老古人言$往語、俗語、做人講?$

Size: px

Start display at page:

Download "老古人言$往語、俗語、做人講?$"

锯付庄
7 years ago
Views:

3 55 có zu có am /cò zhiu cò am 蠚 ngiok siok /ngiok siok 溚溚 cé cé dap dap /chè chè dap dap bak gúng /bak gùng tai siin hi /tāi shin hi á suk è /ā shuk er á yi è /ā rhi er bong kúng /bong kùng ban zu ban am /ban zhiu ban am ap ma zoi mòng ciòn /ap ma zhoi móng ción ang lang /ang lang bun gí ten cang /bun gì ten chang biak nò /biak nó bot tán fúng /bot tàn fùng am bú ya /am bù rhā ca sien /ca sien 挷 ca zèu /ca zéu ca lu /ca lū sán ngiu gù /sàn ngiu gú báng pung /bàng pung / giùng boi cung /ngiām er chung cú lu /cù lū yiu lu /rhiū lū pong sien sám /pong sien sàm fu ki /fu ki cut zóng /chut zòng cut sán /chut sàn van sán /van sàn sì tet /sí tet diám tet /diàm tet sán tet /shàn tet siáu tet /siàu tet go síin /go shìn tong sán mai ap lòn /tong sàn māi ap lón kong nai kúng /kong nai kùng zòn cong sán /zhón chong sàn

挷 ca zèu /ca zéu ca lu /ca lū sán ngiu gù /sàn ngiu gú báng pung /bàng pung / giùng boi cung /ngiām er chung cú lu /cù lū yiu lu /rhiū lū pong sien sám /pong sien sàm fu ki /fu ki cut zóng /chut zòng

4 56 det ngin vi /det ngin vūi det ngin giáng /det ngin giàng kio sù bái giok /kio shiú bai giok bak zoi /bak zhoi bak zoi bak pi /bak zhoi bak pī cut dén /chut dèn bien mien /bien mien su hi /shiū hi fat kièn /bot at hì ngong mien /hí ngong mien lìn fòn cok /lín fó chok ngat nga sen cìi /ngat nga sen chí biáng pun dèm bat /biàng pun dém bat kièn zíi / zíi è /at cut cut er cut ngong lit /chut ngong lit bot coi è /bot choi er tèn tèn ngóng /tén tén ngòng dà cak bok /dá chak bok bín báng 挷 cìi cà /bìn bàng chí chá mo han ci ca /mo han chit chat cu hiet siáng /chiu hiet siàng / cu ngiau hiám /chiu ngiāu hien cu hon són /chiu hōn sòn bot zú ma cài /bot zhù ma cái cí ciok ciok è /cì ciok ciok er cong sii vut /chong shī vut có tai vi /cò tāi vūi ca ngin /ca ngin yiú hau ya ói /rhiù hau rha òi hang hau sun /hang hau shūn cim ngin cut sùi /cim ngin chut shúi cim ngin sú yang /cim ngin shù rhang du ngin sì /du ngin sí cim teu tak m dò /cim teu tak m dó cim ziúng m dò /cim ziùng m dó dà cak giok /dá chak giok ciá long /cià long

ngong lit bot coi è /bot choi er tèn tèn ngóng /tén tén ngòng dà cak bok /dá chak bok bín báng 挷 cìi cà /bìn bàng chí chá mo han ci ca /mo han chit chat cu hiet siáng /chiu hiet siàng / cu ngiau hiám

5 57 ciong teu cò /ciong teu có súng teu sa /sùng teu sha m siit cut kúng /m shit chut kùng cit kúng bat kieu /cit kùng bat kiau cá teu /chà teu cá cien /chà cien be be có /be be cò cu gié siáng /chiu gài siàng cu nen só /chiu nen sò ban lan can è /ban lān can er ban li ban can /ban li ban can cit teu cut muk ziip /cit teu chut muk zhip cut pak hiet /chut pak hiet bú ngiong /bù ngiong bot cii giáng /bot chi giàng ái hien è /ài hien er gi hien è /gi hien er bot zièn gín /bot zién gìn giu gín /giu gìn biong zìi yeu è /biong zhí rhau er biong liau /biong liāu pong mí cù /pong mùi chú cu yiu gièu /chiu rhiu giéu cu yiu zit /chiu rhiu zit láu tóng /lò tòng láu mi /lò mūi cu fu pit /chiu fu pit ciit cong ciit dù /chit chong chit dú yit tiau cong è teu sii vut /rhit tiau chong er teu shī vut ca gú /ca gù gím gú è /gìm gù er cong ngien /chong ngien 挷 báng siòng /bàng sióng ái dò siin dà dò fut /ài do shin dá do fut cài ca hi /cái ca hi yiú coi cin /rhiù coi cin yiú coi tiau /rhiù coi tiau

giáng /bot chi giàng ái hien è /ài hien er gi hien è /gi hien er bot zièn gín /bot zién gìn giu gín /giu gìn biong zìi yeu è /biong zhí rhau er biong liau /biong liāu pong mí cù /pong mùi chú cu yiu

6 58 cin yiú hau /cīn rhiù hau vi ngin /vūi ngin ne gói /ne gòi vi gói /vūi gòi ap ma tai /ap ma tai ciung teu ciam ngi /ciung teu ciām ngī ciung teu ziap ngi /ciung teu ziap ngī ciung teu tiap ngi /ciung teu tiap ngī ci sii è /-- cin miang gù /cīn miāng gú fong sii è /fong she er po tiam bàn /po tiam bán cut teu tién /chut teu tièn àm àm puk /àm àm puk cen cen tiap tiap /cen cen tiap tiap cu ngì lúng /chiu ngí lùng cu fò yén /chiu fó rhàn cu séu /chiu sèu m biak /m biak 煏 bet tiam bàn /bet tiam bán á ziu zien /ā ziu zien á gúng po /ā gùng po cong è voi nak diau /chong er vōi nak diau cong è voi cú tón tet /chong er vōi chiù tòn tet cú sì ngin /chiù sí ngin vo ha è /vo ha er gièu ma sa /giéu ma sha ca gon /ca gon ca zak è /ca zhak er det ngin náu /det ngin nàu hì gié ma pi /hí gài ma pi hì hon mó gú /hí hon mò gù bòng fan /bóng pōn gó kia kia /gò kia kia gó tién tién /gò tièn tièn

ngì lúng /chiu ngí lùng cu fò yén /chiu fó rhàn cu séu /chiu sèu m biak /m biak 煏 bet tiam bàn /bet tiam bán á ziu zien /ā ziu zien á gúng po /ā gùng po cong è voi nak diau /chong er vōi nak diau

7 59 liau li /liau lī tiau ciit /tiau chit cot ngin /cot ngin cot sù fá /cot shiú fà cot ngièn fá /cot ngán fà cot muk fá /cot muk fà báu báu ngiap ngiap /bàu bàu ngiap ngiap cen yong 癧 lak /cen rhong lak / bún ngin siit ngong è /bùn ngin shit ngong er bún sùi dà zèu /bùn shúi dá zéu bún ngin pí zèu /bùn ngin pì zéu bo lo cù yén /bo lō chú rhàn 挷 zióng ciu /ziòng ciū co tin pai /cō tīn pai co lin pai /cō līn pai don zíin /don zhìn cot gà /cot gá hau au /hau au au do yang /au do rhang ciap yiun /ciap rhūn cù gà /pit chú cen nau ngiet /cen nau ngiet am bú teu /am bù teu am bú sii /am bù shi zat teu /zat teu ngong /ngong zói /zòi coi /coi m zín /m zìn ngok giok /ngok giok nai nu /nai nu nai ton /nai ton fung hièn /chung hién báng cien /bàng cien zàn cien /zán cien 个 bùng ngin ge fan vòn /búng ngin gai pōn vón dà bái giok gié /dá bai giok gài cài cài tap tap /cái cái tap tap

pai /cō līn pai don zíin /don zhìn cot gà /cot gá hau au /hau au au do yang /au do rhang ciap yiun /ciap rhūn cù gà /pit chú cen nau ngiet /cen nau ngiet am bú teu /am bù teu am bú sii /am bù shi zat

8 60 / / dà cá péu /dá chà piau hiung bang bang è /hiung bang bang er 倲 am mó din dung /am mò din dung 挷 bang pi cà lat /bang pi chá lat gà zín /gá zìn có go fang /cò go fang có vang zok /cò vang zok ài dut dut /ái dut dut bot zú teu pi /bot zhù teu pi cíin gúng tò lo /chìn gùng tó lo cìin gi yiú cien /chín gi rhiù cien cet sù cet giok /cet shiú cet giok giáng séu pa láng /giàng shàu pa làng cen hon cen ngiet /cen hon cen ngiet ciin hon ciin ngiet /chīn hon chīn ngiet dà cin ngin /dá cīn ngīn dà nuk zún /dá nuk zhùn dà git zún /dá git zhùn béu sùn /biàu sún bit sùn /bit sún bot dok ngok /bot dok ngoi gùai è /gúai er ciáng gùai è /ciàng gúai er zuk giap gùai /zhuk giap gúai sai cung /sai chung ye ki /làn rhe dà cá dán /dá chà dàn hiung teu /hiung teu am mó si so /am mò si so am mó mó è /am mò mò er ce ngin /che ngin á mé ói /ā mè òi ciòng góng /cióng gòng cong siòng /chong sióng n g gúng cung /ng gùng chung gièu set /giéu set cit teu kùi liu /cit teu kiú liu

hon cen ngiet /cen hon cen ngiet ciin hon ciin ngiet /chīn hon chīn ngiet dà cin ngin /dá cīn ngīn dà nuk zún /dá nuk zhùn dà git zún /dá git zhùn béu sùn /biàu sún bit sùn /bit sún bot dok ngok /bot

9 61 bot muk soi kong /bot muk shoi kong dà cài ca /dá cái ca ciin fói máng yiùng /chin fòi màng rhúng bá li 碍 bá ngai /bà li bà ngāi má gù sam /mà gú sham cíin sot ngin /chìn shot ngin 誐 ó nò ngin /ò nó ngin dà deu si /dá deu si bí ka fat déu è /bì ha fat dèu er ciam du yit ha /ciām du rhit hā / / can dok teu /can dok teu zàm cién dó /zám cièn dò cau góng cung /cau gòng chung cu pi cung /chiu pi chung con to bún pi /chon tō bùn pui tong púng è /tong pùng er la kia /la kia dí dú /dì dù cá sii /chà sīi àn sai /án sai dà fan cung /dá pōn chung ceu giap giap /seu giap giap heu gín sien tón /heu gìn sien tòn ceu kióng ceu kióng /seu kiòng seu kiòng hat muk è /hat muk er ciáng miáng è /ciàng miàng er mó muk è /mò muk er cut cá se /chut cà she se lo è /rhe lo er pit po è /pit po er cò màng è /có máng er gùai ngiam è /gúai nuk er ben biak sán /ben biak sàn ba vok /ba vok boi kiam kiam /boi kiam kiam boi ha ha /boi ha ha boi to to /boi to to boi hon hon /boi hon hon

chung con to bún pi /chon tō bùn pui tong púng è /tong pùng er la kia /la kia dí dú /dì dù cá sii /chà sīi àn sai /án sai dà fan cung /dá pōn chung ceu giap giap /seu giap giap heu gín sien tón /heu

10 62 cai fú gi /cāi fù gi gié yiu gú /gài rhiu gù fò / yam cung /fó ngiām chung teu cìn cìn è /teu cín cín er teu liung liung è /teu liung liung er lai teu càn /lai teu cán ap gúng sáng /ap gùng shàng / zièn dó gau /zién dò gau bi coi mi /bi coi mūi ciak pong sien /ciak pong sien cit ló bat gap /cit lò bat gap gié ma pi /gài ma pi bán teu nàm giàng /bàn teu nám giáng boi kiem kiem /boi kiem kiem biak sa /biak sha cu fò séu /chiu fó shàu cu fò lat /chiu fó lat cu lat /chiu lat ciá mé /cià mè am lung /am lung set ma /set ma biak gok /biak gok biak lak gok /biak lak gok liàu giè /liáu gái cún cá /chùn chà fún zióng /fùn ziòng sáng yap yap /shàng rhap rhap vong cat è /ki cat er lo fù gó /lō fú gò cò má /có mà zo gié è /zō gài er tù gièu è /tú giéu er cak zai /cak zai van zai /van zai suk mé /shuk mè ám gúa è /àm gùa er sán gièu tai /sàn giéu tai bin bin ban ban /bin bin ban ban

biak sa /biak sha cu fò séu /chiu fó shàu cu fò lat /chiu fó lat cu lat /chiu lat ciá mé /cià mè am lung /am lung set ma /set ma biak gok /biak gok biak lak gok /biak lak gok liàu giè /liáu gái cún

11 63 cón mun bi fu /còn mun bi fu bén góng /bèn gòng bì zióng /bí ziòng bì lun /bí lūn sam su /sham shu tiet gí lu /tiet gì lū tuk sú dóng siit /tuk shù dòng shit giáu yiun loi /giàu rhun loi ciáu gap loi /ciàu gap loi cién ngien gok bien /cièn ngien gok bien

sú dóng siit /tuk shù dòng shit giáu yiun loi /giàu rhun loi

12 64 个个个个个个 1 个噍噍个个个个 2 个个噍噍 Yí cien du ngai liuk se ge sii ziet, ngai di yit bùn sú dàng kon dò yit 1 zóng dóng det ngin giáng ge tu. Yà bùn sú ón do: Tai cii yen ge gu sii, dí dù gòng ge he láu ngien sìi su sán yiú gúan ge sii cin. Yà zóng tu he vak yit mí sa gó bak dèn zoi oi zióng yit tiau tung vut tún lok dù sìi hi. Yà ciu he ge zóng tu ge fuk ziitu yit. Sú dàng gòng:tai màng sa zióng zok loi ge liap vut, gín bùn ceu du mo ceu, ciu von zak tún lok hi. Liàu heu, gi tín túng m det, sa dèn soi muk liuk zak ngiet, hò bún gi séu fa. Kon liàu heu, ngai cíim cíim pói siòng su sán dù ge mo hiàm cin hin. Yit bot è liàu heu, ngai ná hì vak tu bit, fa cut ngai ge ti yit zóng tu. Ngai ge ti yit ho fa zok he an ngiong getu ngi: Ngai ná ngá kiet zok bún tai ngin kon, mun gi déu voi bún yà zóng tu hak dò mo? M go gi déu en gòng: Hak dò? Mà sa voi bún yit dàng mo è hak dò? Ngai ge fa zok m he fa yit dàng mo è, he yit zóng tai màng sa séu fa yit tiau tai siong ge tu. Yà zóng tu lien tai ngin du mo pan fap liàu giè, ngai ciu nang ngoi fa yit zóng:

Yà bùn sú ón do: Tai cii yen ge gu sii, dí dù gòng ge he láu ngien sìi su sán yiú gúan ge sii cin. Yà zóng tu he vak yit mí sa gó bak dèn zoi oi zióng yit tiau tung vut tún lok dù sìi hi.

13 个个个个个个个个个个个个个个个个 65 ngai fa yit mí tai màng sa ge ngui dù, hò bún tai ngin kon cín cù. Gi déu tai ngin cong teu du oi ngin giè siit. Ngai ge ti ngi ho fa zok he an ngiong ge tu sám: Yà bài tai ngin ge fàn yin he kien ngai but gòn he dui sa gó ge nui dù ya he ngo boi, m hò zai go vak tai màng sa lè; dién do hém ngai zui hò zón sím hi hok ti lílit sìisu hok láu vun fap ka yang. Yà ciu he ngiòng bán ngai di liuk se ge sii ziet, voi biong tet kò nen bien zo tai fa gá ge ngien yín. Ngai ti yit ho láu ti ngi ho fa zok ge siit pai, mù do ngai dóng fói sím. Tai ngin yiùn yèn du m voi cii gá hi liàu giè dúng sí, se ngin è cong teu oi dui gi déu giè siit, siit cai dóng kioi. Gu sò ngai sièn go nang ngoi ge ziit ngiap -- sìi fí hang gí. Ngai bí go sii gie gok ti, ti lí dui ngai siit cai yiú yiung, sien yit ha ngai ciu fún det cut Zúng-guet láu Á-li-sóng-nap zú. Giàm cài yit ge ngin am bú sii cim m dò lu, yà fóng mien ge hok mun ciu cin yiú ga ciit. An ngiong ge sén fat bún ngai dóng dó gí fi du dò ciu dán ciang gúan sím cung yeu sii cin ge ngin. Ngai siit láu cin dó tai ngin kiung ha het go, ngai siit ciu kiún siong se kon go gi déu, m go ngai dui gi déu ge yin siong bin mo gòi bien (tiám) He gòng ngai du dò yit ge dui ngai 13. (bí) loi gòng ka zín ge giok sii, ngai ciu (fí) (fí hang gí) voi ná ngai cong teu dai dèn ge ti yit ho fa zok loi cii ngiam gi. Ngai siòng 18. oi dí gi déu he m he yiú siit cai ge liàu giè. M go, but lun gi he nam he n g, 19. (fung dò) du an ngiong gòng:yà he yit dàng mo è. 23. 个

hi hok ti lílit sìisu hok láu vun fap ka yang. Yà ciu he ngiòng bán ngai di liuk se ge sii ziet, voi biong tet kò nen bien zo tai fa gá ge ngien yín.

14 66 个个 ne-ku-dài 个 Sa lok hi, ngai ciu m láu gi zai go gòng tai màng sangien sìi su sán, ya he sén è ge sii. Ngai gúi hi gong dái ngai ge sùi zùn láu gi déu tam lun kieu lagó ng i fú kiu laziin cii a lláu ne-ku-dài la. Tai ngin yit tin dóng tiong du dò yit ge àn liàu giè sii cin ge ngin. 1 2ne-ku-dài 3 Gu sò ngai yit sa ngin sén fat, mo ngai siit cai zo det gòng fa ge dui siong; yit ciit do liuk ngien cien, ngai du Sà-há-lá sá mok fí hang gí siit sii, cin hin zang yiú gòi bien. Ge dóng sii, ngai ge fí hang gí ge én zzìn cut mun ti, yín vi mo gí hài síi fu, ya mo lí hak, ngai zùn pi cii gá mien dui kun nan, cii gá loi zàng hò gi. Dui ngai loi gòng, 个个 én-zzìn 个个个个个个个 cii yit lí bai. 个 én-zzìn (han ka)hin. Bai t 7 bún ngai hò mo? 8 9 Mà gie á! 10 yà he yiú gúan sáng sì ge mun ti, yín vi ngai mo cúng fun ge yìm sùi loi vi Ti yit am bú, ngai soi du li kói yim ho ngin du yiú cién lí yièn ge sá mok dàng gó. Láu ciim son ge son yen có du hòi zúng giu sén fat loi bì, ngai hien ha han a gú sí. An ngiong, tién zang góng, ngai bún ki guai ge se sáng yím hém siàng ge sii ziet, ngi zo det siòng kon a è ngai cok giáng ge cin ok--fa yit tiau mien yong Fa it ytiau mien yong bún ngai.

1 2ne-ku-dài 3 Gu sò ngai yit sa ngin sén fat, mo ngai siit cai zo det gòng fa ge dui siong; yit ciit do liuk ngien cien, ngai du Sà-há-lá sá mok fí hang gí siit sii, cin hin zang yiú gòi bien.

15 67 个个个个个 ma-do 个个个个个个个个 Ngai tiau hong hì loi, ciong bún lui gúng kau dò. Ngai yiung lit ngiap yit ha muk zú, se sím se yi kon kon si vi. Yit ge fí song tit piet ge se ngin è kí di teu cien, siong se kon dèn ngai. Yà vi ciu he ngai vi gi vak ge zui hò ge yit zóng siong, kò sit, ngai fa ge mo ngien loi ge ma-do àn det ngin siak.tu si M go yà zo m det guai ngai. Du ngai liuk se ge sii ziet, tai ngin dà lok ngai zo fa gá ge sén ngai go heu, cu tet yí cien vak tai màng sa ngo boi láu nui dù ge fa yí ngoi, ngai m siit hok go fa tu. Yà ha ngai hak do bak tai muk zú kon dèn yà tut yen cut hien ge yéu guai, m hò m gi det, ngai ge fí hang gí he cut sii du yèn li ngin kiun cién lí ngoi ge sá mok dù. Gi kon hì loi m ciong he cim m dò lu, gi mo tiàm sì mo iáu fúnmo zoi hot ge yong è, ya mo giáng ge kùan siit. Súi yen yèn li ngin kiun cién lí ngoi, mo yit dit è cin hin bún ngi siòng dò gi he cong zèu. Zui heu giáng hak go tetngai zo det gòng fa ge yóng siingai dui gi gòng Ngi--ngi du yà zo mà gie ma-do model (yit sit è) 17. 4

16 68 个个个个个个个个个个 (o nga è) 3. (ya) (ma) (ngiòng bán) Gi ciong gòng yit kien dóng cung yeu ge sii cin an ngiong, man man è zai go gòng yit bien: Bai tok ngi fa yit tiau mien yong bún ngai Du dò yà guai sii cin, ngai mo pan fap dì kong, zìi hò zeu gi ge yi sii zo. Gòng hì loi siit cai mo ngin sióng sin, li ngin kiun cién lí ngoi, sáng sì du yiú mun ti ge cin hin há, ngai dui sám toi dù leu cut zìi láu gong bit. Yà ha ngai siòng dò ngai hok ge zù yeu he ti lí lit sìison sut láu vun fap, gu sò ngai tung yà se o è -- me yiú dit è ngang giàng -- gòng ngai m dí ngiòng è vak. Gi en ngai gòng: Mo sióng gón! Fa yit tiau mien yong bún ngai. Ngai cii loi ciu m siit vak go mien yong, gu sò ngai zióng ngai yí cien vak ge liòng zóng tu dí dù ge yit zóng bún gi kon. Ge ciu he tai màng sa tún siit tung vut du ngoi boi kon dò ge cin hin. Mo siòng dò yà se gùi è ngiam sii ciu gòng: M he! M he! Ngai mo oi yit tiau tai siong di tai màng sa dí dù ge tu. Tai màng sa he dóng ngui hiàm ge tung vut, han go tai siong yiu cúng tui tui è. Ngai het ge dap è, mà gie du se se è. Ngai oi ge he mien yong. Vak yit tiau mien yong bún ngai. Sò yí ngai fa cut yit zóng.tu n g Gi siong se kon yit bien, yen heu gòng: (vi) M he. Yà tiau yong è gi gín piang ngie ngie è lè, nang ngoi fa yit zóng bún ngai.

yi sii zo. Gòng hì loi siit cai mo ngin sióng sin, li ngin kiun cién lí ngoi, sáng sì du yiú mun ti ge cin hin há, ngai dui sám toi dù leu cut zìi láu gong bit.

17 6 个 7 个 7 个 én-zzìn 8 个个 69 Gu sò ngai nang ngoi vak liàu yit zóng. tu liuk Ngai yà pen yiú vún yiu yiu ngieu ngin ge yong è seu yit ha. Ngi kon ngi,gi gòng:yà gín bùn du m he mien yong. Yà he yit tiau yong gù, gi yiú gok. Gu sò ngai yiu zai go vak yit zóng. tu cit Zùng he, láu ki tá ge kiung yong, gi mo oi. Yà tiau tet lò lè! Ngai oi yit tiau zo det ka cong miang déu è ge mien yong.yà ha, ngai siit cai mo nai sin lè, yín vi ngai oi gòn gìn cak há én -zzìn. Gu sò ngai cìn cài vak yit zóng tu bat 个个个个 Ngai giè siit gòng Yà he gi ge lúng è, ngi oi gie mien 8 yong cói dí boi. Ngai kon yà se fap gón mien dai seu yiung gòng: Yà zang he ngai oi ge. Ngi siòng yà mien yiong voi siit dóng dó cò mo? Ngiòng è? Yín vi ngai het ge dap vi è, mà ge du dóng se Dóng yen cò la gi siit, ngai gòng: ngai bún ngi ge he yit tiau dóng se ge mien yong. Gi ngàm há teu loi kon ge zóng tu, gi gòng: M voi se do kon a! Gi soi tet lè Yà he ngai ngiòng è ngin siit sèu vong zìi ge gín go.

yà ha, ngai siit cai mo nai sin lè, yín vi ngai oi gòn gìn cak há én -zzìn. Gu sò ngai cìn cài vak yit zóng tu bat 个个个个 1. 2. 3. 4. 5.... 6. 7. 8. 9. 10.

18 70 Zung-Yi-Ngi Yit-ge nai-ton yi-sén tò-bú-ngiong- heu giung-dò yit-ge lai-è láu yit-ge 个 moi-è. 个 Yiú-yit-ngit gi yí-sì ngin ge lai-è, 个 gó-but-yi-zióng ná cii-gá ge lai-è 个 poi-ngin. Go-mo-gì-giù, yiu yí-sì pet-ngin-ge moi-è, mo-nai-ho go 敋 zióng cii-gá ge moi-è poi- bún-ngin, cún-dò liòng-gúng-po gú-sí-sí go-ngit-è. Yiú-yit-ngit ha-zu, yiú-ngin gok mun oi ciàng yi-sén hi kon-piang, yi-sén mun gòng: He ngiá mà-sa bot-piang-è?gi gòng:he nga- bú-ngiong. Yi-sén gieu-sui-sui-è dui gia-bú ngiong gòng: Ngiong-gat-sat! Yiú-ngin kon-zung-yi-ngi lè. 敋 Ngai Liàu-Giè Lè Yit-ge heu-sáng-ngin hau-gàu, m-hèn tuk-sú. Gia-bá zióng gi 个 guan-du yit-gién kung-gién-fong dù, siit ge dung-sí yiung con-lok-hi bún gi, hém gi muk-zú ngin-zíin kon-sú, sim-gón siong-se siòng-sú, zo-det àn-sat-máng, cii-yen voi liàu-giè. Go-liàu sám-ngit, gia-bá kói-mun 个 lok-loi kon giá siin-zit. Yà heu-sáng- ngin dui gia-bá gòng: Hò-det a-bá ge gau-sii, tuk-sú ziin-gín dóng-hò,

Yiú-yit-ngit ha-zu, yiú-ngin gok mun oi ciàng yi-sén hi kon-piang, yi-sén mun gòng: He ngiá mà-sa bot-piang-è?gi gòng:he nga- bú-ngiong. Yi-sén gieu-sui-sui-è dui gia-bú ngiong gòng: Ngiong-gat-sat!

19 ngai zang kon sám-ngit sú, sim-gón 个 ciu liàu -giè lè. Gia-bá dong-fón-hì, mun gòng 个 Liàu-giè mà-gie sīi-cin? Gi gòng Ngai ngien-dàn va-dò yà-bùn-sú he yiung sùi-bit sià ge, Á-fò-gó hém gia-lai-è hi cap-fo-diam mai fán-è-fò. Gia-lai-è hi dóng-giù zang zòn-vuk. Á-fò-gó ciu mun gi gòng:ng i hi zàm-su-è zo fán-è-fò he mo? Ngiòng àn-giù zang zòn-loi? Gia-lai-è en-gòng:ng ai siòng -oi kon hò-kiet mo, ngai ciu yit-gí yit-gí ná-loi-kiet, dak-gí du cii-go, zang mù àn-giù. Á-fò-gó gòng:ngi ngiòng àn -ngong! Ngi m-voi liòng-sam-gí zo-yit-ha kiet, an-ngiong m-ka-giak? 个 Rhiù gī-gai sìn-zhuk gai hak-ngin, du toi-bet oi cò-fō-chà zhōn-vuk-hà. Shòng liáu chà, bàu-fuk-er biong du ga-dáng rhì-hēu ciū du gai dā-zhoi-gú. Liá 个 shi-ziet rhā-rhiù rhit-gai ngōi-sēn-er shòng-loi. Liá 71 siong-se kon liàu sám-ngit, zang liàu-giè ngien-loi yit-zóng yit-zóng du-he yin-ge. Kiet Fán-È-Fò Do-Liò

Á-fò-gó ciu mun gi gòng:ng i hi zàm-su-è zo fán-è-fò he mo? Ngiòng àn-giù zang zòn-loi?

20 72 ngōi-sēn-er ziòng pi-siòng mū-hó, kō-nen oi cò dòng rhán gai gùan-he, ciū pen-du den-dáng duk-muk-shoi. Fō-chà do sìn-zhuk, liá-gī-gai sìn-zhuk hak-ngin góng: Do-liò! Do-liò!Kūan-nén bàu-fuk-er ciū hà-chà. Liá ngōi-sēn-er tang-ā-dó tīn-tīn, sà-ā-dó pi-siòng ciū biàu hà-loi. Dēn gi zìn-shin, rhit-kon, Rhit-gai hēu-sàng-ngin tō rhit gai bù-ngiong-ze. Tō-ngip-mun gai am-bù, gi kon gia bù-ngiong mien-pi-dā-zhap, ciū mun góng Ngi gī-tāi ngien-gí? Gia bù ngiong góng:s i-ship-ńg-liuk.gi góng: Fùn-shù-dáng siā ngi sàm-ship-bat, he ngai kon, han m zhí si-ship-ńg-liuk, shit-cāi gōng-ngai-tang. Gia bù-ngiong 个 góng:sh it-cāi he ńg-ship-si-soi. Gi m-sin, mun-liáu-rhiú-mun, gia bù-ngiong m-hēn-góng, ha góng du-he ńg-ship-si-soi. Shoi-do ban-rhā, tang-dó lō-chú zit-zit-gún gai shàng, gi ngiam-pi siōng-chut rhit-tiau-gie, gi góng:ngai oi-hi kiem rham-gok-er, mo dēn-hā rham vōi bùn lō-chú sài ciáng-ciāng. Gia bù-ngiong góng:mok án nga-da nà! Ngai shit-liáu liuk-ship-bat-soi, m-shit tang-go lō-chú vōi shit-rham. at-do-vōi-sí góng:ta-ma-de! Cái- dào sin-zhú, shé-mo dǒu-liòu! Bù-Ngiong-Ze

Tō-ngip-mun gai am-bù, gi kon gia bù-ngiong mien-pi-dā-zhap, ciū mun góng Ngi gī-tāi ngien-gí? Gia bù ngiong góng:s i-ship-ńg-liuk.

21 73 Dúng-Ziet o-bba-sàng Zai-go-loi siet-yen-è yit-vòn, o-bba-sàng Ngai gi-gín sám-ngien mo siit siet-yen-è Zui-hò zai-go zù siip-vòn 个 Ngai siòng siip-ge dúng-ziet ge siet yen-è Yit-bài siit-van Siit-van yit-vòn siet-yen-è -- n g-ge-ngiun 个 Siit-van vuk-há ge siet-yen-è -- tai-yit-se 个 Siòng vuk-há ge zo-há 个 Zù-dèn àn-tai-liap ge siet-yen-è Gúi vok-teu dèn-ngai yit-liap-liap loi song Ngien-liong-ngai mo-pan-fap zòn-hi Pak-pak tai yit-se Ngai zìi-nen siòng a-bá m-dí zù-ham o-bba-sàng zù-tiam 个 Zai-go loi siet-yen-è yit-vòn, o-bba-sàng 个 No siet-yen-è ge sù He sii-gién zui cín-ciet ge cin 个个个个个 Giù-Fu Ge Hong-Kiuk Yit-lúi fá-è Yiú cién-van-zùng ge dà-ban Gúi-tien-kiú ge hong-kiuk San-fat-cut mán-tien-yong ge fun-fóng Dóng-giù m-siit zòn-gu-hióng ge ngai Gin-go giù-fu-cún 个 M-dí nai-giù zo-hò-ge tai-lu Yit-ge se-a-moi-è Zak yit-gí kiuk-fá bún-ngai-pi Gòng oi bún-ngai dai-zòn-hi vuk-há cap

22 74 个个 Yit-gi dòn-dòn-geti en-zíin-ge gien-ngí 个 Ciu-yiú cien-van-zùng ge gàm-cin Yit-gí kiuk-fá Bún ngai bún ngai siòng gì-há-am-bú 个个个个个个 Ngai mo-gì-dó-se ge lai-è 个 Tuk-m-siit ngai-sià-ge-síi Tai-sáng mun-ngai Á-po oi kí-dèn-kon Han-he có-dèn-táng Ngai zíin-siòng-oi sià-yit-sù-síi Bun-a-mé-táng Bun-lai-è-kon Ha-ngi-bài oi liu-bún zìi-zìi-sun-sún Sat-mang-tuk 个 Fai-Ngiam A-Mé Ngai siòng-oi sià-yit-sù-síi Yiung a-me-gáu-ngai-ge-fa loi sià Dóng-zò ciu go-siin-ge-a-mé Kon-m-siit ngai-sià-ge-sii Dai yit-cien-dám ge muk-ziipf an-lo Hi dóng-yèn dóng-yèn ge ti-fóng A-Ba-A-Me-Ge-Fa Ngai he hak-gá-ngin 个 Do a-me-ge dù-sìi-di-boi Ciu kói-sìi hok-gòng hak-fa 个 Ngai-tò-ge-bú-ngiong he hok-lò-ngin Gi gòng on-do toi-van-fa Giet-fún liòng-ngien-lang Lai-è yit-ge yit-ge giung Ngai ciung se-se-è ciu gáu-hak-fa Liòng-zìi-a-mé yiú-sii zòn-ngoi-gá Ngoi-sún sa láu zià-po gòng-mo-fa

23 75 Lai-è yit-ngit yit-ngit tai Tuk-sú gáu-pen-yiú cion-pu gòng bet-gin-fa Yà zung-gién Yit-tin yiú mà-gie zen-cá 个 Siit kiung-yong-ge mì-guk 个 Tuk kiung-yong-ge sii-sú Pien-pién 个 m-gòng a-ba-a-me-ge-fa Ngit-è yit-ngien yit-ngien go A-mé gi sam-fu bun-moi-è zok 个 Do ngo-boi zo-se ge moi-è Sià-sin-è zòn-loi gòng Yit-liáng yit-liáng ciong bu-toi Sai-Zoi 个 Yit-zóng àn-sì-sai ge zoi Ha-ngi-bài mà-sa gàm láu-n-kiung-ha 个 Zo a-mé ge 个 Bì-dèn moi-è ge pi-gúng ma Siit-do àn-tai-ngin Cii-gá m-hiàu-det siòng-siòng-kon-a-è 揞 Gak-biak-lin-sa tai-gá ém-dèn-zoi seu Giung yit-ge moi-è Hi-mong gi tai, hi-mong gi ziáng Mo-siòng-dò sii-vut-dèu bì pun-teu ka tai Sii-Pú-È 8 Sià yit-zak bat(8) 个 Cin-ciong a-gúng ge lò-ngin-gá muk-giang o Fak yit-zak lang(o) 个 Cin-ciong coi-yen dí-dù ge fan-gúa A-mé 个 dong-oi giàm-ca ngai-ge-sii-pú-è 个 Tuk-cut gi sim-gón-dù-ge-fa Fat-gok yit-yap gap-song Ciu 个 yiú yit-lúi fá-àn-fung ge seu-mien---

<4D6963726F736F667420576F7264202D20ABC8BB79A4CEABC8AE61A4E5BEC73939A6A8AA47B3F8A769AED12E646F63>

<4D6963726F736F667420576F7264202D20ABC8BB79A4CEABC8AE61A4E5BEC73939A6A8AA47B3F8A769AED12E646F63> 行政院客家委員會輔助大學校院發展客家學術機構 99 年度補助辦理開設深化客家語言及文化通識課程計畫子計畫一客語及客家文學成果報告書校內計畫編號 :98-R&D(A)-025 計畫執行期間 :99 年 03 月 01 日至 99 年 11 月 30 日計畫

老古人言\(往語、俗語、做人講?\)