aljis( ) 1. 牙齒.navaik ti kama ka tiav a kipucemel tua aljis. 我父親昨天去看牙齒 alju( ) 1. 糖 ; 蜂蜜.izua nu alju a kusi pataud ta kamaya a matjaq 你們有糖嗎? 我要拿來配青芒果

Transcription

1 abula( ) 1. 油.kasicuayan kemasi tua vutjulj a qalev a seman abula tua sisan djamai. 過去我們是從肥肉製作炒菜用的油 abulagi( ) 1. 油桐花.nguanguaq a vuciyar nua abulagi. 油桐花的花是很美麗 abunai( ) 1. 危險.abunai aravac a sapui. 火很危險 [( 日 )] adjaq( ) 參照 djaq 1. 月經.adjaqan avavayavayan amapuljat. 每個女生都會有月經 adjav( ) 1. 不知道 ; 也許.adjav ki kemljang tiamadju! ( 我 ) 不知道, 也許他們會知道吧! adjav niamadju anema ku keljang? 我什麼都不知道, 要問他們 adjav, maya ken a kivadaq. 不要問我, 我不知道 adjawananga( ) 參照 adjav 1. 任憑...adjawananga niamadju! 就任憑他們啦! adju( ) 1. 朋友 ( 特指女性朋友 ). adjuq-( ) 1. 具有 留下 之意. adjuqan( ) 參照 adjuq- 1. 為... 留下.adjuqan ta paisu a aljak nimadju. 他留錢給他的孩子 adjuqianga( ) 參照 adjuq- 1. 請為... 留一些了.adjuqianga akakedrian ta paisu. 請為孩子留一些錢 ai( ) 1. 感嘆 ; 問候.ai aya ti kaka tjanusun. 我姊姊向您問候 aianga( ) 參照 ai 1. 懷念.aianga ka sicuayan pai. aianga ka sicuayan pai. akagami( ) 1. 喜帖.nimacu a akagami? 這是誰的喜帖? [( 日 )] akumakuma( ) 1. 蜘蛛.keman ta cacarag a akumakuma. 蜘蛛會吃蚊子 alapen( ) 參照 lap- 1. 被 拿.alapen a nia paisu na cemakacakav. 我們的錢被偷東西的人拿了 alim( ) 1. 忘了 ; 記不得. aljak( ) 1. 孩子 ; 最小的孩子.mapida mareka su aljak 妳生了幾個小孩? Page 1 of 325

2 aljis( ) 1. 牙齒.navaik ti kama ka tiav a kipucemel tua aljis. 我父親昨天去看牙齒 alju( ) 1. 糖 ; 蜂蜜.izua nu alju a kusi pataud ta kamaya a matjaq 你們有糖嗎? 我要拿來配青芒果 alu( ) 1. 八.alu a qayaqayam i qaljiv. 屋頂上有八隻鳥 aluaqepuan( ) 參照 qepu 1. 捌堆.aluaqepuan atja kini kamurav ka sauni. 我們剛才收成的柚子有堆成捌堆 aluavatan( ) 參照 vatan- 1. 八元.aluavatan a ku sinipukiti tua ku tigami. 我的信貼了八元的郵票 amin( ) 1. 僅有的 ; 剩下.amin aicu a rusa a puluq a tjeza nua taidai. 一百元只剩二十元 aminanga( ) 參照 amin 1. 沒有了.aminanga kinsa nekanga nu djamai. 菜已經沒有了, 只剩下白飯 amizuku( ) 參照 zuku 1. 阿美族.aicu amizuku na sepaljavak tai akav, taitu, kalinku king, avan nu tjalja tjuruvuan tjanuitjen a kacilisian i taiwan. 阿美族是分部在屏東, 台東及花蓮等縣, 是台灣原住民族中人口最多 -an( ) 1. 具有 表明地點 之意. anan( ) 1. 還是.ka ti madju anan ania hanciu na marasurasudjamen a mapuljat. 他擔任我們班長的期間, 我們很同心合一 anasui( ) 1. 火柴.namasi anasui ti vuvu semavavua. 祖父帶火柴到田裡 anema( ) 1. 什麼.anema su kudakudain? 妳在做什麼? anga-( ) 1. 具有 完成 之意. angalj( ) 1. 口 ; 嘴巴.aicu a tja angalj, tja sikakan, tja siqaivuivu. 我們嘴巴是用來吃東西和說話的 api( ) 1. 男子名.ti api a ngadan nimadju. 他的名字叫 api( 男子名 ) apu( ) 1. 檳榔.aicu a apu mavan a tjasiqaljaqaljaqalja nu izua a kivala. 有訪客時我們是用檳榔來表示心歡迎 Page 2 of 325

3 aradj( ) 1. 芋頭乾.nu vaik a cinunan a semagadu kemacu ta aradj. 獵人若去山上會帶芋頭乾 arai( ) 1. 漁網. ariqa( ) 參照 qa- 1. ㄧ起走吧.ariqa kapi! kapi ( 男子名 ) 我們走吧! asik( ) 1. 除草之意. atap( ) 1. 排香草 ( 植物名 ).maka tjenglai a saluman nua atap tua vavayavayan. 排香草的香味很受婦女的喜愛 avan( ) 1. 是.avan aicu a kuljinai 你的雨具是這一支嗎? aya( ) 1. 這樣說.parekiljivaljivaku a marekakakaka aya kai nikama. 父親對我們這樣說 : 你們要彼此相愛 ayatua( ) 1. 因為.namasan maqulip ti kina i tjuku ayatua na pucekelj ljakua inika napualjak. 我阿姨 tjuku 已結婚但是因為不孕沒有子嗣 azua( ) 1. 那.keljan azua sunatj. 那本書拿給我 iainuan( ) 參照 inu 1. 何處.iainuan a su vavelian tua pang 妳通常在哪買麵包? iav( ) 1. 青蛙.liave aravac a iav ita veljeluan tua nia qinaljan. 在我們部落的溪裡有有很多的青蛙 ibuk( ) 1. 男用上衣.vincikan tua djilung a ibuk ni kama. 爸爸的上衣是繡陶壺的圖 icasav( ) 參照 casav 1. 在外面.icasav tiamadju a kiunaunang. 他們在戶外玩耍 icigacu( ) 參照 gacu 1. 一月.nu icigacu avan atja situgutugut tua vaqu. 一月份是我們播種小米的時期 icu( ) 1. 具有 這個 之意.aminanga a icu na qinaciljai a umaq i maza i makazayazaya. 在瑪家剩下這一戶是用石蓋的房子 ti djanav ana seman senai ta icu senai nguanguaq a ravac. 這首好聽的歌的作者是 djanav niaken a icu a kava. 這是我的衣服 idedet( ) 參照 det 1. 在附近.idedet a nia qinaljan a kemasi maza. 我們的部落就在這附近 Page 3 of 325

4 igakku( ) 參照 gakku 1. 在學校.igakku a kivangavang aku vatu. 我的狗在學校玩 igidi( ) 參照 gidi- 1. 在旁邊.igidi tjanusun a su sausi. 你 / 妳鑰匙就在你 / 妳旁邊 ikiukai( ) 參照 kiukai 1. 在教會.nu ikiukai itjen a lihalihai nakuya balaqbaq. 當我們在教會禮拜時不要吵鬧 iku( ) 1. 尾巴.neka nu iku nazua vatu. 那隻狗沒有尾巴 ikuikuan( ) 參照 iku 1. 最後一名.ikuikuan aken tjanuamen a tameseljaseljangan. 我在班上是最後一名 iluq( ) 1. 耳垢.neka nu iluq tua sucalinga. 你的耳多沒有耳垢 liaw a iluq i tjaladj ta ku calinga. 我的耳朵裡有很多的耳垢 imaza( ) 參照 maza- 1. 在這裡.imaza i tjanuaken a su papu paisuan. 你的錢包在我這裡 inadjuq( ) 參照 adjuq- 1. 遺留.inadjuq a tjalupun ni vuvu i vavua. 祖母把帽子遺留在山上 inalap( ) 參照 lap- 1. 拿去了.inalap ni camak a ku 'utubai. camak( 男子名 ) 拿走了我的摩托車 inamilikan( ) 1. 美語.kituluamen tua inamilikan a ljemita tua qadaw. 我們每天學習美語 inayatucu( ) 參照 tucu- 1. 如此.ku inayatucu a qivu timadju. 我對他如此說 ingav( ) 1. 枝葉末端.na kivekuc a ingav nua qau. 竹子的枝葉末端是彎下 ini( ) 1. 不是.nuna ui ini anga itjen pulingalingaw. 似是而非我們搞不清楚 ini ka mayatucu a puvarung a caucau. 你缺乏深思熟慮 ini-( ) 1. 具有 反對 表示不贊同 之意. inika-( ) 1. 具有 不行 不良 不符合 不對 之意. inikananguaq( ) 參照 inika- 1. 行為不良.inikananguaq a cemakav. 偷東西是不好 inikanaseljenguaq( ) 參照 inika- 1. 居住環境不方便.inikanaseljenguaq a kinaizuanan niamadju i taihuku. 他們在台北的住家不方便 Page 4 of 325

5 inikanguanguaq( ) 參照 nguaq- 1. 不好看.inikanguanguaq a kinasengsengan tuazua umaq. 那一棟房子蓋得不好看 inikapacengceng( ) 參照 inika- 1. 不符合 ; 不對稱.inikapacengceng ta kakudan a su sikakudanan. 你 / 妳的行為不符合規定 inikaparia( ) 參照 inika- 1. 不對.inikaparia suvinarungan. 你 / 妳的想法不正確 inikasedjaljep( ) 參照 djaljep- 1. 不適合 ; 不相配.azua kava inika sedjaljep tjanu sun. 那一件衣服不適合你 / 妳 inikasedjaljep tjanusun timadju. 他與你是不相配 initungan( ) 1. 衣服傳統服.na saregem aravac a si initungan. 你穿傳統服的丰采非常得宜 inpic( ) 1. 筆 ; 鉛筆.pida su inpic? 你有幾支筆? [( 日 )] intucu( ) 1. 煙囪.pecevucevulj a nia intucu. 家裡煙囪正在冒煙 [( 日 )] inu( ) 1. 在那兒.inu a sausi nua tja utubai. 我們的摩托車的鑰匙在那裡? inu a sausi na umaq? 家裡的龥匙在哪裡? inuli( ) 1. 祈禱.na masan pazangal a inuli pitua tja saluan. 禱告是我們很重要的信仰生活 [( 日 )] inulikai( ) 參照 inuli 1. 禱告會.ljemita tu sipaka tjelulj a vengin tua tapulavayan makiukai a men a inulikai. 每週三的晚上我們都要到教會參加祈禱會 [( 日 )] inumalj( ) 參照 umalj- 1. 更名.inumalj nua sihu a ngadan nua nia qinaljan. 政府改變我們部落的名 inumalj a ngadan nimadju tua kinacalisianan. 他的名字已經改成原住民名字 inupuan( ) 參照 upu 1. 用石頭堆砌的.nguanguaq a inupuan tua qaciljai a djalan i qinaljan. 部落的路是用石頭堆砌的, 很好看 iputjatjeketjekan( ) 參照 tjeketjek- 1. 無止境.iputjatjeketjekan a kiljivak na kina tua mareka aljak. ljegean( 女子名 ) 與 ljumeg( 男子名 ) 的相愛是無止境 isai( ) 1. 差一點.isai sasu alap tua icibang. isi( ) 1. 洗石子. Page 5 of 325

6 isiq( ) 1. 尿液.nakuya a isiq na kaljualaq. 蜘蛛的尿液不好有毒 isisiu( ) 1. 衛生所.kasi isisiu aicu a ku cemel. 我的藥是從衛生所拿來的 tjara izuazuanga isisiu tua taguan tucu. 如今, 各鄉都有一個衛生所 [( 日 )] ita( ) 1. 一 ; 一粒 ; 一個.ita azua vatu. 那是一隻狗 ita sakamaya vangalj nusa kamaya. 這棵芒果只有一粒的果實 izua ita kamaya i vavav tua cukui. 桌子上有一粒芒果 itaidai( ) 參照 ita 1. 一百.itaidai a vaquan a mareka situ. 新的學生有一百位 itakisi( ) 參照 kisi 1. 碗內.itakisi a silji. 辣椒放在碗內 itakurav( ) 參照 ita 1. 一萬.itakurav a paquziquzipen nia madju a raimai. 他們在飼養一萬隻的鴨子 itakuzulj( ) 參照 ita 1. 一千.itakuzulj anamaqepuqepu ka salim ituasemenasenai i gakku. 在學校的演唱有一千人聚集 itavatan( ) 參照 vatan- 1. 一元.na djemumak aken i djalan ta itavatan a paisu. 我在路上撿到一元 itjen-( ) 1. 具有 我們 之意. itung( ) 1. 衣服 ; 傳統服.nguanugaq aravac a su itung. 你的傳統服非常漂亮 iu( ) 1. 羊.ka izuanan tikama itaidai a nia iu a paquziquzipen nimadju. 父親還在的時候, 他飼養一百頭羊 iuku( ) 1. 肥皂.tjenglay aken a emaya ta iuku nu ilamata en, aza salulum a iuku. 我洗澡的時候喜歡用肥皂, 因為肥皂香香的 ivuavuaq( ) 參照 vuaq1 1. 當日.kasicuayan tjaceveljen ivuavuaq a namacai i djalan a caucau. 過去, 在路上意外死亡的人當日就埋葬 izua( ) 1. 有.izua maretimaljimalji a kacalisian imaza i taiwan. 在台灣有多元的原住民族群 2. 各種各類.izua su paisu a makaya ku kisedjamen? 你有錢我可以借嗎? 3. 本家. ua( ) 1. 表示很痛. ua adradra( ) 參照 ua 1. 哇! 很痛.nu mapasaqetju itjen ua adradra ayaitjen. 我們受傷時, 會叫 哇! 很痛 Page 6 of 325

7 uac( ) 1. 血管.ayatua vucelai timadju manasika makeljang aravac a uac nimadju. 他 / 她很白所以他 / 她的血管很明顯 uagu( ) 1. 放牛.uagu ta ljuang i pana a kakedrian. 小孩子在河邊放牛 uakung( ) 1. 碗公.aicu a uakung tja papusiyavan. 碗公是用來裝湯 [( 閩 )] uba( ) 1. 大衣.nguanguaq a su uba. 你的大衣很好看 ubi( ) 1. 皮帶.ti veneng na seman ubi, ta sipavai tua sudju nimadju. veneng( 女子名 ) 有做一條皮帶要送給她的情人 ucia( ) 1. 茶葉.inika nanguaq a semuqaca ta ucia. 不可以喝太多茶 [( 日 )] udung( ) 1. 麵.keman sun tua udung? 你要吃麵嗎? udungku( ) 參照 udung 1. 麵粉.navenli aken tua udungku. 我買了麵粉 ui( ) 1. 是 ; 答應. ui' ayaitjen nu palaingitjen tua vinarungan nua qivuivu. 如果你同意發言人的意見就說 ui ulav-1( ) 1. 具有 遺失 之意. ulav-2( ) 1. 萬 ( 數字 ).mane ulav a caucau ana matevetevelj ka maslusalut 在豐年祭的大會場有萬人聚集 ulja( ) 1. 但願希望.ulja namalaing a su vinarungan. 願你心想事成 umalj-( ) 1. 具有 更新 改過 變換 競爭 之意. umaljen( ) 參照 umalj- 1. 更換.umaljen ni kina a sausi nua paljing ikangamen ka makaya tjumaq. 母親改換了門鎖我們無法進屋內 umaq( ) 1. 住家.nimun aicu a umaq? 這是你們的家嗎? unem( ) 1. 六.unem a aljak nua ngiaw. 貓生了六隻小喵咪 unemaqepuan( ) 參照 qepu 1. 陸堆.pape unemaqepuan penangalj atja kinipuk. 把收成的樹豆分成陸堆 Page 7 of 325

8 unemavatan( ) 參照 vatan- 1. 六元.unemavatan a ita inpic. 一支鉛筆六元 ungez-( ) 1. 具有 鎖緊 綁緊 之意. ungezu( ) 參照 ungez- 1. 請鎖緊.ungezu azua namaluka siqeljevan. 請鎖緊那已經鬆動的門 unting( ) 1. 開車 ; 駕駛.pasa uri unting aken tua hikuki. 我很想開飛機 aicu maluljai anga aken, untingu a kitauvalit. 我已經很累了, 換你來開車 [( 日 )] untingting( ) 參照 unting 1. 正在開車.nakuya untingting sa padingwawa mananga nu sepakakuda itjen. 不能一面駕駛又一面打電話, 我們會發生狀況 upu( ) 1. 牆.teku aicu a upu. 這道牆很低 uqaljai( ) 1. 男生 ; 公的 ; 雄的 ; 像男人.madrusa a ku vuvu a uqaljaqaljai. 我有兩位孫子 uqaljai aku djinameq a vavui. 我抓到的山豬是公的 uqaljaqaljai( ) 參照 uqaljai 1. 全是男生 ; 男生們.uqaljaqaljai a mapuljat a mareka ku aljak. 我的孩子全都是男的 amin a uqaljaqaljai a makaya djemuljat. 只有男生們可以參與刺球 uqulj( ) 1. 背.namarukunganga uqulj ni vuvu i tjavaug 我祖父 tjavaug 的背已經彎了 urag( ) 1. 落下 ; 掉下之意.nu icengceng a urag nua abulagi a hana, nguanguaq a ravac a nia djalan. 正當油桐花落下時, 我們的路會被裝飾得非常漂亮 uram( ) 1. 貧窮.paramur sa uram niaiza cekeljan. 這一家相當貧窮 urem( ) 1. 染色.aicu a qudjidjilj a quljav uri si urem ni kina tua lekelek. 這個紅色顏料是母親要用來染色苧蔴線 usui-( ) 1. 具有 舉 揮手 之意. uta( ) 1. 不只 也.inika amin a kina kaikaian nimadju ana demudu namaya uta azua kakudan nimadju. 他不僅是談吐很惡劣, 他的態度也一樣 utjaq-( ) 1. 具有 吐 之意. utubai( ) 1. 摩托車.izua ku utubai. 我有摩托車 na mapalakanga utubai ni kina. 媽媽的摩托車壞 Page 8 of 325

9 了 ti kama na venli ta utubai tjanuaken. 是爸爸買摩托車給我的 ege( ) 1. 男子名.ti ege ljaivavav aravac a sinupuan. ege 所受的教育很高 ekes( ) 1. 女子名.ti ekes macaqu a ravac a seman situngan tua kinacalisianan. ekes 很會製作傳統服飾 eleng( ) 1. 女子名.qaqivu ti eleng a pasa maza! 叫 eleng( 女子名 ) 來這裏! eme( ) 1. 女子名.ti eme gakku nu sinsi. eme( 女子名 ) 是學校的老師 emuba( ) 參照 uba 1. 穿大衣.na emuba ti muni ka kipasiasing. muni ( 女子名 ) 穿大衣照相 epe( ) 1. 女子名.ti epe angadan ni kaka. 我姊姊的名字是 epe( 女子名 ) esai( ) 1. 男子名.ti esai a ruljadeng bukusi. ruljadeng( 族名 ) 家族的 esai( 男子名 ) 是牧師 pa-( ) 1. 具有 使 或 讓 之意. paberiq( ) 參照 beriq 1. 放屁.nakuya paberiq itjen itua kinateveteveljan nua caucau. 我們不得在衆人當中放屁 pacacikel 2( ) 參照 cikel- 1. 通勤.pacacikel timadju a ljemita tu qadav a semupu. 他每天通勤上下學 pacacikel1( ) 參照 cikel- 1. 來回.na pacacikel aken tai taitu katua i kalingku a tjelu a cavilj. 兩年來我在花蓮及台東兩地之間往返 pacacikelu( ) 參照 cikel- 1. 輪流.pacacikelu anga itua marka nu aljak. 你們可以輪流住在孩子的家 2. 兼顧. pacaingan( ) 參照 caing- 1. 掛上.pacaingan a pidjeljep sanu siasing ka pucekecekeljmun. 請將你們的結婚照掛在牆壁上 pacakav1( ) 參照 cakav 1. 唆使人.. 偷取.maya pacakav a kakedrian, nakuya nu matavak. 不要讓小孩子習慣偷東西 pacakav2( ) 參照 cakav 1. 塞紅包.na pacakav ti kualj tu limaidai tjanuaken ka tiaw. 昨天 kualj 有塞給我五百元的紅包 pacakav3( ) 參照 cakav 1. 洩密 ; 密告.na pacakav ti ljegean a pasemalav tjai kina tua ku levelevan. ljegean( 女子 Page 9 of 325

10 名 ) 向我母親密告我的不良行為 pacalivat( ) 參照 calivat- 1. 超越.ulja pacalivat ti vuruvur tua pinakazuanan nua kama. 但願 vuruvur 超越他父親所成就的事 pacalivaten( ) 參照 calivat- 1. 讓.inika pacalivaten nua sakinting a pairang. 檢查哨不讓平地人進入部落 pacaljebak( ) 參照 caljebak- 1. 鳴炮.pacaljebak ta bakuci nu pucekecekelj. 結婚時需要鳴炮 pacapilj( ) 參照 capilj 1. 牽扯.suqelam a timanga tua caucau a pacapilj aravac. 人人都討厭愛牽扯的人 sini pacapilj aken nimadju tu aicu a pacugan. 他使我牽涉到到這個問題 pacaqis( ) 參照 caqis2 1. 請 縫補.ku sini pacaqis tjai kaka aku kasui a namakuya. 我破裂的褲子請姊姊縫補 pacayu( ) 參照 cai- 1. 去死吧.sau! pacayu! 妳去死吧! paceged( ) 參照 ceged- 1. 起床.pacegedu a kirimu! 要趕快起來! pacek( ) 1. 尖 ; 刺 ; 插.ka nekanan nu vatjuljayan kasiv a sinan pacek atja sikasengseng i vavaua. 尚未有鐵器之前, 我們用木製削尖在田裡耕作 pacekcek( ) 參照 cekcek 1. 立.na pacekcek ta tjiuma a uqaljaqaljai. 男士們立鞦韆 pacekis( ) 參照 cekis 1. 點火 ; 點燃.qaciljai a mui a tja si pacekis nu pumedjek itjen kasicuayan. 傳統的點火用器是白色的石頭 pacekis ta anasui. 用火柴點燃 pacengceng1( ) 參照 cengceng 1. 剛剛好.pacengceng a pinakciuan ta kava. 衣服量的剛剛好 pacengceng2( ) 參照 cengceng 1. 門當戶對.kapucekelj ti ljaucu kati eleng pacengceng a siniucevungan. ljaucu( 男子名 ) 跟 eleng( 女子名 ) 的婚姻是門當戶對的 pacengceng3( ) 參照 cengceng 1. 棋逢對手.scevung timadju tua pacengceng taicu a kisinkiuan tua sunciu. 他在村長的選舉中棋逢敵手 paceris( ) 參照 ceris 1. 火柴.na masi paceris ti vuvu turi si ljama tua cemelj. 祖父帶著火柴要燒草堆 pacevelj( ) 參照 cevelj- 1. 陪葬物.anemanema uri si pacevelj? 有哪些陪葬物? pacidjing( ) 參照 cidjing- 1. 舉手表決.pacidjing ta lima a penetj. 舉手表決 Page 10 of 325

11 pacikel1( ) 參照 cikel- 1. 家族名.lja pacikel a nia ljaqediqedi. 我們的鄰居是 pacikel( 家族名 ) 家族的人 pacikel2( ) 參照 cikel- 1. 還.nakuya inika pacikel tua tja kinisedjam a paisu. 我們借的錢不能不還 pacualu( ) 參照 cual-2 1. 要效法 ; 要依循規範.pacualu taji su vuvu a rakac a uqaljai. 要效法你祖父成為真正的勇士 pacugan( ) 1. 意義.liav a pacugan nua milimilingan. 神話的意涵很深 pacun( ) 參照 cun 1. 看.ali vaiki a pacun ta iga. 我們去看電視 ( 電影 ) pacungiri( ) 參照 cun 1. 斜眼看人.nakuya pacungiri a pacun tua caucau. 不能用斜眼看人 pacunu( ) 參照 cun 1. 請看.pacunu a pasa qayaw. 請往前看 padai( ) 1. 稻米.salum aicu a nu kinsa padai. 你們煮的米很香 padavatan( ) 1. 環頸雉.nguanguaq a ravac a palalj nua padavatan. 公的環頸雉的羽毛非常漂亮 padet( ) 參照 det 1. 即將.padet anga paqulid a kalja uragan. 即將進入秋季了 padingkian( ) 參照 dingki2 1. 用電燈照射.padingkian aken ni kina a kemasi cadja. 媽媽從遠處用電燈照射我 padjadjaljudjaljun( ) 參照 djaljun- 1. 連接.aicu a tja kai tjasi padjadjaljudjaljun tua tja varung a caucau. aicu a tja kai tjasi padjadjaljudjaljun tua tja varung a caucau. padjadjas( ) 參照 djadjas- 1. 託管.inika ken a padjadjas a paqeteleng tua paisu. 我不隨便把錢托管於他人 padjadjekec( ) 參照 djekec- 1. 使.. 黏住.maya padjadjekec azua zuga. 不要使圖畫黏在一起 padjalim( ) 參照 djalim- 1. 仰慕.padjalim itjen tua kina vavayanan nazua ti muni. muni 的女性氣質令人仰慕 padjaljian( ) 1. 達成之意.aicu a padjaljian kinasengseng a qau, avan sitekel nua mamazangiljan nu kalja salutan. 稱為達成之意的竹杯是頭目在豐年祭時用來飲酒用之杯 padjaljun( ) 參照 djaljun- 1. 成就.akisun a padjaljun tua sinipazazekat ni kama? 你可以成就父親的期待? Page 11 of 325

12 padjama( ) 參照 djama- 1. 晨更.ti kama kati kina tjara padjama sakamaya a sema kiyukai a inuli. 父母親始終用晨更到教會禱告 padjavacen( ) 1. 讓 走.nu tjapadjavacen atja aljak macaqu a kirimu timadju. 我們讓孩子學走路, 他會學得很快的 padjavacu( ) 參照 djavac 1. 你讓 走.padjavacu timadju, maya temapulju. 讓他走不要抱 padjavai( ) 參照 djavai1 1. 有進展.aicu padjavai itjen tusa tja sengsengana qadaw. 我們今天的工作很有進展 padjekec( ) 參照 djekec- 1. 黏貼.ku sini padjekec a su siasing a pi djeljep. 我將你的相片貼在牆上 padjele( ) 參照 djele- 1. 準備.nu padjele itjen a pasusangas tua tja kemudanga na sarunguaq itjen a kipu saliman. 任何事若有充分的準備執行就順遂 padjeng-( ) 1. 具有 儲存 之意. padjivic( ) 參照 djivic-2 1. 拿的到.vavav ljakua padjivic aken. 位置很高但我拿得到 pagecel( ) 參照 gecel- 1. 使 被夾.sini pagecel a lima nimadju tua quzang. 他讓蝦子夾他的手 pagidigidi( ) 參照 gidi- 1. 旁邊側面.mapiqay aken a pi pagidigidi. 我身體側邊受傷了 pagula( ) 參照 gula 1. 臨時取消.demudu a ravac apagulaa kisauniuni. 作臨時取消的決定是很令人生氣的 pagumac( ) 參照 gumac2 1. 男用頭飾 ; 男士頭冠.aljis nua vavui a pagumac ni kama. 爸爸的頭飾是山豬牙做的 napakisumalji a pagumac nua mamazangiljan. 頭目的頭冠是非常特別 pahusu( ) 參照 husu 1. 廣播.nu izua pacugan na sunciu pahusu. 如果村長有事情要宣布的話就會廣播 pai1( ) 1. 因此 ; 所以.ini ka sun a rukisasusu tua mareka tja kaka, pai si pavai tua zuma a hiu nia madju. 你過去未曾照顧我們的親屬們, 所以他們把票投給別人 pai2( ) 1. 看吧.maya masepelj a siqunu ni su vuvu ayaken tjanusun inikasun a lemangda pai mavuciqanga su lima. 我才跟你說不要玩祖母的小刀你不聽, 看吧! 你的手割傷了 pa'iga( ) 參照 'iga 1. 放電影 ; 放映.kasicuayan ru pa'iga a i kiukai. 過去教會常放映電影 Page 12 of 325

13 pailjaqa( ) 參照 qa- 1. 請你一起吧!.pailjaqa pusaladju! 請你ㄧ起幫忙吧! pairang( ) 1. 漢人 ( 閩南族群 ); 平地市街.pairang ayaitjen a payuan tua kasusu nua ljautia. 排灣族稱閩南人為 pairang sema pairang amen nu sauni. 等一下我們要下山去平地 2. 平地 ; 平地人.kasi pairang a vinli. 從平地買來的人 paisu( ) 1. 金錢.namanguaq aya itjen tua liav a paisu. 有錢人被稱為富裕的人 paitung( ) 1. 给.. 穿.tima a na paitung tjanusun? 是誰給你穿衣服的? paivatj( ) 1. 遲疑 ; 嫌麻煩.paivatj aken a makazuanan i tjanumun. 我覺得路過你們那裏很麻煩 paiz-( ) 1. 具有 搧 之意. paka( ) 1. 稱為... 命名為... pakacu( ) 參照 kacu 1. 託人攜帶.anema sini pakacu ni tjama tjanusun? 你父親託你帶什麼東西來? pakadjele( ) 參照 djele- 1. 以為容易 ; 疏漏.nakuya pakadjele tjanuamen a makulung a caucau. 請多包含我們知能不足的人 nakuya pakadjele mun a ravac tjanuamen a mapulju. 請你們不要疏漏我們這不起眼的家庭 pakaigi( ) 參照 kaigi 1. 召開主持會議.tima uri pakaigi tjanumun? 你們的會議是誰召開的? pakaiv( ) 參照 kaiv 1. 晚宴.uri pakaiv ti madjaraljap nu salim. madjaraljap( 家族名 ) 家族要舉辦晚宴 pakakaizuazua( ) 參照 izua 1. 各種各類.aicu a ivukivukid izua nama pakakaizuazua qemuzimuzip. 在叢林野地裡有各種各類的動物 pakakeri.( ) 參照 keri 1. 一點點.alapu a pakakeri tua qatia. 你拿一些鹽巴 pakaleva( ) 參照 leva- 1. 獎賞.zitting a pakaleva tjanuaken tua ku qinacuvungan a semupu tua kukumin gakku. 我的國小畢業獎品是字典 ti aken auri pakaleva nu tiav tua pinalalumalumaljan a semenai nua 明天是我負責頒獎給青年歌唱比賽的優勝者 namakuda su pakaleva tua su sinayan ka tiyaw?maqacuvucuvung. 你是歌唱的優勝者, 你領了甚麼樣的獎品? pakaliayav( ) 參照 liav 1. 拿很多 ( 貪心 ).maya malap a pakaliyav. 不要拿太多 Page 13 of 325

14 pakalingdjeljen( ) 參照 lingdjelj- 1. 罰站.pakalingdjeljen aken ni kama nu pasaliv aken. 如果我做錯事, 父親會要我罰站 pakaliqu( ) 參照 liqu 1. 圍巾.siniveli nikama tikina tua ngunguq a pakaliqu. 父親替母親買了漂亮的圍巾 pakaljaving( ) 參照 ljaving 1. 衣服的鑲邊.nguanguaq aravac a pakaljaving tua su kava. 你衣服的鑲邊很好看 pakaljeling( ) 參照 kaljeling 1. 敲響.nu madjaljun a zikang pakaljeling i kiukai. 時間一到教會的鐘就會敲響 pakaljingas( ) 參照 ljingas2 1. 打電話.izua ku varung tu pakaljingas tjaimadju. 我打算撥電話給他 na pakaljingas a su sinsi ka tiaw a papupicul tja nu sun. 妳的老師昨天有打電話表示鼓勵妳 pakan( ) 參照 kan- 1. 請吃飯.kakudan a pakan tua tja pinakasengseng a caucau. 請工人吃飯是一種禮貌 pakananguaq( ) 參照 nguaq- 1. 認為 好.pakananguaq aken ta venelimun tua vaquan a zidusia. 我以為你們買新車是比較妥當 pakapaqulid( ) 參照 qulid- 1. 全都相信.pakapaqulid amen a mapuljat tjai su kaka. 我們全都相信你的哥哥 pakasaljinga( ) 參照 saljinga- 1. 炫耀.si pakasaljinga tjanuamen a vinli nimadju a tjalupun 她用新買的帽子向我們炫耀 pakasengseng( ) 參照 sengseng- 1. 訂製.tima a na pakasengseng tjanusun tazua cepeng? 那個籃子是誰訂製的? pakatjaladj( ) 參照 tjaladj 1. 內衣.masan liavang ravac a pakatjaladj. 內衣的樣式有很多種 pakatjaletjal( ) 參照 tjaletjal 1. 完全咀嚼.nu keman itjen nakuya inika pakatjaletjal. 吃東西一定要完全咀嚼. pakavaljut( ) 參照 valjut 1. 救活.uri macacayanga sa nia ngiaw ta saqetuan, ljukua avananga sa kuisang ana pakavaljut. 我們的貓快要病死, 有幸這位醫生救活它 pakavic( ) 參照 kavic 1. 給.. 背戴.ku sini pakavic a ku sacemel tjai sasuyu 我請 sasuyu( 男子名 ) 背戴獵物 pakavililj( ) 參照 vililj 1. 在... 之後 ; 事後.inianga ka masusu a tja sini pakavililj a nemanga. 事後才送的物品已經失去意義 pakavulj( ) 參照 kavulj 1. 救濟 ; 贈送施予.naseljavak aken tua kipaquzip ta sini pakavulj a lami a situngan ka kakerian a ken. 我小的時候, 有經驗靠救濟的物質和衣物生活 nu pakavulj itjen Page 14 of 325

15 manguaq itjen. 施予者會蒙福 pakazuazua( ) 參照 zua2 1. 立即 ; 即刻.ljemaui timadju a pakazuazua. 他立即表示贊成 pakecang( ) 1. 肉粽.pakecang ayaitjen tua bacang nua pairan. 我們稱閩南語人的肉粽為 pakecang [( 閩 )] pakeciu1( ) 1. 量量看.pakeciu tumakudakuda zua pasaladruq. 量量看有多長 pakeciu2( ) 1. 量尺.izua su pakeciu?. 你有量尺嗎? pakeljang( ) 參照 keljang2 1. 告知.kisacu ana pakeljang tjanuaken tua djalan a sema pukisian i takau. 是警察告知我到高雄火車站的路 pakerarang( ) 1. 雙腳向上仰.ka matjani timadju pakerarang. 他跌落到雙腳向上仰 pakiav( ) 1. 賭 ; 籤 ; 摸彩.kasengsengu anga tua pakiav. 請你製作籤條 [( 閩 )] pakiceviq( ) 參照 ceviq 1. 帶去閹割.na pakiceviq amen tua ngiav. 我們帶貓做閹割手術 pakicual( ) 參照 cual-2 1. 使... 效法.maqilji a pakicual timadju tua sisankavan. 他不同意別人仿效製衣的技術 pakilalaing( ) 參照 laing- 1. 懇託.sini pakilalaing nikina ku kaka tua mareka sikataqaljan a sema kuba masengseng. 我媽媽懇託同鄉帶弟弟去工廠工作 pakipaselem( ) 參照 selem1 1. 隱藏儀式.a si pakiseleselem mavan a asav nua qau. 當要做隱藏儀式時都拿竹子葉來隱藏 pakirimu( ) 參照 rimu- 1. 快馬加鞭.pakirimu a qemacuvung a nu sengsengan ulja saceqalj tja varung. 請快馬加鞭完成工作好讓我們放鬆心情 pakitj( ) 參照 kitj- 1. 使之切成條狀.ku sinipakitj tjaimadju a vutjulj. 我請他把肉切成條 pakitjaljava( ) 參照 tjaljava- 1. 請工之酬筵.nu kalja kivaquan pakitjaljava tua kivaqu. 小米採收時期, 就會用大筵酬請採收小米的工人 pakitjavililj( ) 參照 vililj 1. 跟隨.sauin aken ni kina a pakitjavililj tja i kama. 媽媽叫我隨爸爸出去 Page 15 of 325

16 pakitulu( ) 參照 tulu 1. 使學習.tiamadju a marecekelj kisamulja a pakitulu tua mareka aljak. 他們夫婦努力讓孩子們受教育 pakivadaq( ) 參照 kivadaq- 1. 徵詢.nu uri maljeveq a i qinaljan vaik a parakaljai a pakivadaq turi nungida. 當部落要舉行五年祭時祭司要先問卜 pakizang( ) 參照 zang- 1. 看顧陪伴.sini pakizang tjanusun a suljivatjan. 平安健康陪伴你 pakucu( ) 參照 kucu2 1. 協助穿鞋.pusaladju a pakucu tjai su vuvu. 幫爺爺穿鞋子 pakung( ) 1. 廟宇.pitja melialiav a pakung i kacalisian. 原住民地區的廟宇越來越多 palaing( ) 參照 laing- 1. 順應.palaing aken tua su vinarungan. 我順應你的想法 palak( ) 1. 破壞 ; 損壞 ; 傷害.nakuya seman palak tua zuma. 不要傷害別人 palak-( ) 1. 具有 迷失 破壞 毀損 之意. palalj1( ) 1. 翅膀 ; 羽毛.nguaqnguaq a palalj na qaris. 雄鷹的羽毛很漂亮 palalj2( ) 1. 機翼.ladruq aravac azua palalj nua sikuki. 飛機的機翼很長 palaluat( ) 1. 永久.parekiljivaki a patje palaluat. 我們永遠彼此相愛 palamu( ) 參照 lamu- 1. 短暫的 ; 很快就 ; 不久就.mazeli itjen sekezi anan a palamu. 我們很累先做短暫的休息 palamu kitjen a djemaljun itua sasekezan i gadugadu. 我們很快就到山丘上的休息處 palappa( ) 參照 lappa- 1. 吹奏喇叭.macaqu a ravac a palappa ti langpav. langpav( 男子名 ) 很會吹奏喇叭 paledeled( ) 參照 ledeled 1. 腰帶.nguanguaqa paledeled ni kaka 哥哥的腰帶很漂亮 palepalan( ) 參照 palpal- 1. 代替咬碎.palpalan ti su vuvu ta aqu.. 請幫祖母咬碎檳榔 palic-( ) 1. 具有 含糊 交結 之意. palic1( ) 參照 palic- 1. 織工之珠.aicu a palic sini sanparava tua naseminamalji a pinulima nua vavayan. 織工之珠是象徵女子細心手巧 Page 16 of 325

17 palic2( ) 參照 palic- 1.palic2.azua pinaka palica palalj nua qaris, namasan kipacaing nua mamazangiljan katua rakac. 那稱為 palic 的雄鷹羽毛是頭目與勇士的佩飾 palidring( ) 1. 牛車.pinivavaw ta palidring a ku nemanga. 我的東西放在牛車上 paligemegem( ) 參照 gemgem- 1. 拳頭.kudral a paligemgem nimadju. 他的拳頭很大 palingulj( ) 參照 lingulj-2 1. 周圍.ku tinaleman ta hana a maka palingulj ta ku umaq. 房子的周圍我栽植了花卉 palisi( ) 1. 祭祀 ; 禁忌.nu izua na saqetju itjumaq palisi ti vuvu a vavayan tua ta sevalitan. 如果家中有人生病奶奶就會祭祀祖靈 palisi a keman tua padai ka sicuayan. 古時吃白米是一件禁忌 palisi a paqetut i tjaiqayav tua vavuluvulunga. 在長者面前屁是禁忌 palisian( ) 參照 palisi 1. 祭典.masan lialiav a palisian nua payuan. 排灣族的祭典有很多 palisilisi( ) 參照 palisi 1. 祭祀中.palisilisi azua malada tua masalut niamadju. 那位祭司正在為他們的收穫節進行祭祀 paljakev( ) 參照 ljakev- 1. 保護.paljakev a kinakina kuka tua kiakiav nuizuamezeng. 母雞遇到老鷹時候會保護小雞 paljaluai( ) 參照 ljaluai 1. 叮嚀 ; 交代.na paljaluai ti kama a temulu tjanuamen a mare kakakaka tu palalautanga mare kiljjivaljivak. 父親清楚交代我們兄弟姊妹要永遠彼此的相愛 paljang( ) 1. 清點聘禮.nu uri penaljang semingilj a pasusangas sa susui a sinipangtjez nua sauqaljai a penuljat itua kinateveteveljan nua taqaljaqaljan. 清點聘禮之前要先用小米梗點火祈福, 而後由部落的耆老代表在眾親屬與會眾前一一清點唱名 paljaqic( ) 參照 ljaqic 1. 臭辣樹.aicu a paljaqic sa san kizingen, san civanen, san lidapau katua san lingadjain. 臭辣樹是用來製作木製湯匙, 攪飯匙和木碗及木湯盆 aicu a paljaqic avan a kakasengsengan a semane lingadja katua langalj. 臭辣樹是用來製作器皿和雙連杯的樹材 paljaung( ) 參照 ljaung- 1. 覆蓋.sau vaiku a paljaung a tja turivecan. 你去用雨具覆蓋我們的工具 paljavac( ) 參照 ljavac 1. 披戴小肩帶.a paljavac ni kama inalang tua kaljipa. 爸爸的小肩帶用貝殼做的 paljavak( ) 參照 ljavak- 1. 掌管.kasicuayan mamazangiljan ana paljavak tua kadjunangan katua taqaljaqaljan. 過去的時代是酋長掌管土地和庶民 Page 17 of 325

18 paljavak1( ) 1. 貝珠帶.aicu a ravaravain nua payuanzuku namasan pazangal a paljavak. 排灣族的傳統服飾中貝珠帶是很重要 paljavak2( ) 1. 具有 含跨 領域 勢力範圍 之意.kasicuayan aicu a mamazangiljan na paljavak tua pana, cemecemel, qinaljan katua taqaljaqaljan. 傳統社會的頭目勢力範圍擴及河流, 野林, 部落和人民 paljavakan( ) 參照 paljavak2 1. 全包.ayatua puvarung aravac ti mulitan, paljavakan nimadju a sengsengan a penuljat. 由於 mulitan 能力很強, 工作由她全數包辦完成 paljengi( ) 參照 ljengljeng- 1. 窺視.nupaljengi itjen nu kadjamadjaman makeljang tu inu a umaq nua tjainan. 趁黎明曙光窺視蜜蜂的出入即可知道它的家 paljengljeng( ) 參照 ljengljeng- 1. 給.. 看.saljinga ken tu paljengljeng tjai kina tua ku vincikan. 我想讓媽媽看我所做的刺繡 paljeqaca( ) 參照 qaca 1. 下大雨.paljeqaca aravac a qudalj i maza. 這裡下著大雨 paljiacadjau( ) 參照 cadja 1. 使.. 遠離.a su puqacangan paljiacadjau tua tja qinaljan. 你的豬舍要離部落遠一點 paljiazuau( ) 參照 zua 1 1. 再過去一點.paljiazuau a qiladjan. 把椅子放過去一點 paljing( ) 1. 門口. paljiq1( ) 1. 詛咒.sualapu a sinbikuyac a paljiq i tjanuamen. 除去被加在我們身上的詛咒 paljiq2( ) 1. 排泄物.suapi a kirimu azua marka paljiq. 快一點把那些糞便清理掉 palpal-( ) 1. 具有 絞碎 嚼食 之意. palutud( ) 參照 lutud 1. 叫痛.anana ayaya palutud timadju. 他呀呀叫痛 pana( ) 1. 溪流.tjaljiqaca azua pana. 那條溪流很寬 panadip( ) 1. 魚鉤.kacu anga tua su panadip. 不要忘了帶釣具 panaq( ) 1. 標槍 ; 射箭.aicu a panaq si djamedjameq tua vavui 標槍是用來標刺山豬水, 鹿和山羌 Page 18 of 325

19 pancu( ) 1. 內褲.kudrakudral a pancu ni vuvu i masegeseg. 阿公 masegeseg 的內褲很大 [( 日 )] pang( ) 1. 麵包.izua a ku pang. 我有麵包 [( 日 )] pangac( ) 1. 虎頭蜂.saqetju a caljedjen na pangac. 被虎頭蜂螫是很痛的 pangalj( ) 1. 配分.mamamav a pangalj nua marekakakaka. 每位兄弟姊妹都有均等的配分 pangipangisan( ) 參照 pangis 1. 滿臉口水 ; 鼻涕的痕跡.pangipangisan ti vaus. vaus 女子名的臉都是口水 / 鼻涕的痕跡 pangis( ) 1. 流口水 ; 鼻涕痕跡.izua pangis ita su ngudjus! 有口水 / 鼻涕痕跡在你 / 妳的鼻子上 pangtjez( ) 參照 ngetjez 1. 來.anema sini pangtjez nimadju 他為什麼回來? pangtjezan( ) 參照 ngetjez 1. 來的時候.nu pangtjezan timadju nua kinamalji siveric a nemang pasa kasasavan. 只要他生氣就會把屋內的東西向外扔出去. pangtjezu( ) 參照 ngetjez 1. 請回來.nu pulavai sun pangtjezu a semaumaq. 你有放假的時候就要回來 pangul( ) 1. 棍棒 ; 榔頭.naveneli aken tua ku pangul katiaw. 我昨天買了榔頭 panguralj( ) 1. 鳳梨.nu mapakaliav anga tja kinan a panguralj saqetju tja sema. 如果我們吃太多的鳳梨舌頭會痛 papa( ) 1. 特指為小朋友預備的飯.kiri, keman sun tua nia papa? 小朋友, 要不要吃我們的飯? [papa 通常是說給小孩的用詞, 例如大人會對小朋友說 anema nu papa? 你家煮什麼飯?] papacai( ) 參照 cai- 1. 殺人.nakuya papacai tua caucau. 不可殺人 papadjengan( ) 參照 padjeng- 1. 儲藏室.parimasudju a tja papadjengan. 儲藏室整理一下 papakiavan( ) 參照 pakiav 1. 賭場.matjalialiaw a papakiavan itua nia qinaljan. 我們的部落有好幾個賭場 papapiliq( ) 參照 piliq- 1. 選拔.uri papapiliq amen tua rakac. 我們要選拔勇士 papaqedevan( ) 參照 qedev- 1. 靶心.lingdjelju azua papaqedevan. 請你把靶心立起來 Page 19 of 325

20 papaqenetj( ) 參照 qenetj- 1. 提醒.maya malimalim ta papaqenetj tjanuaken. 不要忘了提醒我 paparangez( ) 參照 rangez- 1. 託付.ti kama na paparangez tjanuaken tua venli ta kipu a kemasi kalinku a sema taihuku. 父親託付我買花蓮到台北的車票 papatjezuan1( ) 參照 patje- 1. 永恆.gaugavi tua nasi a nekanu papatjezuan. 我們領受永恆的生命 papatjezuan2( ) 參照 patje- 1. 侷限.titjen a caucau izuasakamaya papatjezuan tua tjakinljangan. 我們人的認知總是有限 papavanavan( ) 參照 vanav- 1. 浴室 洗澡的地方 游泳池 游泳的地方.izainu a nu papavanavan. 你們的浴室在那裡呢? papavanavanaw( ) 參照 pavanaw 1. 正在... 洗澡.papavanavanaw ti aljui. aljui( 女子名 ) 正在幫小孩洗澡 pape-( ) 1. 具有 使變成 之意. papegacel( ) 參照 gacel 1. 使 更癢.papegacel a qadaw tua piqay. 曬太陽會使傷口更癢 papeliav( ) 參照 liav 1. 使.. 變多.tja kudain nu papeliyav a paisu? 如何累積更多錢財? papeqaung( ) 參照 qaung1 1. 令人心疼.na papeqaung aravac a sinalimsiman nuazua marekaka. 那兩兄弟的遭遇令人心疼 paperacuk1( ) 參照 racuk- 1. 使變得更糟.aza su kai paperacuk aravac tua nakuya kakudan. 你的話導致壞行為更氾濫 paperacuk2( ) 參照 racuk- 1. 更猛烈.paperacuken nua vali azua sapui. 風助長火勢更猛烈 paperadjai( ) 參照 radjai 1. 使鋒利.tataqu a paperadjai a su tjakit. 磨你的長刀使其鋒利 papetad( ) 參照 tad 1. 使.. 乾.maqutjav aken tu papetad tua ku kava. 我急著要烘乾我的衣服 papetad u azua tjevetjeveng a su kava. 請你把你濕答答的衣服用乾 papetadu( ) 參照 tad 1. 請你弄乾.papetadu azua su kava. 請你弄乾你的衣服 papevaljut( ) 參照 pape- 1. 使變活 ; 使生存.qudjalj ana papevaljut tua uri macayanga qinuman tua kinasuqudjaljan. 雨使因旱災快枯死的農作物變活 amin a zaljum nu makaya papevaljut tua qinuman a Page 20 of 325

21 kinasuqudjaljan. 因為旱災而枯萎的農作物, 只有水可以使之生存 papiayan( ) 1. 探親.nu saljinga itjen tu kemeljang tua vinarunga nua vavayan a su kinatjengelayan, vaik itjen a sauqaljai a papiayan. 如果我們要知道某家女兒對你的觀感, 我們男方要去探親 papigacalj1( ) 參照 gacalj- 1. 使之站起來.papigacalj aken tua marka situ. 我讓學生站立 papigacalj2( ) 參照 gacalj- 1. 扶起來.nu papucekecekelj a mamazangiljan sematua savavayan a sauqaljai a papigacalj tua vavayan sa sevalji a pasatjumaq. 頭目婚裡中男方到女方家扶起新娘而且要背回家 papinatuk( ) 參照 natuk- 1. 使.. 滾沸.papinatuku anan a vutjulj sa na nu paljetekutekui. 先把肉煮熟再端出來 papinatuken( ) 參照 minatuk 1. 讓 沸騰.tja papinatuken a zaljum,makaya tja tekelen. 我們要將水煮沸, 之後才能喝水 tja papinatuken a zaljumsa maqati tja teelen. 我們要將水煮沸, 之後才能喝水 papintjus( ) 參照 mintjus 1. 突然臨時.nakuya a papintjus anga qivu. 不要臨時起意說什麼 papipulju( ) 1. 土地守喪.nu macai a mamazangiljan papipulju tua kadjunangan a makatalj. 部落貴族去世時土地要守喪一天 [ 過去在排灣族人的喪禮中, 若死者為貴族, 在埋葬完的隔天, 全部落的人不能出外工作為死者守喪 ] papirava( ) 參照 rava- 1. 為 打扮.ti kina na papirava tjai kaka ka sauni. 剛才是母親為姊姊打扮傳統服飾 papius( ) 1. 哨子 ; 吹口哨.papius a kisacu sa pasekez tjanuaken. 警察吹哨子攔我 kemasi kakerian a ken a ki tulu tua papius. 我從小就習學吹口哨 macaqu a ravac a papius ti kuljilji. kuljilji( 男子名 ) 很會吹口哨 papuapuan( ) 參照 apu 1. 檳榔盒子.kana cekeljananga tjara izua sakamaya a papuapuan i tjumaq. 家家戶戶都一定放有檳榔盒子 papucekelj( ) 參照 cekelj- 1. 嫁娶 ; 辦婚禮.nutiaw uri papucekelj tia matalaq tjai veneng. 明天 matalaq 家要嫁女兒 veneng uri papucekelj amen nu sicavilj. 我們家明年即將要舉辦婚禮 papududuan( ) 參照 dudu- 1. 招惹使.. 生氣.a su siqaivuan papududuan aravac tua zuma. 你說話很會招惹別人 nu kiqaivuan sun tjai tjama maya papududuan tjaimadju. 你跟父親說話時, 不要惹怒他 papuinpican( ) 參照 inpic 1. 鉛筆盒.liav a inpic i tua papuinepican. 有很多隻铅筆在铅筆盒裏 Page 21 of 325

22 papukiam( ) 參照 kiam 1. 放款.makaya papukiam a ginku tua paisu. 銀行是可以放款借人 papukisian( ) 參照 kisi 1. 碗櫥.tjau velivelin a nia papukisian. 我們的碗櫥是剛買來的 a namasan pazangal a kisi pini ta papukisian ni kin. 母親把貴重的碗放置在碗櫥裏 papulevan( ) 參照 leva- 1. 取悅光耀門楣.maljimalji a su papulevan tua tja kinacemkeljan. 感謝你光耀門楣的行為 papuligu( ) 參照 ligu 1. 榮耀.papuligu tua cemas. 榮耀歸於神 papunadu( ) 參照 nadu- 1. 激化慫恿.maya qivu a papunadu tua sikarivuan tua zuma. 不要說會激化別人吵架的話 papungadan( ) 參照 ngadan 1. 命名取名字.namasan pazangal aravac a kakudan nua papungadan. 命名儀式是非常重要的 [ 命名儀式是非常重要的 ] papupaisuan( ) 參照 paisu 1. 錢包.kudremedremel a papupaisuan ni sinsi. 老師的錢包很厚 papupicul( ) 參照 picul- 1. 鼓勵.maljimalji ta su papupicul tjanuamen. 謝謝你對我們的鼓勵 papusaljivalavan( ) 參照 saljivalav 1. 增添傷心.maya semenai a papusaljivalavan tjaimadju. 不要唱歌來加增他的難過 papusapuyan( ) 參照 sapui 1. 燈具.naveneli aken tua papusapuyan. 我買了燈具 papusiavan( ) 參照 siav 1. 湯鍋 ; 湯盆.liav a nia papusiavan. 我們的湯鍋很多 papuzangaqi( ) 參照 zangaq 1. 掛上項鍊.papuzangaqi ti sauniaw. 請為 sauniaw( 女子名 ) 掛項鍊 paqadilj( ) 參照 qadilj- 1. 強人所難.maya paqadilj timadju inika venala qemacuvung. 他無法完成的事, 你不要強人所難 paqaljai( ) 1. 尊敬 ; 尊重 ; 道歉.kakudan a paqaljai tua mamazangiljan. 尊敬貴族是倫理 paqqljai tua vavuluvulung. 敬老尊賢 paqaljapitj( ) 參照 qaljapitj 1. 夾帶.paqaljapitjan azu sunatj tua su turivecan. 把那本書夾帶在你的行李內 ania siasing a maraljaljak kusini paqaljapitj a pita ku sunatj. 我們一家人的照片夾帶在我的書本裡 Page 22 of 325

23 paqaljudj( ) 參照 qaljudj- 1. 使沖走 ; 使流失.ku sini paqaljudj anga ta zaljum a marka beneq. 我已經把泥巴丟入溪水中讓水沖走 paqaljup( ) 1. 儀式.paqaljup nuaya nu mapenetj anga a maljeveq vaik a taqaljaqaljan a uqaljaqaljai a qemaljup. paqaljup 是指部落擇定五年祭時間時全部落的男士都要上山打獵 paqaqeljing( ) 參照 qeljing- 1. 調解 ; 使.. 和解.ti sunciu a na paqaqeljing tjayamadju. 村長使他們和解 paqaquljucen( ) 參照 quljuc- 1. 使摔角.paqaquljucen a sinan caucau a cempu a qau. 讓竹子做的娃娃摔角 paqateleng( ) 1. 隨便 ; 輕視.nakuya qivu a paqateleng. 不可隨便亂說話 kivadaq itjen a pakasangas, nakuya kemuda paqeteleng. 做任何事情要先請示, 不可擅自作主 nakuya keminamalji a paqateleng kasuraman itjen nua tjasalasaladj. 不能隨便罵人, 我們的夥伴會疏離 paqateleteleng( ) 參照 paqateleng 1. 隨隨便便.tisun maya paqateleteleng a ljemavaran. 你不要隨隨便便的說話 paqaung( ) 參照 qaung1 1. 使 哭泣.maya paqaung a su kaka nu neka men. 我們不在的時候不要使你的弟弟哭泣 paqayam1( ) 參照 qayam- 1. 產檢.vaik timadju a paqayam tua tinavang. 她去做產檢 paqayam2( ) 參照 qayam- 1. 嚐試.kiqaungi timadju a paqayam. 嚐試向他求求看吧 paqayam3( ) 參照 qayam- 1. 檢驗.viak tiamadju a paqayam tua tinavang. 他們去接受產檢 paqayaqayav( ) 參照 qayav- 1. 就在前面.ku pini paqayaqayav tasu tinnaw a su migani. 妳的眼鏡我放在妳的電腦前面 paqecev( ) 參照 qecev2 1. 反彈.nakuya paqecev nu kitulutuluitjen. 受教時不要反彈 paqeci( ) 參照 qeci- 1. 控訴.nakuya paqeci a paqeteleng. 不要隨意控訴人 paqedev( ) 參照 qedev- 1. 瞄準.inika ken a macaqu a paqedev. 我不會瞄準 a penanaq a kemuang tjara paqedev sakamaya. 是射箭或是打靶都一定要瞄準 paqel-( ) 1. 具有 遇難 遭受到 之意. paqeqe( ) 參照 paqeqe- 1. 發出雞啼聲.paqeqe a kuka nu maljialjia. 清晨時分雞會發出雞啼聲 Page 23 of 325

24 paqeqe-( ) 1. 具有 雞叫 之意. paqeqeqeqe( ) 參照 paqeqe- 1. 正發出雞啼聲.paqeqeqeqe anga kuka gacalju. 起床吧, 雞叫了 paqetjutj( ) 參照 qetjutj 1. 放屁.nu na keman tiamdju tjara paqetjutj sakamaya. 他 / 她吃完飯一定會放屁 paqiaqiat( ) 參照 qiat- 1. 正在尖叫.paqiaqiat azua vatu ana matjuqtjuq tua utubai. 那隻被摩托車創傷的狗正在尖叫 paqiat( ) 參照 qiat- 1. 尖叫.ka pangulen ni camak azua vatu, paqiat angata. camak( 男子名 ) 毒打那隻狗到不停尖叫 paqiladj( ) 參照 qiladj- 1. 讓坐 ; 請人坐.kakudan a paqiladj tua vavulungan. 讓座給老人是應該的 paqulid( ) 參照 qulid- 1. 真的 ; 確實.nanguaq a paqulid a kirasudjan itjen. 跟別人合作真的很好 nanguaq sun a paqulid! 你確實非常的好! paqulidu( ) 參照 qulid- 1. 請你認真.uri siking anga paqulidu a semupu. 要考試了請你認真讀書 paqulja( ) 參照 qulja- 1. 照亮.malim aken a paqulja tjanusun 我忘了用燈照亮妳 paquzip( ) 參照 quzip- 1. 養育.inika nanguaq nu inika tjen a kemljang tu kemuda a paquzip tua markatja aljak. 我們不能不知道如何養兒育女 paragacalj( ) 參照 gacalj- 1. 站著做事.paragacalj ti kina keman tua masa qutjavan nimadju. 媽媽忙到站著吃飯 parakaljai( ) 1. 祭司.nama paqaljai a parakaljai i qinaljan ka sicuayan. 傳統部落裡祭司是受尊重的 paraljuv( ) 參照 raljuv 1. 支持.ulja sun a 'inuli a paraljuv tjanuaken. 希望你用禱告來支持我 paramur( ) 1. 過於 ; 太.paramur sa su kisamulja. 你太用功了 paramur-( ) 1. 具有 豐富 超過 過分 之意. parang-( ) 1. 具有 虐待 欺負 施虐者 欺負者 之意. parapuruk( ) 參照 puruk- 1. 好動.parapuruk aravac azua qunuqunu. 那個孩子很好動 Page 24 of 325

25 paraqiladj( ) 參照 qiladj- 1. 坐著做事.aku sun a paraqiladj nu masengseng? 你為何坐著做事? paraqutjav( ) 參照 qutjav- 1. 臨時抱佛腳.na paraqutjav a padjele tua siking mamsika inikana separia tua kumuing. 他沒考上公務人員考試, 因為他臨時抱佛腳 parasulem( ) 參照 sulem- 1. 在... 晚上.vaik tiamadju a tjeqalja a parasulem. 天黑了他們才動身出去旅遊 paravac( ) 參照 ravac 1. 凸出.namasan paravac a susikudan i tua nu gakku. 你在你們學校的表現很凸出 paravac-( ) 1. 具有 最特別 最為 之意. parimasudj( ) 1. 整理 ; 收拾.macaqu a parimasudj a ku aljak. 我的小孩會整理東西 nu paceged itjen nu kadjamadjaman, parimasudj ta kasasavan a sangasangasan atja sengsengan. 起床後的第一個工作是清掃屋外廣場 pariuk1( ) 1.( 古壺 ) 放在凹處.aicu a pinaka pariuk a reretan, avan a kakesan nua tjasevalitan. 稱為 放在凹處 之古壺是祖先用來煮飯之用具 pariuk2( ) 1. 炒菜鍋 ; 大鍋.pini pariuk a kemesa a vutjulj. 豬肉是在炒菜鍋裏煮的 nu papucekelj itjen silisilisi aicu a pariuk. 我們在辦婚禮時, 鍋子也是聘禮的其中之一 paruk1( ) 1. 檳榔核仁.kuljepac a paruk nua saviki. 檳榔核的味道是澀的 paruk-2( ) 1. 具有 招贅 之意. parut( ) 1. 軟弱 ; 無力.nakuya za parut aravac nu uqaljay itjen. 男人不可以太軟弱 parutan( ) 參照 parut 1. 弱點.tima neka nu parutan? 誰沒有弱點? parutavak( ) 1. 歌詞.aicu a senai a sicuayan nguanguaq aravac a parutavak. 以前的歌謠, 歌詞都非常美 paruzpuz( ) 1. 嫌麻煩.paruzpuz timadju tua nemanga. 凡事他總是嫌麻煩. pasa( ) 1. 往.uri pasa taihuku amen nu sauni. 待回我們要往台北去 pasacadja( ) 參照 cadja 1. 向遠處.pasacadja ken a temangu. 我往遠處眺望 Page 25 of 325

26 pasacasav( ) 1. 除喪.aicu a pasacasav namasan palisian uta nua kacalisian. 除喪是排灣族的生命禮俗之一 pasacasav1( ) 參照 casav 1. 向屋外.pasacasav aken a pacun. 我向屋外觀望 pasacasav2( ) 參照 casav 1. 除喪.aicu a pasacasav namasan palisian uta nua paiwan. 除喪是排灣族的生命禮俗之一 pasainu( ) 參照 inu 1. 往那兒走.pasainu auri tjanatemalidu atja sazuain nu sauni? 等一下我們要往那兒走較有看頭? pasaliw( ) 1. 犯罪.nu pasaliw a caucau tucu patavungen izua ruvuin. 在今天的社會, 犯罪的人有的罰金有的關在監獄 pasamalji( ) 參照 malji- 1. 朝錯誤的方向...nakuya za vaivaik itjen a pasamalji. 不要一直朝錯誤的方向去行 pasaqayav( ) 參照 qayav- 1. 朝前方.kisamuljau sakamaya a pasaqayav 你專心朝前方努力 pasatjumaq( ) 參照 umaq 1. 放到屋內.namaya tua uri qemudjalj vaikaken a pasatjumaq tua ku vinaivai. 好像要下雨, 我回去把曬的衣物放到屋內 2. 向屋內.pasa tjumaq aken tua vinateqan. 我把洗的衣服拿到屋內 pasazaleman( ) 參照 zaleman 1. 放在地上.pasazaleman a lemingedjelj a tjau qacuvucuvung ni kama a valanga. 父親把剛才做好的臼立在地板上 pasazalemani( ) 參照 zaleman 1. 排在地上.pai pasazalemani a remasudj tua tja kinepel a qavai, ulja tjen a kemeljang tu pidanga supu a penuljat. 請把做好的長條糕放在地板排列上好確認其總數 pasazalemanu( ) 參照 zaleman 1. 就放於地上.pasazalemanu a su kinacu a su levan tjanuamen, tja kalevau a mapuljat. 把你帶來的禮物放在地板上, 我們大家一起來共享喜悅 pasazalemanu a qempu. 請堆在地板上 pasecacikel( ) 參照 cikel- 1. 使之退縮 ; 拒絕.a su siqaivuan pasecacikel aravac tua tja varung. 你的話讓人退縮 pasedjam( ) 參照 sedjam-1 1. 借款給人.kusini pasedjam tjai masegseg aku zinliulj. 我的薪水借給 masegeseg pasekapalak( ) 參照 palak- 1. 誤導.nu inika namaljaluai a pukeljang tua djalan, pasekapalak tua untinting ta zidusia. 路標不清楚容易誤導汽車駕駛員 Page 26 of 325

27 pasekaumalj( ) 參照 umalj- 1. 搬動.ka mangtjez timadju pasekaumaljen azua cukui. 他一來就搬動那一張桌子 pasekez( ) 參照 sekez- 1. 攔住.pasekez tjanuaken azua kisacu sa kinsa tua ku siuntingting. 警察攔住我然後檢查駕駛執照 paselamu( ) 參照 lamu- 1. 過份.paselamu aravac a su kakudan. 你的行為太超過了 paselapai( ) 參照 lapai- 1. 迫害 ; 虐待.nakuya a mare paselapaitjen. 不要彼此迫害 paselapai timadju a djemukul tua vatu. 他虐待那隻狗 paselem( ) 參照 selem1 1. 保護.ulja inika sun a mapasaqetju aya varung nimadju mana si paseleman tjanusun. 為了不讓你受傷害他保護你 paseljenguaq( ) 參照 ljenguaq- 1. 調整.kelju pusaladiaken a paseljenguaq tua qiladjan. 請來幫我調整桌椅 nia pinaseljenguaq a kinaizuanan nua pianu. 我們調整了鋼琴的位置 pasenav( ) 參照 senav- 1. 請人清洗.izua uri pasenav tua umaq? 有人要請人清洗房子嗎? paseng( ) 1. 真是浪費 ; 可惜.paseng a su kinisamuljan a neka nu suqadaw. 你認真付出切沒有收穫真是可惜 paseqeljing( ) 參照 qeljing- 1. 拯救.ti yisu makaya paseqeljing tua caucau aya sisiu. 聖經上說耶穌可以拯救人 pasiav( ) 參照 siav 1. 有分享之意.nu namalap itjen ta sacemel tjara tjen a pasiav tua mareka vavuluvulungan i ljaqediqedi. 有獵到山產一定要分享給鄰居的長者們 pasulivai( ) 參照 livai- 1. 迴避.mayamen a pasulivai a seman qaljaqalja. 不要迴避我們像陌生人一樣 pasusu( ) 參照 susu 2 1. 順從 ; 守法 ; 遵行.nakuya inika pasusu tua si untinting a kakudan, mananu maqaluvu atja djalan. 我們不能不尊從交通規則, 不然我們的交通會很亂 aicu a pasusu itjen tua holic tjasika mapaljakev a mapuljat a taqaljaqaljan. 我們守律法, 大家就受保障 sikakuda a pasusu tua kakudan. 遵行規定有何妨? patagilj( ) 參照 tagilj- 1. 開始 ; 起初.patagilj amen a kicaquan ta senai nua sikasalusalut. 我們開始準備豐年祭的歌 patak( ) 1. 檳榔殼.kudresul anga aravac tucu a patak nua saviki. 這個時候檳榔殼已經很硬了 patakalj( ) 參照 takalj 1. 鍋墊 ; (古壺)有圈足.quai a kinasengseng a seman patakalj. 這個鍋墊是用藤做的 Page 27 of 325

28 aicu a patakalj sicangecangelj tua pariuk. patakalj ( 墊子 ) 是用來墊鍋子的 patalaq( ) 參照 talaq- 1. 嫉妒.mavekelj a inika patalaq. 沒有嫉妒心的人很少 patalav( ) 參照 talav-1 1. 接水.nu qemudjalj patalav itjen tua bakic a pililjililjing. 一下雨我們於會放水桶於屋簷下接水 patarevan( ) 1. 比喻 ; 隱喻 ; 意義.aicu a payuan nu ljemavaran izua liave a patarevan. 排灣族說話的時候運用許多的比喻 patavungen( ) 參照 tavung- 1. 被懲罰.nu inika tjen a pasusu ta kakudan a 'unting patavungen itjen. 我們如果不遵守交通規則會受罰 pateljip( ) 1. 後悔.pateljip aken tua inikaken kanapatudur a kitulu tua pa pianu. 我後悔沒有繼續學習彈鋼琴 patideq( ) 參照 tideq 1. 抽空.nu masu kincengelj a vuaq kitjen a patideq a ljemizav tua saqetjuqetju i biuing 今日午後我們抽空前往醫院探訪病人 patigami( ) 參照 tigami 1. 寫信.paqenetjuanga ta patigami nu djemaljun sun i amirika. 你到了美國要記得寫信回來 patiljequ( ) 參照 tiljequ- 1. 照亮.neka nunamaya tua izuanga sa dinki mapa tiljequ satja djalan. 有了路燈真好, 它照亮了我們的路 patjaliav( ) 參照 liav 1. 使.. 更多.patjaliav anga a ku levan tucu. 我現在更快樂了 patjangzaq( ) 1. 單斜屋工寮.nu kalja dangdangan, tjara leningdjelj sakamaya tua patjangzaq tu tja kesan. 我們正當開墾新地時, 必定會立起一間單斜屋工寮, 藉以煮飯 patjara( ) 參照 tjara3 1. 關於.sinipasemalaw tua patjara kakudanan a sicuayan. 關於傳統習慣的書 patjatjalik( ) 參照 tjalik 1. 翹翹腳.izua caucau kana qemiladj tjara patjatjalik tua kula. 有人一坐下就翹腳 patjaucikel( ) 參照 cikel 1. 請人講述.maya ken a patjaucikel pitjaiqayav tua tjuruvu. 不要叫我對大眾講述 patjaulain( ) 參照 tjaula- 1. 革職.patjaulain tjimadju nua laupan tua sengesengan. 他被老闆革職了 patjavang1( ) 參照 tjavang- 1. 獻上祭品.nu maljeveq tjara patjavang tua tja sevalitan. 五年祭時須先獻上祭品給祖先 Page 28 of 325

29 patjavang2( ) 參照 tjavang- 1. 上菜餚.makayanga patjavang imazanga mapuljat a qaljaqalja. 客人到齊了可以上菜 patje-( ) 1. 具有 時間 永恆 結束 留下 之意. patjekai( ) 參照 kai1 1. 報導.ti 'apiyang a patjekai tua pinayuanan a sinbun ita tinse. 電視的排灣族語新聞報導者是 'apiyang patjeljaqaung( ) 參照 qaung1 1. 因 而哭了.patjeljaqaung aken tua ku kipaula. 我因難受而哭了 patjemamiling( ) 參照 patje- 1. 到永遠.ulja na patjemamiling a nu mare kiljivak ayaitjen a papupicul tua pucekecekelj a maqacuvucuvung. 我們祝福結婚的人要相愛到永遠 patjemaza( ) 參照 patje- 1. 到此為止.aicu a tjaljiqacaqaca djalan patjemaza sa puamin. 這一條寬的路到此為止 patjemiling( ) 參照 miling- 1. 到永遠.namasan kakipaqenetjan a patjemiling. 值得永遠紀念的事 patjetucu( ) 參照 patje- 1. 直到現在.ini ka malim a kiljivak ni madju tjanuaken a patjetucu. 她對我的愛護直到現在沒有改變 patjez( ) 1. 鑿子 ; 鑿 ; 刻.pasedjami aken tua su patjez tu pida. 你的鑿子借我幾隻 patjezua( ) 參照 patje- 1. 結束.nu patezua tjaljavaran kitjen a semekez satje kincengelj. 我們討論結束, 休息吃午餐 patutu( ) 參照 tutu 1. 餵奶.patutuan na kina nu maculja a aljak. 小孩子餓時媽媽就會餵奶 paukuz( ) 1. 下聘 ; 護送聘禮.nu masudjusudju mavan a paukuz a talja temaliduan. 結婚典禮上, 就是下聘的部份最精彩 aicu a paukuz pasatjumaq tua dredretan siniaya nu papucekecekelj a mamazangiljan. 頭目家族舉行婚禮時由男方護送陶壺與聘禮到女方家 paula-( ) 1. 具有 災難 憐憫 遭遇 之意. paulan( ) 參照 paula- 1. 災禍.aicu a ljayar tucu nua qemuzimuzip namasan paulan nua kuka. 這一次雞隻的疫情相當嚴重 pa'urugang( ) 1. 彈奏風琴.macaqu a ravac a pa'urugang aku cekelj. 我的妻子很會彈奏風琴 Page 29 of 325

30 pausev( ) 1. 純真 ; 純潔.aicu a pausev a vavayan namasan pazangal a ravac itua tja qinaljan a payuan. 在部落社會裡, 純真對女孩子是很重要 pausui( ) 參照 usui- 1. 揮手打招呼.pausui aken tjaivuvu i ljegeai. 我向長輩 ljegeai( 男子名 ) 揮手打招呼 pautez( ) 1. 全力 ; 極限.pautez anga kina kakudralan nusa vasa. 這已經是芋頭最大的樣子了 pavaik( ) 參照 vaik 1. 射精.kakudan a pavaik nua uqaljai. 男性射精是正常的 pavala-( ) 1. 具有 感同身受 嘗試 之意. pavalet( ) 參照 valet 1. 反擊.gecelen ni quzu tji tjava manu cabiljaqan a pavalet ni tjava. tjava( 女子名 ) 被 quzu( 女子名 ) 捏住 tjava( 女子名 ) 以手掌反擊她 pavalit( ) 參照 valit-2 1. 更換 ; 更新.aicu napavalit sun tua su migani. 你換了眼鏡 ur pavalit aken tua ku zitusia. 我的車要換新的了 na pavalit aken tua vaquan a migani. 我換了新眼鏡 pavanaw( ) 1. 洗澡.vaik a pavanaw ti kama. 爸爸去洗澡 2. 游泳.mainu mun a pavanaw? 你們要去那兒洗澡 ( 游泳 )? pavateq( ) 參照 vateq- 1. 送洗衣物.vaikaken a pavateq tua ku sibiru a sematua papavataqan. 我送西裝去洗衣店洗 pavavala( ) 參照 pavala- 1. 試一試 ; 試看 ; 嘗試. na keman aken a pavavala tua pinu siljian a djamai ljakua inikaken a venala lemamedj. 我有試吃放有辣椒的菜淆但是我無法吞下 paveli( ) 1. 賣 ; 出售.nakuya paveli a paqateleng tua tja kadjunangan. 我們不要任意賣土地 vaikamen a sema pairang a paveli tua nia raceve. 我們下平地賣草藥 uri paveli ti kaka tua utubai. 我哥哥要賣掉摩托車 pavelian( ) 參照 pa- 1. 賣掉.pavelian a nu umaq kaizuanan a kakavelian. 趁你的房子還有價值時賣掉 paveliveli( ) 1. 有賣 ; 被賣 ; 正在賣.paveliveli tiamadju ta saviki. 他 / 她們有在賣檳榔 paveliveli tikina tua ljaceng. 母親正在賣菜 payuan( ) 1. 排灣族.tjaivilivililj aken nua payuan. 我是排灣族的後代 payuanzuku( ) 參照 zuku 1. 排灣族.aicu a payuanzuku nasepaljavak tai akaw kat i taituking, avan nu sipasanmusalj tua tjuruvuan nua caucau. 排灣族分部在屏東和台東縣, 人數佔第二多 Page 30 of 325

31 pazaing( ) 參照 zaing 1. 吹奏.anema su kinacaqu a pazaing? 你會吹奏什麼樂器? pazangal( ) 1. 重要 ; 貴重及困難.pazangal a saliman naicu a pacugan. 這件事很難處理 pazangaq( ) 參照 zangaq 1. 配帶項鍊.na pazangaq aken tjaimadju. 我為他配帶項鍊 pazangaqan( ) 參照 zangaq 1. 為... 帶項鍊.pazangaqan taveceqel tizepulj nuakina. ljuzem( 女性名 ) 的母親為她帶上琉璃珠的項鍊 pazangaqanaken nikina tuazangaq aking. 媽媽為我帶上黄金的項鍊 pazangaqi( ) 參照 zangaq 1. 為他 / 她戴上.pazangaqi timadju. 請為她帶項鍊 pazangaqu( ) 參照 zangaq 1. 替我帶好.pazangaqu aken ta su zangaq. 請替我帶好項鍊 pazarezar( ) 參照 zarezar 1. 照耀.pazarezar a cemas tjanuitjen. 上帝的光照耀我們 pazekatj( ) 1. 饒恕 ; 包容.ti yisu makaya pazekatj tua tja pasalisaliw. 耶穌能饒恕我們的罪 paziuding( ) 參照 ziuding 1. 充電.vaik ti kaka a paziuding tua batili. 哥哥拿電池去充電 [( 日 )] pazulju( ) 參照 zulju- 1. 追加.anema uri susi pazulju taicu a sansiyasiyaven 我們煮的湯妳還要追加甚麼嗎? pecaqi( ) 參照 caqi 1. 大便.pecaqi a penaqetelengan a vatu. 狗會隨地大便 pecungu( ) 參照 cungu- 1. 起火.nu miseleman pecungu aken ta si kilamatamata a zaljum. 大概傍晚的時候我會起火燒洗澡水 pecungu tuatja sikingidju. 妳生火讓我們烤火 pedi( ) 1. 碎 ; 破.kipapaulingavu tua pedi nua galasu manu mapasaqetjusun. 小心玻璃碎片免得你受傷 pedipedi( ) 參照 pedi 1. 碎碎的.pedipedi anga ku kakanen. 我的食物碎碎的了 pedjamuq( ) 參照 djamuq 1. 流血.na seqazalj timadju tua kinatjanian pedjamuq a pakaliav. 他 / 她傷的很重所以流很多血 pelaqut-( ) 1. 具有 滑倒 之意. peljuq-( ) 1. 具有 滿 之意. Page 31 of 325

32 peluseq( ) 參照 luseq 1. 流淚.nu singlit aken tjanusun peluseq aken. 我想念你的時候總是會流淚 penacek1( ) 參照 pacek 1. 用木製削尖插入地土.penacek ti kama tua uri lingdjeljan tua qeluz nua tapaw. 父親用木製削尖插入地土準備做工寮 penacek2( ) 參照 pacek 1. 刺穿.seman vuluq ti vuvu a penacek tua vavui. 祖父用矛刺穿山豬 penadjeng( ) 參照 padjeng- 1. 存錢.penadjeng aken tua paisu a pasa yubing. 我到郵局存錢 penakiav( ) 參照 pakiav 1. 抽籤 ; 賭博 ; 摸彩.aku sun a tjenglay a maya a penakiav? 妳為什麼那麼喜歡賭博? penalepal( ) 參照 palpal- 1. 咬碎.cuai itjen a penaljpalj tua kudresudrsul a kakanen. 我們需要很久的時間來咬碎硬的食物 penalidrilidring( ) 參照 palidring 1. 搭牛車.penalidrilidring ti ljavulas katua sudju nimadju. ljavuras( 男子名 ) 跟他的女朋友搭牛車 penalisi1( ) 參照 palisi 1. 忌諱.penalisi a venaqesin nu urivaik a qemaljup a vulungvulungan. 上山打獵前忌諱有人打噴嚏 penalisi2( ) 參照 palisi 1. 施巫祭 ; 認為不妥.penalisi a vavuluvulungan tua paka siuljai a pisasaw tua vinateqan. 老一輩的人不準把衣服隔夜晾曬在外面 penalpal( ) 參照 palpal- 1. 嚼食.gemalju ti vuvu a penalpal nu keman aya tua nakuyanga aljis. 祖母的牙齒已經很不好, 必須細嚼慢嚥 penanan( ) 參照 pana 1. 沿著溪流.penanan tiamadju a ljezaya. 他們沿著溪流而上 penanaq( ) 參照 panaq 1. 射箭.ti kama namasan temulutulu tua penanaq a sema tiveljatan i gakku. 在學校父親是負責教用弓射箭 penangul( ) 參照 pangul 1. 用棍棒打.nakuya penangul tua kakedrian. 不用棍棒打小孩 penapedjeli( ) 參照 djeli 1. 很搞笑.a su siqaivuanan penapedjeli aravac. 你說話的口氣真的很搞笑 penaqatelengan( ) 參照 paqateleng 1. 不負責任.maya qivu a penaqatelengan. 不要說不負責任的話 penaqulidan( ) 參照 qulid- 1. 正式開始.penaqulidan a patagilj a sinikiu. 選舉正式開始了 Page 32 of 325

33 penaramur( ) 參照 paramur- 1. 非常豐富 ; 太超過.penaramur aravac a ku levan tjanumun. 我對你們的感謝無法言喻 penaramur sa su sitekelan uri avan nu sika ljekuya nua su kinacaucauan. 你喝酒喝得太超過了, 會因為酒把身體搞壞 penaruzpuz( ) 參照 paruzpuz 1. 令人厭煩.penaruzpuz sa maretimaljimalji a pacugan nua kakerian. 小孩子不同的需求令我感到厭煩 penatjez( ) 參照 patjez 1. 雕刻.ti kama na penatjez taicu a vecik i tua cukes. 這根柱子上的字體是我父親雕刻的 penaula( ) 參照 paula- 1. 憐憫 ; 心疼.penaula tjavarung tusa kakedrian a vaikan nua matjaljaljak. 我們很憐憫這些孩子, 因為他們的父母相繼辭世 neka nu kina a inika penaula tua aljak nimadju. 沒有一個母親不心疼自己的孩子 pendi( ) 參照 pedi 1.( 切 ) 分.na pendi ti masegseg tua qailjungan na qezung. masegseg( 男子名 ) 打碎了窗戶玻璃 penedipedi( ) 參照 pedi 1. 正在 ( 切 ) 分.penedipedi tiamatju ta vutjulj na gacang. 他們正在切分豬肉 penek( ) 參照 peljuq- 1. 凹陷.aku izua penek tusa su zidusia. 你的車為何有凹陷? peneljuq( ) 參照 peljuq- 1. 裝滿.pinizuan a peneljuq tua lami a salang. 糧倉裝滿了食物 penenetj1( ) 參照 penetj- 1. 決定.tisunai a penenetj. 由你決定 penenetj2( ) 參照 penetj- 1. 職責.inika niaken a penetj aicu. 不是我的職責 penenid( ) 參照 penid- 1. 轉動.tiaken a na penenid tazua ljupetj nua zaljum. 那個水的開關是我轉動的 penesis( ) 參照 pesis 1. 除動物毛.macaqu aravac ti kuljelje a pensis tua palalj na raimai. kuljelje( 男子名 ) 很會除山豬毛 penesis tua maculjuculju a linalja nucemulju tua kuka. 殺雞拔羽毛時需要用熱水 penetj-( ) 1. 具有 判斷 允諾 決定 職責 之意. pengadjai( ) 參照 ngadjai 1. 口水流出.inika minseg a ngadjai nusa kerikeri. 小孩子的口水流不停 pengec-( ) 1. 具有 扯 拉扯 之意. Page 33 of 325

34 pengusulj( ) 參照 ngusulj 1. 流鼻血.pengusulj tua kinatjanian ti camak. camak( 男子名 ) 跌倒導致流鼻血 penid-( ) 1. 具有 轉彎 轉變 扭轉 之意. peniliq( ) 參照 piliq- 1. 選擇.peniliq aken tua tjalju qinaljan. 我選擇留在部落 pentjuq( ) 參照 petjuq- 1. 使斷裂.tima na penetjuq tazua calis? 誰把蔴繩拉斷了? penualj( ) 參照 pualj 1. 批評.nakuya penualj a paqeteleng tua qaliqali. 請勿隨便批評他人 penulingetj( ) 參照 pulingetj 1. 全面.cuvuqan a penulingetj nua cemel. 長滿了雜草 penuljat( ) 參照 puljat- 1. 全部歸.aicu a tjeza niakenanga a penuljat. 這些剩餘的全部歸於我 penurpur( ) 參照 purpur- 1. 煩.pai mayanan maya penurpur a su kaka. 稍等會兒不要煩你的哥哥 pepe( ) 1. 蛾 ; 蝴蝶. pequras( ) 參照 quras 1. 長白髮.pequras aken ka limanga puluq a ku cavilj. 我 50 歲就長白頭髮了 perak-( ) 1. 具有 拆開 擊碎 震碎 之意. perav-( ) 1. 具有 快樂 之意. peravan( ) 參照 perav- 1. 快樂的樣子.neka nu ku padjaljian tua peravan nua taqaljaqaljan. 我無法形容族人歡樂的樣子 perper-( ) 1. 具有飛之意. pesakuya( ) 參照 kuya- 1. 醜 ; 很差.aku manu pesakuya aravac aza timadju? 他為什麼長得那麼醜? pesakuyaa kadjunangan i vavua. 山上的地形很差 pesema( ) 參照 sema 1. 吐舌.pesema a caucau nu nakiseluc a kipapacay. 上吊自殺的人會吐舌 pesis( ) 1. 除動物毛之意. petepeteq( ) 參照 peteq- 1. 破碎的.petepeteq anga a su qailjungan. 妳的眼鏡已經破了 Page 34 of 325

35 peteq-( ) 1. 具有 破裂 之意. petjuq-( ) 1. 具有 斷裂 之意. pia( ) 1. 糖果.nu papucekelj itjen padjele itjen ta pia sipakan tua namaqepuqepu a mareka tja kaka. 我們在辦婚禮時會準備一些糖果給親朋好友吃 pias( ) 1. 卵子 ( 特指蛙 魚 螃蟹之卵 ).i cengceng tucu a izua pias nua gang. 這時後正是母螃蟹產有卵的時期 picaucau( ) 參照 caucau 1. 每一個人.uri picaucau itjen a kitecek tua cemel ta ljayar. 我們每一個人都要打預防針 uri picaucau itjen a qemepu tua paisu. 我們要按人頭繳錢 picil( ) 1. 小芋頭.nu tja gilgilan a picil nua vasa,sa tja pa tuadu tua vutju a kemesa sanguaq a ravac. 刮掉小芋頭的皮之後放肉一起煮是很好吃 picul( ) 1. 竹節 ; 關節.makeljang a ravac a picul nusa qau. 這根竹子的結非常清楚 picul-( ) 1. 具有 力 力量 有力 努力 鼓勵 之意. pidedet( ) 參照 det 1. 放在附近.pacaingan a ljuang a pidedet. 把牛拴在附近 pidi( ) 1. 士家與庶民羽毛.azua pinaka pidi a palalj nua qaris, namasan kipacaing nua pualju katua qaqetitan. 那種雄鷹羽毛是士家與庶民的配飾 pihakuin( ) 參照 haku 1. 裝箱.ku pihakuin a ku sunatj a penuljat. 我把書全部裝箱 pikeman( ) 參照 kan- 1. 隨便吃吃.pikeman tua cengelj. 午餐就隨便吃吃 piku( ) 1. 手肘.ku tinangz ta pikua ku kinacavacavan. 我用手肘支撐我的身體 pikula( ) 參照 kula 1. 洗腳.pikula a tjumaq i maza. 進到這屋裏要洗腳 pikulau( ) 參照 kula 1. 你 / 妳去洗腳.aku kinakungai nua su kula, sau pikulau! 你 / 妳的腳怎麼這麼髒, 快去洗腳! pilima( ) 參照 lima 1. 洗手.pilima ken sanaku kaiv. 我洗手然後吃晚餐 pilima itjen isangas ta keman. 吃飯前要洗手 Page 35 of 325

36 piliq-( ) 1. 具有 挑剔 挑選 之意. piljai( ) 1. 小兒麻痺.piljai nimadju a kemasi kerikeri. 他從小就患有小兒麻痺 pimaca( ) 參照 maca 1. 在眼上.caljedjen aken nua pangac a pimaca. 蜜蜂螫了我的眼睛 pinacayan( ) 參照 cai- 1. 鰥夫 ; 寡婦.azua uqaljay katua vavayan mamaw a tjara pinacayan anga. 那個男的和女的是鰥夫寡婦 pinacerisan( ) 參照 ceris 1. 被點火.na maljama a nemanemanga tua pinacerisan a paqeteleng nua kakedrian. 這些東西被這些小孩子隨便點火而焚燒 pinacunan( ) 參照 cun 1. 被看到.ku pinacunan sun kata su sudju. 妳有跟妳的男朋友被我看到 pinadjele( ) 參照 djele- 1. 為 準備.aicu a paisu pinadjele tua uri siveli tua tja umaq. 這些錢是為了買房子做準備 pinadjengan( ) 參照 padjeng- 1. 存放處.inika ken a kemljang tu inu a pinadjengan ni kama ta kuang. 我不知道父親把槍存放在哪裡? pinaka( ) 參照 paka 1. 稱為... 命名為...pinaka ti muni ni kina i eleng aku vuvu. 我的孫女被姨媽 eleng( 女子名 ) 命名為 muni( 女子名 ). pinakalevan( ) 參照 leva- 1. 給獎賞.pinakalevan ti zepulj nua sinsi tua sinupuan. zepulj( 女子名 ) 因功課好得到老師的獎賞 pinakeciu( ) 參照 pakeciu2 1. 測量.su pinakeciu anga azua kadjunangan? 那塊地你測量過了嗎? pinakiavan( ) 參照 pakiav 1. 摸彩獲得的.aicu a ku tjukutjuku ku pinakiavan. 我這部單車是摸彩獲得的 pinalic( ) 參照 palic- 1. 使交結.pinalic anga ni camak azua calis. camak( 男子名 ) 把麻繩扭成交結狀了 pinaliqaqut( ) 參照 liqaqut- 1. 被赤裸著.pinaliqaqut azua timadju a patavung. 他被罰脫光衣服 pinalisian( ) 參照 palisi 1. 被祭拜過.pinalisian aicu a qapudrung. 這個刺球是有被祭祀過的 pinaljavakan( ) 參照 ljavak- 1. 所管轄之地.tjaljiqaca ravac a pinaljavakan nua nia mamazangiljan. 我們的頭目所管轄之地範圍很大 Page 36 of 325