 受到不良朋友的影響 三 有顛倒錯誤的思想和行為 四 太過懶惰 五 過去的惡業成熟, 障礙的海水泉湧而出 六 受外力主宰, 如同奴僕一般 七 為了衣食或只是因為對死亡的恐懼而接觸佛法之後, 做著不如法的行為 八 為了獲得恭敬和名聲, 裝做如法的樣子 與佛法無緣, 在心上無暇修學佛法的八種情況 : 一 對於色身以及財富等非常貪著 二 為人粗魯, 行為惡劣 三 再怎麼向他解釋輪迴和三惡道的痛苦, 也不感到懼怕 四 再怎麼向他解說解脫的利益, 也生不起信心 五 天生就喜歡做不善的事 四共加行.人身難得21

22 མ ཁ མ པ བར ད ལས ལ ག པའ མ ལ ས ར ན པ ཆ ཉ ད ཐ བ༡ ཆ ས ཚ གས ཀ དབང ག ས ཡ ལ དབ ས ཆ ས དར སར ས ས༢ མ ག ས གས དབང པ ས ལ ཚང བས ཅ བས བ ཤ ས༣ ལ བ ལ ག པ དང མ འཕད ཅ ང ར ལ བསན ག ས ར ཞ གས པས ལས ཀ མཐའ མ ལ ག༤ གནས དཀ ན མཆ ག གས མ ལ ཡ ད ཆ ས པས དད པ ༥ས རང འབ ར ལ དང འཇ ག ར ན ཁམས ད མ ཆགས ཤ ང ཞ ག ཀང སངས ར ས ལན ར ཙམ ཡང འབ ན དཀའ བ ལ ད ར ས སངས ར ས ཤ ཀ ཐ བ པ བ ན༡ རང སངས ར ས ས གས བ ན ཡང ཆ ས མ གས ང བ ལ ད ར ས ར ལ བ ད ས དམ པའ ཆ ས ཟབ ར ས གས ངས༢ ད ས བསན པའང མ ན བ པར གནས༣ བསན པ ད འ ར ས ས འཇ ག པའང མང ༤ ས མས ཅན གཞན དག ན ར ས གས ཀ ཕ ར ང ས འབ ང དང ལ ན པས ཆ ས བ ད ར མས ལའང ས ང བར བས ༥ཟས ག ས ཡ བད ས ར བ ས གས ཆ ས མཐ ན ག འཚ བས མ ཕ ངས པ ས གཞན འབ ར ལ བཅས བས མས པས འབ ར བ བཅ དང ཡང ལ ན 22

23 六 對於佛法無動於衷, 就像給狗吃草一樣 七 毀犯菩提心以及根本戒律 八 毀犯對上師以及法友的三昧耶戒 以上這十六種無暇, 也會成為心中生不起佛法和墮入三惡道的根源 所以我們要對過去自心沒有被這些情況所干擾, 而感到歡喜之外, 也要學習避免日後發生這些情況的方法 [ 十圓滿 ] 五種自圓滿 : 一 獲得與八無暇相反的人身珍寶 二 出生在佛法興盛的中土 三 眼睛等五根具足, 教什麼都能明瞭 四 不遇顛倒邪見, 進入佛門而沒有業際顛倒 3 五 因為理解三寶是真正的皈依處而生起信心 五種他圓滿 : 一 雖然 [ 在這麼長時間中 ] 很多的世界在形成與毀滅, 但是要佛陀出現一次都很難得 二 即使辟支佛等等降臨卻不說法, 而如今世尊開示了深廣正法 三 佛陀的教法至今沒有壞滅 四 佛法的追隨者仍然眾多 四共加行.人身難得23 3 指能夠找到正確的好工作, 沒有接觸到如屠夫等行業

24 ས མས ཅན ཐམས ཅད ན ས ག པའ ལས ལ རང བཞ ན ག ས ས ད པ ཤ སག ཡ ན ཞ ང དག བ བ ད པ ཆ ར ཉ ང དག བའ ནང ནས ཀང མ ལ ས ཐ བ བ ད ཀ ཚ ལ ཁ མས ས ང ཐ བ པ ཆ ས དཀའ བའ ར མཚན ག ས ངན ས ང གས མ ག ལ ས ས ཆ ན པ འ ར ལ ཙམ ཡ ད ཀང ལ མ འ འག བ ཤ ན ཏ ཉ ང ད ལས ཀང ཆ ས ལ ན ག མ ལ ས ན ས ད མཐའ ཙམ ལས མ ད ད དཔ ར ན ར ལ བ གཅ ག ག འ ག ཏ འབ ས ན ར ས མ ཐ བ པ ཡ ད ར ལ ཁམས གཅ ག ག འ ག ན ར ས མ ཐ བ པའ མ མ ད ད ལ ཆ ས བ ད པའ མ ཆ ཤས ཙམ ལས མ ད ད ལས ཀང ཆ ས ཚ ལ བཞ ན བ ད པ ན ཉ ན མ འ སར མ དང འད ལ ས ར ན འད འང མ ཆ ད ག མཚ ན གཟའ ཐ ག གཡང ས ས གས ཀ འཇ གས པ ནམ འ ང ཆ མ ད ཅ ང འཆ བའ ར ན མང གས ན པའ ར ན ཉ ང ཤ གས ན གཉ ས ཀ བར ལ དབ གས ཧར བ འད ཕ ས ད ནང ས ད ཀ ཁད ལས མ ད པས ཆ འ ཆ བ ར ལས ཀང འཇ ག ས ད ས ན བདག ག ད ར ས ཐ བ པའ མ ལ ས ར ན པ ཆ འད འད བ ན གཏན ནས མ ར ད འད ད ན མ ད ད བཏང མ བ ད ད འག འ ལ ས ལ བ ཞ ག བངས ན བང ཆ བ ཐ བ ཐབས ཕར ཞ ག མ ཎ ར ག གཅ ག ཙམ བཏ ན མ ཤ ས པའ ས ང ངན ས ང ག ར མང པ ཞ ག ཤ གས འབ ང ད བསགས འད ག 24

25 五 其他眾生由於見到老 病等情況, 具有了出離心, 能慈 愛地給予修行者衣食用具, 使如法的生活不虞匱乏 加上了這五種他圓滿, 我們就具足了十種圓滿 一切眾生, 都是自然而然就傾向造作惡業, 行善的人很少 在善業中, 要做到能夠獲得人身的持戒善業是很難得的, 因此, 投生至三惡道的眾生有如大地的塵土一樣多, 而能夠投生到人 天的眾生就非常稀少了, 而擁有佛法的人身, 那更是少之又少, 就好像一個扁扁的石頭下面, 有著數也數不清的蟲子, 但是一個國家裡面, 卻不會有數不完的人口, 這當中, 學習佛法的人只是一小部分, 而其中真正如法修學的人, 就好像是白日的星辰一般 [ 難以見到 ] 我們這個色身, 由於不知何時會遇到火災 水災 毒藥 武器 癲癇 雷擊 懸崖等等危險的情況, 以至於導致死亡的因素比較多, 而生存的因素比較少, 生與死的差別, 只在呼吸的一進一出之間, 生命其實比水泡還容易消散 我們不可能再會得到這樣的人身珍寶, 因此, 怎麼能捨得無意義地浪費它呢? 就好像如果投生為畜生的話, 別說是明白證悟菩提的方法, 牠連念誦一遍 嗡瑪尼貝美吽 也不會, 更是自然連帶地積聚著墮入惡道的因 四共加行.人身難得25

26 མ ལ ས འད ལ བར ན ནས ར གས པའ སངས ར ས ཀ ག འཕང ཡང ས བ ན ས པར འད ག པས ད ན ཆ ན པ འད ད ས ད ཙམ ད ན མ ད ཆ ད ཟ ས ས བཏང འད ག འཇ ག ར ན པ ར མས ཀང ཕ ག ག བད ལ བལས ནས འཕལ ད ས ནམ ས གས ལ དཀའ ས ས ཇ ཙམ ན ས འད ག བདག ག ས ས བ གཏན ག འད ན མ ས བ པ ལ དཀའ ས ད ས ང ར ས ཅ ང ཟད ར ཡང མ ན ས པ འད ས ང ར ལ མད ཤ ར བད ད ཀ ས བས ས འད ག ད ན ཉ མ ད ར ང ནས བཟ ང ས དམ པའ ཆ ས ཁ ན ལ བར ན ནས ད ན ཡ ད པ མ བ ད ར ས མ ད ཡང ཡང བས མ ས ར ཡང བ བ བ ད འཕ ཡ ད པ ལ ལས འཕ ཟ ར བ ལར ས བ ས མ ལ ཆ ས བ ད པའ ལས འཕ ཡ ད པས འད ར ཡང ཆ ས དང བ མ གང ལ ག མས པ ད འ ཕ གས 26 ས དད ཅ ང ས བ པ ད དཀར པ འ ལས སད པའ རགས ཡ ན ཀང ད ལ ས ག པའ ཕ གས ས ག མས ན ཕ མ ད འ ལས འཕ ས ངན ས ང མ གཏ གས མ ལ ས ཐ བ པར མ འག ར ཏ སའ ས ང པ འ མད ལས འཁ ར བར མ ཉ ད ས བར དཀའ བའ གང ཟག བཅ ཡ ད ད གང ཞ ན དག བའ ར བ མ ས ད པ དང བས ད ནམས ཚ གས མ གས ག པ དང ས ག པའ ག གས པ འ ར ས ས ས ད པ དང ཉ ན མ ངས པ ཉ ང མཚམས ས ར བ དང ཚ ཕ མའ ས ག བསལ ལ མ འཇ གས པ དང ཉ ན མ ངས པས ས མས འཁ གས པ དང ལ ལ དང གཡ ང བས ཆ ས ལ རག ཏ གཡ ལ བ དང སངས ར ས ཀ བཀའ ལ ཞ གས ཀང ར ས ས མ ས ད པ དང ལ ག པར ལ བའ ར ས ས འཇ ག པ དང ལ ག པར ལ བ དམ ད འཛ ན པ ར མས ས ཞ ས གས ངས པས ད དག ལ བག ཡ ད པར བའ

27 藉由人身, 才有能力成就圓滿佛果 這麼一件重要的事情, 我們過去卻讓它毫無意義地浪費了 世間人為了長遠的利益, 也能在眼前的務農等等事務上, 克服了多少困難, 而我們對於究竟恆常的目標計劃 [ 解脫 ], 卻一點也不能吃苦耐勞, 真是麻木 糊塗, 被魔欺騙了 所以要不斷地修持 思維 : 現在, 從今天開始, 我只在正法的修學上努力, 要讓生命變得有意義 一般而言, 留下未完成的事情, 就稱為 餘業 由於過去生有修學佛法的餘業, 所以此生對於佛法或是上師, 會感到熟悉, 也容易生起信心和向學之心, 這是善業覺醒的徵兆 現在若是對造作罪惡這方面習慣的話, 因為這個餘業, 未來除了到三惡道之外, 是不可能獲得人身的 地藏經 中說: 有十種眾生很難在輪迴中投生為人: 不培養善根, 不積聚福德資糧, 跟隨 仿效惡友, 一再生起煩惱, 不怕來世受苦, 因煩惱而錯亂自心, 因為懶惰和散亂總是忘記佛法, 雖然聽聞佛法但是不去實踐, 跟隨有邪見的人, 執著邪見的思想 4 以上幾點應該要注意 4 唐玄奘大師所譯之 大乘大集地藏十輪經 有依行品 中與此段相符的內容 : 善男子! 有十種補特伽羅, 輪迴生死, 難得人身, 何等為十補特伽羅? 一者 不種善根 二者 未修福業 三者 雜染相續 四者 隨惡友行 五者 不見不畏後世苦果 六者 猛利貪欲 七者 猛利瞋恚 八者 猛利愚癡, 九者 其心迷亂 十者 守惡邪見 四共加行.人身難得27

28 ད ས ན མ ལ ས འད ད ན ག ཆ བས ང ཆ ང མཁས ང ར གས མཐ ང བཙ ན ཞ ས གཞན ལ བརས པ ལ ཞ ག ཐ ན ས ན བ ཙམ ལའང བརས པ མ ར ང ས འག བ ཐམས ཅད ད བཞ ན གཤ གས པའ ས ང པ ཅན ཡ ན པས ས གཞན བརས པའ ར མ ས ན ག ས ཚ འད ར འད ད ད ན ར མས བརག ཅ ང ཕ མ ཡ ད གས ས ས མ ར ས ས ཀང བ ན ད འག ར བར གས ངས ལ ག པར འཕགས པ དང བང ཆ བ ས མས དཔའ གང ན ཡ ད ཚ ལ ཇ ལར ས ན འག ཕན མཛད ལ གས ཅ ཡ ན ས ས འ ས བ ལ མང ན ཤ ས མ ད ཕ ར མ ར གས པས གཞན ག ཚ ད བཟ ང བར མ བ བང ས མས ལ བརས པས བསལ པ མང པ ར དམལ བའ ས ག བསལ མ ང བར གས ངས པས ར ད མ མཚར གཏམ ཡ ན ཡང མ ཐལ བར བ དག ས འད ག མ འ ལ ས ར ན ག གང ཟག དད པ མཐ དམན དང གཉ ན པ ས ང གཤ ང ཅན ཤ ས རབ ཀ ཁ བ ཆ ང ག གས ཀ ས བས ར ས ཟབ མ འ ཚ ག ད ན ལ ས ག པ ས བའ ར གས ད ར མ ས ས པ ཡ ན པས ཐབས མཁས པའ བ མ དང མ འབ ལ བར ལམ ར མ པར ས ངས ཚ གས གཉ ས ཟ ང འཇ ག བསགས ལ ས མ ང ས ད མ སས པ དག ས ཤ ས རབ ཀ ཁ བ དང ས ང ར ཆ དད མ ས ལ མ ར ང མ ད ཞ ན ཆགས ཆ ང ཆ ས ཁ ན བསམ ཟབ མ འ ཚ ག ད ན ལ དགའ བ ཁད པར ཅན ས བ ད ཅ ག ཆར བའ ར གས ཅན ཡ ན འད ག པས ཐབས ལམ དམ གས པ ས ཚ གས ལ མ བས བ ཀང ད ན ག ང ས ད ཐ ག བབས ས བསན པས ཆ ག པའང ཞར བ ང ས ས པའ 28

29 然而, 也不能因為這個人身很有意義, 就說自己最偉大 最厲害 最高貴 最優秀, 因此而輕視別人 我們不僅不能這麼做, 就連一隻小昆蟲都不能欺負, 因為一切眾生都具有如來藏 經典中說 : 欺侮別人的業果, 會使我們得不到此生所有的願求, 來世還會投生至餓鬼道 就算投生為人, 也會生為奴僕 經典還說道 : 那些聖者以及菩薩們在哪裡? 做什麼示現? 用什麼方式利益眾生? 關於這些, 我們凡夫由於沒有神通所以無法瞭解, 因此千萬不要去衡量別人 輕視菩薩, 將會在地獄中經歷數劫之苦 所以就算只是遊戲玩笑, 也不可以做得太過分 有些人的信心忽高忽低, 在對治煩惱上時強時弱, 智慧淺薄, 容易被朋友影響動搖, 害怕甚深文義, 這是屬於漸次修的人, 所以應不離善巧的上師, 有次第地在道上修持, 需要積聚福慧兼備的二資糧, 不應過早給予見地 修持的指導 [ 有些人 ] 智慧敏銳, 悲心廣大, 信心意願堅定, 貪著少, 一心向法, 特別歡喜甚深文義, 這樣的人是屬於頓修種性 這類的人就算不教導他方便道以及各種觀想方法, 也可以直接給予心性的指引 以上只是附帶的說明 四共加行.人身難得29

30 གཉ ས པ མ རག པ བས མ པ ལ བཀའ གདམས ལ གས ཀ ར བའ ཚ ག ལ ན ༡དང པ མ ས ད འག ར བ བསམ ཞ ས ས ད ཀ འཇ ག ར ན ཡང དང པ ཆགས བར ད གནས མཐར མ ཆ ས འཇ ག ནས ཐལ བ ར ལ ཕན ཙམ ཡང མ ལ ས ན ན ང ད ལ ཁར ས ང ད ར ང ས གས ལ ཟ ཡང ཡ ད ཡ ད ཟད བཅ ད ཀ འག བ ཐམས ཅད ཀང མ རག ས བདག དང པ བ ཆ ང ག ད ས ད འད ཞ ག ཡ ད ད ནས བ ས པ ད འད ད ནས གཞ ན པ ན ད འད ད ར ས པ འད འད ད ན འཆ བ ལ ཞག ར ཟ ར ས ཇ ཉ ཇ ཉ ཏ ག ག ཐ ག འད ག པས ཅ ད ག གང ད ག ས མ ད བས མ ༢གཞན དག ཤ བ མང ད བསམ ཞ ས པས རང བས ར ན པ གཞ ན པ ན མཉམ ས གས ད ལ ཡ ད པ ར མས ལས ཀང རང ག ས ད ན ནས ད ལ ཕན ཆད ཤ ཟ ན པའ མ ས མང འད ན འད འད ཞ ག ཡ ད པའང ཤ ད ན ད འད ཞ ག ཡ ད པའང ཤ ལ ད ལར ག ར ར ས ནས ཤ བ ན ར ཟ ང ཙམ ལས མ ད ཕལ ཆ ར བསམ ལང ད ན ལང མ ད པར ག བ ར ཧ ར ཐ མ དགའ ཤ ས ད ཤ ད འད ཞ ག ར ད མ ཤ བ འགའ ཞ ག མཐ ན པ ན དམའ དམའ བ ན མཐ ས ང པ ཕ ག ཕ ག པ ས ང བ ས གས ཅ མཐ ང ཅ ཐ ས མ རག པ ཁ ན ལས མ འདས པས བདག ལའང ད འད ཞ ག ནམ འ ང ད ན ལ ངས སབས ཅ ང ཟད ཡ ད ཚ དམ པའ ཆ ས ལ བར ན འག ས མ བ ད ར ས མ ད བསམ 30

31 第二 觀修無常 噶當派的五根本句 一 先思不住皆變化要思維 : 外在的器世間, 一開始先形成, 中間存在, 最後因為水 火的災害而被毀滅, 連一點塵埃也不會留下 去年 今年 昨天 今天等歲月不知不覺就消逝 而情世間的一切有情眾生也是無常的, 就像自己幼兒時期是那個樣子, 然後孩童時 青年時是另一個樣子, 現在老年的時候, 又變成這個樣子, 每月 每日越來越接近死亡, 這該怎麼辦, 該如何是好呢? 二 多思維他人已亡 要想著 : 從我有記憶開始到現在, 死去的人, 比現在還活者的長輩 晚輩 同輩們還多 這裡的這個人也已經死了, 那裡也變成了那樣的廢墟 能夠老死的只有零星的幾個人, 多數都是本來還快快樂樂 好端端的, 卻想也想不到地在驟然的勾召之下, 突然就死去了 還沒有死的, 有些人從高位跌落至低處, 又從低位爬升至高處 ; 從貧窮變得富有, 又從富有變成了貧窮 我們的所見 所聞都離不開這個無常, 這樣的無常什麼時候會到我的頭上呢? 現在還有一點空閒的話, 怎能不在正法的修學上精進努力呢? 四共加行.觀修無常31

32 ༣འཆ ར ན མང བ ཡང ཡང བསམ ཞ ས པས ར བ ར བ ག ཐ ག ག བ ཁ གང ཐབས ལ ས གས འཆ ར ན ཤ ན ཏ མང བས ཅ འད ཞ ག འ ང མ ཤ ས ནམ ཙམ འ ང མ ཤ ས ལས ཡ ད ན མ འ ང བའ ཐབས མ ད ཟས ན ར ག ས ག གས འཁ ར གཡ ག ས གས ཀ ས ཀང རང འཆ བའ ར ན ཇ ལར བ ད མ ཤ ས ནམ འཆ ཆ མ ད པས ད ལ རང ཡང ཇ ལར འག ར ས མ ད ག ཏ བས མ བང ཆ བ ས མས དཔའ ས ས ད ལས ག བ ར འཆ བའ ར དག གས ངས པ ན ཁ ཟས མ འཕ ད པ ཟ བ ཟས འགངས ཀང མང ད ཟ བ ས མ མ ཞ ཕ མ ཟ བ བཤང གཅ ད ས ས མ འད ར བ ནད པས སན པ དང ནད གཡ ག ལ མ ཉན པ གད ན ད ག པ ས བཏབ པ ས གས སན ལ ག པ མ བརགས པའ ད ག ཤ ལ ས ད པ བག མ ད པར འཁ ག པ ས ད པ ས ད དག ལའང བག ཟ ན ཏ བ 32

33 三 一再思維死因多努力去思維 : 懸崖滾下的石頭 坍塌 閃電 中風 腸胃絞痛等死亡的因素非常多, 所以不知道哪一個會發生, 什麼時候會發生 若是定業, 也沒有阻止的辦法 我們不知道食物 財富 衣著 朋友 親眷等等, 會如何成為我們死亡的因素 由於不確定何時會死, 真是不曉得當下又會發生什麼 菩薩的典籍中提到九種突然死亡的因素 : 1. 吃了不適當的食物 2. 吃飽了還繼續多吃 3. 上一餐沒消化就吃下一頓 4. 不按時排泄 5. 生病時, 不聽醫生和護士的話 6. 被兇猛的邪魔所纏 7. 吃錯催吐的藥劑 8. 衝動地使用暴力 9. 沒有節制地縱慾 對於以上這些情況要多加警惕 四共加行.觀修無常33

34 ༤འཆ ཁར ཇ ལར འག ར ས མ བས མ ཞ ས འཆ བ ད མ འད ད པ ཐ ག ཏ བབ པ མ གཏ གས འད ད པ དང ད བང བ མ ན གང ཟག ས ག པ ཅན དང ས ན ལས ངན པ བས ང བ ལ འཆ ཁར གནད གཅ ད ཚད མ ད པ དང ཁད པར ས ག ཆད པའ ཚ ར བ ཡ ང བ ཡ ད འཁ ལ ས ང ལ ག པ ད མ འཆར ལ ས ས མས གཉ ས ཀ རང དབང ད མ འད ས པས ས མས ལ ཅ ད ན ཡང ཚ ད མ ད མ དག བའ ས མས ཆ ང ང ས ས ཀང འཆ ཁའ ས མས ས བས དང ལ ན པས ངན ས ང ད ས ང ས ཤ ང ད འང ད ལའ ག མས པ ལ རགས ལས པས ད ལ རང ནས ཆ ས ལ ག མས པར བ ད དག ས མ གཏ སན དཔ ད ར མ ག ཟས ན ར ས གས ཀ ས བས མ ཐ བ པ ལ ཅ ས ས སངས ར ས ཀ མཐ ས ཀང ཚ ཟད པ ལ ལ ག ཏ མ ད པས མ འཆ བའ ཐབས ན མ ད ཀང ད ད ས མ འག ད པ ཞ ག ད ལ ཐ ན དག ས ༥ཤ ནས ཇ ལར འག ར བ བསམ ཞ ས ཤ ཚར ནས འཁ ར ལ ས ས ར བའ ར ལ པ ཡ ན ཀང ཟས ཁམ གཅ ག ག ས ལ ས གང ན ར ར ག པ གཅ ག ཁ ར དབང མ ད བ ན ག ཐ མ ཞ ག ཀང ཁ ད དབང མ ད པར ལ ས ར ག ས ས བཏ མས ནས ཐ ག ས ས མ ཀ ན ག ས ས ག ལ ག བལ ཞག ཤས ནས ཤ ལ ཡང མ ལ ས ས མས དབང མ ད བ ས ར ང ག ས ཁ ར བ ལར བར ད འ འཇ གས ས ག ག འཕང ལ འག མས འཇ ག ར ན ཕ ར ལ ཆ མ ད ཡ ལ ད ར ས མ ད འཁམས ལས དཀར ནག ན ར ས ས འབ ང ས ག པ བས ཟ ན པ ད བས ར ཐབས ན མ ད དམ པའ ཆ ས དང དག བས 34

35 四 思維死時將如何死亡, 是不想要發生的事情, 但卻又不得不發生, 這並非我們喜歡的事 那些罪業深重以及過去惡業現前的人, 臨終的時候會體驗到無盡的肢截痛苦, 尤其會感受到死亡的恐懼, 生起很多顛倒錯亂的幻象, 因為身心不受自己控制, 所以不知道心中會生起什麼念頭 雖然只是生起一個小小的不善心, 也會因為臨終時的心識力量強大, 讓人必定墮入惡道 這一切都將取決於現在的習慣, 所以現在就應該要養成熟習佛法的好習慣 不用說想要以占卜 驅邪 醫療 佛事 食物 財富等方法去騙過死亡了, 就連佛陀的力量也不能挽救壽命的耗盡, 所以根本就沒有不死的方法 但是還是要從現在開始, 就做到讓臨終時心中無悔 五 思維死後會如何 要觀想 : 死後, 就算是轉輪聖王, 也帶不走一口飯 一件裹身的衣服 一小顆珠寶, 甚至連最卑微的僕人也無法帶走 身體被屍布包裹後, 用繩子捆綁起來, 所有人看了都覺得噁心, 幾天之後, 一點痕跡也不會留下 那時, 心無法自主, 就好像鳥的羽毛被風吹著走一般, 走在中陰恐懼的險道上, 在陌生的陰間裡生疏地遊蕩著, 只能跟隨著善業 惡業前行 四共加行.觀修無常35

36 ཕན ཀང ད ལ བར ན པས མ བས བ ན ད ད ས ས ས གཡར སའམ ས ར མཁན ན ས ཡང མ ད པ ས གས བས མ ས མད ར ན ད ལ ནས ཆ ས མ བ ད པའ ཐབས མ ད ཆ ས ད འང རང གར བཞག པས མ ཆ ག རང ར ད ལ ས ར དག ས ར ད ལ འབ ར བ ལ བས མ དག ས ད འང བརན པ ཐ བ ནས འཆ ཁར རང དགའ ཞ ང གཞན ཀ ན ག ས ཆ ས པ ར མ དག ད ཟ ར ནས ཕག མཆ ད ཀ ཡ ལ ད བ ད པ ཞ ག དག ས པར འད ག ས ཞ ག ཤ ས ང ཨ ཁ ཁ ག ཤ ད གཅ ག ཚང མ ལ སད བ མ མཁ ན ཟ ར ནས ད འད རང ག ཐ ག ཏ མ ར ད འ ང བ མ ཚ ར བ དང ནམ ཞ ག ཤ ར ཡ ན པར ཤ ས ཀང ར ཞ ག མ འཆ ས མ པ དང ནམ འཆ ཆ མ ད ག ཡང བརན པ མ ཐ བ པས ར ན ངན ར དང འཕད པའ ད ས འཇ ག ར ན ག ས ང བས བ བ ད ནས ཆ ས འགལ ག ས ད པ བ ད པ ཚ ས ང མ ད པ ཡ ན འད ག པས ད ས ཚ འ ཕ ད ཆ ལ ག ཟད ད ལ རང འཆ བདག ས ད ང ན ས བ ཚར བའ ཚ ད ད འད ག པས ཟས ན ར ལ ག ས ས ན གགས ས གས ལ བསམ བ བཏང ལ ང མ ད ད ས མ ནས ལ ས ངག ཡ ད གས མ ཆ ས ཀ སང ལ བཅ ར ཏ གཞན དག ས ས དལ ད འད ག པ དང ས ཆ ས ཕ ཆ ས བ ལ བཀ མ པ ར མས ལའང འད དག ག ས ང ལ ཅ ད ན འཆ བ ལ མ འཇ གས པ ཨ ཙ མ ས མ པའ བ ཐ ང ས ད པ དང མ འབ ལ བར བའ 36

37 然而, 過去造下的罪業已經沒有辦法拋下, 那時只有正法和善行才能有所幫助, 現在若不努力行善的話, 到時候是沒人可以租借或贈送給你的 總之, 從現在起, 不修學佛法是不行的 而佛法也不能就只是這麼隨便放著, 還必須要將佛法結合到心中, 為了達到這個目的, 我們要修行 這樣的修持獲得穩定之後, 能讓自己臨終時會感到歡喜, 別人也會稱讚道 : 是個真修行人呀! 並且把你當作頂禮供奉的對象 我們常常都在說 : 哎呀呀, 某某人死了呢! 或是: 某家發生不幸的事啦! 雖然嘴上這麼說, 卻不覺得這樣的事情也會很快發生在自己身上, 就算知道總有一天要死去, 仍然覺得自己一時是不會死的 縱然瞭解 不知何時會死 這樣的道理, 卻沒有堅定的認識 在遇到一些違緣, 心被世間的幻象所欺矇的時候, 便會做出違背佛法的行為, 這真是太沒腦子了 所以要想著 : 過去一大半人生都已浪費 現在閻羅王就快要來到門前, 沒有時間再去想那些名聞利養了 因此要趕緊讓身 語 意進到佛法的道路上 看到其他人還在悠悠閒閒地待著, 心裡盤算著過去 未來, 這些人心裡在想什麼呢? 天啊, 這些人難道不怕死嗎? 要讓心不離這種緊迫的想法 四共加行.觀修無常37

38 གས མ པ ལས ར འབ ས ན ར ལ བས ཆ ས ཀ ཕ ང པ མཐའ ཡས པ གས ངས པ ར མས ཀ ད ན ར ཡ ན པས ཤ ན ཏ ཟབ ཅ ང ར ཆ བས ར གཅ ག ར གས ནས ལས ར འབ ས ལ འཕ ག ཚ ད པ ཙམ མ གཏ གས ཐ མལ པས ཇ བཞ ན མ ར གས ཀང དག བའ ར ས བད བའ འབ ས བ དང མ དག བའ ར ས ས ག བསལ ག འབ ས བ བས ད པ ལ ཕལ ཆ ར འད ད ལའང འཁ ར བའ ར འབ ས དང ཐར པའ ར འབ ས གཉ ས ཡ ད པ ལས ཐ ག མར འཁ ར བ ན ས ག བསལ བའ ར བ ལས ངན བསགས པ ལ ཐ ག ད ཉ ན མ ངས པ ལ ཐ ག ད འང བདག གཅ ས པར འཛ ན པའ མ ར ག པ ལ ཐ ག མ ར ག པའམ ཉ ན མ ངས ཐམས ཅད ཀ ར བ གཏ མ ག ༡ན རང ར ར མས ཀ ས འཁ ར བ གང ལས བ ང འཁ ར བའ རང བཞ ན ཅ ཡ ན ལས ར འབ ས ཀ ས ཕན གན ད ཅ བ ད ས གས མ ཤ ས པར མ ན ཐ བས ས བ གལ ཏ བ མས བཤད པའམ ཐ ས བསམ ག ག བ ར བ ཀང ཕ ན མ མ ང བའ ཡ ལ ལ ས མས གཏད པ ལར འད ཞ ས བ བ མ ད པའ ར མ ར ག ཡལ ཡ ལ འད ཡ ན པར འད ག འད ས ང ཞ ས བ བ མ ད པ ལ ངར བཟ ང ད ལ བར ན ནས བད ན པའ ད ན ལ ཐ ཚ མ ས གས ལ བ ཕ ན ཅ ལ ག ད མ ས ས རང ག ལ ས ལ ངས ས ད ས གས ལ བར ན པའ འད ད ཆགས ༢དང ད ལ བར ན ནས ང ར ལ ཕག ད ག ས ར ས ར མས བ ང གཞན ལ བར ན ནས ཞ སང ༣དང ད ལ བར ན པའ ཁ འཚ ག འཁ ན 38

39 第三 業與因果 在佛陀宣說的無邊法門中, 業與因果是根本的義理, 而且極為深廣, 只有證悟一味的人, 才能確定地明瞭業與因果, 一般的人無法真正瞭解 但是總歸來說, 就是善因會得樂果, 惡因會得苦果 因果中, 分為輪迴的因果, 以及解脫的因果這兩種 [ 輪迴的因果 ] 首先, 輪迴中的痛苦根源來自造作惡業, 惡業的根源來自煩惱, 煩惱的根源來自執著以自我為中心的無明 而所謂的無明或一切煩惱根源的愚癡是什麼呢? 它是對於輪迴從何而來, 輪迴的本質是什麼, 業與因果會帶來什麼樣的利益與損害等等, 完全不瞭解, 處在一片黑暗中 雖然上師解說了, 我們也透過聞思去理解了, 但是就如同想像著沒有去過的地方一樣, 無法明確指出 就是這樣 這樣一個沒有知覺的念頭就是無明 由於這樣的無明, 將一個不實際存在的 我 執著為 我 由此, 我們對於真實的道理, 生起了許多懷疑等等顛倒錯誤的認識, 並且依於自己的身體 財富產生了貪欲, 然後又因 四共加行.業與因果39

40 འཛ ན ས གས བ ང ཞ ང ཉ ན མ ངས ད ག གས མ པ ད མ ད ན ལས བསགས མ ས ད ལས མ ད ན འབ ས བ མ འབ ང བས འཁ ར བར འཁམས བ ད ཀ ར བ ད གས མ ཅ ན ས ཀ ས ས ང དག ས འཁ ར བའ ལས ཀང བས ན བས ད ནམས མ ཡ ན པའ ལས མ དག བ བཅ འ ཆར གཏ གས པས ངན ས ང གས མ ད ས བས ད ནམས ཀ ལས མང འདས ཀ བསམ པས མ ཟ ན པའ ས ན པ ས གས དག བས མཐ ར ས ལ དང མ ར ས མ གཡ བའ ལས འཛ ན པ དང བཅས པའ བསམ གཏན ག ས གཟ གས ཁམས དང གཟ གས མ ད ད ས མད ར ན ར མ ར ག ག བག ཆགས མ ཟད བར ད ལས བསགས པ ར ན མ ཆད ཅ ང ད འ ན ས པས འཁ ར བའ འཁ ལ ས ང ཟད མ ས ད པས བ ན ཟ བ ཅན ག ས ང ས མ འགའ ཞ ག ལས འབ ས ལ བར ས ང མ དག ས པར ས མས ང ར གས ས སད པ ན བསན པའ ཆ མ ར ན ཆ ན པ ཡ ན ན མ དག བ བཅ ན ཤ ས བཞ ན ད བསད ན ས ག ལ ཆ ཆ ང མ ད ད ག ག ས ར ཚ ན ས ག བཅད པ གཞན ག ན ར མ བ ན པར ལ ག ཏ བར ས པ ས མ ལ ན དང བདག པ གཞན ཡ ད པ ས གས ཡ ལ ག ས ནས བས ད བ མ ཡ ན པ ས མ མ ནད བ ཅན ས གས ད ས ཀ ས ནས བས ད བ མ ཡ ན པ བ མའ ཉ ས ར ལ ཁང དང མཆ ད 40

41 此生起我慢 嫉妒 慳吝等各種煩惱 因為他人而生起瞋心, 接著生起怒氣 仇恨等心理 如果沒有三毒煩惱, 是不可能造業的, 沒有業因, 就不會有業果 因此, 對於讓我們遊蕩在輪迴的這三個根本因素 5, 應該要盡力去斷除 若歸納輪迴的業, 有 : 一 非福德業 : 屬於十不善業, 會使人投生三惡道 二 福德業 : 沒有求取涅槃的想法, 透過布施等善行, 使人投生至人道 天道 三 不動業 : 由於帶有執著的禪定, 而使人投生至色界 無色界 總之, 在還未滅除妄念的習氣之前, 就會不斷地造業 因為業的力量, 輪迴的幻象是不可能消失的 有些愚笨虛偽觀修空性的人, 會說什麼自己已經證悟了空性, 再也不需要遵循因果的法則, 這真是教法的大賊啊! 十不善業 身體上的三種不善業 : 一 [ 殺生 :] 若是有意識地殺生, 則無分生命大小, 包括殺害螻蟻昆蟲的性命 二 [ 偷盜 :] 別人沒有給予, 就偷偷地取走他人的財物 三 [ 邪淫 :] 四種不清淨的行為 : 四共加行.業與因果41 5 指貪 瞋 癡

42 ར ན ག ཁང པ ས གས གནས ཀ ས ནས བས ད བ མ ཡ ན པ ཁ དང བཤང ལམ ས གས ལམ ག ས ནས བས ད བ མ ཡ ན པ ས བཞ པ ད དག ལ མ ཚངས པར ས ད པ བཅས ལ ས ཀ མ དག བ གས མ ཤ ས བཞ ན ད མ བད ན པར ས བའ ར ན འཁ ན ས ལ ག གཞ ར ག ར པའ དཀ ག ཚ ག ས བའ ཕ མ ར ན མ དང ཞར བ ས གས གཞན ག ས ན བར ད ཅ ང ད འ ཞ ལ ཕ ག པའ ཚ ག ར བ དམག དང ཚ ང དང བ ད མ ད ཀ གཏམ དང ག བ ར ད མ ས གས ངག འཆལ ཏ ངག ག མ དག བ བཞ གཞན ག ན ར དང བ ད མ ད ས ན གགས ས གས ང ལ ཡ ད ན ས མ པའ བར བ ས མས གཞན ག བད འབ ར ལ མ དགའ བའ གན ད ས མས ཚ ས ཕ ལས ར འབ ས དཀ ན མཆ ག ག ཡ ན ཏན ས གས ལ ཡ ད མ ཆ ས པའ ལ ག ལ བཅས ཡ ད ཀ མ དག བ གས མ ས བས མས པས མ དག བ བཅ པ ད འ ཆར གཏ གས བཅས ས ད པའ ར མ ས ན ག ས ངན ས ང གས མ ད ས ཞ ང མ ར ས ས ཀང ས ག བཅད པས ཚ ཐ ང མ བ ན པ བངས པས དབ ལ པ ར འག ར བ ས གས ས ག བསལ ད མ ས ད པས ར མ པ ཀ ན ཏ རང ག ས མ བ ད གཞན བ ད པ ལས ལ ག བས པ ལ འག ད 42

43 1. 非人而淫 : 不能跟已受戒律者以及他人的配偶行淫 2. 非時而淫 : 不能跟懷有身孕的妻子行淫 3. 非處而淫 : 不能在靠近上師 佛寺 佛塔等處行淫 4. 非禮而淫 : 不能在口腔 肛門等器官行淫 言語上的四種不善業 : 四 謊言 : 有意識地說謊話 五 兩舌 : 會引生怨恨嫌隙的挑撥離間 六 惡口 : 說別人是小偷, 是瞎子, 暴露別人的缺點而傷害他人的心 七 綺語 : 閒聊戰爭 生意 女人, 歌舞, 以及說玩笑話等等無意義的言談 心意上的三種不善業 : 八 惡心 : 心裡想著要得到別人的財富 女人和名聲等等 九 害心 : 看到別人幸福美滿, 心裡感到不高興 十 邪見 : 對於前世今生 業力因果 三寶功德等等完全不相信 如果造作這樣加總起來形成的十不善業以及類似的不善業, 果報就是投生至三惡道 就算投生為人, 也會因為殺生而短命, 因為不予取的偷盜而貧窮等等, 產生很多痛苦 因此, 這所有的不善業, 我們自己都不應該去做, 看到別人做不善業時要勸導, 對於已經做了的不善業要心生懺悔 四共加行.業與因果43

44 མ དག བ ད ལས ལ ག པ ས ག མ བཅད ཅ ང ས ག བས བ མ བ ན པ གཞན ལས མ ལ ན ཞ ང རང ག ཟས ན ར ས ན པ བཏང བ ཚ ལ ཁ མས ང ལ ག མ ད པར བས ང བ བད ན པར ས བ ཕ མས བ བ བཟ མ པ ངག འཇམ པ ར བར ད པ གཞན ག འབ ར པ ལ ར ས ས ཡ རང བ གཞན ལ ཕན ས མས འབའ ཞ ག བ ད པ ཆ ས ལ གས ག བ མཐའ ས དང ས འ ཡ ན ཏན ཐ ས ཀང ད ལ མ ས ད ཅ ང ར ལ བའ བཀའ ལ ཡ ད ཆ ས པ བཅས བཅ པ ན དག བ བཅ ས རང ཡང ཅ ན ས བས བ གཞན ལའང བ ད ད འཇ ག བས པ ལ ར ས ས ཡ རངས བས མ པའ འབ ས བ ས མཐ ར ས ས ཚ ར ང ཞ ང འབ ར པ ཆ བར ས བ ས གས ཕན ཡ ན ད མ དང ལ ན པ ཡ ན ལ འག འཆག ཉལ འད ག ས གས དག ས ག གཉ ས ཀ མ ན པའ ལས ལ ང མ བསན ས ཚ གས པས ད ས འདའ བ འད ས ཀང ར མ ས ན བཟང ངན མ ང ར མ ད ཀང མ ཚ ད ན མ ད ད ཟད པས ར མ གཡ ང ལ ལ འ དབང ད མ བཏང བར ད ན པ དང ཤ ས བཞ ན ག ས ནས དག བ འབའ ཞ ག ག ས ད ས འདའ བར བ 44

45 十不善業的反面 十善業一 不殺生且救護生命 二 不經過同意不會拿取他人的財物, 並且將自己的食物 財富布施分享 三 表裡如一地持守戒律 四 說真實的話語 五 調和因挑撥是非的言語而造成的不和 六 言語溫柔 七 [ 不綺語而言必及義 ] 八 對於他人的美滿由衷隨喜 九 對別人只有懷抱著利益的心 十 聽到任何宗教與教派的功德, 都不譏毀謾罵, 相信佛陀的教導 自己要盡量去實踐這十善行, 要鼓勵他人去實行, 也要隨喜已做的善行, 這樣的結果, 是投生善道, 而且得到長壽 大富等等, 有許多利益 無記業 在行 住 坐 臥等各種沒有善惡的無記業當中度過時光 雖然這不會產生善或惡的業果, 卻也是虛度耗盡了此生 因此不要任由自己耽溺與懶惰, 要帶著正念與正知, 將所有時間用來行善 四共加行.業與因果45

46 ས ག པ ཆ ང ང ལ ཡང བག མ ད མ བ བར འཛ མ ད ག ཆ ང ང ས ས ག བཅད པའ དཔ ད ན པར བ དག བ ཆ ང ང ལ ཡང མ བརས པར བས བ ནས འབ བསགས པས ས ད གང བའ དཔ ད ན པར བ གཞན ཡང ཚ རབས གཞན ད ཚ གས ར ཆ ན པ ས བ པའ ར ན མཐ ར ས ཀ ཡ ན ཏན བར ད ད གགས པའང ཞར བ ང བས བ དག ས པས གཞན ལ གན ད འཚ ས ངས པས ཚ ར ང ༡ མར མ ཕ ལ ཞ ང ག ས ས གས བ ན པས གཟ གས བཟང༢ བ མ དང ཆ ས ཀ ག གས ལ ང ར ལ མ ད པར བཀ ར བས བས པས ར གས མཐ ༣ ཡ ན ཏན ཅན དང ནད པ དབ ལ ཕ ངས ས གས ས ག བསལ ཅན ལ འད ད དག ས ན པས ལ ངས ས ད ཀ མངའ དབང ཕ ག༤ ངག དག བ ཁ ན བས པས ཚ ག བཙ ན༥ དཀ ན མཆ ག དང ཕ མ ས གས མཆ ད ཅ ང ས ན ལམ བཟང པ བཏབ པས དབང ཐང ཆ ༦ ས ས པ ལ དགའ ཞ ང ཕ འ དབང པ གཅ ད པ ལས བས བས པས ས ས པའ ལ ས ཐ བ༧ ཆ ས ལ ན ག བ བ ལ ར བ མ ད པའ ཕན ག གས བས པས ས བས ཕ ན ས མ ཚ གས པ ༨ས ད དག ག ར ལ བས བ 46

47 惡業再小, 也要不放逸地去提防 要想起微量的毒藥, 也能致人於死地的例子 善業再小, 也要不輕忽地去達成, 要想起一顆顆青稞穀粒在器皿中漸漸積滿的例子 [ 善趣八種功德 ] 另外, 為了在來生能夠得到積集廣大資糧的所依身, 我們同時需要成就所謂善趣八種功德 : 一 捨棄殺害其他眾生, 所以能夠長壽 二 供養燈燭 布施衣物等等, 所以外貌端好 三 對上師與法友不生我慢心且恭敬侍奉, 所以出生高貴 四 能滿足有知識的人, 以及生病 貧窮等受苦之人的所需 所願, 所以能夠富足 五 只說良善的言語, 所以說話會有權威 六 供養三寶和父母等, 且心懷善願祝福, 所以能有威望 七 喜歡大丈夫相並且解救生命免於閹割, 所以能獲得男子之身 八 不是為了履行宗教的義務而樂於利益幫助別人, 因為這樣的力量, 所以一切圓滿 以上這些因素, 要盡力去學習 四共加行.業與因果47

48 ད བས འཁ ར བ མ འད ད ཕན ཆད ད འ ར མ དག བ ས ང བ ལ བས བ དག ས པས འད ར བཤད པ ས གས བས ད ནམས ཆ མཐ ན ག དག བ དང ས མ པ དམ ཚ ག ས གས ཐར པ ཆ མཐ ན ག དག བ ང ལ ག མ ད པར བས བས ནས རང ག ས རང མག མ གཡ གས པར བ ཐར པ ཐ བ པའ ར དང པ འཁ ར བ ལས ང ས འབ ང ག བསམ པ བརན པ ས ཟ ན པའ ཚ ལ ཁ མས ར མ དག ཞ ག ཡ ད དག ས ད ལ བར ན ནས ས མས ར གཅ ག པའ ཏ ང ང འཛ ན ས ད འ ར ས བདག མ ད ར གས པའ ཤ ས རབ ཀ ས མ རག པ དང ས ག བསལ བ དང ས ང པ ལ ས གས པ ས དང རང ག མཚན ཉ ད ཤ ས ནས ས བ པ སར བསགས པ དག ཕ ན ཆད འབ ས བ འབ ན མ ན ས པར བས པས འཁ ར བའ ས ག བསལ ཟད ནས མཐའ བ ལ ག ར ག པའ ངང ད གནས པ ལ ཐར པའ མ ང བཏགས པ མ གཏ གས གཞན ཞ ག ཏ འག སའམ མ འད བ ཞ ག ཏ འག ར ར ཡ ད པ ལ ཐར པ དང མང འདས ཐ བ ཟ ར བ མ ན ན མད ར ན དག བའ འབ ས བ ས བད བ དང མ དག བའ འབ ས བ ས ག བསལ ཁ ན འབ ང བ ལས ཕན ཚ ན ག འཆ ལ མ ས ད ད ནས དང བ བ འ ས བ ན བཏབ པ དང འད བསམ པ དཀར ལ ས ར བ ནག པའ ལས དཀ ན མཆ ག མཆ ད ཕ ར ས མས ཅན གས ད པ ཡ ལ གཉན པ ལ ཕན ད ར ནས ར ག བཙ ག དང ངན ས ས ལ བ བསམ པ ནག པ ས ར བ དཀར བའ ལས གགས འད ད ཀ ར ན བཞ ངས 48

49 因此, 不願意繼續輪迴的話, 今後就要學習捨棄造成輪迴的不善因素, 和對於這裡所提到的有助於累積福德的善行, 以及戒律 誓言等等有助於解脫的善業, 都要表裡如一地去實踐, 不要欺騙愚弄了自己 [ 解脫的因 ] [ 至於 ] 能夠解脫的因素, 首先, 需要具有堅定而想要出離輪迴之心的清淨戒律 由此, 生起專心一意的禪定, 之後則能以了悟無我的智慧, 瞭解到無常 苦 空性等的總體概念以及各別的特性 過去所積聚的覆障都會因此而淨化, 使得未來無法再發生業果, 於是輪迴的痛苦將完全終止而安住在離邊的明覺中, 這種境界就叫做 解脫 所謂的獲得 解脫 與 涅槃, 並不是指到了一個新的地方, 或是成為一個完全不同的人 總之, 善行的果是喜樂, 不善行只會產生痛苦的果, 這兩者之間是不可能互相錯亂混淆的, 就如同種下青稞和麥子的種子一般 [ 此外,] 有動機良善而行為不善所產生的業, 比如為了供養三寶而殺生, 為了幫助惡劣的對象而予以打罵 ; 還有動機不善而行為良善所產生的業, 比如為了求取好的名聲而建立所依 6, 為了與別人競爭比較而修學, 因為害怕丟臉而裝作清高等, 所有這些間接地屬於不善的行為, 都應該有如看待毒藥一般地去斷除, 更何況對於真正的不善呢! 四共加行.業與因果49 6 所依代表身 口 意的所依, 包括佛像 佛經和佛塔等等

50 འགན འད ད ཀ བས བ ས ང ང ཚ ལ ས ག པའ བཙ ན ཚ གས ལ བ བར ད ནས མ དག བ ལ གཏ གས ས ཅ ག ཀང ད ག བཞ ན ད ས ང དག ས ན དང ས ས མ དག བར འག ར བ ར མས ལ ས ས ཀང ཅ དག ས དག བ ང མས པ དང འག ད པ དང ས ག པ ལ བཤགས པ ས གས གཉ ན པ ས མ བཅ མ ན རང ག ས བས པའ ལས རང ལ ས ན པ མ གཏ གས གཞན ལ མ ས ན ཅ ང བསལ པ ད མ ལ ན ཀང བ ར ས ར ཆ ད ཟ ས འག མ ས ད ད འང ར ལས ཀ སབས ས ཆ ང ང ལས མ ད ཀང ལས ར མས འཕ ལ བ འག ར དང བཅས པ ཡ ན པས ཞ སང ད ག པ ས ས ག བཅད པ དང ཕན ས མས ར མ དག ག ས འཆ ང ས ཀ ས ག བས བ པ ལ བ ལས ཚན པ ཆ ལ འག ར ཚད བཟ ང མ ད ཅ ང ཁ ཞ ར ལག ཞ ར ག དག ས ག ལ བ འག ར ཆ ང ཤ ས ལའང བར ས ང ད འཕ ལ རང ག བསམ ས ར གཉ ས ཀས མ བས ན གཞན ག ས བས པའ ལས རང ར ད ལ འག མ ས ད པས རང ཉ ད ར ལ བས གས ངས པའ ར འབ ས ལ བང ད ར ཐ བ ན གཞན ཇ ལར ངན ཀང ངན ས ང གས མ ད འཕ ན ཐབས ར བ ནས མ ད པས ར མ པ ཀ ན ཏ རང ས ན ཁ ན ལ བརགས ཤ ང གཞན ལ དག ས ང ག ར ས ད པ ན ལས འབ ས ཀ ར བ གཅ ག ཡ ན པས བཀའ བར ད ག ང མ ར མས ཀ ས ར ས པ ཆ ར གདམས པར མཛད ད 50

51 如果炫耀或是懊悔自己的善行, 以及不能以懺悔等對治法來降伏罪惡, 那麼自己造下的業只會回報到自己身上, 不會報應到別人身上 這樣的業報, 是經過許多劫數也不可能喪失或消盡的 另外有一種情況是 : 在一開始的時候, 只是一個很微小的業, 但因為業力具有增長和倍增的特性, 所以也許會因為強烈的瞋恨而殺生, 或者因為一念清淨的利益之心而解救了將死的性命, 而造成的極大業力倍數增長是難以測度的 就像隨口說說 隨手做做的善惡, 一個最小的因, 也會上百上千倍地發展 如果自己的心和行為都不去造作的話, 他人造的業是不可能沾染到我們心上的 所以自己如果對佛陀所教導的因果道理能夠做取捨的話, 他人再怎麼惡劣, 也根本無法將自己丟至三惡道中 所以隨時隨地都只觀察自己的過失, 擴大對別人的淨觀, 這就是因果 [ 取捨 ] 的關鍵, 因此, 噶舉傳承祖師們都非常重視地教導這個道理 四共加行.業與因果51

52 བཞ པ འཁ ར བའ ཉ ས དམ གས ན ཚ དམལ ད ས ས ན ར ཀ ང ཐམས ཅད ལ གས བས གས མ ལ ད ག ཏ འབར བ ཆ དང མཚ ར མས ཟངས ཞ ན དང ཁ ཆ ཤ ང ར མས ཀང རལ ག ས གས མཚ ན ཆའ ཆར པ ཅན གཅན གཟན དང གཤ ན ར མ བཟད པ ད མས སད ཅ ག ཀང ས ད དབང མ ད པར གས ད གཅ ད བ ད པ ད ལའང ནང གས ས བར ད ཡ ད པའ ས ག བསལ མཐར ཐ ག མནར མ ད པའ དམལ བ ན ས ག བསལ བཅ མ ལ ན འདས ཀ ས ཀང གས ང མ ཕ ད ད ད གས ང ན བང ཆ བ ས མས དཔའ ས ང ར ཅན ར མས ཁ ནས ཁག ས ག ནས འཆ བའ ཉ ན ཡ ད གས ངས པ ད ལ བ དང གང དམལ ད ས ས ན ར ཀ ང ཐམས ཅད གངས དང ཆ འཁགས ར ང དང བ ཡ ག ག ས ཤ ན ཏ གང བས ལ ས འཁ ང ནས ད མ བ ཚལ པར གས པ ད ར མས ཀང ལ གངས བ བ ད ང ཕ ར རང རང ག ཚ ཚད མ ར གས བར ཡང ནས ཡང ད འཆ ཞ ང སད ཅ ག ལ ད ར ས ས ནས ས ར ཡང ས ག བསལ མ ང ཉ ཚ བ དང ཉ འཁ ར བ ར མས ལའང ས ག བསལ ད མཚ ངས ཡ ད 52

53 第四 輪迴過患 [ 地獄道 ] 若投生到炎熱地獄, 所有山谷都是燃燒著熊熊烈火的熱鐵, 所有的河流與湖泊都是銅漿熔液, 所有的樹木都是刀劍, 並且下著兵刃之雨, 一刻也無法停歇地被許多恐怖的猛獸和閻王殺戮殘害 在炎熱地獄當中, 還分為八種炎熱地獄, 其中最終極痛苦的就是無間地獄, 這裡的慘痛是連佛陀世尊也說不下去的, 若是講出來的話會有危險, 因為那些有著悲心的菩薩們會因此吐血而亡 若投生到嚴寒地獄, 所有山谷都是雪和冰, 由於冷風和暴風雪而極度嚴寒, 使得身體僵冷且凍裂成塊 成碎片 直到上萬 上億年自己的壽命完結的那一天為止, 都要一而再 再而三地這樣死去, 然後剎那間又在嚴寒地獄活了起來, 馬上又會遭受痛苦 近邊地獄以及孤獨地獄等等的痛苦, 也和此同樣劇烈 四共加行.輪迴過患53

54 ཡ ད གས ས ས ས ན ད ས རག ཏ ཟས ས མ གཏན ནས མ ར ད ཅ ང བཀ ས ས མ ཆ ས ཆ བས ས བས ལ ད ས གས འཚ ལ ཡང མ ཐ བ པར ངལ ཞ ང ཐང ཆད ག ས མ ད པས དབར ཚ ག དག ན འཁག ཆར པ བབ ན མ སག བབ ས ཚ ག ས ང འབ ང ཆ ལ ར ག ཁག ཏ མཐ ང ར ས ཚ ག འཁ ག པས མ ལ འབ ང གཅ ག ག ས གཅ ག ལ དགར བཟ ང ནས རག ཏ ར ག བཙ ག བ ད ཚ ཚད མ ལ ས ང ཕག བཅ ལ ཐ བ ད ད འག ཡང ར མཚ ཆ ན པ ན ཆང ག ས ང མ ཙམ ཡ ད ད གས ན བཞ ན ད གཅ ག ག ས གཅ ག ཟ རག ཏ འཇ གས ས ག ག ས མནར རབས ཀ ས ཁ ར བས ང ས མ ད ད འཁམས ཁ འཐ ར བ ར ལ གནས པ ར མས ཀང རག ཏ དག བ ང ད གས ཀ ས ས མས ལ བད བ མ ད གཅ ག ག ས གཅ ག གས ད མ ས བདག ཏ བཟ ང བ ར མས ཀང ར བཀ ལ དང ཤ ལ གས ཀ ཆ ད ད གས ད པ ས གས བ ན ཅ ང གཏ མ ག པའ ས ང ད ཚ གང ས གས ཀ ས ག བསལ དམལ བ ཡ ད གས དང ཕ གས མཚ ངས ཡ ད འད ད ཁམས ཀ ལ ར མས གནས སབས བད བས གཡ ངས ཏ ཆ ས མ ད ན པར ཚ ཡ ད ཀ ས ཟད ནས ལ འ ལ གས ཀ ཞག བད ན ག ང ད འཆ ལས ར མ པ ལ འབ ང ཞ ང ཕ མ དམལ བ ས གས ས ས བའ གནས མཐ ང ནས ཕམ ལ ང ག ས ག བསལ ཉ བ ཚན ལ བས བ དང མཚ ངས བསམ གཏན བཞ དང གཟ གས མ ད པ ར མས 54 ཀང རང རང ག ལས ཟད ནས ཏ ང ང འཛ ན ལས ཉམས ཏ ར མ པར འ ག ཏ ལ ང

55 [ 餓鬼道 ] 若投生到餓鬼道, 永遠都得不到一點飲食, 由於太飢餓, 連想要找痰和鼻涕都找不到, 因此極為辛苦疲累 他們沒有衣服, 所以夏天會曬傷, 冬天會寒冷, 下雨的時候, 覺得有如下火一樣地感到燒灼, 看到的水都是膿血, 關節扭曲且噴出火舌 他們將對方都視為敵人, 總是相互打鬥, 壽命等同人壽的一萬五千歲 [ 畜生道 ] [ 大部分的畜生是 ] 在大海中, 數量有如發酵的酒糟, 而且活生生地一個吃著另外一個 牠們總是處在恐懼中, 被海浪沖擊沒有方向地飄蕩著 少部分的畜生在陸地上, 牠們從未放心, 總是懷疑著敵人會來侵犯且互相殺戮 被人類所主宰的動物必須耕作, 或是因為肉和皮毛而被殘殺 牠們癡呆又愚昧, 再加上遭受的冷熱等等痛苦和地獄餓鬼的眾生是差不多的 [ 天道 ] 欲界的天人沈溺在暫時的快樂中而不思佛法, 壽命不知不覺就過了 [ 從死前的 ] 天界七日開始五衰相現, 並且會看到自己將會投生的地獄等處, 飽嘗著墮落的痛苦, 有如魚在熱沙上掙扎 四禪天和無色界的眾生, 在自己的善業耗盡之時, 也會因為禪定的減弱而逐漸向下墮落 四共加行.輪迴過患55

56 ལ མ ན ར མས ཀང རང བཞ ན ག ས ལ འ དཔལ ལ སང བའ ཕག ད ག ག ས གཡ ལ འག ད ཀ ལས ཁ ན བ ད བས ད ནམས ཀ ས བས ཆ ང ཞ ང ཆ ས ལ མ དགའ བས གཡ ལ ཕམ ས གས ད གཅ ད ཀ ས ག བསལ ཤ ན ཏ ཆ མ འ གནས འད ར ཡང དང པ ས བའ ས ག བསལ བ ས ཕ ག ཁས ཁ ར བ ལ བ ༡ ར ས པའ ས ག བསལ ར མ བ ས ར བ ལ བ ༢ ན བའ ས ག བསལ ཉ ས ཅན བཙ ན ད ང ན བཅ ག པ ལ བ ༣ འཆ བའ ས ག བསལ ཤ བཙ ན གཤ ད མས བདས པ ལ བ ཡ ད༤ ད ར ར ལའང ས ག བསལ ར མ པ ལ ལ དང ལ ན ཏ ཟ ག ར ད ག པ དང བཅས ཏ ས བས ས བ ས ག བསལ དང ལ ན༡ ཉ ན མ ངས ས ད འཕ ལ ས བ ན ཟ ག པས ས བ གནས ངན ལ ན དང ལ ན༢ ས ས པ ལས ར ན འཆ ས གས འབ ང བས ས བ ས ག བསལ ག གནས ས ག ར༣ ཉ ན མ ངས པ ར མ ག ས ར ས ཤ ང ད ཡ ལས བསགས པས ས བ ཉ ན མ ངས ཀ གནས ས ག ར༤ སད ཅ ག གཅ ག ག ས མ རག པའ ཕ ར ས བ དབང མ ད ད འཇ ག པས ས ག བསལ༥ 56

57 [ 阿修羅道 ] 阿修羅天生就瞋妒天人的榮華富貴, 只知道與天人爭鬥, 因為福德力微弱, 不喜歡佛法, 所以戰敗而飽嘗著被殺傷的極度痛苦 [ 人道 ] 人道的眾生首先會有出生的痛苦, 有如幼鳥被老鷹抓走一般 ;[ 然後有 ] 衰老的痛苦, 有如駱駝丟失了孩子一般 ; 生病的痛苦有如罪犯被關進牢房一般 ; 死亡的痛苦, 則有如被劊子手追殺的獄中仇敵一般 以上每一類痛苦中都各有五種痛苦 : [ 出生的五種痛苦 :] 一 出生之苦 : 伴隨著劇痛而出生 二 生處惡劣之苦 : 引生增長煩惱的種子已經紮根 三 生是苦的基礎 : 因為有 生, 所以隨之而來的就會有老 病 死 四 生是煩惱的基礎 : 煩惱日漸增長且因此而造作罪業 五 出生便無法自主地壞滅之苦 : 一剎那間就會發生無常 四共加行.輪迴過患57

58 ཁ ད ག ཉམས པ༡ དབ བས ཉམས པ༢ མཐ ས བས ཉམས པ༣ དབང པ ཉམས པ༤ ལ ངས ས ད ཉམས པ ༥བཅས ལ པ ས ར ས པ ས ག བསལ ས ག བསལ དང ཡ ད མ བད བ འཕ ལ༡ ལ ས རང བཞ ན ག ས འག ར༢ ཡ ལ ཡ ད ད འ ང བ ལ ས ད དབང མ ད༣ ཡ ད ད མ འ ང བ མ བས ན པའ དབང མ ད༤ ས ག ག དབང པ དང བ ལ བར ཉ བས ༥ན བ ས ག བསལ ལ ངས ས ད༡ དབང ཐང ༢ འཁ ར ག གས༣ རང ལ ས དང ཡང བ ལ ༤ནས ཡ ད མ བད བའ ཚ ར བ ད ག པ དང བཅས ༥ནས འཆ བས ཤ བ ས ག བསལ 58

59 衰老的五種痛苦 : 一 容色衰退 二 形體枯槁 三 氣力衰減 四 五根退化 五 受用減少 生病的五種痛苦 : 一 痛苦和心裡的不舒服增加了 二 身體自然地改變 三 無法享受令人愉悅的事物 四 想遠離令人不悅的事物卻做不到 五 生命漸漸接近尾聲 死亡的五種痛苦 : 一 離開財富受用 二 離開權勢 三 離開親屬友伴 四 離開自己的身體 五 心裡感到極度哀傷 四共加行.輪迴過患59

60 གཞན ཡང ས ག ས ག གཏམ ངན ཁད ད བསད ནས དཀའ བས ཆ ན པ ས བས བས ཀང ཟས ན ར ས ན གགས ས གས འད ད པ ཐ ག ཏ མ འཁ ལ བ མ ད པ བཙལ ག ས མ ར ད པའ ས ག བསལ༥ དག བ ང ད གས ར ན མ བ ང ད གས བཙན པ ས འཕ ག ད གས སར མ ལ ཞ བ མ ལ ལ མ བ ད ལས དང བ བ མང པ ས ངལ ཞ ང ད བ མ འཁ ངས ད གས མ ཉ ན ད གས པའ ས མས ཁལ ག ས ཡ ད པ ས ང ག ས མ ལ ངས པའ ས ག བསལ༦ ཕ མ ས ན ཟ འཁ ར ས བ ས གས མ ད ཐབས མ ད པ དང བ ལ མངའ ཐང དང ལ ངས ས ད ཉམས ན ར ཚན པ ཆ ས ར བརག ཤ ར ལས སབས ཉ ས པའམ ཕག ད ག ཅན ར མས ཀ ས བས ར པ བཏབ པས ས མས ཁལ འབ ང བ ས གས འད ད པ དང བ ལ བའ ས ག བསལ༧ ནད དང དག ག ད ར ལ པ འ ཆད པ གས ད པའ ས ག ཆགས མ ཁ གཏམ ངན ཕན ལན གན ད ས ལ འཁ ར ག ས ལ ག ས བ ས གས མ འད ད པ དང འཕད པའ ས ག བསལ ༨ས བར ད པ ད གཙ བ མ ལ ཡ ད ཅ ང 60

61 求不得苦 : 雖然我們不顧罪惡 痛苦 詆毀, 非常辛苦地追求飲食 財富 名聲等等, 卻還是得不到自己想要的 患失之苦 : 懷疑是不是有敵人 小偷來了, 懷疑強盜會來搶劫 ; 披星戴月地工作, 以霜為履地辛勞, 事業過多以至辛苦疲勞 ; 擔心無法持續保持, 擔心發生不好的事情 愛別離苦 : 離開了自己不能沒有的父母 兄弟姐妹 眷屬 弟子等等, 權勢和財富終將衰敗, 損失龐大的財產, 擔心在工作上不小心做錯事或是受到嫉妒者的毀謗 怨憎會苦 : 疾病 敵人 官司 王法的制裁, 被人殺害, 謠言中傷, 幫助別人反而惹來災害, 親眷混淆真相等等 以上八苦主要是人類會有的痛苦 四共加行.輪迴過患61

62 མད ར ན ངན ས ང གས མ དང ལ མ ལའང ན ཚ གཏམ ངན ལ ས གས པ ས ག བསལ ག ས ག བསལ༡ ཚ དང ལ ངས ས ད ཞ གནས ས གས གནས སབས བད བད ལར ས ང ཡང མ ར ད མ རག པས འག ར བའ ས ག བསལ༢ ད གཉ ས ཀའ གཞ འམ ས ད ད ག ར པ ཉ བར ལ ན པའ ཕ ང པ ལ ན ཁབ པ འད བ ད ཀ ས ག བསལ ༣ཏ ཕ ང པ ལ ལ བར ན ནས ཁམས གས མ ག ས ག བསལ མཐའ དག འབ ང ས འཁ ར བའ གནས མཐ དམན གང ད ས ས ཀང ས ག བསལ གས མ ག རང བཞ ན ལས མ འདས པའ ཕ ར གནས ལ ས ལ ངས ས ད ག གས འཁ ར གནས སབས བད འབ ར ཇ ལར ས ང ཡང ས ག བསལ ཁ ནའ གཡ ས ཡ ན པས ས གས ནད ཅན ལ ཟན བ ན པའམ གས ད སར ཁ ད པའ བཙ ན ལ གས ད པའ གཤ ད མས དགའ ས ན ས བ པ ལར ཞ ན པ གད ང ནས ལ ག འཁ བ ར ད ནས ཆ ད འད ད པ རང ནས ཞ ག ས ཉ ས དམ གས ད ལས ལ ག པ ཐར པའ ཕན ཡ ན ལ ཆ ཐང ད བསམ ནས བང ཆ བ ས བ པའ ཐབས ལ བར ན པར བ དག ས ས ད ལར ཐ ན མ ང ས ན འག བཞ པ ད ས ར ཁ ད ར མ ཀ ན ནས འབ ང མ ད ཀང འད ར མཉམ མ ད ད གས པ ས ཇ བ ར འ ས ས བ གས མ ག ལམ ར མ ནས ཁ བསང བཀའ ཕག ཆ བ གཅ ག འད ས ས མཛད པ ཡ ན ཞ ང འད བཞ ལ ར ར ས ཅ ང ཟད མ འཕ ད ན དང ས གཞ བས མ པ ཐམས ཅད ཆ ས བར ད ཀ ཁ ས ན ལས མ འ ང 62

63 總之,[ 眾生有三苦 :] 一 苦苦 : 三惡道以及人道 天道的眾生, 會經驗到疾病 謠言等苦 二 壞苦 : 生命 財富 禪定等, 眼前看來似乎是快樂的, 但是很快就會產生無常的變化 三 行苦 : 以上兩種痛苦的基礎和容器, 即是近取 7 的五蘊 五蘊會產生所有三界的痛苦, 因為不論投生在輪迴的高處或低處, 都無法超越三苦的本質 雖然眼前的住處 身體 財富 朋友 親眷等等看起來再怎麼快樂富足, 都只是長養痛苦的事物, 這就像是給嘔吐的人食物, 或是前往刑場的罪犯去參加劊子手所舉辦的宴會一樣 我們應該要從內心深處感到厭離, 從根斷除貪戀, 摧毀欲望的基石, 大力地思維與以上過患相反的解脫的利益, 並致力於修學成就菩提的方法 其實很多教言當中都提到了這四共加行, 但是這裡的內容, 是無比達波拉傑 [ 岡波巴大師 ] 依據阿底峽尊者傳下的 三士夫道次第 所做的補註 由此噶當派和大手印這兩個體系, 有如雙河匯流般地融合為一 對於這四共加行, 若不能稍稍紮實地去實踐的話, 那麼所有正行的修持, 只會是助長了世間八法 四共加行.輪迴過患63 7 近取 : 即近因 親因, 能不斷引生 持續維持自身者

64 ཆ ས ཐམས ཅད ཀ ར བ ཚ འད བ ས བཏང བ ལ ཐ ག ད ལ ཆ ས བ ད པ ཀ ན ཚ འད འ འཁ བ མ ཆ ད འད ད པ ལ བ མ ལ ག གཉ ན ག གས འཁ ར གཡ ག ལ ཞ ན ཆགས མ ས ངས ཟས ག ས གཏམ ག འད ད པ ཅ ང ཟད ཀང མ ཐ ང བའ སབས ཀ ས དག ས ར གནད ད མ ས ང བར ཆ ས དང རང ར ད འཛ ལ ཆ ས བས ནས ཉ ན མ ངས པ ཁ བ མ བ མ ལ བར ས བ པ བས ཡ ན ག ལ ཟ བགང རང ས ན མ བརག པར གཞན ས ན བརག ཡ ན ཏན ཅ ང ཟད ར ས ར ད ཁ ངས ར ད བཀ ར དང འད འཛ ལ ས མས ཤ ར ད ན མ ད ཀ ག ང བར ད བ བ མང བས བ བ ཆ ས དང འཇ ག ར ན ཟ ང འཇ ག ཏ བས བ ས མ ཡང ག བ ད ན གཅ ག ཀང མ ག བ པ ད ཐ ག མ ནས མ རག པ མ ད ན ནས བ ད ད པས ལན ད ས ན ར ལ བ འབ ཁ ང པས ཆ ས དང ས གཞ ལས ཀང ས ན འག ཟབ ཅ ས གས ངས གདའ བས ས ན འག བཞ པ འད ར ད ལ ཅ ང ཟད ར ས ས ན ད ང སང ག ད ས ར ད ས བཞ ཡ བས ན ས བ ཐ མ ཡ ད ཟ ར བ ལས ཀང ཆ ས དགའ བར ས ང རང ར ད ཐ མལ ད ལ ས པའ བས བས ཀ ཆ ས ད རང གཞན མག བས ར མ ཚ ས ང ཟད ཡ ན འད ག མད ར ན ང ས འབ ང ཅ ང ཟད ཞ ག མ ས ས ན ས མ བ ད པ ཀ ན ར ལ ལ ད གས ག ར ག ར ང པ ར ད འད ག པས འཁ ར བའ ས ག བསལ དང ནམ འཆ ཆ མ ད ར བསམ 64 ནས བ ས ཅ ས ཀང བས ང བར འཚལ

65 一切佛法的根本, 在於放下對此生的貪著, 但是現在很多修行者, 由於沒有斬斷對此生的貪戀, 沒有對貪欲心生厭離, 沒有斷除對於親人 朋友 眷屬 僕從的貪著, 而且一點也放不下自己對於食物 衣著 名聲的欲求, 所以無法達成善妙行持的關鍵要點, 使得佛法和自心背道而馳 不去觀察修行後煩惱有沒有減少, 只是去計算自己修行了多少年月 ; 不看自己的過錯, 只看別人的過失 ; 有一點功德就心生驕慢, 一下就迷失在恭敬利養和花花世界中 ; 很多時候都在說著無意義的閒談 ; 雖然想要同時達成佛法和世俗的目標, 卻一個也沒完成 這是因為一開始就不思維無常的道理, 使得心變得油滑狡詐了 尊勝的直貢巴曾說 : 前行比正行還要甚深 就如大師所言, 這四加行若能在心中稍稍生起的話, 也比近來很多人說自己圓滿修念了四部密續, 還更令人歡喜 讓自心流於庸俗的無數修持, 只是在自欺欺人, 浪費人生而已 總之, 若不生起一點出離心, 這樣的修行人也只能算是在山上堆積糞便罷了 所以, 要思維輪迴的痛苦, 以及不知何時將死, 盡量去減少紛亂的心緒 四共加行.輪迴過患65

66 དམ པའ ཆ ས ལ ཞ གས ད ས བད ད ཀ བར ད གཅ ད ནས དད པ འག བ པར གས ངས པས རང ལ བད ད ཞ གས པའ རགས ས བ མ དག བའ བཤ ས གཉ ན ག ས ན ལ ར ག པ དང ཆ ས བ ད ས འ ངན ས ན ལ ར ག པ དང ཐ མལ ག ག གས དང འག གས པ དང ཉམས ལ ན ག བར ན འག ས ལ ད པ དང འད ད ཡ ན རང དགར ས ད པ དང དཀ ན མཆ ག ལ མ ས ག ས མ ད པ ར མས ཡ ན པས བ མ དཀ ན མཆ ག ག ཡ ན ཏན བསམ ཆ ས བ ད ར མས ལ དག ས ང ས ད ཕ ར ལ པ ངན པར མཐ ང བ ད རང ཉ ད ལས མ དག པའ རགས ཏ གད ང པ ད མ ཅན མ ལ ང ལ ཤར བའ དཔ ད ན ཐ མལ པ དང མ འག གས ད འ ངག ལ མ ཉན འད ད ཡ ན ག ཉ ས དམ གས ད ན པར བ དག ས ས ར དད པ མ ད ན དཀར པ འ ཡ ན ཏན ཅ འང མ ས བས ཆ ས ཐམས ཅད ཀ ས ན ཏ དད པ འག དག ས ད ལའང དབ བ མང ཡང ཡ ད ཆ ས ཤ ང ས ང ནས ག ས པ ལ ཐམས ཅད འད ས ཤ འ འཕ འག ར ནད གད ན ར ན ངན ག ང མའ ར མ ཐར དང ར ལ བའ ས ས རབས ཐ ས པ ར མས དད པ ས བའ ར ན ཡ ན པས བཞ ན ཡང ད དག ཡ ད ལ བར ས བགང ག ས དད པ ས ད དག ས ཉ ན ར ཁ ཅ ག བ མ དང འག གས པའ ད ས ས དད པ ཆ ཆ ལར ཡ ད ཀང བ ལ ནས བར ད པ དང ར ན དང འཕད ཚ ཡ ད ལ ད ནས མ ད པ དང ཆ ས དང ཟང ཟ ང འད ད ཐ ག བ ང བའམ ནད གད ན ས གས ར ན ངན ག ས གཙ ས ད ས དད པ ཆ ལ 66

67 經典中說, 在修學正法的時候, 會因為魔障而退失信心 自己著魔的徵兆, 就是思量上師 善知識的過患, 只是注意到大多數修行者的過失, 與庸俗的人為伍, 讓修持的精進變散漫, 放任享受著欲樂, 不再虔誠恭敬三寶 [ 這個時候,] 需要思維上師和三寶的功德, 對修行人生起淨觀 看到對方的缺失時, 知道這代表自己的業不清淨, 想著有如髒臉映照在鏡子上的比喻 不要和凡俗的人為伍, 也不要聽他們的話, 還要想著欲樂的過患 一般而言, 若沒有信心, 善功德是一點也不會生起的 在修學一切法之前, 要先有信心 信心有很多種分類, 由於理解而相信和由衷地恭敬, 含攝了一切 遭遇生死變遷 疾病 非人的違緣時, 聽聞祖師傳記和佛陀本生故事, 都會讓人生起信心, 所以應該藉由每天反複在心中思維以上的內容, 讓信心生起 有些人與上師在一起的時候信心滿滿, 一旦與上師分開, 就什麼都忘了 或者, 在面臨違緣的時候有信心, 之後又沒有信心了 得到想要的法教和東西, 或是遭遇生病 魔障等違緣的時候就信心充滿, 過了之後就沒什麼信心 對一位根本上師 一門甚深教法沒有由衷地建立起堅定的信心, 總是放下一個又喜歡上另外一個地棄此就彼, 這樣的行為是應該要斷除的 四共加行.輪迴過患67

68 ར ས ནས མ ད པ དང ར བའ བ མ གཅ ག དང ཆ ས ཟབ མ གཅ ག ལ ས ང ཕ ར བཙ གས པའ དད པ མ ད པར གཅ ག བཞག ནས གཅ ག ག ས དགའ བ ལར བ ད པ ར མས ས ངས ནས འག ར མ ད ཀ དད པ བརན པ ས ཁ ཕ ར བལས ས མ ས ང བར ནང ད ཉམས ལ ན ར མཛ ད དང རང ར ད ལ ཆ ས ཀ ཡ ན ཏན ཅ ང ཟད ར འཆར ད ས གདམས ངག ད ཟབ པར ག ད ས ཆ ས ལ ང ས ཤ ས ས ད ཙ ན བ མའ བཀའ ད ན ད ན པས མ ས ག ས ཀང ཤ གས ལ འབ ང ད ས ལམ ག ཡ ན ཏན ཐམས ཅད མ འབད ལ ན ག བ ཏ འབ ང བ ཡ ན འད ག 68

69 如果能夠以不變的堅固信心, 不去向外追求, 時時向內修持 有朝一日, 在心中能夠稍微感受到佛法的功德時, 就能瞭解到這些教導的深奧了 這樣的瞭解, 會讓自己生起對法的確信, 到了那個時候, 會想起上師的恩德而自然地生起虔敬之心 這樣的虔敬之心, 將能無需刻意努力地任運成就一切修道上的功德 四共加行.輪迴過患69

70 70

71 前行 四不共加行 四不共加行.皈依與發心71

72 ད ནས ཐ ན མ ང མ ཡ ན པའ ས ན འག བཞ འ ཐ ག མར ས བས འག འ དམ གས ར མ ན ས ཕ གས དག པའ ཞ ང ཁམས ཡངས ཤ ང ར ཆ བ མནན ན ན མ བཏ གས ན ས ར བ ད པ ར ལ ང ན འ ས ང མ ཏ ག ད མས གང བའ དབ ས ས ཡན ལག བར ད དང ལ ན པའ ཆ མཚ ལ འ བ སད ས ན ས ག པ ད མས གང བ མཚ དཀ ལ ད དཔག བསམ ལ ན ཤ ང ར ན པ ཆ ལས ག བ པའ ལ འབ ས མ ཏ ག ག ས ད ད པ ས ང པ ར བ གཅ ག ལ ཡལ ག ཕ གས བཞ ར དབ ས ལ ར ག ས པ གད གས ལར འཁ ལ བའ དབ ས ཀ ལ བར ས ང ག བར ད ཀ ས བཏ གས པའ ར ན པ ཆ འ ཁ ལ རས ཀ ག ས ར ན ཐང མ ད པས བཀབ པའ ས ང ད པད འདབ མ ས ང ལ ན དང ཟ བ ཉ གང བའ དབ ས ས ང བ རང ག ར བའ བ མ ར མ པ ར ར འཆང ས མད ག མཐ ང ས ན ས ན ག ནམ མཁའ ལ བ ཞལ གཅ ག ཕག གཉ ས གཡས གས ར ག ར ར དང གཡ ན དང ལ ག ད ལ བ ཐ གས ཀར བས ལ ནས འཛ ན པ ཞ བའ གཟ གས སངས ཅན དབ ར ན ས ན ར ན ས གས ཞ བའ ཆས བཅ གས མ ར གས པ དར ས ཚ གས ཀ ས ད གཡ གས དང དམར པ འ ཤམ ཐབས ཞབས ར ར འ ས ལ ཀ ང ག ས བཞ གས པ མཚན དཔ ས བར ན པའ ས གཟ མདངས འ ད ད འབར ཞ ང ཐ གས དག ས པ ཆ ན པ ས དག ངས པ 72

73 [ 第一 皈依與發心 ] [ 皈依 ] 四共加行的一開始, 是修持皈依的觀修次第 : 在步步綿軟, 踩踏後立即鬆彈回來的遼闊清淨廣大平原上, 長滿了青青翠綠的草, 花朵繁茂盛開 在草坪中間有一池充滿八功德水的湖泊, 處處是天鳥悅耳的鳴叫, 在湖的中央有一株由珍寶所形成的如意寶樹, 樹葉茂密 果實累累 花團錦簇 這株如意寶樹有如傘一般分成五個部分, 有主要的枝幹以及四個分枝 在主要樹幹的正中央, 有八隻獅子抬著的寶座, 寶座上覆蓋著無價的天人綢緞, 綢緞上面有一朵千瓣蓮花, 蓮花上有滿月座墊 在月墊上坐著根本上師, 雖然本質是自己的根本上師, 但是外相上示現為金剛總持 上師全身湛藍有如秋日的天空, 一面二臂, 右手拿著黃金的金剛杵, 左手握著銀質的搖鈴, 兩手交叉放在胸口, 眼神平靜祥和, 佩戴著頭冠 耳飾等寂靜本尊的十三種裝飾, 穿著各種綾羅綢緞縫製而成的上衣以及紅色的下裙, 雙足結跏趺坐 這相好莊嚴之身, 風采照人 光輝燦爛, 上師心意歡喜且垂顧 四不共加行.皈依與發心73

74 ད འ དབ གཙ ག ནས ཡར ལ ར མ པ བཞ ན པད ཉ ན བ ད དབང པ མ ཕམ ཆ ས ག བ ར མཚ བད ད འད ལ ར ར ཆ ས ཀ འབ ང གནས བང ཆ བ ར ར ཆ ས ཀ ད ན ག བ ཡ ཤ ས ར ར ཡ ཤ ས ས ང པ ཆ ས དབ ངས ར ར ཆ ས ཀ དབང ཕ ག དབང ཕ ག ར ར དཀ ན མཆ ག ཡན ལག མ བས ད ར ར སངས ར ས མཉན པ ཆ ས གགས ར མཚ དཔལ འབ ར ད ན ག བ འཇམ དཔལ བཟང པ མཐ ང བ ད ན ལ ན ར ག པའ རལ ག ད བཞ ན གཤ གས པ མཁའ ས ད དབང པ ར ལ པའ ར ར གཡ ང ས ན ར ར དཔལ རང བ ང ར ར ཨ ར ན པ ར ན ཆ ན དཔལ ག བ ཆ ན པཀ ས མ བ ག བས ད ནམས ར ར འག མག ན རས ཆ ན སངས ར ས གགས ད ས གས མ མཁ ན པ མཉམ མ ད ད གས པ ར བཙ ན མ ལ མར པ ལ ཙ མ ཏ པ ཤ བ ར འཕགས པ ཀ ས བ ས ར ཧ བ ག ས ར ན ཆ ན ར ར འཆང ར མས ཐ བར གས དང ད འ བར ས ང ག ནམ མཁའ ཆ དང མཐའ ས ར ད འཛམ ག ང ར ན ད ག ཏ ལ ན ར འབ འབ ག ཚལ སག ས གས ར བ ད ཀ མཁས ག བ བ མ ར མས ས ན བཞ ན གཏ བས ནས བཞ གས པ ད འ ཤར ག ཡལ གར པད ཉ ར འ ས ང ད ར ར ཕག མ ལ བད དག ས གསང གས མ ས ཐ ད གདན གས མ དག གད ང འཇ གས གས མ ད ས ཀ འཁ ར ལ ས གས ར ད ས བཞ ད ག ག ཡ དམ ལ རབ འབམས ཀ ས བས ར བ 74

75 在上師的頭頂由下而上垂直排列著噶舉傳承祖師, 分別是 : [ 第九世大司徒仁波切 ] 貝瑪寧杰旺波 [ 第十世夏瑪仁波切 ] 米滂確竹嘉措 [ 第十三世噶瑪巴 ] 堆督多傑 [ 第八世大司徒仁波切 ] 確吉炯內 [ 第十二世噶瑪巴 ] 蔣秋多傑 [ 第八世夏瑪仁波切 ] 確吉敦珠 [ 第十一世噶瑪巴 ] 耶謝多傑 [ 第七世夏瑪仁波切 ] 耶謝寧波 [ 第十世噶瑪巴 ] 確映多傑 [ 第六世夏瑪仁波切 ] 確吉旺秋 [ 第九世噶瑪巴 ] 旺秋多傑 [ 第五世夏瑪仁波切 ] 袞秋衍拉 [ 第八世噶瑪巴 ] 米覺多傑 [ 第一世 ] 桑傑年巴 [ 第七世噶瑪巴 ] 確札嘉措 [ 第一世嘉察仁波切 ] 巴究敦珠 蔣貝桑波 [ 第六世噶瑪巴 ] 通瓦敦殿 日佩若吉 [ 第五世噶瑪巴 ] 德新謝巴 [ 第二世夏瑪仁波切 ] 卡覺旺波 [ 第四世噶瑪巴 ] 若佩多傑 雍敦多傑貝 [ 第三世噶瑪巴 ] 讓炯多傑 鄔金巴仁千貝 [ 第二世噶瑪巴 ] 大成就者巴希 彭札蘇南多傑 有情怙主大布衣桑傑嘉 [ 第一世噶瑪巴 ] 杜松虔巴 無等達波 [ 岡波巴 ] 尊者密勒日巴 大譯師馬爾巴 梅紀巴 夏瓦日 聖者龍樹 薩惹哈 羅卓仁千, 以及金剛總持在最頂上 在上師周圍的天空中, 圍繞有世間的六莊嚴, 以及帝洛巴 那洛巴 直貢 竹巴 采巴 達龍等印 藏所有學修兼備的上師們, 有如密佈的雲朵一般安坐在周圍 在 [ 前面 ] 東方的樹枝中, 蓮花 日墊 屍體上, 有金剛亥母, 以及勝樂金剛 喜金剛 密集金剛等三尊, 大幻化網 佛頂金剛 四金剛座等三尊, 黑敵作怖金剛 六面作怖金剛 大 四不共加行.皈依與發心75

76 གཡས ཀ ཡལ གར ས ང ཁ པད ཟ ར བདག ཅག ག ས ན པ ཤ ཀ ཐ བ པ ལ བསལ བཟང སངས ར ས ས ང ར ས གས ཕ གས བཅ ད ས གས མ ག སངས ར ས ར མས ཀ ས བས ར བ ར བ ཀ ཡལ གར དམ པའ ཆ ས གས ང རབ ཡན ལག བཅ གཉ ས ཁད པར ཐ ག ཆ ན གསང སགས ཀ ར ད ས དང བཅས པ ག གས བམ ག ར མ པ གས ར གད ང ཁ ཆ མ མ རང ལ བསན ཞ ང ཨ ལ ཀ ལ འ རང ས ད ར ད ར ས གས པ གཡ ན ག ཡལ གར ར གས གས མ མག ན པ ས གས ཉ བའ སས བར ད སལ བཟང ག ས མས དཔའ མཆ ག ཟ ང ཀ ན དགའ བ གནས བརན བཅ ད ག ས གས ཐ ག པ ཆ ཆ ང ག དག འད ན བང ས མས ཉན རང དཔག མ ད བཞ གས པ འ ག ག བར མཚམས ས ར ར བ ར ཅན རང བ ང མ ཕག བཞ པ ཕག ད ག པ གཙ བ ར ག ར པའ ཡ ཤ ས ཀ ཆ ས ས ང དཔའ བ མཁའ འག བསམ ག ས མ ཁབ པ བཞ གས པའ མད ན ང ས ས གཞ ར རང ཉ ད འཁ ད པ 76 ད འ གཡས ས ར བའ ཕ གཡ ན ཏ མ གཙ བ ར ག ར པའ ནམ མཁའ མཐའ ཁབ ཀ ས མས ཅན ར མས དང ཁད པར ད སང བའ དག གན ད པའ བག གས ཐ ག མ ད ནས ཤ མཁ ན ལན ཆགས ཟ ག པའ འད གད ན འབ ང པ ཐམས ཅད ཁ མ འཚ གས ས འཁ ད པ ར མས ཀ འད ན དཔ ན རང ཉ ད ཀ ས བས ཏ ཐམས ཅད ཀང

77 威德金剛等三尊, 以及時輪金剛等等四部和六部密續的本尊聖眾等, 有無量本尊聖眾圍繞在主尊周圍 右邊的樹枝中, 獅子寶座蓮花月墊上, 有我等教主世尊釋迦牟尼佛, 周圍有賢劫千佛等等十方一切諸佛圍繞 後方的樹枝中, 有正法十二部經 8, 尤其有著大乘密續的經 典, 以貝葉經書的形象展現 朝向前方的是經書前端燦爛的金色書標, 且經典自己嗡嗡地發出 阿利 噶利 9 的聲音 左邊的樹枝中, 有三部怙主 10 等等八大菩薩 賢劫的菩薩 二勝 11 阿難陀 十六羅漢等等無量大小乘的僧伽 菩薩與聲聞聖眾 寶樹下面的空間中, 有著以金剛黑袍護法 自生王母 四臂瑪哈嘎拉 六臂瑪哈嘎拉為主的不可思議無量智慧護法 勇父 空行 在聖眾前方的大地上是我們自已, 和以自己右方的父親 左方的母親為首的遍虛空際的眾生, 尤其是 [ 自己 ] 瞋恨的仇 8 十二部經 : 又稱十二分教, 佛經依體裁及含義歸納為十二類, 包括 : 契經 重頌 授記, 諷誦 自說 因緣 譬喻 本事 本生 方廣 論議 9 阿利 噶利 : 藏文元音字母組和輔音字母組, 象徵智慧與方便 10 三部怙主 : 文殊菩薩 金剛手菩薩 觀世音菩薩 11 二勝 : 舍利佛和目犍連 四不共加行.皈依與發心77

78 ལ ས ག ས པའ ཐལ ས ར ཡ ད ག ས པའ དད མ ས ངག ག ས པས ས བས འག འ ས འ ར ད ར ར འད ན པར མ ས ལ ཡ ད གཞན ཏ མ ཡ ངས པར ས བས འག འ ཚ ག ད ན ར མས ཡ ད ལ བསམ བཞ ན ཏ བར ས ང ས གས བར ད མཐར ས མས བས ད བང ས བས ཡ ལ གདན ཁ ས གས དང བཅས པ འ ད ད ཞ ནས རང ལ ཐ མ པས ས གས ང ཐ གས དང ལ ས ངག ཡ ད གས མ དབ ར མ ད ད ག ར པར བསམ ལ ས མས རང བབས ས བཞག དག བ བས ས བས འག འ ག ད ན ཅ ང ཟད ཅ ག བཤད ན འཇ ག ར ན ན བཙན པ ལ ས གས པའ འཇ གས པ བ ང ག ད གས པས ས བ ན ས ཀ ས བས སམ མག བཏགས ས ཚ ལ བ བཞ ན ཏ རང ར ཚ འད ཕ བར ད ཀ ན ཏ འཇ གས པའ ར མ གངས དཔག མ ད ཀ ས གཙ ས ཏ འཁ ར བ ས ག བསལ ག ར མཚ ར ཐར ད ས མ ད པར བ ང བ ལ ཕ མ གཉ ན བཤ ས ལ ཀ མཐ ཆ ན ལ ས གས པ ས ས ཀང ས བས མ ཐ བ ཅ ང རང ས བས ཀ ས ཀང ཟ ག མ ན ས པས ན ས བས ཞ ག མ ཚ ལ ཀ མ ད ད ས ང འཁ ར བ ལས འད ན ན ས པ ན དཀ ན མཆ ག གས མ མ གཏ གས པ ས ཡང མ ད གཞན ས བ པ ལ རང ཉ ད རང དབང ཐ བ པ ཞ ག དག ས དཀ ན མཆ ག གས མ ཞ ས པ སངས ར ས ཆ ས དང དག འད ན གས མ ཡ ན སགས ལ གས ལ ད འ ས ང ད ར བ གས མ བས ན དག ས ཏ བ ན རབས ཀ ར བ བ མ དང ས ག བ ཀ ར བ ཡ དམ ཕ ན ལས ཀ ར བ མཁའ འག ཆ ས ས ང ར མས ཡ ན ད 78

79 敵, 迫害 [ 我們 ] 的非人, 以及無始以來等著向我們報仇討債的一切鬼 非人 魍魎等, 有如趕市集一般聚會一處的這一切眾生 由自己帶領這些眾生, 他們全部都跟著一起身體恭敬地雙手合十, 意念恭敬地虔誠信仰, 言語恭敬隆隆震耳地念誦著 皈依文 在信受且專注一心地思維著 皈依文 含義的同時, 上百遍 上千遍地念誦 皈依文 之後念誦 發菩提心文, 想著從座墊到寶座等等整個皈依境都化光融入自身, 聖眾的身 語 意和我們的身 口 意合而為一, 然後自然地讓心處在它本來的狀態中 之後迴向 略述皈依的意義 在這世間上, 我們因為擔心可能發生有權勢者的傷害等等, 於是會去尋求保護和投靠的地方 此生之後, 在中陰的所有階段中, 由於被無量的各種恐懼所傷害, 以至於淪陷在輪迴的苦海中無有出期, 父母 親友 天人 龍族 有威勢者等, 誰都救不了, 依靠自己的力量也無法轉圜, 我們不得不去找一個救怙的依靠 能夠引導我們出離輪迴的, 除了三寶之外沒有其他 為了要救助他人, 自己必須先獲得自在, 於是才有能力去救助別人 [ 三寶 ] 所謂的三寶, 就是佛陀 正法 僧伽 在密乘的傳統中, 還要加上三根本, 也就是加持的根本 上師, 成就的根本 本尊, 事業的根本 空行 護法 密乘中說, 這三根 四不共加行.皈依與發心79

80 གས མ ཡང དཀ ན མཆ ག གས མ ལ འད ཞ ང ཐམས ཅད ཀང ར བའ བ མ ཁ ན ལ འད བ སགས ཀ སབས ས གས ངས ད འང སངས ར ས ན ཇ ལ ཇ ས ད མཁ ན པའ ཆ ས ས ང ས པ ལ ལ ན ག ལ ངས ས བཟ ས མཆ ག ག ས ལ ས ས ས གས མ ག ས བས ས པ ཡ ན ཆ ས ན གས ང རབ མ ང ཚ ག ཡ ག འ ར མ པ དང ངག ཏ བར ད པ ར མས ལ ང ག ཆ ས གཞ ཆ ས དབ ངས ད བཞ ན ཉ ད འབ ས བ འག ག པའ བད ན པ ལམ བད ན བང ཆ བ ཀ ཕ གས ར མས ར གས པའ ཆ ས ཏ ལ ང ར གས གཉ ས ཀ ས བས ས པ ཡ ན དག འད ན དང ས བང ཆ བ ས མས དཔའ ཕ ར མ ལ ག པ དང གནས སབས ཉན རང འཕགས པ ར མས ཡ ན ཞ ང བང ད ར ག གནས ས ན མཁན སངས ར ས ཡ ན པས སངས ར ས ལ ས ན པ ཞ ད ས བསན པ ད ཉམས ས ལ ན ར ཡ ན པས ཆ ས ལ ལམ ཞ ར ས མ ད ཀ ལམ ས བཞ ན འཕགས པ ར མས ཀ མན ངག ལག ལ ན གང མཛད ཀ ར ན ལར བ ད 80 དག ས པས དག འད ན ལ ཟ ག གས ས ཞ ལམ མཐར ཕ ན ནས ཆ ས དང དག འད ན ཟ ར ད མ མཁ ཞ ང སངས ར ས ར མས དང དག ངས པ ར གཅ ག ཏ འག ར བས མཐར ཐ ག ག ས བས སངས ར ས ཁ ན ཡ ན

81 本也包含在三寶當中, 而三寶 三根本這一切, 又都包含在一位根本上師身上 佛陀 : 是如其所有與盡其所有地曉悟 [ 一切 ] 的法身, 是具有五種決定 12 的報身, 以及事業化身 受生化身 殊勝化身等三種化身, 佛陀包含了這三身 正法 : 經典 名相 文句 文字, 以及言語都是屬於 教法 基礎的法界真如, 結果的滅諦, 菩提心等方面的道諦, 這些屬於 證法 法 就包含在教法和證法兩者當中 僧伽 : 真正的僧伽是指獲得不退轉位的菩薩, 以及暫時的聲聞聖眾 指引我們知道如何取捨的是 佛, 所以要將佛陀看作是導師 ; 佛陀教導我們需要去實踐的道理是 法, 所以要將法作為道路 ; 就像走在陌生的道路需要指路人一樣, 我們需要聖者們留下的訣竅與修行事蹟, 所以要將 僧伽 看作是親近的友伴 當完全圓滿了這道途之後, 就不再需要正法與僧伽了, 由於已經與諸佛的意趣融成一味, 於是最究竟的皈依對象, 就只有佛陀 四不共加行.皈依與發心81 12 五決定 : 報身具有的五種特性, 處決定 為永住色究竟大密嚴淨土, 身決定 為化現相好莊嚴圓滿, 眷屬決定 為只有菩薩聖眾圍繞, 法決定 為只宣說大乘法, 時決定 為輪迴空盡前都將住世

82 ག བ མཐའ སབས འད ར མས ལ ང ས བཟ ང ལ གས དང ས བས གནས ཡ ན མ ན ག སད ཆ མང པ ཡ ད ཀང ཉམས ལ ན ཁ ན བ ད མཁན དང དག བའ བག ཆགས བཞག མཁན ལ དད མ ས ཀ ས ར ད ཅ འཁ ལ བ ད པ ལས ད ར གས མ མཁ བས གནས སབས དད པ ས བའ དམ གས ར ན མད ལས མད ན ཏ བཞག པའ སངས ར ས ཞ ས ས གཟ གས དང མཆ ད ར ན སངས ར ས ཀ ར མ གངས ས མཛད ཅ ང ད འ ཤ གས ལས དམ ཆ ས མད ར ད ཀ ག གས བམ ས ས འ དག འད ན ཚ ལ ཁ མས དང ལ ན པ ར མས ཀང དཀ ན མཆ ག དང ས ས བས མ ས ས བས འག དད མ ས བ ད འང ཐ ག ཆ ང དང འཇ ག ར ན པའ ས བས འག ར ས ང ན ས བས འག ར མ དག ཏ མ འག ར ཞ ང ཕན ཡ ན ཚད ལ ན མ འབ ང བས ནམ མཁའ མཐའ དང མཉམ པའ ས མས ཅན ཐམས ཅད ད ས འད ནས བང ཆ བ མ ཐ བ ཀ བར ད ས བས ས འག ས མ པའ བསམ པ ད ཤ ན ཏ གཙ ཆ ད ས ཐ ག ཆ ན ས བས འག ར འག ར དཀ ན མཆ ག ར ས ད ན ག མད ད ན ལ བ ག བས དཀ ན མཆ ག ག ཡ ན ཏན ཤ ས པ༡ ཕ ར ལ ག ས ན པ དང ལམ ལ ག པ དང མ ས གས བ ད ས གས ལས སངས ར ས ཆ ས དག འད ན ཁད པར ད འཕགས པ ཤ ས པ༢ ད ཤ ས པའ ར མཚན ག ས ཞ ཐག པ ནས ནམ ས བས ས འག བར ཁས བངས པ༣ ས ག ལ ཐ ག ཀང དཀ ན མཆ ག གས མ ལས གཞན པའ ས བས མ འཚ ལ བ ༤ས ཁད པར བཞ དང ལ ན ན ས བས འག ར མ དག ཏ འག ར བར གས ངས 82

83 各種哲學宗派在皈依這個部分, 對於如何認定皈依境, 以及是不是皈依的對象等等方面有很多說法, 但是對實際修行的人, 以及為了建立良善習氣的人來說, 只要帶著虔誠信解的心就可以了 [ 至於 ] 現階段能幫助我們生起信心的所緣緣 13, 就是佛經中所說的 : 前方供奉的佛陀 也就是將佛像 佛塔等看成是佛, 這句話也附帶 [ 包含了 ] 正法的顯密經書典籍, 以及具有戒律的凡夫僧伽, 透過將這一切想像為真正的三寶, 而去皈依與信解 [ 真正的皈依 ] 此外, 若作的是小乘以及世間的皈依, 就無法成為真正的皈依, 因此要想著 : 如同無邊虛空的一切有情眾生, 從今時起直到證悟菩提之前都要皈依 帶著這種思想是非常重要的, 這也就是大乘的皈依 就像 隨念三寶經 中所說的道理, 若具備了四個特別的條件, 就是真正的皈依 : 一 透過瞭解去認識三寶的功德 二 認識到佛 法 僧比起外師 邪道 外道還要殊勝 三 因為知道以上種種原因, 於是發自內心地承諾永遠皈依三寶 四 面臨危及性命的關頭也不會皈依三寶以外的對象 四不共加行.皈依與發心83 13 所緣緣 : 四緣之一, 能使心與心所生起的所緣境

84 ས བས ས འག བ ལ ར ས ཟ ས དང ཚ ག ཙམ ག ས མ ཆ ག ས ཞ གད ང ནས དཀ ན མཆ ག ལ བ ཁ ལ དག ས བ ཁ ལ ན དཀ ན མཆ ག ག ཐ གས ར ས ས བ མ ན ས པ གཏན ནས མ ད ཚ འད ལ ང ས པར ས ན དག ས པའ ལས ངན ལ དཀ ན མཆ ག ག ཐ གས ར ར གས པ ལར ས ང ཡང དད པ ཁ ལ ན ཚ ཕ མ ཕན ཆད ལ ང ས པར ས བ འ ང མ འད ད པ ཅ ང ཟད ར བ ང ཙ ན དཀ ན མཆ ག ལ ཐ གས ར མ འད ག ཟ ར བའམ མ གཏ སན དཔ ད ལ ར བ ཐམས ཅད བ ཆ ང བའ རགས ཡ ན གནས སབས ས དཀ ན མཆ ག ག ཐ གས ར མ འབ ང བའང རང ག གས ལ བ མ ཐ བ པའ ས ན ཡ ན དཀ ན མཆ ག ལ བ ན རབས མ ད མ ས ད ད ས ན ད ས རག ཏ མཆ ག གས མ ག ཡ ན ཏན ད ན པས དད པ བས མ ཞ ང གས ལ འད བས ལ བར ན ངག འཁལ དང བས ར འད བས ས གས ཀ ས ས ག མ བསག ས གས ང ཐ གས ར ན ས ར ག ས ག ན ཚད ཐམས ཅད ལ དཀ ན མཆ ག དང ས ཀ འད ཤ ས ཀ ས ཕག མཆ ད དད མ ས བ ད ར ན གས མ ས ང པ གས གསར པ བཞ ངས ས ར ན དང འ བར ལ བའ གནས ས མ འཇ ག བཙ ང ནས ས ག ད ཟ བ དང གཏའ མར འཇ ག པ ས གས ད ན ཡང མ ར ང ཐ ན ས ཙ འ ཆག ད མ དང ཡ ག འབ ན གཅ ག ལའང འག མ ཡ ག མ བཏང བཀའ ད ན ད ན པས ཕག མཆ ད བས ད པ ས གས ག ས པའ ས ད ལམ ལ ས ངག ཡ ད 84

85 皈依不能只是跟著念誦或是流於文字而已, 應該要發自內心地信任三寶 只要相信三寶, 沒有什麼是三寶的慈悲救護不了的, 在面臨此生必定要成熟的惡業時, 雖然會覺得三寶的大悲似乎也無能為力, 但是若能保持著信心, 三寶定能在所有未來世中救護我們 [ 有些人 ] 在遇到一點不順心時就會抱怨三寶不慈悲, 然後把希望放在占卜 驅邪 醫療上面, 這真是愚昧的表現 如果眼前沒有出現三寶的慈悲, 那要怪自己沒有好好去祈請, 三寶是不可能沒有加持的 所以任何時候, 都要透過想著三寶的功德而修持信心, 並且努力祈請三寶, 不要再去造作說廢話以及毀謗別人等等的惡業了 看到所有代表佛陀身 語 意的聖物, 以及穿著黃袍的僧人, 都要將其視為真正的三寶而去敬奉和信仰 要修繕壞舊的佛像等三所依 14, 修塑新的所依 不要把這些聖物直接放在地上, 藉由販賣和抵押佛像聖物等等行為來換取食物, 這是想都不能想的 即使是擦擦 15 的一小塊碎片, 或是佛經的一個字母虛詞, 都不能踐踏或跨過 四不共加行.皈依與發心85 14 三所依 : 佛像為身所依, 佛經為語所依, 佛塔為意所依 15 擦擦 : 以模型塑造的小泥像或小泥塔

86 གས མ ག ས ནས བ ད ས ང ར ད ན པས ས བ གཞན དག ས བས འག ལ འག ད ཅ ང མཆ ག གས མ ག ཆ བའ ཡ ན ཏན བར ད ཕན ཡ ན ད ན པས ཉ ན མཚན ད ས ད ག ཏ ས བས འག བས མ ཉ ས དམ གས ད ན པས ས ག ལ བབ ཀང ས བས ཡ ལ མ ས ང ཡ ད ཆ ས ད ན པས བད ས ག མཐ དམན ཇ ལར བ ང ཡང ས ར ཡང དཀ ན མཆ ག ལ བ གཏ ད པ མ གཏ གས ཡ ཆད མ བ མད ར ན སངས ར ས ལ ས བས ས ས ང ནས འཇ ག ར ན པའ ལ གཞན མ བས ན ཆ ས ལ ས བས ས ས ང ནས ས མས ཅན ལ གན ད པའ བསམ ས ར ས ང དག འད ན ལ ས བས ས ས ང ནས ག གས མ ས གས ཅན ནམ ད དང ཆ མཐ ན དང མ འག གས པ ས ཚད ལ ན ཞ ག ཉམས ས ལ ན ན ས བས འག འ ཁ ངས ས འང མད སགས ཀ ལམ ར མ ཕལ ཆ ར འད ཞ ང ས བས འག འ ཉམས ལ ན ཙམ ཡང ར ད ལ མ ད པར ས ང སད མཐ ན པ ར ས ག ཀང ལམ ན ར ག གཡང ས ཆ ན པ ཡ ན འད ག ད ས ན རག ཏ ས བས འག འ ཉམས ལ ན དང མ བ ལ བར བས ན ནང པ སངས ར ས པའ གལ ད ཆ ད ས ག པ ཆ ང བ ར མས དག ཆ བ ཡང ཞ ང སབ མ དང མ མ ཡ ན པའ བར ཆད ཀ ས མ ཚ གས ས མ པ དང ཁ ཏ ན ས གས དག ར ཐམས ཅད ག ང ནས ག ང ད འཕ ལ བར བ ད དཀ ན མཆ ག ལ བ གཤའ མར ཁ ལ ན ངན ས ང ད ད ད ཀང མ འག 86

87 想著三寶的恩德, 用身 語 意去做到敬奉 讚美等虔誠的行為 帶著慈悲的心鼓勵他人都皈依, 並且宣說三寶偉大的功德 想著皈依的利益, 晝夜六時都修持皈依 想著輪迴的過患, 就算遇到性命交關的時候也不捨棄皈依的對象 想著勝解的信心, 不論發生痛苦 快樂 顯赫或是卑微等任何情況, 仍然只堅信三寶, 絕不灰心 總之, 皈依佛陀之後, 就不再去依靠其他世間的神祇 ; 皈依正法之後, 就要捨棄傷害眾生的思想與行為 ; 皈依僧伽之後, 不與外道以及和外道同類的人為伍 若能達到以上這些標準, 這樣的皈依, 大概就算是包括一切顯密的道次第了 自己若沒有一點皈依的修持, 就算能把 空 講得頭頭是道, 也只是步入歧途的險處 因此, 若能永遠不離皈依的修持, 才算得上是佛教徒 由此, 微小的罪業能夠淨化, 大的罪業會減輕削弱, 不會受到人與非人的障礙侵擾, 一切持戒和念誦等善根, 都將不斷增長 對三寶帶著純正的心懷, 縱使受到三惡道的催逼也不會墮落 四不共加行.皈依與發心87

88 མད ས པད མ དཀར པ ལས ངའ བསན པ འད ལ ཞ གས པའ དག བས ན ནམ དག ས ང ལར བཅ ས པ ད དག ཀང བསལ པ བཟང པ འད ཉ ད ལ ལ ག མ མ ད པའ དབ ངས ས ཡ ངས ས མ ངན ལས འདས ཏ གཅ ག ཀང ལ ག མ མ ལ ས ས ཞ ས གས ངས པའང ས བས ས ས ང བ ལ དག ངས པ ས ཕན ཡ ན ཆ ན པ དང ལ ན པའང ཕ གས ཙམ ས ས པའ ས བས ས འག བ ད དང ར ས ས འབ ལ བ བང ཆ བ ཏ ས མས བས ད པ ན ས ར བ ཆ ས ས ས ང ཡང ཆ ས ལམ ད འག མ འག བང ཆ བ ཀ ས མས ར ད ལ ས ས མ ས ས ལ རག ད ཡང དག བ ཆ ཆ ང གང བས ཀང སངས ར ས ཐ བ པའ ཐབས ས ས ང ན ཆ ས ལམ ད ས ང ཟ ར བ ཡ ན ཏ བང ཆ བ ས མས ཀ ས ཟ ན ན དག བ ལ ཅ ས ས ཐ མལ ག བ བ ཚ ན ཆད སངས ར ས ས བ པའ ཐབས ས ས ང བ ཡ ན པས མད ལས མང ན པར ར གས པར སངས ར ས པར འད ད པས ཆ ས མང པ ལ བས བ པར མ བ ས གཅ ག ལ བས བ པར བའ གཅ ག གང ཞ ན བང ཆ བ ཀ ས མས ས ཞ ས གས ངས ད ལའང ཀ ན ར བ དང ད ན དམ བང ས མས གཉ ས ཡ ད འད གཉ ས ཆ ས ཕ ང བར ད ཁ བཞ ས ང ག ར བ ཡ ན པས བཤད པའ མཐའ ར ཆ ད དཀའ ཞ ང འཇ ག ས མ ག སབས འད ར ར མ བཤད མང པ མ མཁ ཡང ཤ ས པར འད ད ན བཀའ གདམས གཞ ང ད ག ས གས ལ ས ང དག ས ཤ ང མད ར བས ན ཀ ན ར བ བང 88

89 妙法蓮華經 說: 信仰我教義的居士, 或是裝作像是僧伽的人, 都會無一遺漏地在此賢劫無餘界中畢竟涅槃 此處佛陀的意旨是指所有皈依的人 以上略示皈依的廣大利益 [ 發心 ] 皈依之後是發起菩提心 : 一般而言, 即便心能向法, 但法是否能入道, 就要取決於心中是否生起菩提心 再者, 做任何的大 小善業, 若是能成為成佛的方法, 可以說就是法入道了, 如果懷著菩提心, 不用說是善行了, 連日常生活的普通作為, 都會成為成佛的方法 佛經中說 : 想要圓滿成就正等覺, 不需要學習很多法門, 只要學一個法就好 那一個法是什麼呢? 就是菩提心 菩提心分為世俗菩提心, 以及勝義菩提心兩種 這兩種菩提心是八萬四千法門的根本, 想要扼要地講說是很困難的, 在安住修的這個階段也不需要說太多, 若想要深入瞭解, 可以去學習 噶當六書 16 等書籍 總歸來說, 世俗菩提心的本質是悲心, 勝義菩提心的本質是了悟實相的智慧, 這兩種菩提心也是相輔相成的 四不共加行.皈依與發心89 16 噶當六書 : 噶當派的主要實修典籍, 包括 本生經 集法句經 菩薩地 大乘莊嚴經論 入菩薩行論 集菩薩學論

90 ས མས ཀ ང བ ས ང ར ཡ ན ད ན དམ བང ས མས ཀ ང བ གནས ལ གས ར གས པའ ཤ ས རབ ཡ ན ད གཉ ས ཀང གཅ ག ལ བར ན ནས གཅ ག ས ས ཕ དམ པས ས ང ར མ ས ས ན ར གས པ མ ས ཉ ཆ ལ འ ང བ ཡ ན སམ ལ མ འ ང གས ངས པ ལར ཀ ན ར བ ལ བར ན ནས ད ན དམ གནས ལ གས ཕ ན ཅ མ ལ ག པར ར གས ད ཙ ན མ ར གས པའ ས མས ཅན ལ བཅ ས མ མ ཡ ན པའ ས ང ར ཤ གས འབ ང ད ས ས ནས ས གས མ གཞན ད ན ཏ བཀ ལ ན ས པ ད འ ང བ ཡ ན འད ག ད ས ན ཐ ག མར བང ཆ བ ས མས ཀ ས ཟ ན མ ཟ ན ཟ ར བ ད ཀ ན ར བ བང ས མས ལ ང ས བཟ ང ར ཡ ན པས ཐ ག མར ད ས ད ཐབས དག ས ད ལའང ས ན འཇ ག གཉ ས ཡ ད ཅ ང གཉ ས ཀ ཆ ག ལ བར ན ནས ས དག ས གང ཟག མཆ ག ཁ ཅ ག ར ན ག ད ང ད ཞ ཐག པ ནས བང ས མ བཟ ང བའ ཚ ག ལན གས མ བར ད པས ས བའང ཡ ད ཕལ པ ར མས ཀ ས ན ས མ ར ན བར མ ཆད པའ དག བའ བཤ ས གཉ ན ལས ས མ པ ན ད དག ས གང ལར ར ས ནས རབ ཉ ན མཚན ད ས ད ག འབ ང ཐ ན བཞ འ ཐ ག མཐའ ཐ མས ཀང ཉ ན མཚན གཉ ས ལ བཤགས ས མ ང ས པར བ ད ད ཡང ས མས ཅན ཐམས ཅད ཀ ད ན ད ར མ པ ཐམས ཅད མཁ ན པའ སངས ར ས ཀ ག འཕང ཐ བ པར བའ ཞ ས ཡང ཡང བས མ པ ན ས ན པ བང ས མས 90

91 就像帕當巴大師所說 : 魚會到有水的地方, 不會到乾枯的地方 沒有生起悲心就不會生起證悟 依於世俗菩提心, 才能不顛倒地了悟勝義實相, 那時將會對沒有了悟實相的眾生, 自然地生起無造作的悲心, 並會盡力運用身 語 意三門去利益他人 首先, 所謂有沒有帶著菩提心, 指的就是世俗菩提心 所以, 一開始要有能夠生起世俗菩提心的方法 在世俗菩提心中, 又分為願菩提心與行菩提心, 這兩種菩提心都要藉由儀軌而生起 有些上根器的人, 在佛像聖物前, 由衷地念誦三遍受持菩提心戒的文句, 就能生起菩提心 一般的人, 則要從戒律傳承沒有中斷的善知識尊前領受菩薩戒 總歸而言, 最好的情況, 是晝夜六時都能懺戒, 中等的是在四座修法的前後懺戒, 最差的也必須要日夜修兩次懺戒 此外, 願菩提心的修持是一再觀修 為了利益一切眾生, 而志求遍知一切的佛果, 這就好像是想要前往某地一樣 四不共加行.皈依與發心91

92 ཡ ན ཏ དཔ འག བར འད ད པ དང མཚ ངས ད འ ཆ ད ད ཕག ར ཆ ན པ ལ ན ཅ ག ས ས ས ར ག གདམས ངག བས མ པར བག འ ལ བ སབས ད ར བ ར འ དག བ ལ དམ བཅའ ས ན ཏ འག བའ ར ས ས ས བ པ ལ ཞ གས པ ན འཇ ག པ བང ས མས ཡ ན ཏ ལམ ད ཞ གས ནས འག བ དང མཚ ངས སབས འད ར ས བས ཡ ལ མ བས ས པའ ག ང ད བང མཆ ས མ ལན གས མ བར ད ནས ཞ ང མཆ ག ད དག ག མད ན ད ས ན ག ར ལ བ སས དང བཅས པས ས ན པ བང ཆ བ ཏ ཐ གས བས ད ནས འཇ ག པ བང ཆ བ ས མས ཀ བས བ པ ལ ཇ ལར བས བ པར མཛད པ བཞ ན ཏ བདག ག ས ཀང ཕ མ ས མས ཅན ཐམས ཅད ཀ ད ན ཏ བང ཆ བ ཏ ས མས བས ད ཅ ང བས བ པ ཕར ཕ ན ད ག ལ ར མ པར བས བ པར བག འ ས མ ད བསམ ད ལར ས མས བས ད པ ལ རང ཉ ད དགའ བ བས མ གཞན དག གཟ ངས གཏ ད ས ན ལམ གདབ མཐར ས བས ཡ ལ རང ལ བས མ ད ས ར ན བང ས མ ཁ གས ལ བ འ ཚ མད ན ག ནམ མཁར ས ང ཁ པད ཟ འ ས ང ད ས ན པ ཤ ཀ ཐ བ པ ལ ཉ བའ སས བར ད དང གནས བརན བཅ ད ག ས གས བང ས མས དང ཉན རང ག དག འད ན ག ས བས ར བར བཞ གས པར མ ས ལ བང ས མ ལ ན མཐར མ དམ གས པར བཞག 92

93 [ 要想著 :] 為了成就遍知的佛果, 我要修持俱生大手印的教導 然後真正去實踐奉行承諾過要做的善行, 這就是行菩提心, 就好像是已經走在路途上一樣 這裡, 在還沒有收攝皈依境之前, 要念三遍 菩提願文 17, 在殊勝的皈依境面前想著 : 過去的諸佛菩薩發起了願菩提心後, 修學行菩提心的學處 我要向他們效仿看齊, 為了利益如父 如母的一切有情眾生, 要發起菩提心, 並且次第學習六度波羅蜜的學處 對自己能這樣的去發心感到歡喜, 他人也會讚歎 由衷地祈願, 最後觀想皈依境化為光芒融入自身 平時在重新受菩提心戒的時候, 可觀想在自己前方天空, 蓮花月墊獅子寶座上, 有本師釋迦牟尼佛, 旁邊圍繞著八大菩薩以及十六羅漢等菩薩聖眾和聲聞僧伽眾 在聖眾前領受菩薩戒, 之後處在無所緣的禪修中 四不共加行.皈依與發心93 17 即 直至菩提藏, 皈命諸佛前 復於諸學處, 次第勤修學

94 ཆ ས ས ད ཉམས ལ ན ཐམས ཅད ས མས བས ད ཀ བས བ བར འག བས ར ཤ ན ཏ ཆ ནའང མད ར བས ས ས ན ས མས ཀ བས བ བ ས མས ཅན བ ས ས ངས པ དང མ མཐ ན པའ ས མས བས ད པ གཉ ས ཀ ས ས མ པ ར ད ནས འཇ ག པས བང ས མ བངས ཕ ན ཆད འད གཉ ས ས ང བ གལ ཆ ད ཡང ས མས ཅན གངས མང ཉ ང གང ཡ ན ཀང ར ང རང དང འཁ ན ས ལ ལ བ ས ཁ ད ལ ཕན ཐ གས པའ ད ས བ ང ཡང མ བཏགས བསམ པ ས གས ཞ སང དང ཕག ད ག ག ས ཀ ན ནས བས ངས ཏ བ ས ད ར ཞ ང གཞན ལ ཁ བ ས མས ཅན བ ས ས ང ག ལ ང བ ཡ ན ང ལ བ ས རང ད ན གཞན ད ན གང ཡང མ འ ང འཇ ག ར ན ཕལ པ རང ལ གས ས མ པའམ ར གས པའ སངས ར ས ཐ བ དཀའ བས ད འ ཕ ར ས མས བས ད མ བས ད འད ས མ པ དང ས མས ཅན ག ད ན ས བ མ ན ས ས མ ནས རང ད ན ཡ ད བ ད ཉན རང ག ས མས བས ད པ དང བང ཆ བ ས མས ལ ཕན ཡ ན ད ཙམ མ ད ས མ ནས ས མ པ བག ཡངས ས བ ད པ ས གས ན མ མཐ ན པའ ས མས ཏ ད གཉ ས གཉ ན པ ས མ ས བ པར ཐ ན ཚ ད གཅ ག འདས ན བང ས མ འཆ ར བ ཡ ན པས ཐ ག མ ནས མ ས བའ ད ན པ ར ན ཆགས བས ན ཀང འཕལ ད བཤགས ས མ ག ས བཅ ས དབང མ ད ད ས ས 94

95 [ 願菩提心的學處 ] 一切法的行為與修持都是發心的學處, 因此它是非常廣泛的 歸納起來, 以願菩提心的學處來說, 捨棄眾生 以及 生起不合乎菩提心的想法 這兩種心態會完全毀犯菩薩戒, 所以在領受菩薩戒之後, 最重要的是斷除這兩種想法 [ 捨棄眾生 ] 不論眾生的數量多寡, 好像都跟自己有仇一樣, 心裡想著 : 就算有機會能幫助你, 我也不幹! 這些想法多是帶著瞋恨與嫉妒的心態, 這樣心胸狹隘和瞋怒他人, 就是犯下了捨棄眾生的墮罪 [ 生起不合乎菩提心的想法 ] 同樣地, 認為當個世間凡夫還比較好, 所以不做任何自利或利他的事 ; 認為成佛很困難, 所以覺得發不發心都一樣 ; 認為自己沒有能力去利益眾生, 所以著意在自利上, 當個自了漢, 只有聲聞的發心 ; 認為菩提心沒有那麼大的利益, 所以輕忽菩薩戒等等, 這些都是不合乎菩提心的想法 若不能完全對治以上兩種錯誤思想, 就會毀犯菩薩戒 為了一開始就不要發生這種情況, 所以要持續地保持正念 一旦做不了主, 失控了, 就要趕緊去懺戒 四不共加行.皈依與發心95