Embargoed until after delivery Please check against delivery EULOGY BY MS CASSANDRA CHEW AT THE STATE FUNERAL SERVICE AT UCC ON 29 MARCH 2015 Mr President The family of the late Mr Lee Kuan Yew Friends I did not know Mr Lee Kuan Yew personally for most of my life. We met while I was on two assignments as a journalist - documenting his life at home and collecting photographs for a picture book for his 90th birthday. I met him up close six times, for meetings and interviews, from July 2011. Most were large, formal meetings at the Istana. Naturally I was on my best behaviour. After all, this was the man who had led Singapore to independence, triumphed over his opponents in a storied political career stretching over 60 years, and transformed a sleepy colonial outpost into a bustling metropolis. And there he was, in person. I didn t dare to say a word to him until my editor made me lead one of the interviews. He thought Mr Lee would enjoy the interaction with a younger Singaporean. I was so nervous I could hear my heart pounding before the meeting, and actually felt a headache coming oni braced myself to be peppered with questions on whether I was married, when I planned to have children or whether I spoke Mandarin often enough questions Mr Lee was known to ask young Singaporeans he met. But there was none of that during the 80-minute interview, which was focused on the beginnings of his political career. There was no room for nervousness either.
He came in, sat down, and asked, Who s going to start? And with that, the interview began. As always, Mr Lee was focused on the task at hand. Over time, I gained more glimpses of what he was like as a person. For instance, it was a thrill for me to learn from his oral history that he once failed an art exam in primary school. But that was of course a small blemish on his distinguished academic record. I also learned that in his later years he craved his late mother s gado-gado and mee siam, which thankfully, his sister, Madam Monica Lee, could replicate. I made at least eight visits to 38 Oxley Road, where I went into all the rooms. But the only time I saw him at home was during our 20-minute photo shoot which began in his study, where he spent most of his time while at home. He was in good spirits that day, dressed in a white, short-sleeved shirt, dark trousers and his trademark sports shoes. It looked as if he had been going through his email at his desk, which had newspapers, magazines, binders of papers and stationery, all neatly arranged. It was clear that even at home, his focus was on his work. It didn't matter to him that his furniture was more than 60 years old and outdated. They served their purpose and that was all that mattered. That was how he lived his life: very simply and frugally, and always putting the country first and his own creature comforts second. We moved to the living room, which was also a very private space because it was where the late Mrs Lee was remembered. Her photographs were displayed in two rows above her urn, and I was told Mr Lee would gaze at them daily as he had his meals. I could feel how much Mr Lee missed his late wife. She was his partner, his anchor, for more than 63 years.
The last set of photos we took at his home are my favourite. Seated on a chair by a wooden table on the verandah, Mr Lee flashed a bright smile. They turned out to be the best photos on the reel. No one knows about this, but to thank him for the photo shoot that day, I had prepared two chocolate cupcakes after learning how much he enjoyed chocolate. I even got the bakery to label each cupcake so he d know exactly what kind of chocolate cupcake it was. But, on the day, I was far too excited and dropped the box before I could present them to Mr Lee. I had been reflecting on what I was learning about Mr Lee, as a person and founder of independent Singapore, and had just begun to understand just how much he and his family had sacrificed to ensure Singapore s success. I realised just how much I had taken for granted, and how much more I had to thank him for. To me, Mr Lee had transformed from an elderly statesman who our textbooks say did a lot for us but didn t seem relevant to my daily life, to a man for whom I developed a deep sense of gratitude and appreciation. So much of Singapore began to make sense to me now that I had seen the world through his eyes. I decided to try to express my thanks again, and wrote him a Thank You card. I had so much to say, but did not know how to say it, and ended up writing four simple lines. A few weeks later, I received a reply. True to his personality, his response was brief and to the point. Thank you, he wrote, and signed off as LKY. I was thrilled to have heard back from him, but a little sad that I did not convey what I felt in my heart. This is my last chance. Mr Lee, thank you for everything. Some days I cannot believe how fortunate I am to have been born a Singaporean. We don t have everything, but we have more than most, because of your lifelong labour. On behalf of young Singaporeans everywhere, I d like to say: thank you. -End-
CONFIDENTIAL 赵环玮悼词 陈庆炎总统李光耀先生的家属各位朋友 一直以来, 我私底下并不认识李光耀先生, 我是因为两项采访工作的关系, 才见到他的 第一次是采访他的家居生活, 另一次是为一本图片集搜集照片, 这本书是为配合李先生 90 岁生日而出版的 从 2011 年 7 月起, 我有六次和他近距离接触 这多数是在总统府进行的大型正式会议, 我总是毕恭毕敬的 毕竟, 这位是带领新加坡走向独立 并且在将近六十年的传奇政治生涯中战胜对手, 把一个沉寂边远的殖民地蜕变成繁荣都市的人物 他就这样在我面前 我一句话都不敢对他说, 直到我的编辑要我主导其中一次访谈 他认为, 李先生会喜欢和一名年轻的新加坡人交流 访谈开始前, 我紧张得心怦怦乱跳, 头也开始痛了起来 我做好了准备他会发出许多提问, 比如我是否已婚 几时要组织家庭 是否常讲华语等等 这些据说都是李先生常问年轻国人的问题 可是, 这个情况没有出现 我们的访谈长达 80 分钟, 焦点集中在他政治生涯的早期, 而我连紧张的时间都没有 他进来坐下后就问 : 谁先开始发问? 访谈就这样开始了 这就是他向来的作风, 专注于眼前的任务 我也逐渐对李先生有了更多认识 他 比如, 我从他的口述历史访谈中发现, 他曾在一次小学美术考试中不及格 我还是为这个发现兴奋不已 不过, 这当然只是他卓越学术成绩的一个小瑕疵 我还发现, 他在晚年时, 特别想念已故母亲煮的 gado-gado 和米暹 幸好, 这都是他妹妹李金满女士的拿手好菜 我去过李先生位于欧思礼路的住家至少八次, 也进入那里的每一个房间 我在那里只见过他一次 当时是配合我们的拍摄工作 从书房开始, 约 20 分钟 书房是李在家时常待的地方 那天, 他心情愉快, 身穿白色短袖上衣, 深色长裤, 和他常穿的球鞋 他似乎刚刚看完电邮, 办公桌上的报章 杂志 文件夹和文具都摆得整整齐齐 1
CONFIDENTIAL 很明显地, 就算在家里, 他关注的还是把工作做好 对他来说, 即使家具用了 60 多年, 款式过时, 这些都不重要, 重要的是这些家具让他能够舒服地工作 这也是李先生一生的写照 : 朴素而节俭, 国家第一, 个人的物质享受只属次要 我们接着到客厅去 客厅对李先生来说是很私人的空间, 他经常在那里缅怀李夫人 李夫人的照片排成两排, 就摆在她骨灰坛的上方, 有人告诉我李先生每天对着它们用餐 我能感受到李先生有多么思念过世的妻子 63 多年来, 李夫人一直是他的伴侣和精神支柱 我们在欧思礼路拍的最后一组照片是我最满意的 当时, 李先生就坐在阳台的一张木桌旁边, 脸上挂着灿烂的笑容 而这组照片是所有照片中是最好的 为了感谢他那天的接待, 我准备了两个巧克力杯子蛋糕, 因为听说他非常喜欢巧克力 这事我没告诉任何人 我还要求蛋糕店贴上标签, 让他知道每个蛋糕的口味 可惜当天我一时紧张, 不小心掉了蛋糕盒子, 所以就没送成礼物 我一直在反思我对李先生的认识, 他个人的一面, 以及作为建国总理的那一面 从中, 我才渐渐意识到他和他的家人为了新加坡的成功, 做出了多大的牺牲 我也发现, 自己竟把这一切视为理所当然, 以及我需要感谢他的东西, 实在太多了 在我的心目中, 李先生不再是历史课本里一位对我国贡献良多的资深政治家, 并且和我们日常生活距离日常生活遥远, 他已变成一位让我满怀感激的长者 从他的视野看世界后, 我也对新加坡的许多事务有了更深一层的体会 我决定再次向他道谢, 于是写了一张卡片给他 我想说的实在太多了, 可是又不知道要如何表达, 结果, 我只简单地写了四行字 几个星期后, 我收到李先生的回复 他的回复简洁明确, 和他的性格完全一致 他写了一句 谢谢你, 并署名 李光耀 这让我雀跃万分, 但我也觉得有点遗憾, 因为我没把内心的感受完全表达出来 这是我最后的机会 李先生, 谢谢您为我们做的一切 我偶尔会无法相信身为新加坡人是多么的幸福 我国没有太多资源, 但人民却比很多人拥有的更多, 这都要归功于于您毕生的付出 在此, 我想代表所有的年轻新加坡人向您说一句, 李先生, 谢谢您 -End- 2
1 Cassandra Chew Presiden, Anggota-anggota Keluarga Mendiang Encik Lee Kuan Yew, Rakan-rakan Dalam sebahagian besar hidup saya, secara peribadi, saya tidak mengenali Encik Lee Kuan Yew. Kami telah bertemu semasa saya menjalankan dua tugas khas saya sebagai wartawan menulis kisah hidup beliau di rumah beliau dan mengumpul gambar-gambar untuk sebuah buku bergambar sempena menyambut hari lahir beliau yang ke-90. Saya telah bertemu beliau secara dekat sebanyak enam kali dalam pertemuan dan temu ramah sejak Julai 2011. Kebanyakannya adalah majlis-majlis besar dan formal di Istana. Pastinya, saya telah menunjukkan hemah yang tinggi. Lagi pun, tokoh inilah yang telah memimpin Singapura sehingga mencapai kemerdekaan, mengalahkan lawan-lawan beliau dalam kerjaya politik beliau yang terkenal yang berterusan selama enam puluh tahun, dan beliau telah merubah sebuah tanah jajahan yang sunyi sepi ini menjadi sebuah kota raya yang sibuk. Inilah orang yang saya maksudkan. Saya tidak berani berkata sepatah perkataan pun kepada beliau sehinggalah penyunting saya melantik saya untuk mengetuai salah satu daripada temu ramah itu. Pada fikirannya, Encik Lee akan berasa gembira berinteraksi dengan seorang rakyat muda Singapura. Saya berasa sangat gementar sehinggakan saya boleh mendengar degupan jantung saya sebelum pertemuan itu, dan sebenarnya saya terasa sakit kepala. Saya sudah bersedia untuk dihujani soalansoalan seperti sama ada saya sudah berumahtangga, bilakah saya merancang untuk mempunyai anak atau adakah saya sering bertutur Mandarin soalan-soalan yang sering ditanya Encik Lee kepada rakyat muda Singapura yang beliau temui. Tetapi tidak ada satu pun soalan sedemikian diajukan dalam temu ramah yang mengambil masa 80 minit itu yang menumpu pada permulaan kerjaya politik beliau. Tidak ada masa juga untuk berasa gementar. Setelah beliau masuk dan duduk, beliau bertanya, Siapa yang akan mulakan? Dengan itu, temu ramah pun bermula. Seperti lazimnya, Encik Lee memberikan tumpuan pada tugas pada masa itu. Lama kelamaan, lebih banyak yang saya dapat tahu tentang Encik Lee sebagai seorang individu. Contohnya, jiwa saya tersentuh apabila mendapat tahu daripada sejarah lisan beliau bahawa beliau pernah gagal dalam peperiksaan lukisan di sekolah rendah. Tetapi itu tentunya hanya satu kecacatan kecil dalam rekod akademik beliau yang cemerlang.
2 Saya juga mendapat tahu bahawa di akhir-akhir hayat beliau, beliau teringin makan gado-gado dan mee siam masakan mendiang ibu beliau. Mujurlah adik perempuan beliau, Cik Monica Lee, boleh memasaknya sama seperti mendiang ibu mereka. Saya telah berkunjung ke rumah beliau di 38 Oxley Road sekurang-kurangnya lapan kali di mana saya telah masuk ke semua bilik. Namun, satu-satunya masa di mana saya dapat melihat beliau berada di rumah adalah semasa sesi bergambar selama 20 minit yang dimulakan di bilik membaca beliau, di mana beliau menghabiskan kebanyakan masa beliau semasa berada di rumah. Beliau ceria pada hari itu, berpakaian kemeja lengan pendek berwarna putih, seluar berwarna gelap dan kasut sukan. Beliau kelihatan seolah-olah membaca emel di mejanya yang penuh dengan surat khabar, majalah, fail-fail dan peralatan tulis yang semuanya tersusun dengan rapi. Walaupun di rumah, tumpuan beliau adalah kerja-kerja beliau. Walaupun perabot beliau sudah berusia lebih dari 60 tahun dan ketinggalan zaman, ia tidak menjadi masalah kepada beliau. Baginya, perabot itu masih boleh digunakan dan pada beliau itu yang paling penting. Itulah cara hidup beliau: penuh kesederhanaan dan berjimat cermat, dan sentiasa meletakkan kepentingan negara dahulu, dan keselesaan beliau kemudian. Kami beralih ke bilik tamu yang juga sebuah ruang yang amat peribadi kerana di situlah mendiang Puan Lee dikenangi. Gambar-gambar Puan Lee dipamerkan dalam dua barisan di bahagian atas di mana bekas simpan abu mayat mendiang di tempatkan, dan saya diberitahu Encik Lee menatap gambar-gambar ini setiap hari sambil beliau makan. Saya dapat merasakan betapa Encik Lee merindui mendiang isteri beliau. Mendiang ialah rakan dan tunggak beliau selama lebih 63 tahun. Gambar-gambar terakhir yang kami ambil di rumah beliau menjadi kegemaran saya. Sambil duduk di kerusi di sebelah sebuah meja kayu di beranda, Encik Lee mengukir senyuman lebar. Gambar-gambar itu adalah yang terbaik di antara gambar-gambar petikan kami. Tidak ada siapa yang tahu tentang perkara ini tetapi untuk mengucapkan terima kasih kepada beliau di atas pengambilan gambar pada hari itu, saya telah menyediakan dua kek cawan coklat selepas saya mendapat tahu beliau sangat suka makan coklat. Malahan saya telah menyuruh pembuat kek melabelkan setiap kek cawan supaya beliau akan tahu dengan tepat apakah jenis kek cawan coklat itu. Tetapi pada hari tersebut, kerana saya terlalu teruja, kotak kek itu tejatuh dari tangan saya sebelum saya sempat memberikannya kepada Encik Lee. Saya telah memikirkan apa yang saya telah pelajari mengenai Encik Lee sebagai seorang individu dan pengasas Singapura yang merdeka, dan saya telah mula memahami betapa besarnya pengorbanan beliau dan keluarga beliau untuk memastikan kejayaan Singapura. Saya sedar betapa saya telah mengambil mudah untuk mengucapkan terima kasih dan betapa banyak lagi saya harus mengucapkan terima kasih kepada beliau di atas perkara ini. Bagi saya, Encik Lee telah berubah daripada seorang negarawan yang lanjut usia, di mana buku-buku
teks kita menyebut bahawa beliau telah banyak berjasa untuk kita tetapi kelihatan tidak relevan dalam kehidupan harian saya, kepada seorang negarawan yang saya amat berterima kasih dan hargai. Saya mula nampak kebenaran banyak perkara berkaitan Singapura kerana saya telah melihat dunia menerusi pandangan beliau. Saya mengambil keputusan untuk mengucapkan terima kasih sekali lagi dengan mengirim sekeping kad ucapan Terima Kasih kepada beliau. Banyak yang saya mahu katakan tetapi tidak tahu bagaimana hendak melahirkannya. Akhirnya saya menulis empat baris ayat yang mudah. Beberapa minggu kemudian, saya menerima jawapan. Memang sudah menjadi peribadi beliau, jawapan beliau ringkas dan tepat. Beliau menulis: Terima kasih dan menandatanganinya sebagai LKY. Saya teruja menerima jawapan beliau, tetapi saya berasa sedih sedikit kerana tidak menyampaikan apa yang saya rasakan dalam hati saya. Ini peluang terakhir saya. Encik Lee, terima kasih atas segala-galanya. Ada kalanya saya berasa seperti tidak percaya betapa beruntungnya saya kerana telah dilahirkan sebagai rakyat Singapura. Kita tidak memiliki semuanya, tetapi kita memiliki lebih daripada apa yang dimiliki kebanyakan orang lain, hasil tenaga dan usaha anda sepanjang hayat. Bagi pihak rakyat Singapura yang muda, yang berada di mana-mana sahaja, saya ingin mengucapkan kepada anda: terima kasih. ---- 3
Cassandra Chew க சண ட ர ச அத பர அவர க ள, ம றந த த வ ன இ வ ன ம பத த ன ர, நண பர க ள என வ ழ வ ன ப ம ப த க க லம ந ன த வ ன இ வத தன ப பட ட றய ல அற ந த க கவ ல ல. ஒ ந பர க ந ன இ பண கள ல ஈ பட ந த ப ந ங கள சந த த த ம - அவர 90ஆம ப றந தந க க க, வ ட ல அவர வ ழ ந த வ ழ க க ய ஆவணப ப த வ ம, ஒ கப பட க க கப கப படங கள சக ப ப ம அவ வ பண கள. 2011ஆம ஆண ஜ ல தல, ட டங க க க க ம பட க க க க ம ந ன ஆ ற அவ ர ம க அ க மய ல சந த த தன. அவற ற ல ப ம ப ல ன வ, இஸ த ன வ ல ந ட பற ற ப ய, றய ன ட டங கள. இயல ப க வ, ந ன ச றந த வ தத த ல நடந க ண டன. எ எப ப இ ப ப ம, ச ங கப ரச தந த ரத த ற இட ச சன, பல ந கழ கள ந றந த 60 ஆண க ல அரச யல வ ழ வ ல தன ன எத ர த த ர வற ற க ண, ஒ மந தம ன த ல ர க லன த வ யற றப ப த யத ப ம க க ப நகரம க ம ற ற யவர அவ ர. அப ப ப பட டவ ர ந ல கண டன. பட கள ல ஒன ற வழ நடத ம ப என சய த ஆச யர என னப பண க ம வ ர த ய டம ஒ வ ர த த ட பச எனக த ண வ ல ல. த இளம ச ங கப ரர ஒ வ டன உ ரய வ த வ ம வ ர என அவர ந னத த ர.
எனக க ந த அச சத த ல சந த ப க ன என இதயம வகம ய த ப ப எனக க கட ட. ம ம, த லவல வ வ ப ன ம இ ந த. எனக த த மணம ஆக வ ட டத? ந ன எப ப ழந தகள பற க க ள ளத த ட டம ட க க றன? அல ல ந ன ப த ய அள அ க க ம ண ட ன ப க றன? என த த ன சந த த த இளம ச ங கப ரர கள டம அ க க கட ம இ ப ன ற சரம ய ன கள வ க க என னத தய ர ப த த க க ண டன. ஆன ல, அவர அரச யல வ ழ வ ன த டக க க லத த மயப ப த த நடந தற ய அந த 80 ந ம டப பட ய ன ப அ ப ல எ ம நடக கவ ல ல. அங அச சத க ம இடம ல ல. உள ள வந த அவர, அமர ந த ம ய ர த டங கப ப க ற ர? எனக கட ட த பட த டங க ய. எப ப ம ப ல வ, த க யத த ல கண ண ய ந த ர. நரம சல லச சல ல, தன மன தர க அவர எப ப ப பட டவர என ப தச ச ச அ பவங கள வழ ப ந க ண டன. எ த க க ட ட க, த டக கப பள ள ய ல ஒ ற ஓவ யத தர வ ல தர ச ச பற த த அவர ச ல லக கட ட எனக ப ப ம வ யப பத தந த. இ ந த ம, தன ச ச றப வ ய ந த அவர கல வ ச ச த னகள ல அ ஒ ச ற மட ம. க லஞ சன ற தன த ய ன க ட க ட, ம ச ய ம உண வ கக ள எண ண ப ப ற க லத த ல அவர ஏங க ன ர என ப த ம அற ந தன. நல ல வ ளய க, அவர ச க த த வ ட ம ன க க அவற றச சற ம வ ம ற மல ச மக ம த றன பற ற ந த ர. 38 ஆக ஸ ல ச ல வ ட க ந ன றந த எட ற சன ற ப, அத ல ந த எல ல அ றக க ள ம ப னன.
ஆன ல, அவர ப ப ப றய ல த டங க ய 20 ந ம ட கப படப ப ப ப ன ப மட ம அவ ர வ ட ல கண டன. வ ட ல இ க ம ப, அங த ன தன ப ம ப ல ன நரத த அவர கழ ப ப ர. வள ள அ ரக கச சட ட, க ய க ல சட ட, தன வழக கம ன வ ளய ட க க லண கள ஆக யவற ற அண ந, அன மக ழ ச ச ய கக க ணப பட ட ர. ந ள கள, சஞ ச ககள, க க தக கட கள, எ ப ட கள என அ னத ம ஒ ங க க அ க கப பட ந த தன ம சய ல அவர தன ம ன னஞ சல க ளப ப ர த க க ண ந த ப ல த ன ற ய. வ ட ல இ ந த ப ம அவர கவன மல ல ம தன வ லய ன ம த இ ந த என ப தள வ கத த ந த. தன அ றகலன கள 60 ஆண க க மற பட ட, க லத க ஒவ வ த வய க இ ந த த அவர ப ட ப த தவ ல ல. அவற ற ன பண ய அ வ சய தன; அ த ன க க யம. அவர அவ வ த ன ம க எள மய க ம ச க கனம க ம வ ழ ந த ர : தன ச ந த கங க ளவ ட ந ட நல க க ன ம வழங க ன ர. ம க ம தன ப பட ட இன ன ர இடம ன வர வற ப றக ச சன ற ம. அங த ன க லஞ சன ற த மத ந ன ரப பட ட ர. அவர கப படங கள அவர அஸ த கலத க மல இ வ சகள க வக கப பட ந தன. ஒவ வ ந ம அவற றக கண ற றப ய த உண ண ப ர என எனக க றப பட ட. த, க லஞ சன ற தன ம னவ ய எண ண எந த அள ஏங க ற ர என என ன ல உணர ந த. 63 ஆண க க மல க அவ க த ணய க ம, பற க க ட க ம அவர ம னவ இ ந த க க ற ர.
அவர வ ட ல க டச ய க ந ங கள எ த த கப படங கள த ன எனக ம க ம ப த த வ. வ ட த த ழ வ ரத த ல மரத த ல ன ஒ ம ச அ க ல, இ க கய ல அமர ந தப த கமலர ந ன ன க த த ர. படச ள ல இ ந தவற ற ல அ வ ய ஆகச ச றந த கப படங கள. இந த வ ஷயம ய க ம த ய. அத வ, அன றய கப படப ப ப க க க அவ க நன ற த வ க க வண, அவ க எந த அள க ச க லட ப க ம என ப தத த ந க ண, அவ க க க இரண ச க லட கப கக க ளத தய ர சய த ந தன. ஒவ வ ச க லட கப கக ம இன ன வ கய ன என ப அவ க ச ச ய கத த ய வண ம என பதற க கக க டக க ர டம அவற ற ன பயர க ளக ற ப ப ம டக ற ய ந தன. ஆன ல, அன எனக க ந த அத த ஆர வத த ல, கக க ளத த க க க க ம ன ன ர கக பட யக க ழ ப ட வ ட டன. ஒ தன மன தர க ம தந த ரச ச ங கப ன த ற நர க ம வ ளங க ய த யப பற ற ந ன த ந க ண ட தப பற ற ஆழ ந ச ந த த க க ண ந தன. அவ ம அவ ன ம ப ம ச ங கப ன வற ற ய உ த ப ப த த எவ வள த ய கம சய ள ளனர என ப த இப ப த ன ந க ள ளத த டங க ள ளன. எவ வள வ ஷயங க ள ந ன அலட ச யம க எ த க க ண ள ளன என ப த ம அவ க நன ற ச ல ல வண ய வ ஷயங கள இன ம எவ வள உள ளன என ப த ம உணர ந தன. என னப ப த தமட ல, நமக ந றய சய ள ள ர என நம ப டப த தகங கள ற ப ப ம, ஆன ல என வ ழ க கக த த டர ப ல ல த ஒ த த அரச யல ம த எ ம ந லய ல ந,
ந ன ஆழ ந த நன ற ணர ச ச ம மத ப ம ச த ம ஒ மன தர கத த உ ம ற ள ள ர. உல க அவர ப ர வய ல ப ர த தத ல, ச ங கப ர பற ற ய பல வ ஷயங கள எனக இப ப யத த டங க ள ளன. ந ன ம ண ம என நன ற யத த வ க க யலல ம என சய, அவ க ஒ நன ற அட ட ய எ த அ ப ப னன. ச ல ல எவ வள வ இ ந ம, அ தச ச ல லத த ய மல ந ன எள ய வ க ள எ த னன. ச ல வ ரங க க ப ப ன, ஒ பத லப பற றன. அவ ன பண க க உ த த ன வ தத த ல, அவர பத ல க கம க ம தள வ க ம இ ந த. அவர நன ற என எ த LKY என த த ந த ர. அவ டம ந பத ல க டத த என ன மய ச ல ர க க வத த ம, என மனத த ல உணர ந த தத த வ க க மல ப ன சற வ த தத தத தந த. இ த ன என இ த வ ய ப. த, எல ல வற க ம நன ற. ந ன ஒ ச ங கப ரர ய ப ப றக க எவ வள க த வத த க க றன என ப தச ச ல வ ளகள ல என ன ல நம ப வத ல ல. ந ம அ னத த ம பற ற க கவ ல ல, இ ந த ம, உங கள வ ழ ந ள உ ழப ப ன ல, பல ரவ ட அத கம க வ பற ற க க ற ம. எங ள ள இளம ச ங கப ரர கள ச ர ப ல ந ன ற வ ம வ : நன ற.