BVerfGE 1, 322, 347f. 1
1 Seebohm (Hauptausschuss) 2 3 1 Wernicke, Kurt Georg, in: Bonner Kommentar (2. bearb.), Art. 1 GG, Rd. 2, Hamburg, Joachim Heitmann, 1983. 2 Starch, Christian, Menschenwürde als Verfassungsgarantie im modernen Staat, JZ, 1981, S. 457-458. 3 1989, 269-272, 400-403 2
4 (BVerfGE 45, 187) 5 4 Wernicke, BK, a.a.o. (Anm. 1), Rd. 4; Zippelius, Reinhold, Deutsches Staatsrecht, München, Beck, 1985, S. 178-179. 5 Badura, Peter, Generalprävention und Würde des Menschen, JZ, 1964, S. 341-342. 3
6 (Gemeinschaftsbezogenheit) (Gemeinschaftsgebundenheit) (BVerfGE 4, 7) (Kollektivismus) (Individualismus) 7 8 9 10 11 6 Wernicke, BK, a.a.o. (Anm. 1), Rd. 7. 7 Dürig, Günter, M/D/H/S, GK, Art. 1 Abs. 1, Rd. 46, München, Beck, 1987. 8 Zippelius, BK, a.a.o. (Anm. 1), Art. 1 GG, Rd. 10. 9 Dürig, GK, a.a.o. (Anm. 7), Rd. 48. 10 11 Benda, Ernst, Die Menschenwürde, in: Handbuch des Verfassungsrecht der BRD, Berlin, de Gruyter, 1983, S. 108-109. 4
12 (Maunz, StaatsR, 14 II 1) (Wesenheit) (Natur) (Nipperdey, GRe II, S. 1) (Wernicke, GK, Erst-bearb., Anm. II la) (BayVerfGHBay VBl 1975, 646) 13 Günter Dürig (die unabhängig von Zeit und Raum "ist" und rechtlich verwirklicht werden "soll") (Geist) 14 (Maihofer, Rechtsstaat und menschliche Würde, 1968, S. 19) 15 12 Münch, Ingo v., in: Grundgesetz Kommentar, Art. 1 GG, Rd. 14, München, Beck, 1981. 13 Münch, GK, a.a.o. (Anm. 12), Rd. 13. 14 Dürig, GK, a.a.o. (Anm. 7), Rd. 18. 15 Münch, GK, a.a.o. (Anm. 12), Rd. 14-15. 5
(Objektformel) (BverfGE 27, 1) 16 16 Benda, a.a.o. (Anm. 11), S. 124-125; Richter, Ingo, Casebook Verfassungsrecht, München, Beck, 1987, S. 70. 6
(bekennt sich zu) 17 18 (höchster Rechtwert) (BverfGE 1, 322, 347f.) 19 (unantastbar) (unverletzlich) 20 21 22 17 Dürig, GK, a.a.o. (Anm. 7), Rd. 73; Münch, GK, a.a.o. (Anm. 12), Rd. 36. 18 Benda, a.a.o. (Anm. 11), S. 110. 19 Richter, a.a.o. (Anm. 16), S. 77. 20 Kloepfer, Michael, Grundrechtstatbestand und Grundrechtsschranken in der Rechtsprechung des Bundesverfassungsgerichts - Dargestellt am Beispiel der Menschenwürde, in: Bundesverfassungsgericht und Grundgesetz, Bd. 2, Tübingen, Mohr, 1976, S. 411. 21 Dürig, GK, a.a.o. (Anm. 7), Rd. 4, 5. 22 Benda, a.a.o. (Anm. 11), S. 110. 7
Nipperdey 23 24 Nipperdey (Hauptgrundrecht) 25 26 Ingo von Münch 27 Ingo Richter 28 Zippelius (Reflex) 29 Dürig (Wertund Anspruchssystem) 30 23 Dürig, GK, a.a.o. (Anm. 7), Rd. 4. 24 25 26 Zippelius, BK, a.a.o. (Anm. 1), Art. 1 GG, Rd. 32. 27 Münch, GK, a.a.o. (Anm. 12), Rd. 27. 28 Richter, a.a.o. (Anm. 16), S. 70. 29 Zippelius, BK, a.a.o. (Anm. 1), Art. 1 GG, Rd. 32. 30 Dürig, GK, a.a.o. (Anm. 7), Rd. 12, 13. 8
Dürig (kleine Münze) 31 (Abwehrrechte) (Art. 20 I, 28 I, 79 III) (BverfGE 1, 159, 161. - Fürsorge) 32 (BverfGE 30, 173) 31 Münch, GK, a.a.o. (Anm. 12), Rd. 4. 32 Dürig, GK, a.a.o. (Anm. 7), Rd. 44. 9
(BverfGE 39, 1, 41) 33 Peep- Show (BverwGE 64, 274, 278ff.) Peep-Show ( 33a GewO) Peep-Show Peep-Show (unverfügbar) 34 35 36 33 Münch, GK, a.a.o. (Anm. 12), Rd. 5, 6. 34 Richter, a.a.o. (Anm. 16), S. 82-84. 35 Münch, GK, a.a.o. (Anm. 12), Rd. 39. 36 Richter, a.a.o. (Anm. 16), S. 84. 10
Nipperdey 37 38 Ⅱ Art. 20 I, 28 I, 79 III 37 Zippelius, BK, a.a.o. (Anm. 1), Art. 1 GG, Rd. 32. 38 Münch, GK, a.a.o. (Anm. 12), Rd. 23, 28, 33. 11
(BverwGE 1, 159, 161 - Fürsorge) 39 40 41 Dürig (Menschenwürde (Art. 1 Abs. 1) = Menschenrechtsgehalt (Art. 1, Art. 2) = Wesensgehalt (Art. 19 Abs. 2)) 42 v. Münch 43 39 Benda, a.a.o. (Anm. 11), S.110-113. 40 Zippelius, BK, a.a.o. (Anm. 1), Art. 1 GG, Rd. 6. 41 Dürig, GK, a.a.o. (Anm. 7), Rd. 11. 42 Dürig, GK, a.a.o. (Anm. 7), Rd. 81. 43 Münch, GK, a.a.o. (Anm. 12), Rd. 24. 12
Dürig 44 Benda v. Münch 45 44 Münch, GK, a.a.o. (Anm. 12), Rd. 37. 45 Benda, a.a.o. (Anm. 11), S.112. 13
14