Nghiên cứu đặc điểm sinh thái của rừng nguyên sinh và rừng thứ sinh tại vườn quốc gia Ba Bể tỉnh Bắc Kạn

Size: px

Start display at page:

Download "Nghiên cứu đặc điểm sinh thái của rừng nguyên sinh và rừng thứ sinh tại vườn quốc gia Ba Bể tỉnh Bắc Kạn"

体衡
4 years ago
Views:

t 6 m t At IXIGHIEIXI C U U D A C O IE M SIIXIH T H A I C U A RUIXIG N G U Y E N SIIXIH V A R U N G T H U SIIXIH T A I VUOIXI Q U O C G IA B A B E TilXIH B A C K A N Dang Van Minh1, Chu Van Trung2,

Nhiet do moi truong dat rung nguyen sinh thap va on dinh hon nhiet do moi truong dat rung thu sinh.

1 t 6 m t At IXIGHIEIXI C U U D A C O IE M SIIXIH T H A I C U A RUIXIG N G U Y E N SIIXIH V A R U N G T H U SIIXIH T A I VUOIXI Q U O C G IA B A B E TilXIH B A C K A N Dang Van Minh1, Chu Van Trung2, Duong Thanh Tu2 De tai da nghien cuu ung dung cac thiet bj giam sat moi truong tir dong de danh gia va phan tich ca c dac tinh sinh thai cu a ca c trang thai rung khac nhau tai Vuon Quoc gia Ba Be. Nhiet do moi truong dat rung nguyen sinh thap va on dinh hon nhiet do moi truong dat rung thu sinh. N guoc lai, am do moi truong dat cua rung nguyen sinh dao dong trong khoang 0,142-0,378 m V m 1VWC luon cao hon va thuan loi ch o sinh vat phat trien hon so voi rung thu sinh. Luong anh sang mat trai chieu xuong dat tai rung thu sinh cao gap nhieu lan rung nguyen sinh. T ro n g thoi gian nghien cuu cuong do chieu sang cua rung thu sinh luon o m uc cao dao dong 28,2-76,0 PAR pm ol/m ^s, trong khi do rung nguyen sinh lai rat thap chi 2,6-22,8 PAR y m o l/m 2s. Tinh ch at li hoa dat (ph, dung trong, mun, N tong so, lan tong so) cua hai trang thai rung khac nhau. D ac biet trong dat rung nguyen sinh mun cao hon 1,65 lan, lan cao hon 2,1 lan va dam cao hon 1,7 lan so voi dat rung thu sinh. M uc do da dang sinh hpc trong 2 loai rung tren cung da bj anh huong. Rung thu sinh (v6i 190 loai) co m u c do da dang loai thuc vat cao hon rung nguyen sinh (voi 149 loai). Khi chuydn tu trang thai rung nguyen sinh sang thu sinh lam m at di m ot so loai cay go Ion quy hiem co gia tri da dang sinh hpc cao, dong thoi lam xu at hi6n them m ot so loai cay moi nhung da so la cay bui va tham tuoi. Tukh6a: Vuon Quoc gia Ba Be, thiet bj cam bien, rung nguyen sinh, rung thir sinh, dac diem sinh thai. 1. DAT VAN DE Ngay nay, su phat trien khong ngung cua khoa hpc cong nghe hien dai, da va dang dupe ung dung da nganh ca ve chieu rong va chieu sau. Trong do co linh vuc quan trac va danh gia moi truong sinh thai duoc coi la noi dung khong the thieu trong cac chuong trinh nghien cuu ung pho voi bien doi khi hau toan cau. Nhieu cong cu duoc ung dung vao nghien cuu nhu: QSO-S Photon Flux Sensor" day la 1 cong cu do cucmg do anh sang tu dong (Friend, D. T., 1961); bo cam bien Em50 Digital/Analog Data Logger voi chuc nang ghi nhan cac so lieu nhiet do va am do moi truong dat (Richard Liu, 2004) va thiet bi do do chi so sinh truong binh thuong cua thuc vat, xac dinh cac thoi diem ma gay uc che cua moi truong toi su phat trien cua thuc vat rung Hansatech - Multi- Function Plant Efficiency Analyser (Rundel P.W., Graham E. A, Allen M. F., Fisher J. C., Harmon T. C., 2009). Voi ba he thong thiet bi cong nghe do, nghien cuu da dua ra dupe su tac dong cua moi truong khong khi, moi truong dat den thuc vat rung. Vuon Qudc gia Ba B dupe coi la dia chi luu giu nhieu dpng thuc vat quy hi m. Tuy nhien, truoc nhung tac dpng cua con nguoi va su bien doi cua moi 1D?i hoc Thai Nguyen 2 Khoa T&i nguyen & Moi trucmg tnxcmg D^i hpc Nong lam D?i hpc TMi Nguyen truong do bien doi khi hau gay len anh huong rat Ion toi su phan bo, sinh trucmg va phat trien cua cac loai sinh vat la dieu kien tu nhi6n nhu am dp, nhiet do, che do chieu sang trong cac vung phan bo la cac trang thai rung khac nhau... Do vay de tao ra moi truong thuan loi cho cac loai sinh vat sinh truong, phat trien tot nhat chung ta can nghien cuu cac dieu kien do de co duoc ket luan dung nhat ve su tac dpng cua dieu kien ngoai canh toi da dang sinh hpc. Duoc su hop tac tai tro v thiet bj va chuyen giao cong nghe cua cac chuyen gia Vien Nghien cuu Vung kho han, thupc Hpi dpng Khoa hpc Hpang gia Tay Ban Nha va Truong Dai hpc Almeria - Tay Ban Nha, nghien cuu da thuc hien viec theo doi cac dong thai moi trucmg va nhung bien doi co ban giua hai trang thai rung nguyen sinh va rung thu sinh tai Vuon Quoc gia Ba Be. 2. VAT IEU VA PHUONG PHAP NGNEM C III De danh gia moi truong tu nhien, nghien cuu da su dung cac thiet bi theo doi, giam sat moi truong tu dpng nhu; QSO-S Photon Flux Sensor de do cuong dp anh sang trong ngay, Em50 Digital/Analog Data Lpgger de do nhiet do, am do moi truong dat va moi truong khong khi thong qua 4 sensor dat sau duoi mat dait 20 cm. Ngoai ra con su dung thi t bi Hansatech - Multi-Function Plant Efficiency Analyser giup cho viec test nhanh kha nang chiu dung cua thuc vat voi mdi truong tai thoi diem ghi nhan N6NG NGHlfP VA PHAT TRI&J N6NG THON - KY 2 - THANG 5/

rung; (2) o phai nam cach xa duong mon Ion, duong cai, bia rung it nhat la 10 m; (3) o khong duoc vugt qua khe hoac vat qua dong nui; (4) o phai dong nhat ve cac yeu to ket cau dia hinh, dat dai; (5)

2 So lugng loai thirc vat duoc xac dinh tu 6 6 tieu chuan (OTC) tron moi loai rung nguyen sinh va thu sinh. M6i OTC co (lien tich 1000 nr, dia hinh phai tuong doi dong nhat theo phuong phap chon vi tn dien hinh trong lam phan de lap 6 mau dam bao 6 yeu cau sau: (1) o phai nam gon trong lam phan hoac 16 rung; (2) o phai nam cach xa duong mon Ion, duong cai, bia rung it nhat la 10 m; (3) o khong duoc vugt qua khe hoac vat qua dong nui; (4) o phai dong nhat ve cac yeu to ket cau dia hinh, dat dai; (5) o khong chua dung cac khoang trong Ion trong o (Mat dp cay phai rai deu trong toan bo dien tich o); (6) phai thuan loi cho cac thao tac dieu tra. Hinh 1. Sa do vi tri VQG Ba B^ 3.2. Ket qua danh gia su bi n dong cua mpt s6 M iu dat phan tich dugc lay tu cac o tieu chuan yeu to moi tnrong tu nhien (nhiet dp dat, am dp dat voi do sau 0-20 cm. Cac chi tieu phan tich dat dugc va anh sang) rung nguyen sinh va thu sinh thuc hien tai phong thi nghiem Trung tam cua Dai Ket qua theo doi nhiet do mdi truong dat hoc Thai Nguyen gom; ph (KC1) dugc chiet bang Nhiet do dat la mot trong nhung yeu to moi KC1 1 N, do bang may ph meter, ty le dat nucrc la truong quan trong nhat co anh huong sau sac va ro 1/2,5 (W/V), chat huu co (mun) bang phuong phap ret toi su sinh tnrong va phat trien cua cac loai thuc Walkley - Black, do xop va dung trong xac dinh bang vat va dong vat song trong dat. Vi vay, su phan bo phuong phap can va say trong phong thi nghiem, cua cac loai thuc vat va dong vat co quan he hai chieu nito tong so bang phuong phap Kjeldahl, P tong so vcri yeu to nhiet do moi truong dat. Di n bien nhiet bang phuong phap so mau. do trung binh theo tuan cua moi truong dat tai hai 3. KET QUA VA THAO LUAN kieu rung trong thoi gian nghien cuu duoc tnnh bay 3.1. Dac di&n rung nguyen sinh va thu sinh khu o bang 1. vuc nghien cuu Bang 1. Kft qua do nhiet dp moi truong d& Vuon Quoc gia Ba Be ma rong bao gom vung bao ve nghiem ngat (vung loi) va vung dem nam a cac xa Nam Miu, Khang Ninh, Cao Thugng, Quang Khe, Cao Tri thuoc vung nui da voi xen ke cac thung lung dat hep thuoc huyen Ba Be, tinh Bac Kan. Voi toa do dia ly la; vi do Bac; kinh do Dong. Vuon co dien tich ha (76,1 km2), trong do: khu bao ve nghiem ngat co dien tich 3.266,2 ha, khu phuc hoi tai sinh rong 4.083,4 ha, khu dich vu hanh chinh 301,4 ha. Khu vuc rung nguyen sinh cua VQG Ba Be chu yeu nam tai vung trung tam va la phan loi cua vuon voi dia hinh phuc tap, doc va chia cat nhieu. Tham thuc vat da dang va phong phu, nhieu tang. Khu vuc rung thu sinh phan Ion nam a vung dem, ti<?p giap voi cac khu vuc dan cu. Tham thuc vat chu y«lu la tai sinh dang dupe phuc hoi do cac chinh sach tich cuc bao ve rung. ^ Ih bi gian Thang Thang Thang Thang Thang Thang Rimg Nguyen sinh 17,77 21,74 24,75 25,65 26,11 25,98 Thu sinh 18,55 22,04 25,03 25,82 25,98 26,08 n*m» ni««w «4 Hinh 2. Bi u dd nhi t dq mm truing dit Bang 1 cho thay: nhiet dp mdi truong dat tang lien tuc tir thang 3 d n th&ng 6, trong thdi gan nfy. 86 N6NG N6HI$P VA PHAT ImIn NONG THdN-ICY 2 - THANG S/SOM

KHOA HOC CONG NGHl nhiet do dat rung nguyen sinh luon thap hon a rung thu sinh do trong thoi gian nay, tham thirc bi trong rung thu sinh nhan duoc cuong do chieu sang trong ngay cao hon, mua nhieu,

Thang 7 la thang co nhiet do moi truong dat cao nhat so voi cac thang trong thoi gian nghien cuu, dao dong 25,98-26,11 C.

3 KHOA HOC CONG NGHl nhiet do dat rung nguyen sinh luon thap hon a rung thu sinh do trong thoi gian nay, tham thirc bi trong rung thu sinh nhan duoc cuong do chieu sang trong ngay cao hon, mua nhieu, thoat nuoc nhanh, cay ducn tan rung phat trien manh, qua trinh trao doi chat dien ra manh hon trong rung nguyen sinh. Do vay nhiet do dat cao hon rung nguyen sinh. Thang 7 la thang co nhiet do moi truong dat cao nhat so voi cac thang trong thoi gian nghien cuu, dao dong 25,98-26,11 C. Tuy nhien, co diem dac biet la nhiet do moi truong dat cua rung nguyen sinh lai cao hon rung thu sinh. Mac du muc chenh lech nay la rat nho nhung day la mot su khac biet so vcri cac thang khac. Thang 7 la thang mua nhieu nen do am cua moi truong dat cao, su phan huy chat huu co di n ra manh me, day cung la nguyen nhan gop phan tao nen nhiet do cua rung nguyen sinh cao hon rung thu sinh tai khu vuc nghien cuu. Giai doan nay cung la thoi gian mua rung cuong do cao nhat, thuong mua ve dem, ban ngay mat trai chieu sang manh, thuc vat rung sinh truong nhanh. Sau thoi gian tir thang 8 tra di, nhiet do dat cua ca hai trang thai rung co chieu huong giam dang ke, day cung la thai gian nhieu thuc vat rung tang qua trinh phat trien, su ra hoa, ket qua cua cay rung pho bien. Cung theo ket qua ghi nhan duoc tir he thong cam bien nhiet, day cung la khoang thoi gian bien do dao dong nhiet giua ngay va dem thap nhat trong nsm Ket qua theo doi am do moi tru&ng dat Hinh 3. Bi u dd 4m d0 mdi tru&ng dit Bi u d6 3 cho thay, dm do mdi truong dat rung li6n tuc thay ddi theo ngiy, theo gio va dac biet la bi n d<mg manh theo cic thang trong nam. Am do mdi truong d t tai rung nguyen sinh luon cao hon rung thur sinh, d$c b $t giai doan tu thing 7 d n thing 8 i n dd dlt rung nguyen sinh cao hon han so vcri cac thang trong nam va cao him nhieu so v<n rung thu sinh. Qua day cung phan anh duoc tinh chat dac trung cua tang dat duoi lop tham muc rung nguyen sinh co kha nang tham nuoc va giu am tot hon cac trang thai rung khac Cuong do chieu sang ducn tan rung Hinh 4. Bi u do cuong do chieu sang duoi tan rung Hinh 4 cho thaiy: Cuong do chieu sang cua hai trang thai rung co sir chenh lech rat Ion qua cac thang. Ket qua nay da phan anh dung thuc trang cua hai kieu rung khac nhau ve do tan che cua tan rung, do vay rung thu sinh co do che phu thap hon, chiu su chieu sang cua mat trai manh hon rung nguyen sinh. 3 moc thdi gian tren dai dien cho cac thang co cuong do chieu sang mat trai dien hinh trong nam. Nguyen nhan cua di n bien va su chenh lech ve cuong do chieu sang giua hai trang thai rung la do ty le che phu cua cay rung khac nhau nen luong anh sang chieu xuong dat la khac nhau. Tai rung nguyen sinh cay coi phat trien hon, tan rong, la cay rung dan xen vao nhau nhieu hon nen luong anh sang chieu xu6ng mat dat it hon rung thu sinh. Hinh 4 cho thay: su bien thien cuong do chieu sang cua rung thu sinh Ion hon rat nhieu so voi rung nguyen sinh, luong anh sang chieu xuong mat dat tai rung thu sinh luon ldn hon nhieu lan so voi rung nguyen sinh, day cung la ly do lam cho nhiet do cua dat rung thu sinh ludn cao hon nhiet do dat rung nguyen sinh va am do d^t rung thu sinh luon thap hon am do dat rung nguyen sinh KSt qua dinh gia chi ti u hoa tinh mdi trucmg dat Su sinh truong, phat trien cua cic loai thuc v t vi dong vat song trong dat chiu tac dpng rilt ldn cua tinh chat vat li, hoa hpc mdi fcrudng dat noi chung sinh song. Vi vay cd the khang djnh tinh chit li hda hoc cua mdi trudng dat li m0t trong nhfing ygu td quyet N6NG NGHlfP VA PHATT* n NQNG TH6N - KY 2 - THANG 5/

$Mot so chi tieu li, hoa tinh cua moi truong dat C hi ticu ^ TT rung Rung ngu\cn sinh Rung thu sinh PH 7.166 r (1.414 6.168-0.992 Dung trong (g em') 0.986 ± 0.042 1.165 r 0.165 Mun <" ) 7.356 I 0.$

4 dinh den sir phan bo cac loai dong thin.' vat va nguoc lai cac loai thin.' vat co tac dong lam thay doi tinh chat li, hoa hoc cua dat tai khu virc do. Ket qua phan tich cac tinh chat li, hoa hoc cua hai trang thai rung nguyen sinh va rung thu sinh tai VQG Ba Be duoc tnnh bay <>bang 2. Bang 2. Mot so chi tieu li, hoa tinh cua moi truong dat C hi ticu ^ TT rung Rung ngu\cn sinh Rung thu sinh PH r ( Dung trong (g em') ± r Mun <" ) I r N long so < ) * i Lan tong so ("<>) ± r Yeu to ph co anh huong Ion den kha nang cung cap chat dinh duong cua dat cho cay. Phan img dat anh huong true tiep den he vi sinh vat trong dat va hoat dong cua chung, quan he chat che den su phan giai xac chat huu co va su chuyen hoa cac chat dinh duong nhu dam va luu huynh trong dat. Ket qua trong bang tren cho thay moi truong dat tai rung nguyen sinh va rung thu sinh deu mang tinh chat dat trung tinh, ph dao dong 6,168-7,166, la moi truong dat thich hop voi nhieu loai cay va dong vat song trong dat. Tuy nhien, do ph cua trang thai rung nguyen sinh (ph= 7,166) mang tinh chat kiem hon so voi trang thai rung thu sinh (ph= 6,168) nen pham vi thich ung ddi voi cac loai thuc vat va dong vat song trong dait rong hon so voi rung thu sinh. Dieu nay cho thay, do chua ph cua dat bien dong theo quy luat giam dan khi do che phu cua tham thuc vat giam. Can cu vao quy luat nay chung ta co the cai tao do chua cua dat bang cach tang do che phu cua tham thuc vat. Dung trong dat phu thuoc vao thanh phan khoang vat, tong luong khe ho trong dat va ham luong chat huu co. Ket qua cho thay dung trong cua dait tai rung thu sinh la 1,165 g/cm3. Dung trong cua dait tai rung nguyen sinh la 0,986 g/cm3. Dieu nay cho phep danh gia so bo dat cua rung nguyen sinh co ket cau tot, ham luong mun cao nen se co che do nuoc, nhiet, khong khi va dinh duong phu hop cho cay trong sinh truong va phat trien hon so voi dait tai rung thu sinh. Mim dong vai tro quan trong trong viec cung caip chat dinh duong cho cay, dieu tiet che do nuoc, nhiet do va cac phan irrik' hoa hoc lr<>ng d.it K<l qua phan tich theo phuong phap Tmrin cho r.hay ca hai trang thai rung nguyen sinh va nmg tlur -inh dm co moi truong dat giau mun (4 - *>). I.in mg mun trong dat cua nmg nguyen sinh (7.356*) gap 1,65 lan so ven luong mun trong dat cua nmg thir sinh (4.472%). Nguyen nhan la rung nguyen sinh co do che phu cao, to hop thanh phan loai Ion. luong canh la r<n nmg tra lai cho dat cao hon, tu do khoi luong vi sinh vat va dong vat dat tang, su hoat dong va xac chet cua no gop phan tang lugng mun cho dat, tao cho dat co kha nang tich luv mun khong chi o tang mat va tang sau hon. Ngoai ra, do che phu day cung co tac dung lam giam su xoi mon va rua troi cac chat mun. dinh duong trong dat. Vi vay. moi truong dat cua rung nguyen sinh tao dieu kien thuan loi cho sir phat trien va sinh truong cua cac loai cav, hoat dong cua cac loai vi sinh vat trong dat hon so voi rung thu sinh. Nito la nguyen to can thiet cho cac loai cay trong va phu thuoc nhieu vao ham luong mun co trong dait (chiem 5-10% cua mun). Ham luong nito tong so trong cac loai dat o Viet Nam chi vao khoang 0,1-0,2%. Ham luong N tong so co trong dat cua rung nguyen sinh va rung thu sinh o muc cao, dao dong 0,246-0,420%. Luong nito tong so cua dat rung nguyen sinh gap 1,7 lan so voi rung thu sinh, tuong duong voi su chenh lech ve luong mun giua hai trang thai rung. Dieu nay khang dinh moi quan he chat che giua luong mun va luong nito co trong dat. Day la co so de tinh toan cac yeu to dinh duong va phu hop cho tung loai cay trong. Ngoai ra, ket qua phan tich luong N tong so cho thay khi do che phu tham thuc vat cao, chat huu co hang nam cung cap cho dat Ion nen luong dam tang len trong dat cung voi moi quan he mat thiet ve so luong cac loai cay ho dau trong rung nguyen sinh da dang hon rung thu sinh. Lan la yeu to dinh duong da luong va dong vai tro quan trong trong cac qua trinh sinh li cua cay. So voi ham luong lan tong so trung binh tai Viet Nam (0,03-0,2%) thi ham luong lan tong so cua rung nguyen sinh va rung thu sinh tai Vuon Quoc gia Ba Be 6 muc trung binh. Ham lugng lan tong so trong dat cua rung nguyen sinh (0,118%) cao hon 2,1 so voi rung thu sinh (0,056%). Urging lan trong dit bkfn dong theo quy luat giam theo dq che phu cua thuc vat Day la can cu d cai tao lugng lan trong dat Hang phuong phap tang do che phu thyc v$t 88 N6NG NGHlfP VA PHAT TRI^N N6NG THON-ICY 2 - THANG 5/2014

vat 3.3. Danh gia s6 lirgrng loai vi phan ung cua thirc 3.3.1.

$So luong cac loai cay o rung nguyen sinh va rung thu sinh (dvt: loai) \^lll lieu ------------ RNS RTS Cay tang cao 45 40 Cay bui, tham tuoi va day leo 104 150 Hinh 5.$

5 vat 3.3. Danh gia s6 lirgrng loai vi phan ung cua thirc Danh g ia muc do kich ung cua thirc vat voi dieu kien m di truong bang thiet bi H ansatech - Multifunction Plant Efficiency Analyser vcn lac dpng cua moi trumig, tu do co cac bien phap thich hop trong cong tac quan ly va bao ton Danh gia dac diem nm g nguyen smh Bang 4. So luong cac loai cay o rung nguyen sinh va rung thu sinh (dvt: loai) \^lll lieu RNS RTS Cay tang cao Cay bui, tham tuoi va day leo Hinh 5. BO do chi so huynh quang phat xa tir la cay Hansatech - Multi-Function Plant Efficiency Analyser Ket qua dupe ghi nhan vao thang 8 nam 2013 tr6n cay bo khai. Phuong phap do dupe lua chon theo can cu vao thoi diem mat troi chieu qua tan rung trong ngay. So lieu dupe the hien qua bang 3. Being 3. K t qua do tri so huynh quang phat xa tir la Thcri gian (gio) Rimg nguyen sinh Rung thu sinh 0J 8 0,8 0,76 9 0,79 0, ,74 0, ,75 0, \ S " 04 0 J 1 _ ' I * ' «TJ 1 < 3 Mfm 17 pa 9 m Hinh 6. Bilu dd tri s6 hu^nh quang phat xa do tr n la c4y B6 Khai Hinh 6 cho thay muc dq chiu dung cua cay o rung nguyen sinh thap horn rung thu sinh, tuy nhien, kha nang chiu ip lyc v6i moi truong bien d0 lcm a rung thu sinh cao hon so v6i rung nguyen sinh. Chi so n^y c6 y nghia quan trpng trong viec phan tich d$c tinh smh ly va gidi han chiu dipig cua thuc vat / Tong so Bang 4 cho thay: so loai cua rung thu sinh nhieu hern rung nguyen sinh la 41 loai, trong do chu yeu la cac loai cay bui, tham turn va day leo, so luong loai cay than go tang cao a rung thir sinh lai it hon 5 loai so vcn rung nguyen sinh. Nhu vay thay rang khi chuyen tu trang thai rung nguyen sinh sang trang thai rung thu sinh thuc vat co xu huong chuyen tu cac loai cay than go tang cao sang cac loai cay bui, tham tuoi. Trong cac OTC nghien ciru tai rimg nguyen sinh cac loai cay co tinh da dang tuong doi cao, theo thong ke co tat ca 149 loai cay khac nhau, trong do tang cay bui va tham tuoi chiem so luong loai nhieu hon cac loai cay tang cao (cay tang cao dupe tinh cac loai cay co duong kinh than (tai vi tri cach mat dat 1,3 met) tir5 cm trcrlen). Trong khu vuc nghien cuu a rung nguyen sinh so luong cay trong cac loai than go tuong doi nhieu (nhieu hon rimg thu sinh) voi kich thuoe kha da dang, trong do co nhung cay g6 duong kinh rong hon mot met nhu cay Truong Van co duong kinh 106 cm, hay mot so cay Nghien co duong kinh cm, cay Sau co thu co duong kinh 80 cm (duong kinh do 6 vi tri goc cay cach mat dat 1,3 met). Mot so loai cay g6 xuat hien nhieu trong khu vuc nghien ciru nhu: cay O zo, Nhoc, May teo, Truong van, Vang anh, Nghien... Tang cay bui, tham tuoi va day leo phat trien tot ca ve so luong loai va so luong cay trong loai, cac loai nay moc rai rac khap khu vuc nghien ciru xen ke giua nhung cay go Ion tao nen lop thuc vat che phu mat dat va giu tang tham muc cho dat. Trong trang thai rung thu sinh cac loai cay phong phu, da dang hon rimg nguyen sinh, trong khu vuc nghi n cuu thong ke dupe 190 loai cay. Nhung chu yeu la tang cay bui va tham tuoi, so lupng cay to rat it va kich thuoc khong Ion, tap trung chu yeu o mot so loai nhu cay Ca muoi la vang, Nong s6, Loc mai, Ngai... moc xen ke giua cac bui cay hay n6ng NGHlfP VA PHAt TWf-N N6NG THON - KY 2 - THANG 5/

siron khe suoi nho, duong kinh than cay nho (tu 5 cm tin 20 cm). Cac loai cav bui, tham turn rat phat trien moc thanh tung vung, dam nho va xuait hien nhieu o cac khe nuoc nho noi co do am cao.

Tang tham muc 6 day tuong doi day gom canh cay kho, la cay tao thanh lop phu be mat dat giup giu nuoc, tang do xop va mun cho dat tao dieu kien thuan loi cho cac loai cay sinh truong va phat trien.

6 siron khe suoi nho, duong kinh than cay nho (tu 5 cm tin 20 cm). Cac loai cav bui, tham turn rat phat trien moc thanh tung vung, dam nho va xuait hien nhieu o cac khe nuoc nho noi co do am cao. Tinh hinh sinh truong cua cac loai cay trong rung nguyen sinh tuong doi tot, xuat hien so lugng it cac cay bi cut ngon hay sau benh, coi coc. Tang tham muc 6 day tuong doi day gom canh cay kho, la cay tao thanh lop phu be mat dat giup giu nuoc, tang do xop va mun cho dat tao dieu kien thuan loi cho cac loai cay sinh truong va phat trien. Trong rung thu sinh cac loai cay go sinh truong, phat trien kern hon rung nguyen sinh, cac cay co than nho, cong, thap moc xen trong cac dam cay bui. Tang tham tuoi va cay bui phat trien tot, tap trung nhieu tai cac khe noi co do am cao va nhieu chat dinh duong. Ben canh do a day nguoi dan di lai lay Bang 5. MQt so loai c y diln hinh cui va cac lam san khac nen dat o day chat. ngheo dinh duong lam cho cay kt-m phat tn«*n. Khi chuyen tu trang thai rung nguyvn <inh sang trang thai rung thu sinh lam dieu kirn tu nhien cua moi truong dat, khong khi thay doi, >u phan bo cac loai thuc vat thay doi theo. Tai rung nguyen sinh cay rung co kich thuoc Ion, cao, tan rong dan xen vao nhau tao nen mot tieu vung khi hau du<n tan cay rung rait thuan loi cho cac loai day leo. cay ua bong phat trien nen tai rung nguyen sinh rat kho di lai cac loai cay moc thanh tung tang phu km mat dat. Tai rung thu sinh luong cay tang cao rat it, tan hep luong ang sang chieu xuyen qua tan rung nhieu nen a tang duoi di u kien thich hop cho cac loai cay ua sang phat trien nhu: Co lao, Tieu lot, Khoai nua, Co rac Danh gia thuc trang sinh trmmg cua mot so loai dien hinh TT Ten loai Ten khoa hpc Loai cay Tmh trang 1 Nghien Exentrodendron tonkinense (Gagnep) Chang & Miau Cay go Ion Tot 2 May teo Streblus m acrophyllus Blume Cay g6 nho Tot 3 Trpng dua Ardisia gigantifolia Stapf. Cay bui Trung binh 4 Vuong tung Murraya glabra Guill Cay g6 Ion Trung binh 5 Vang anh Saraca dives Pierre Cay gp nho Tot 6 Truong chua D im ocarpus fumatus (Blume) Leeenh., subsp. indochinensis. Cay go 1cm Tot Trong do cay Nghien la mot loai cay co gia tri Ben canh su mat di cua mot so loai quan trpng, kinh cao ve kinh te va da dang sinh hoc, loai cay dac khi chuyen tir trang thai rung nguyen sinh sang thu trung cho vung nui da voi VQG Ba Be dang dan bi sinh lam phat sinh mot so loai mori lam tang tinh da thu hep ca ve so luong cung nhu khu vuc phan bo. dang sinh hpc cua VQG theo bang 6. Bang 6. Mpt so loai cay cfi n hinh chi xuat hi<jn 6 rung thu sinh TT Ten loai Ten khoa hpc Loai cay Tmh trang 1 Bach bo Stemona tuberosa Lour. Day leo Tot 2 Nua vong Amorphophallus tonkinensis Engler & Gehrm. Than thao Trung binh 3 Pha lua Tacca subflabellata Than thao Trung binh 4 Qua lau Trichosanthes kirilowii Maxim. Day leo T6t Nhu vay co th<? thay di u kien tu nhi&n anh huong rat ldn toi su phan bo c c loai thuc vat va ngupc lai su sinh truong, ph&t tri n cua cac loai thuc vat tac dqng l&m thay doi di u kien moi truong song. Khi mdi truong sdng thay doi se tac dong toi cac loai thuc v$t lam mat di mpt so loai khong thich nghi dupe, dong thdi lam ph&t sinh m$t so loai mdi. Tai VQG Ba BI khi chuyln tu trang thai rung nguyen sinh sang trang thai rung thu sinh mqt s6 loai cay g5 Ion quy m t di thay vao d 6 la m$t s6 lo&i cay bui, tham tuoi lam anh huong rit k m ta i k h i h $ u, kha ndng giu nude, d a d a n g s in h h o c c u a U n i v u c. Do vdy can co die bi n p h & p bio v ru n g n g u y ftn sinh, giu 6 n d in h c & t tru e ru n g, d d o g th d i p h y h d i 90 NdNG NGHlfP VA PHAT TVt^N NdNG THdN - KY 2 - THANG 5/2014

Nhiet do moi trucmg dat rung nguyen sinh thaip va on djnh hon nhiet do moi truong dat rung thu sinh.

7 rung thu sinh de nang cao chat luong rung, tang da dang sinh hoc cho VQG Ba Be. 4. KET LUAN VA BE NBA Nhiet do moi trucmg dat tai hai trang thai rung nguyen sinh va rung thu sinh co sir bien doi ro ret qua cac ngay, cac tu^n, cac thang va cac mua trong n^m. Nhiet do moi trucmg dat rung nguyen sinh thaip va on djnh hon nhiet do moi truong dat rung thu sinh. * / Am do moi truong dat co su chenh lech ro ret giua cac tuan, giua cac thang, giua cac mua va giua hai trang thai rung. Am do moi truong dat cua rung nguyen sinh luon cao hon so voi rung thu sinh. Cuong do chieu sang cua hai trang thai rung co sir chenh lech nhau rat Ion giua cac tuan, thang va co su chenh lech giua buoi sang va buoi chieu ro ret. Luang anh sang mat troi chieu xuong dat tai rung thu sinh cao gap nhieu lan rimg nguyen sinh. Tinh chat li hoa dat (ph, dung trong, mun, N tdng so, lan tong so) cua hai trang thai rimg co su khac nhau. Dac biet mot so chi tieu rat cao d dat rimg nguyen sinh so voi dat rimg thu sinh nhu: miin (cao hon 1,65 lan), lan (cao hon 2,1 lan) va dam (cao hon 1,7 lan). Muc do thich img cua moi truong rimg nguyen sinh thap hon rimg thu sinh, kha nang chiu dung cua thuc vat rimg thu sinh cao hon rimg nguyen sinh. Di4u do chung to, qua trinh sinh truong va phat trien trong dieu kien khac nghiet hem da giup cac loai thuc vat co kha nang chong chiu tot hem vcn moi trucmg. Rung thu sinh (vcn 190 loai) co muc do da clang loai thuc vat cao hem rung nguyen smh (vcn 149 loai). Khi chuyen tu trang thai rimg nguyen smh sang thu sinh lam mat di mot so loai cav go 1cm quy hiem co gia tri da dang sinh hoc cao, dong thoi lam xuat hien them mot so loai cay men nhung da so la cay bui va tham tucn. Nhu vay ket cau cua rung da bj thay doi rat Ion can co cac bien phap giu gin va bao ton rung nguyen sinh dong then cai tao phuc hoi rung thu sinh. TAI UEU THAM KHAO 1. Friend, D. T., A Sim ple m ethod o f m easuring integrated light values in the Held. Ecology, 42, Richard Liu, D evelopm ent o f Soil M oisture Sensor for M easuring M oisture Content m Pavem ent Subgrade. P roject Summary Report S. 3. Rundel P. W., Graham E. A, Allen M. F Fisher J. C., Harmon T. C., Environmental sensor networks in ecological research. New Phytologist 182: Senviro pty ltd, Soil moisture sensor for sub-surface irrigation systems. Control & Monitoring -32M ECO-CHARACTERISTCS PRIMARY FORESTAND SECONDARY FOREST IN BABE NATIONAL PARK OF BAC KAN PROVINCE Dang Van Minh, Chu Van Trung, Duong Thanh Tu Summary The research has applied sensors and other equipments to evaluate and analyse eco-characteristcs in diffirent forest types in Babe National Park. Soil temperature in primary forest is lower and more stable than in secondary forest. In contrast, soil moisture in primary forest is from to m3/m3 VWC, which higher in secondary forest. Light in secondary forest is from 28.2 to 76.0 PAR pmol/m^, much higher than in primary forest that is only from 2.6 to 22.8 PAR pmol/m^. Soil properties (ph, bulk density, OM, N-, P-, K- total) are also diffirent between these two forest types. Particularly, soil OM, total P and total N are 1.65, 2.1, 1.7 time higher in primary forest soil compared to those in secondary forest soil, respectively. It is also effect on biodiverity in secondary and primary foresty. There are 190 species founded in secondary forest which is higher in primary forest with 149 spedes. When primary forest shifted to secondary forest, some important woody species are disappeared and replaced with some other species (mainly bushes and vine species). Keywords: Ba Be National Park, sensors, primary forest, secondary forest, eco-characteristics. Ngudi ph&n bien: PGS.TS. V6 Dgi Hii Ngiy nh n bai: 21/2/2014 Ngiy th6ng qua phin bi^n; 21/3/2014 Ngiy duyet ding: 28/3/2014 N6NG NGHlfP va Pttfj N6NG TH6N - KY 2 - THANG 5/

SBD HO TEN Ngày Sinh Sửa đổi DOAN THI AI DAO THI AN DO VAN AN DO XUAN AN LE

SBD HO TEN Ngày Sinh Sửa đổi DOAN THI AI DAO THI AN DO VAN AN DO XUAN AN LE 30001 DOAN THI AI 05.01.1993 30002 DAO THI AN 17.05.1995 30003 DO VAN AN 09.08.1995 30004 DO XUAN AN 20.09.1993 30005 LE HONG AN 29.07.1992 30006 LE XUAN AN 19.02.1994 30007 MA MY AN 25.08.2005 30008 MAC